قسمتهای مختلف ناخن
1- ریشه ناخن
به نام ماتریکس ژرمینال هم خوانده میشود.
این بخش زیر پوست و چند میلیمتر با انگشت فاصله دارد.
این بخش بیشتر حجم ناخن را تولید میکند.
این بخش فاقد ملانوسیت (سلولهای تولیدکننده ملانین یا رنگدانه) میباشد.
لبههای ریشه ناخن، سفید و ساختار هلالی شکل دارند.
2- بستر ناخن
قسمتی از ماتریکس ناخن میباشد که به نام، ماتریکس استریل خوانده میشود.
این قسمت شامل رگهای خونی، اعصاب و ملانوسیتها است.
ناخن از ریشه ساخته میشود و تا بستر ناخن گسترش دارد.
برای رشد طبیعی ناخن، باید بستر ناخن صاف باشد.
اگر صاف نباشد، ممکن است ناخن بشکند و یا شیاردار گردد.
3- صفحه ناخن
صفحه ناخن، همان ناخن واقعی است که از کراتین شفاف ساخته شده است.
ظاهر صورتی ناخن ناشی از رگ های خونی زیر ناخن است.
سطح زیر صفحه ناخن دارای شیارهایی در امتداد طول ناخن میباشد که به محکم شدن بستر ناخن کمک میکند.
4- بشره (کوتیکول)
این بخش بین پوست انگشت و صفحه ناخن است.
کوتیکول یک سد ضدآب را فراهم میکند.
برای متوقف کردن خونریزی، با یک پارچه تمیز، منطقه خونریزی را فشار دهید. هنگامی که خونریزی قطع شد، پارچه را بردارید و جراحت را بررسی کنید
5- پریونیکیوم
پوستی است که صفحه ناخن را در دو طرف می پوشاند.
ریشه باریکی که از پوست گوشه ناخن آویزان است، ناخنی که در گوشت رشد میکند و عفونت پوست همگی شامل این بخش میباشند.
6- هایپونیکیوم
منطقه بین صفحه ناخن و نوک انگشت میباشد.
این منطقه، پوست نوک انگشت را به لبه آزاد ناخن متصل میکند.
این منطقه همانند بشره، یک سد ضدآب را فراهم میکند.
علل آسیب ناخن
- برخورد چکش به ناخن، لای درب گیر کردن و محکم بسته شدن درب، گاز گرفتن ناخن و تصادم با ماشین آلات.
- بریدن با چاقو، برنده جعبه و ماشین آلات.
- افتادن ناخن در اثر گیرکردن انگشت به چیزی
انواع آسیب ناخن
1- هماتوم زیر ناخن (کبودی ناخن)
معمولا این کبودی به رنگ قرمز و یا بنفش میباشد و در عرض چند روز، آبی رنگ میشود.
تمام انگشت با هر ضربان قلب، می تپد و در اثر لمس و یا حتی وزش باد، درد میگیرد.
کبودی ناخن ممکن است به خودی خود رخ دهد و یا ممکن است همراه با دیگر آسیب ناخن دیده شود.
2- بریدگی و یا پارگی عمیق ناخن
این آسیب میتواند یک برش در ناخن، بستر ناخن، بشره و یا چین کناری ناخن باشد.
همیشه خون در پوست دیده میشود.
بسته به آسیب وارده، ممکن است ظاهر ناخن کاملا له و پرس شده باشد.
3- قطع شدن انگشت
در این آسیب میتواند همه و یا قسمتی از ناخن از انگشت برداشته شود.
ممکن است استخوان انگشت هم دیده شود.
4- جدا شدن ناخن
این آسیب، هنگامی که قسمتی از انگشت از بستر ناخن جدا شود و یا چسبیده به بشره نباشد، رخ میدهد.
معمولا خون دیده میشود.
غالبا این جدا شدن همراه با بریدگی و یا پارگی عمیق ناخن رخ میدهد.
5- شکستن استخوان زیر ناخن (شکستگی رگ های خونی)
می تواند موجب آسیب ناخن ها و بدشکلی ناخن گردد.
با تصویربرداری با اشعه X می توان این شکستگی را تشخیص داد.
گاهی پزشک از شریان بند برای متوقف کردن خونریزی در حین ترمیم استفاده میکنند تا جراحت را واضح تر ببیند
چه وقت باید به پزشک مراجعه کنید؟
- اگر بیشتر از 5 سال از تزریق واکسن کزاز گذشته باشد.
- 2 تا 7 روز بعد از آسیب ناخن، در همان قسمت مجروح عفونت، قرمزی و یا ترشح وجود داشته باشد.
- فرد مجروح مبتلا به دیابت، ضعیف بودن جریان خون، ایدز و یا تحت درمان با شیمی درمانی باشد که همه این ها باعث تاخیر در بهبودی آسیب و عفونی شدن جراحت میشود.
اگر علاوه بر کبودی ناخن، دارای علائم زیر بودید، هر چه زودتر به اورژانس مراجعه کنید:
- هر گونه پارگی و یا قطع در ناخن، بستر ناخن و یا پوست اطراف ناخن.
- هر گونه جدا شدن ناخن از پوست
- کبودی ناخن که بیشتر از 25 درصد ناخن را گرفته باشد و مایع از آن ترشح شود.
- هر خمیدگی و یا بدشکلی در انگشت.
- هرگونه جراحت توسط گاز گرفتن انسان یا حیوان.
اگر بیشتر از 5 سال از تزریق واکسن کزاز گذشته است، باید این واکسن را دوباره بزنید
درمان خانگی آسیب ناخن
- در ابتدا، هر نوع زیورآلاتی که در دست و یا پایتان هست را درآورید.
- برای متوقف کردن خونریزی، با یک پارچه تمیز، منطقه خونریزی را فشار دهید. هنگامی که خونریزی قطع شد، پارچه را بردارید و جراحت را بررسی کنید.
- اگر فقط کبودی ناخن صورت گرفته باشد و هیچ ترشحی از محل کبودی بیرون نیاید و یا کمتر از یک چهارم ناخن را گرفتار کرده باشد و نسوخته باشد، بدشکل نشده باشد و یا جدا نشده باشد، مراقبت در خانه میتواند مناسب باشد.
- دست و یا پایتان را بالاتر از قلبتان نگه دارید.
- اگر حساسیت به داروهای استامینوفن یا ایبوپروفن ندارید، آنها را برای کاهش درد مصرف کنید.
- محل جراحت را با آب و صابون بشویید، بعد پماد آنتی بیوتیک بمالید و بانداژ کنید.
- اگر بریدن عمیق و یا جدا شدن و یا کبودی زیاد و یا بدشکلی انگشت رخ دهد، باید فورا به اورژانس مراجعه کنید.
- سعی نکنید ناخن را از بستر ناخن جدا کنید.
- قسمت قطع شده و یا جدا شده ناخن را در یک دستمال مرطوب و تمیز بگذارید و آن دستمال را در کیسه پلاستیکی بگذارید و سپس در یخ قرار دهید و با خود به اورژانس ببرید.
درمان پزشکی آسیب ناخن
- اگر بیشتر از 5 سال از تزریق واکسن کزاز گذشته است، باید این واکسن را دوباره بزنید.
- گاهی پزشک از شریان بند برای متوقف کردن خونریزی در حین ترمیم استفاده میکنند تا جراحت را واضح تر ببیند.
- معمولا آنتی بیوتیک داده نمی شود، مگر اینکه استخوان شکسته باشد، بریدگی عمیق و خونریزی باشد و یا در اثر گاز گرفتن، ناخن مجروح شده باشد.
- کبودی ناخن: پزشک ممکن است با سوراخ کردن ناخن، خون را بیرون بکشد و باعث تسکین فشار وارده بر ناخن گردد.
- بریدگی ناخن: قبل از ترمیم، باید حداقل بخشی از ناخن برداشته شود. بستر ناخن و اطراف پوست باید بخیه زده شوند. بعد از آنکه بستر ناخن ترمیم شد، ناخن با بخیه و یا چسب مخصوص به انگشت وصل میشود و یا گاز مخصوصی را در جای ناخن قرار می دهند. این گاز برای مدت 2 تا 3 هفته در محل باید باشد.
- قطع انگشت: اگر قطعه کوچک باشد، پزشک آن را ترمیم نمیکند. ولی اگر قطعه قطع شده بزرگ باشد، سعی میکند آن را ترمیم کند، ولی در این روش موفقیت کم است.
- جدا شدن ناخن: اگر هیچ گونه تخریبی در بستر ناخن وجود نداشته باشد، گاهی ناخن در زیر پوست قرار میگیرد. در این حالت، بستر ناخن مجروح میشود و باید ترمیم گردد.
- استخوان شکسته: اگر استخوان در جای خودش قرار داشته باشد، پزشک جراحت را ترمیم میکند و برای نگه داشتن استخوان، آتل به کار می برد. اگر استخوان در جای خود قرار ندارد، پزشک برای قرار دادن استخوان در جای اصلی، سیمی را در نوک انگشت قرار میدهد.
نکات مهم در مورد ناخن
- ناخن ها را کوتاه کنید.
- بخیه ناخن را باید 7 تا 14 روز نگه داشت.
- اما بخیه در بستر ناخن، خود به خود حل میشود.
- 3 تا 5 روز یکبار برای معاینه به نزد پزشک یروید.
- جراحت ناخن را تمیز و خشک نگه دارید.
- جراحت را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
مطالب مرتبط:
عوارض ناخن مصنوعی قابل توجه است
چرا ناخن در اثر ضربه سیاه میشود؟
وقتی گوشه ناخن در گوشت فرو میرود
هر مشکل ناخن، نشان از یک بیماری دارد