با توجه به نوسان بالای قیمت سکه لازم است درباره قانون مهریه و تعداد آن بازنگری جدی انجام شود. کارشناسان حتی پیشنهاداتی مانند پرداخت مهریه حین عقد یا تعیین سقف عندالمطالبه متناسب با ۵ سال حداقل حقوق کارگران را نیز ارائه داده‌اند.

بحران مهریه چیست؟

طبق قانون خانواده، زن می‌تواند بدون حتی یک روز تمکین، تمام مهریه را از مرد طلب کند و مرد موظف به پرداخت آن است، در غیر این صورت به زندان می‌رود. سالانه بیش از ۳۸ هزار زن در ایران مهریه را به طور کامل دریافت می‌کنند و بیش از ۲ هزار مرد به دلیل عدم پرداخت مهریه زندانی می‌شوند.

در دوران دبیرستان و دانشگاه، هیچ آموزشی درباره خطرات مهریه بالا برای پسران ارائه نمی‌شود و رسانه‌ها نیز آگاهی کافی درباره مهریه ارائه نمی‌دهند. مطالعات نشان می‌دهد که مهریه یکی از عوامل تأخیر در ازدواج و افزایش طلاق است.

چرا سقف ۱۴ سکه مطرح شد؟

در ۴ فروردین ۱۴۰۴، محمدحسین محمدی، عضو کمیسیون قضایی مجلس، اعلام کرد: «ما به دنبال تعیین سقف مهریه به ۱۴ سکه هستیم؛ به این معنا که تنها ۱۴ سکه قابل اجرا و مطالبه است. البته مابقی مهریه از بین نمی‌رود، بلکه زمانی قابل وصول است که اموالی وجود داشته باشد.» پیش از این، سقف مهریه ۱۱۰ سکه بود، اما کمیسیون قضایی با توجه به نظر کارشناسان و افزایش چشمگیر قیمت سکه، تصمیم گرفت سقف را به ۱۴ سکه کاهش دهد. به این ترتیب، ۱۴ سکه به صورت عندالمطالبه و مابقی زمانی که شرایط مالی مساعد باشد، پرداخت می‌شود. البته این طرح هنوز تصویب نشده و در کمیسیون قضایی مجلس در حال بررسی است.

مشکلات سقف ۱۴ سکه چیست؟

درخواست زنان برای داشتن حق طلاق به عنوان توازن با طرح سقف ۱۴ سکه عندالمطالبه، خواسته‌ای منصفانه نیست؛ زیرا در حال حاضر نیز زنان با توجه به شروط ۱۲گانه ضمن عقد، حق طلاق مشروط دارند. ثانیاً، با توجه به اینکه هر سکه ۱۰۰ میلیون تومان است، ۱۴ سکه معادل ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان می‌شود که پرداخت آن برای بیش از ۹۰ درصد مردان جامعه غیرممکن است.

وکلا و کارشناسان طرح‌هایی ارائه داده‌اند که به نظر می‌رسد بهتر از طرح فعلی سقف ۱۴ سکه، مسئله را حل می‌کند. می‌توان سقف عندالمطالبه را معادل ۵ سال حداقل حقوق کارگران در نظر گرفت. این معیار تحت تأثیر نوسانات قیمت طلا نیست و با درآمد کارگرانی که باید مهریه پرداخت کنند، متناسب است و فشار بر آن‌ها را کاهش می‌دهد.

بهترین راهکار حل مسئله مهریه چیست؟

به گفته کارشناسان، می‌توان پرداخت مهریه را در زمان عقد الزامی کرد. با این کار، مشکل توانایی پرداخت مهریه توسط مردان و همچنین مسئله حق حبس حل خواهد شد. می‌توان تقسیم منصفانه اموال زوجین بر اساس درآمد آن‌ها را به عنوان جایگزینی برای مهریه الزامی کرد تا ضمانت مالی زن پس از طلاق تأمین شود. اگر زن شاغل نیست و خانه‌دار است، می‌توان در محاسبه تقسیم منصفانه اموال، حداقل دستمزد تعیین‌شده توسط وزارت کار را به عنوان حقوق ماهانه زن در طول ازدواج در نظر گرفت. البته، تقسیم منصفانه اموال بر اساس درآمد طرفین به معنای نصف کردن اموال نیست.