مهرداد ویسکرمی، عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی لرستان و مفسر قرآن‌کریم در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان، در خصوص نکات تفسیری آیه ۲۴۸ سوره مبارکه بقره با مضمون «وَقَالَ لَهُمْ نَبِيُّهُمْ إِنَّ آيَةَ مُلْكِهِ أَنْ يَأْتِيَكُمُ التَّابُوتُ فِيهِ سَكِينَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَبَقِيَّةٌ مِمَّا تَرَكَ آلُ مُوسَىٰ وَآلُ هَارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلَائِكَةُ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَةً لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ»، اظهارکرد: در این آیه به آرامش روحی انسان یا «سَکِینَة» اشاره شده است این در حالی‌است که در قصه طالوت و بنی‌اسرائیل خداوند به‌خاطر آرامش دل مردم نشانه‌ای برای طالوت قرار داد که آن صندوق مقدسی بود و اندرون آن لباس‌هایی از هارون و موسی بود.

وی با بیان این‌که نکته حائز اهمیت آن است که این صندوق برای بنی‌اسرائیل آرامش بخش و مایه تقدس بود، افزود: بنی‎اسرائیل این صندوق یا تابوت را در جنگ‌ها همراه می‌بردند و با وجود این صندوق اطمینان خاطر و قوت قلبی بیشتری پیدا کرده و از جنگ فرار نمی‌کردند.

ویسکرمی خاطرنشان کرد: صندوق مقدس در زمان طالوت موجب آرامش بود این در حالی‌است که حضرت داوود(ع) دارای سکینه الهی بوده است و همین امر موجب شد تا با چند عدد سنگ ساییده شده و یک فلاخن(قلماسنگ) جالوت ستمگر که هیچ‌کس نمی‌توانست با او مبارزه کند را به هلاکت برساند.

تفاوت آرامش روحی و آرامش روانی

عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی لرستان با بیان این‌که آرامش روحی و آرامش روانی با الهام از آیات قرآن دوتاست، گفت: بر این راستا ما دارای یک روح و یک روان هستیم اما همواره روح و روان را در کنار هم بکار می‌بریم، اما تفکیک روح و روان باید انجام شود.
این مفسر قرآن کریم با بیان این‌که در فرهنگ قرآنی اصطلاح «سَکِینَة» وجود دارد که با معنای آرامش به‌کار می‌رود، خاطرنشان کرد: اما سکینه یا آرامش روحی با آرامش روانی جدا هستند و در مباحث قرآنی باید به‌صورت مجزا بررسی شوند.

وی افزود: آیاتی که با معنای «سَکِینَة» آمده است بار معنایی و معنوی زیادی دارند، به‌طوری‌که در آیه چهارم سوره مبارکه «فتح» آمده است که سکینه قلبی باعث افزایش ایمان است.
ویسکرمی ادامه داد: در تاریخ صدر اسلام و در بیعت شجره که اهل مدینه با پیامبر بیعت کردند خداوند «سَکِینَة» را بر دل‌های مومنان نازل کرد.

عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی لرستان گفت: در آیه ۲۶ سوره «توبه» نیز خداوند «سَکِینَة» را بر رسولش نازل فرمود و به‌وسیله سربازان غیبی آن‌ها را کمک کرد، بدین معنا که در اینجا آرامش روانی با سربازان غیبی پیوند خورده است و در همه حال «سَکِینَة قلبی» به انسان‌هایی که ایمان ضعیف دارند نازل نمی‌شود‌

این مفسر قرآن‌کریم اظهار کرد: خداوند متعال به رهبر جامعه اسلامی سکینه عطا می‌کند و فتنه‌ها توسط «سَکِینَة قلبی» از بین می‌رود، کمااینکه سکینه به‌معنای آرامش قلبی است و با آرامش روحی تفاوت دارد.
وی با بیان این‌که زمانی‌که آرامش در حیطه نفس باشد سکینه قلبی به‌وجود می‌آید، تصریح کرد: همیشه آرامش روحی با روانی هم‌جهت نیستند، این در حالی‌است که «سَکِینَة» که در این آیه آمده به‌معنای آرامش روحی است بدین معنا که آرامش روحی تا حدی آرامش روانی را هم مدیریت می‌کند.

آرامش روحی فقط با یاد خدا محقق می‌شود

ویسکرمی با بیان این‌که اگر آرامش روانی چند شرط داشته باشد به آرامش روحی منتج می‌شود، ادامه داد: آرامش روحی فقط با یاد خدا محقق می‌شود و با یاد خدا تحقق می‌یابد.
عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی لرستان با بیان اینکه آیات سکینه با امدادهای غیبی با ملائکه همراه است و به انسان‌هایی که ایمان واقعی دارند، نازل می‌شود، تصریح کرد: آرامش روحی یا «سَکِینَة قلبی» دارای درجاتی است و انسان‌ها با توجه به میزان تقوا به آن دست پیدا می‌کنند، البته ذکر این نکته ضروری است که ما یک روح داریم که از روح الهی گرفته شده و زمانی این روح به جسم ملحق می‌شود باعث بوجود آمدن روان می‌شود.
این مفسر قرآن‌کریم اضافه کرد: اگر آرامش روحی و روانی را جداگانه در نظر بگیریم بسیاری از ابهامات پاسخ داده می‌شود، کما اینکه هر دلی با یاد خدا آرامش پیدا می‌کند زیرا تغذیه روح یاد خداست.
وی با بیان این‌که همه جا سکینه قلبی با قلب مؤمن ارتباط دارد، تصریح کرد: این در حالی‌است که در زمان هجرت پیامبر در غار ثور سکینه بر قلب پیامبر اسلام(ص) نازل شد و در جنگ احد نیز خداوند بر دل مؤمنان آرامش روحی عطا کرد اما ذکر این نکته ضروری است که سکینه هر انسانی به اندازه ایمان اوست.

ویسکرمی با بیان اینکه «سَکِینَة» در قرآن به‌معنای آرامش روحی است و با آرامش روانی که حاصل اعصاب جسمی است تفاوت دارد، گفت: زن و مرد در روان متفاوت هستند اما در روح تفاوت ندارند.

روح و روان انسان‌ها مثل هم نیستند

عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی لرستان در پایان گفت: روح و روان دوتاست و برخی چیزها به روح انسان مربوط است و برخی موارد با روان انسان ارتباط دارد.

---

منبع : ایکنا