بدن یک خانم باردار دچار انواع‌واقسام تغییرات می‌شود. گاهی این تغییرات در سر اتفاق می‌افتند و سردردهایی ایجاد می‌شود که ساده هم نیستند، بلکه بسیار آزاردهنده‌اند و میگرن محسوب می‌شوند. آمار نشان می‌دهد خانم‌ها بیشتر از آقایان میگرن را تجربه می‌کنند، چرا؟
خیلی از خانم‌های باردار میگرن دارند و بیش از نیمی از آنها متوجه می‌شوند طی ماه‌های آخر بارداری، میگرن کمتری برایشان رخ می‌دهد. بعضی از خانم‌ها نیز ممکن است هیچ تغییری احساس نکنند و برخی نیز حتی شاید سردردهای شدیدتری داشته باشند. اما در اکثر موارد، میگرن بعد از زایمان بدتر می‌شود. هر چند این سردردها می‌توانند بسیار شدید و غیرمعمول باشند؛ اما آسیبی به جنین نمی‌زنند. همه این تغییرات در الگوهای درد به دلیل نوسانات هورمونی (خصوصاً استروژن) رخ می‌دهند.
علت میگرن در بارداری چیست؟
بارداری اتفاق ساده‌ای نیست و تغییرات زیادی در بدن یک زن باردار ایجاد می‌کند.
. تغییرات هورمونی: بارداری یعنی تغییرات هورمونی زیاد! خصوصاً استروژن و پروژسترون. طی ماه‌های اول بارداری، سطح استروژن مرتباً بالا و پایین می‌شود و سردرد ایجاد می‌کند. طی سه‌ماهه دوم و سوم بارداری، سردردها ممکن است کمتر شوند که علت آن تثبیت سطح این هورمون‌هاست.
. تغییرات در عروق و حجم خون: می‌دانستید که یک مادر باردار خون زیادی در بدن خود دارد؟ این خون به رشد جنین کمک می‌کند. به دلیل حجم زیاد خون، رگ‌ها و شریان‌ها در مغز بزرگ‌تر می‌شوند تا این بتوانند این حجم از خون را تحمل کنند. کشش رگ‌ها می‌تواند عصب‌ها را فشرده کرده و باعث سردرد شود.
. دیگر عوامل: گاهی این فقط تغییرات عروقی یا هورمونی نیستند که باعث سردرد در بارداری می‌شوند. دیگر عوامل هم می‌توانند دخیل باشند، مثلاً به اندازه کافی نخوابیدن، استرس داشتن، به اندازه کافی آب ننوشیدن، خوردن یک سری غذاها مثل پنیر کهنه و شکلات، قرارگرفتن در معرض نور درخشان و شدید، قرارگرفتن در معرض بوهای تند و تغییرات ناگهانی آب‌وهوا.
علائم میگرن در بارداری
یک سردرد معمولی در هر دو سمت سر اتفاق می‌افتد و خیلی دردناک نیست و فوراً هم خوب می‌شود و ضمناً استفراغ و تهوع ایجاد نمی‌کند. اما سردرد میگرنی طی بارداری علائمی دارد:
. سردردی ضربان‌دار که معمولاً در یک طرف سر و پشت چشم احساس می‌شود.
. استفراغ
. تهوع
. حساسیت به نور و صدا و بو
. سرگیجه
. برخی افراد ممکن است اورا را تجربه کنند. اورا شبیه یک علامت هشداردهنده است که پیش از حمله میگرن می‌آید؛ چیزی شبی دیدن نورهای فلش مانند یا نقاط کور.
آیا میگرن می‌تواند از علائم اولیه بارداری باشد؟
بله، میگرن می‌تواند یکی از اولین علامت‌های بارداری باشد و علت آن تغییرات هورمونی و... در بدن است. میگرن در میان خانم‌های باردار شایع است و ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد دچارش می‌شوند.
میگرن اغلب در سه‌ماهه اول بارداری وجود دارد و طی سه‌ماهه دوم و سوم کمتر می‌شود (البته برای همه این طور نیست). بعد از زایمان میگرن دوباره شدت می‌گیرد.
درمان‌های مجاز میگرن در بارداری
. دراز بکشید و حوله‌ای خیس و سرد روی سرتان بگذارید. سرما باعث انقباض رگ‌ها در سر می‌شود.
. اتاق تاریک در مواردی که حساسیت به نور وجود دارد مفید خواهد بود.
. درازکشیدن و چرت‌زدن می‌تواند سردردتان را تسکین دهد.
. بدنتان را سیراب نگه دارید.
بارداری یعنی تغییرات هورمونی زیاد! خصوصاً استروژن و پروژسترون. طی ماه‌های اول بارداری، سطح استروژن مرتباً بالا و پایین می‌شود و سردرد ایجاد می‌کند. طی سه‌ماهه دوم و سوم بارداری، سردردها ممکن است کمتر شوند که علت آن تثبیت سطح این هورمون‌هاست. خوب غذا بخورید.
. عضلات اطراف گردن و پشتتان را ریلکس کنید تا از فشاری که باعث درد شده رها شوید.
. یک ماساژ مخصوص به نام ماساژ پیش از زایمان می‌تواند تنش عضلات را کاهش دهد.
. در مورد طب سوزنی با پزشک خود صحبت کنید.
. بایوفیدبک و درمان رفتاری شناختی نیز می‌توانند به مدیریت میگرن کمک کنند.
. داروهایی که برای تسکین درد و رفع تهوع و استفراغ انتخاب می‌کنید باید با نظر پزشکتان باشد.
. برای دردهای خفیف تا متوسط، استامینوفن اولید گزینه درمانی است.
. اگر استامینوفن قادر به کنترل دردتان نبود، احتمالاً پزشک داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی را به شما توصیه می‌کند. خیلی مهم است که این دارو را بعد از هفته سی‌ام بارداری مصرف نکنید؛ چون ممکن است بر جنین اثر بگذارد.
. بیشتر داروها طی سه‌ماهه اول بارداری نباید مصرف شوند؛ چون از طریق جفت می‌توانند به جنین برسند.
. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن نباید مصرف کنید.
. به‌طورکلی فقط مجاز به مصرف دارویی هستید که پزشکتان تجویز می‌کند.
پیشگیری از میگرن در بارداری
. عوامل میگرن خود را بشناسید و از آنها اجتناب کنید.
. می‌توانید با مشورت و اجازهٔ پزشکتان از مکمل‌هایی مثل ریبوفلاوین و منیزیم استفاده کنید.
. تغذیه سالم داشته باشید و منظم ورزش کنید.
. خوب بخوابید، مثل یک کودک.
. تنفس عمیق و مدیتیشن انجام دهید.
. ماساژ خیلی مفید است.
خطرهای مرتبط با میگرن در بارداری
هر چند میگرن در بارداری آسیبی به جنین نخواهد زد اما می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.
. پره اکلامپسی: زمانی رخ می‌دهد که فشارخون مادر بالا می‌رود و به اندام‌ها آسیب می‌زند. احتمال پره اکلامپسی در مادرانی که میگرن با آئورا دارند بیشتر است.
. اکلامپسی: اکلامپسی یک مشکل جدی و خطرناک است که می‌تواند منجر به تشنج یا حتی کما شود. این عارضه در میگرن‌های همراه با آئورا شایع‌تر است.
. زایمان زودتر از موعد: میگرن می‌تواند باعث شود مادر زودتر از موعد زایمان کند.
. سکته مغزی: خیلی نادر است اما می‌تواند اتفاق بیفتد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر این علائم را دارید باید حتماً به پزشک مراجعه کنید:
. سردرد بسیار بدی که با هیچ درمانی خوب نمی‌شود.
. وقتی سردرد با تغییراتی در بینایی، تب، تورم یا درد در شکم همراه است
. اولین باری است که در بارداری چنین سردردی دارید.
. فشار خونتان خیلی بالاست.
پاسخ به چند سؤال متداول
آیا میگرن می‌تواند طی بارداری اثر منفی بر جنین بگذارد؟
میگرن به‌خودی‌خود آسیب مستقیمی به جنین وارد نمی‌کند؛ اما برخی از داروهای میگرن و ریسک عوارضی مانند پره اکلامپسی یا زایمان زودتر از موعد می‌توانند خطراتی برای جنین داشته باشند.
چه درمان‌های بی‌ضرری برای میگرن در بارداری وجود دارند؟
این درمان‌ها شامل درمان‌های غیردارویی می‌شوند مثل استراحت و خواب، داشتن تغذیه سالم، سیراب نگه‌داشتن بدن، بهداشت خواب، استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی، ماساژ ملایم، کمپرس سرد یا گرم و درمان‌هایی مانند بایوفیدبک یا طب سوزنی.
آیا در بارداری می‌توان از روغن‌های درمانی برای تسکین میگرن استفاده کرد؟
می‌توانید با رعایت احتیاط از روغن‌های درمانی استفاده کنید. مثلاً روغن نعنا فلفلی یا اسطوخودوس رقیق شده به تسکین میگرن کمک می‌کنند؛ اما از روغن رزماری یا مریم‌گلی نباید استفاده کنید. همیشه روغن را رقیق کرده و اول کمی تست کنید.
پیام شما به ما