چرا استقلال برای کودکان مهم است؟
استقلال یعنی کودک بتواند بدون وابستگی زیاد به والدین، کارهای خود را انجام دهد و تصمیم بگیرد. این مهارت باعث افزایش اعتماد به نفس، مسئولیت‌پذیری و توانایی حل مسئله در آینده می‌شود.
کودکی که یاد گرفته خودش لباس‌هایش را انتخاب کند، در مدرسه کمتر وابسته خواهد بود و در آینده برای تصمیم‌های بزرگ زندگی آمادگی بیشتری خواهد داشت.
چه کارهایی را می‌توان به کودک سپرد؟
استقلال باید متناسب با سن کودک باشد. وظایف مناسب هر گروه سنی عبارت‌اند از:
- ۳ تا ۵ سال: مرتب کردن اسباب‌بازی‌ها، شستن میوه، انتخاب لباس ساده
- ۶ تا ۸ سال: آماده کردن یک میان‌وعده، بستن بند کفش، چیدن میز غذا
- ۹ تا ۱۲ سال: برنامه‌ریزی برای تکالیف مدرسه، نظافت اتاق، خریدهای کوچک
- ۱۳ سال به بالا: مدیریت پول توجیبی، آشپزی ساده، انجام کارهای شخصی بدون یادآوری
یک کودک شش‌ساله که هر روز لباس مدرسه خود را خودش انتخاب کند، در آینده یاد می‌گیرد که برای کارهای مهم‌تر هم برنامه‌ریزی داشته باشد.
چگونه تصمیم‌گیری را به کودکان آموزش دهیم؟
۱. گزینه‌های محدود ولی منطقی به او بدهید. ۲. اجازه دهید اشتباه کند و نتیجه را تجربه کند. ۳. راهنمایی کنید، اما تصمیم نهایی را به خودش بسپارید.
اگر کودک شما برای انتخاب لباس در زمستان لباسی نازک انتخاب کرد، به جای این که بلافاصله نظرش را رد کنید، اجازه دهید آن را بپوشد و وقتی احساس سرما کرد، خودش متوجه انتخاب اشتباهش شود.
مسئولیت‌پذیری، کلید استقلال
مسئولیت دادن در خانه، پایه استقلال است.
- اجازه دهید کارهای کوچک را خودش انجام دهد، حتی اگر نتیجه آن بی‌نقص نباشد.
- تشویق کنید، اما کار را به جای او انجام ندهید.
- نظم و مسئولیت را با بازی و سرگرمی همراه کنید.
به جای این که بعد از غذا خودتان میز را جمع کنید، از کودک هفت‌ساله بخواهید که بشقاب خود را به آشپزخانه ببرد.
چطور به کودک بیاموزیم مشکلاتش را حل کند؟
وقتی کودک با مشکلی مواجه می‌شود، بلافاصله کمک نکنید. ۱. از او بپرسید: «به نظرت باید چه کار کنی؟» ۲. او را راهنمایی کنید، اما پاسخ را مستقیم نگویید. ۳. به او فرصت دهید خودش راه‌حلی پیدا کند.
اگر اسباب‌بازی کودک خراب شد، به جای این که خودتان درستش کنید، بپرسید:
- «فکر می‌کنی چطور می‌توان آن را درست کرد؟»
- «بیا با هم امتحان کنیم که خودت درستش کنی.»
اشتباه کردن را بپذیرید
- اشتباهات کودک را فرصتی برای یادگیری بدانید.
- او را سرزنش نکنید.
- بگذارید خودش تجربه کند.
- در مورد احساساتش با او صحبت کنید.
اگر کودک ده‌ساله‌ای پول توجیبی‌اش را زودتر از موعد خرج کرد، به جای این که دوباره به او پول بدهید، اجازه دهید تا پایان ماه مدیریت پول را یاد بگیرد.
تقویت مهارت‌های اجتماعی
استقلال فقط در کارهای شخصی نیست، بلکه در ارتباطات اجتماعی هم اهمیت دارد.
- اجازه دهید خودش با فروشنده صحبت کند.
- برای دوست‌یابی تشویقش کنید.
- به او یاد بدهید از حقش دفاع کند.
اگر کودکتان در رستوران آب می‌خواهد، به جای این که شما درخواست کنید، او را تشویق کنید تا خودش از پیشخدمت بخواهد.
چگونه استقلال کودک را تقویت کنیم؟
- وقتی کارهایش را خودش انجام می‌دهد، او را تحسین کنید.
- از کلمات مثبت و انگیزشی استفاده کنید.
- برای تلاش‌هایش ارزش قائل شوید، نه فقط نتیجه.
به جای گفتن «بالاخره خودت لباست را پوشیدی!» بگویید: «عالی است که خودت انتخاب کردی و پوشیدی!»
پیام شما به ما