علت‌های خارش کف دست می‌توانند بسیار گوناگون باشند. خوشبختانه شایع‌ترین دلیل خارش کف دست، خشکی پوست می‌باشد که جدی و خطرناک نیست. وقتی پوست شما خشک یا کم آب می‌شود، تحریک شده و لایه‌ی محافظ خود را از دست می‌دهد. در نتیجه، ترک‌های پوستی ظاهر شده و وضعیتی آزاردهنده ایجاد می‌کنند که خارش یکی از آن‌هاست.
در نظر داشته باشید که دست‌ها یکی از در معرض‌ترین قسمت‌های بدن هستند که مدام با هر چیزی در اطرافمان در تماس‌اند. به همین دلیل بسیار مستعد تحریکات پوستی و واکش‌های آلرژیک‌اند.

دیگر علت‌های خارش کف دست

درماتیت تماسی
درماتیت تماسی، نتیجه‌ی تماس مستقیم با ماده یا چیزی است که پوست را تحریک می‌نماید. درماتیت تماسی باعث قرمزی، خارش و حتی درد و التهاب می‌شود. برخی از متداول‌ترین موادی که سبب این نوع درماتیت می‌شوند، رنگ مو، برخی از مواد پاک کننده مانند پودرهای رختشویی یا سیمان است. این مواد معمولا برای همه‌ی افراد به یک اندازه تحریک کننده‌اند.

درماتیت آلرژیک
درماتیت آلرژیک علائمی مشابه درماتیت تماسی دارد. تفاوت این دو نوع درماتیت این است که در درماتیت آلرژیک، ماده‌ای که باعث درماتیت می‌شود محرک نیست بلکه چیزی است که فرد نسبت به آن آلرژی دارد. مثلا عده‌ای به لاتکس، برخی از گیاهان یا محصولات آرایشی مانند لاک ناخن حساسیت دارند.

اگزمای دیس هیدروتیک
کارشناسان نمی‌دانند علت اگزمای دیس هیدروتیک دقیقا چیست. این نوع اگزما به صورت تاول‌هایی آبدار روی کف دست‌ها و کف پاها خودش را نشان می‌دهد که همراه با احساس سوزش و خارش است.
اگزمای دیس هیدروتیک طی فصل تابستان و پاییز یا در زمان‌هایی که فرد استرس دارد شایع‌تر است. از آنجایی که علت این عارضه کاملا شناخته شده نیست، روشی هم برای جلوگیری از آن پیدا نشده است. اگزمای دیس هیدروتیک معمولا چندین بار طی زندگی فرد مبتلا روی می‌دهد.

قارچ
فاصله بین انگشتان دست جایی است که گرما و رطوبت جمع می‌شود و این شرایط برای رشد قارچ‌ها بسیار ایده آل است. قارچ‌ بین انگشتان سبب تحریک و پوسته شدن و همچنین خارش کف دست می‌شود.

پسوریازیس پوسچولار
این نوع پسوریازیس مربوط به کف دست‌ها و کف پاهاست که دلیل آن کاملا مشخص نیست؛ اما کارشناسان باور دارند پسوریازیس پوسچولار مانند اگزمای دیس‌هیدراتیک مرتبط با استرس یا پدیده‌ی خودایمنی است.
پسوریازیس موجب ظاهر شدن تاول‌های چرک‌دار غیرعفونی می‌شود که بسیار ناراحت کننده بوده و باعث درد و خارش می‌شوند. درمان این عارضه مشابه درمانی است که برای همه‌ی انواع پسوریازیس تجویز می‌شود.

دیابت
خارش کف دست می‌تواند یک علامت اولیه از دیابت باشد؛ عارضه‌ای جدی که زمانی رخ می‌دهد که بدن نسبت به انسولین واکنش نرمال نشان نمی‌دهد. بثورات زانتوما یک عارضه پوستی مرتبط با دیابت است که اغلب باعث خارش کف دست و پا می‌شود. دیگر علامت شامل برآمدگی‌های ریز و زردرنگ می‌شود که دوروبرشان قرمز است. معمولا وقتی که دیابت تحت کنترل باشد این عارضه پوستی نیز برطرف می‌شود.

دلایل نورلوژیکی خارش کف دست
سندرم تونل کارپال می‌تواند باعث کرختی، درد و حتی احساس خارش در مسیر عصب میانی (انگشت شست و انگشت‌های میانی) شود.

دلایل متابولیکی خارش کف دست
در مواردی کمتر شایع، خارش کف دست می‌تواند علامتی از مشکلات کبدی، کلیوی و یا تیروئید باشد. در مورد آنمی کمبود آهن و برخی از بدخیمی‌ها مانند لنفوما و میلوما نیز می‌تواند خارش کف دست روی بدهد. البته در این موارد خارش تنها مربوط به کف دست نبوده و کلی‌تر است.

دلایل هورمونی خارش کف دست
بارداری و یائسگی می‌توانند احتمال خارش کف دست را افزایش دهند؛ اما در این موارد نیز فقط کف دست دچار خارش نمی‌شود.

درمان خارش کف دست

از آنجایی که عوامل زیادی می‌توانند باعث خارش کف دست شوند، راه‌های گوناگونی برای جلوگیری و درمان این علامت وجود دارد. مثلا پمادهای کورتیکواستروئید می‌توانند برای عوارض مرتبط با آلرژی یا آن‌هایی که ریشه در التهاب دارند موثر باشند.
اجتناب از استرس برای پسوریازیس یا اگزمای دیس هیدراتیک لازم است.
در موارد درماتیت تماسی یا آلرژیک، ضروریست از تماس با موادی که عامل آن‌ها هستند پرهیز کنید.

چه زمانی لازم است بابت خارش کف دست به پزشک مراجعه کنید؟

همانطور که گفتیم، عوامل زیادی می‌توانند دلیل این علامت ناخوشایند باشند که به سختی هم تسکین می‌یابد. اگر خارش کف دست با ضایعاتی مانند تاول و التهاب همراه است باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک متخصص می‌تواند علت را تشخیص داده و درمان مناسب را توصیه کند. ضمنا مهم است که از دست‌هایتان مراقبت کنید، زیرا این عضو از بدن بیشتر از سایر قسمت‌ها در معرض است. یادتان باشد که دست‌های شما به شما این امکان را می‌دهند که با دنیا و دیگر آدم‌ها تماس و ارتباط برقرار کنید.

---