درد پاشنه بر خلاف دیگر مشکلات پا و قوزک و... می‌تواند ناشی از طیف گسترده‌ای از عوارض و آسیب‌ها باشد.

علت درد پاشنه چیست؟

علت‌های درد پاشنه به دو دسته تقسیم می‌شوند: داخلی و خارجی. داخلی یا خارجی بودن علت درد پاشنه بستگی به این دارد که آیا مشکلی که دارید چیزی روی سطح پوستتان است یا چیزی مربوط به عضلات، تاندون‌ها، رباط‌ها، مفاصل، استخوان‌ها، اعصاب و یا رگ‌هایتان.
 

علت‌های داخلی

. فاشیای پلانتار به تحلیل رفتن تاندونی گفته می‌شود که استخوان پاشنه را به انگشتان پا متصل می‌کند. این درد اغلب دردی تیز و ضربان دار است که در پاشنه و اطراف آن احساس می‌شود و معمولاً صبح‌ها شدیدتر بوده و طی روز کم‌کم کاهش می‌یابد. در اثر این عارضه معمولاً عضلات ساق سفت می‌شوند یا طیف حرکتی مفصل قوزک کاهش می‌یابد زیرا نوارهای فاشیا پلانتار و تاندون آشیل به هم متصل هستند.
. خار پاشنه به تجمع کلسیمی استخوان در قسمت داخلی پاشنه گفته می‌شود. خار پاشنه معمولاً با فاشیای پلانتار ارتباط دارد زیرا بدن سعی می‌کند تحلیل تاندون در جایی که تاندون به استخوان پاشنه وصل می‌شود را ترمیم کند. این فرایند طی ماه‌ها اتفاق می‌افتد و دردی تیز در صبح ایجاد می‌کند و طی روز کمتر می‌شود.
. شکستگی تحت فشار استخوان یک واکنش تنشی در استخوان پاشنه است که به مرور بدتر می‌شود. شکستگی تحت فشار استخوان اغلب نسبت به تحمل وزن بدن یا وقتی فشاری به پاشنه وارد می‌شود حساس است.
. بیماری سیور در اثر التهاب صفحه رشد در پاشنه به‌وجود می‌آید. این عارضه معمولاً در بچه‌های ۸ تا ۱۲ ساله دیده می‌شود. بیماری سیور اغلب به صورت قرمزی و تورم خود را نشان می‌دهد و پشت پاشنه را دردناک و سفت می‌کند.
. تاندونیت آشیل به تحلیل تاندون آشیل گفته می‌شود که ساق را به پاشنه وصل می‌کند. در ابتدا این درد خفیف است اما کم‌کم منجر به تورم و درد زیاد می‌شود. علت تاندونیت آشیل معمولاً ورزش‌های پُرفشار است (مثلاً ژیمناستیک).
. صافی کف پا می‌تواند ارثی باشد یا به مرور زمان ایجاد شود. صافی کف پا به معنی این است که در کف پا، قوسی وجود ندارد. این قوس در کف پا نقشی مهم در حمایت از پا و تاندون‌ها و رباط‌های پیرامون دارد. بنابراین صافی کف پا می‌تواند در وسط پاشنه و تاندون‌ها و رباط‌های متصل به پاشنه درد و ناراحتی ایجاد کند.
 

علت‌های خارجی

. میخچه و پینه لایه‌های ضخیم شده از پوست هستند که در اثر اصطکاک یا فشار به‌وجود آمده‌اند. میخچه و پینه در صورت عدم درمان می‌توانند در پاشنه درد و ناراحتی ایجاد کنند.
. ترک پاشنه مشکل پوستی بسیار رایجی است. پوست ما بزرگ‌ترین عضو بدن ماست و مسئولیت محافظت از اعضای داخلی ما در برابر محیط بیرون را به عهده دارد. یکی از شیوه‌های محافظتی پوست این است که خودش را ضخیم می‌کند و عارضه‌ای به نام پینه به‌وجود می‌آید. پینه در اثر فشار زیاد پلانتار که معمولاً ناشی از افزایش وزن است ایجاد می‌شود. پوست ما ممکن است در اثر عوارضی مانند کم کاری تیروئید یا پیاده راه رفتن، پوشیدن کفش نامناسب یا مصرف برخی از داروها خشک بشود و ترک بخورد. ترک پاشنه احساس ناخوشایندی دارد و دردناک است و حتی گاهی دچار عفونت می‌شود. زیرا ترک‌های پوستی مستعد ورود باکتری‌ها هستند.
. زگیل پا ضایعه پوستی سفتی است که در کف پا ظاهر می‌شود. این ضایعات ناشی از HPV بوده و در نواحی فشار دردناک می‌شوند.
. تاول ناحیه‌ای از پوست است که با حبابی برآمده و آبدار پوشیده می‌شود. معمولاً تاول حاصل پوشیدن کفش نامناسب و تنگ یا اصطکاک زیاد در پاشنه است. تاول می‌توانند بزرگ و بسیار دردناک شود.
. پومفولیکس عارضه‌ای مرتبط با آلرژی‌های فصلی یا استرس است که در آن چرک‌دانه‌های خارش‌داری روی پوست اطراف پاشنه ظاهر می‌شود. وقتی این چرک‌دانه‌ها خشک می‌شوند دردناک می‌شوند.
. پای ورزشکار یک عفونت قارچی است که معمولاً در اطراف انگشتان پا شروع می‌شود و علت آن اغلب عورض نکردن جوراب‌ها و کفش بعد از تعریق است. این عارضه می‌تواند باعث ترک خوردن پوست شده و سوزش و ناراحتی در پاشنه نیز ایجاد کند.
 

درمان‌ها و راهکارها

همانطور که می‌بینید، اکثر دردهای داخلی ناشی از بافت نرم یا آسیب استخوان هستند. این مشکلات معمولاً نیازمند فیزیوتراپی یا شیوه‌های دیگری هستند:
 

علت‌های داخلی

. روش RICE: استراحت، یخ گذاشتن، فشار و بالا نگه داشتن یک روش مراقبتی استاندارد است که در فاز حاد عارضه و طی ۷۲ ساعت اول بعد از آسیب برای کاهش التهاب مفید می‌باشد. این شیوه بعد از سه روز مؤثر نخواهد بود و تأثیری روی رفع علت نخواهد داشت. اگر دردتان ادامه پیدا کرد بهتر است به متخصص پا مراجعه کنید.
. پاپزشک: بر اساس نیازهای خود می‌توانید با کمک یک پاپزشک اطلاعات و توصیه‌های مفیدی بگیرید.
. اصلاح برنامه ورزشی: برنامه‌ی ورزشی و تمرینی خود را جوری تغییر دهید که علائمتان را تشدید نکند اما به تقویت عضلات ضعیف مرتبط با آسیبی که دارید کمک نماید. مطمئناً دوست ندارید مجبور به توقف ورزش شوید.
. شاک ویو تراپی: یک شیوه غیرتهاجمی است که در آن از اموج صوتی برای تقویت فرایند التیام در بافت هدف استفاده می‌شود.
. سوزن خشک یا درای نیدلینگ: در این روش از سوزن‌های ریزی برای باز کردن گره‌ها (نقاط ماشه‌ای) در داخل عضله که التهاب ایجاد کرده استفاده می‌شود.
. موبیلیزاسیون: برای بهبود حرکت قوزک و مفاصل پا به کار می‌رود.
. استریپینگ پا: برای حمایت از پا طی فرایند التیام به کار می‌رود.
. کفی‌های ساپورت مناسب: کفی‌های بالشتک‌دار مانند شمشیر دولبه هستند: شواهد نشان می‌دهند کفش‌ها یا کفی‌های فول ساپورت می‌توانند باعث شوند پاهای شما سخت‌تر کار کنند که باعث تشدید آسیب خواهد شد. اما اگر بالشتک کفی در نقطه‌ی درستی از پا قرار بگیرد می‌تواند عارضه را بهتر کند. هر کفی مناسب تمام نیازهای پای شما نیست و باید طبق توصیه پا پزشک بهترین نوع را انتخاب کنید.
 

علت‌های خارجی

برخی از علت‌های خارجی درد پاشنه با راهکارهای خانگی قابل درمان هستند اما در اکثر موارد نیاز به مراقبتی مداوم وجود دارد مگر اینکه علت اصلی برطرف شود.
. دبریدمان مکانیکی (برداشت بخشی از بافت صدمه دیده یا عفونی).
. استفاده از کرم پا برای درمان خشکی و ترک پاشنه.
. تعویض منظم کفش و جوراب.
. اجازه تنفس دادن به پا بعد از ورزش یا تعریق.
. استریپینگ پا و قوزک پا.
. مایکروویو تراپی که بافت هدف را داغ می‌کند و برای درمان زگیل به کار می‌رود.
. با مواد شیمیایی در نواحی هدف، زگیل‌ها و پینه‌ها برداشته می‌شوند.
. کرایوتراپی با استفاده از فریز کردن زگیل‌ها را از بین می‌برد.
. عمل جراحی برای برداشتن زگیل‌ها.
. استفاده از داروهای بدون نسخه برای درمان پای ورزشکار یا زگیل.
. استفاده از سنگ پا روی نواحی پینه بسته.
. یک برنامه‌ی ورزشی برای بهبود حرکت.
. رفع علت اصطکاک برای تاول و پینه.
. نگه داشتن تاول‌های پاره شده در محیطی ضد عفونی.

اگر علائم بسیار شدید و دردناک شدند باید به پا پزشک مراجعه کنید.