پلاستیک یا Plastic واژهای انگلیسی است و به وسیله یا مادهای گفته میشود که به راحتی ذوب شده، شکل گرفته و انعطافپذیر است. به دلیل کاربرد فراوان این ماده، اخیرا به موادی که از جنس انواع پلیمرها باشند، کلمه پلاستیک را نسبت میدهند. جالب است که بدانید قبل از اینکه بشر به تولید انبوه پلیمرها دست بزند، بسیاری از پلیمرها در طبیعت وجود داشته و انسان از آنها برای تولید وسایل استفاده کرده است. از جمله پلیمرهای طبیعی میتوان به پشم، ابریشم، عاج، DNA، سلولز، انواع پروتئینها، سم و پنجه حیوانات اشاره کرد. بعد از پیشرفت علم، بشر توانست با متصل کردن حلقههایی از مولکولهای بسیار بزرگ، انواع جدیدی از پلیمرها را تولید کند که خواص ویژهای دارند. وجود این خواص جدید، باعث شد پلیمرهای مصنوعی در صنایع بیشتری مورد استفاده قرار گرفته و همچنین به کار بردن آنها نیز گستردهتر شود و اینچنین شد که پلاستیک اختراع شد .
اولین پلاستیک یا پلیمر دستساز اولین بار توسط شیمیدان انگلیسی به نام الکساندر پارکس در سال 1862 ساخته شد. پارکز در حال تلاش برای ایجاد یک نوع جدید از لاک برای استفاده در مبلمان بود که با ترکیب نیتروسلولز و اتر به یک ماده شبیه پلاستیک رسید. این ماده جدید که «پارکلین» نامیده شد، بسیار شفاف و محکم بود و می توانست برای اهداف مختلفی استفاده شود. در ابتدا از پارکلین برای ساخت لاک استفاده می شد، اما به زودی کاربردهای دیگری نیز برای آن پیدا شد. از پارکلین برای ساخت عینک، دندان مصنوعی، صفحه کلید و حتی لباس استفاده می شد.
بعد از آن، جان وسلی هیات، شیمیدان آمریکایی در سال 1869، در مسابقهای برای تولید جایگزینی برای عاج که دارای جایزهای 10000 دلاری بود، توانست ایدهای جدید برای ساخت پلاستیک مصنوعی پیدا کند. در آن سالها، بازی بیلیارد یکی از محبوبترین سرگرمیهای افراد بود که توپها و چوبهای آن از عاج فیلهای وحشی ساخته میشد. به دلیل افزایش روزافزون علاقه مردم به این بازی، تعداد فیلهای بخت برگشته رو به کاهش بود.پلاستیک جدید «سلولویید» نام داشت که از نیترات سلولز ساخته می شد و نسبت به پارکلین ارزان تر و انعطاف پذیرتر بود. سلولویید به سرعت محبوب شد و برای ساخت اسباب بازی، لوازم آرایشی و فیلم استفاده شد.
در سال 1907، یک شیمیدان بلژیکی به نام « لئوهندریک باکلند» یک نوع پلاستیک جدید به نام «پلی وینیل کلراید» (PVC) را اختراع کرد. یک ماده بسیار مقاوم و انعطاف پذیر که میتواند برای ساخت لوله، پنجره، کابل و سایر محصولات استفاده شود. باکلند همچنین در همان سال توانست اولین پلاستیک کاملا مصنوعی که هیچ مولکول طبیعی در آن وجود نداشت به نام باکالیت یا باکلیت را اختراع کرد. باکلیت، نه تنها یک عایق برق عالی بود بلکه دوام بالایی داشت و در برابر حرارت نیز مقاوم بود. همچنین برخلاف سلولوید، مادهای مناسب برای تولید انبوه به شمار میرفت. این ماده که امروزه با عنوان ماده هزار کاربرد، به بازار عرضه میشود، قابلیت تغییر شکل به هر حالتی را داشته و میتواند کاربردهای بسیار متنوعی داشته باشد.
در سال 1920، یک شیمیدان آمریکایی به نام «چارلز کندلر» یک نوع پلاستیک جدید به نام «پلی اتیلن» (PE) را اختراع کرد. PE یک ماده بسیار سبک و بادوام است که می تواند برای ساخت کیسه، بطری، و سایر محصولات استفاده شود.
در سال 1935، یک شیمیدان آلمانی به نام «پل هوفمن» یک نوع پلاستیک جدید به نام «پلی پروپیلن» (PP) را اختراع کرد. PP یک ماده بسیار مقاوم و انعطاف پذیر است که می تواند برای ساخت محصولاتی مانند ظروف غذا خوری، اسباب بازی و تجهیزات پزشکی استفاده شود.
در سال 1935 پلیمری به نام نایلون توسط فردی به نام والاس کاروترز اختراع شد، جایگزینی مصنوعی برای ابریشم که در طول جنگ جهانی دوم برای ساخت چترهای نجات، طناب، پوششهای محافظ بدن، آستر کلاههای ایمنی و… استفاده شد. از دیگر مواد، پلکسیگلاس جایگزین شیشه بود که برای ساخت پنجرههای هواپیماهای جنگی به کار میرفت.
شروع مشکلات پلاستیکی در جهان
در دهه 1960، برای اولین بار، زبالههای پلاستیکی در اقیانوسهای مختلف کره زمین، مشاهده شد و استفاده از پلاستیک، تغییرات بسیاری در نگرش آمریکایی نسبت به این ماده به وجود آورد.
با افزایش نگرانیهای درباره آلودگیهای زیستمحیطی ناشی از پلاستیک در دهه 1970 و 1980، نام ماده پلاستیک به عنوان مادهای مضر، بر زبانها جاری شد. با اینکه بسیاری از محصولات تولید شده با این ماده، یکبارمصرف هستند، اما تقریبا برای همیشه، در محیطزیست باقی میمانند.
نخستین کارخانه بازیافت که پلاستیک های محلی را جمع آوری میکرد در سال 1972 آغاز به کار کرد.
تولیدکننده های بزرگ پلاستیک، بازیافت کردن آن را به عنوان یک راه حل، پیشنهاد دادند. به همین دلیل در دهه 1980، این مجموعهها مردم را برای جمعآوری زبالههای پلاستیکی، تشویق کردند.
بازیافت جدی در آمریکا
در سال 1984برای اولین بار در تاریخ، بازیافت پلاستیک به بیشتر از وزن صد میلیون پوند در ایالات متحده رسید.
در سال 1988 نماد مثلثی بازیافت برای شناسایی رزین پلاستیکی مورد استفاده در ساخت بسته بندی تصویب شد و به سرعت گسترده شد.
در اواسط دهه 1990 بسیاری از فروشگاه های بزرگ مواد غذایی و خرده فروشی ها شروع به جمع آوری کیسه های پلاستیکی برای بازیافت کردند. بسیاری از آنها بعداً بسته های پلاستیکی قابل انعطاف (مانند حوله های کاغذی ، پوشک ، بطری های آب و غیره) را به لیست پلاستیک های جمع آوری شده اضافه کردند.
در دهه 2000 بازیافت کنندگان اصلی شروع به جمع آوری پلاستیک های قابل بازیافت کردند ، به این معنی که سطل های بزرگ کنار هم که هر کدام مخصوص بطری های ، شیشه ای ، فلزی و کاغذی و پلاستکی میباشد را قرار دادند که منجر به بازیابی مواد قابل بازیافت بیشتر از سه برابر می شوند.
در سال 2013 تعداد مکان های برای دریافت پلاستیک های بازیافت مانند فروشگاه های خرده فروشی و مواد غذایی برای کیسه های پلاستیکی و بسته بندی در آمریکا به بیش از ۱۷.۵۰۰ رسید.
بازیافت همچنان در آمریکا و بسیاری از کشورها با قدرت به کار خودش ادامه می دهد اما به گزارش سیانبیسی ، تنها کمتر از ۱۰ درصد پلاستیک جهان بازیافت می شود که این رقم کل پدیده بازیافت را به یک شوخی بزرگ بدل می کند. پروژه بازیافت درواقع توسط بزرگ ترین تولیدکنندگان پلاستیک جهان ادامه داده شد تا مردم با فرض بازیافت پلاستیکها و حفظ شدن محیط زیست، با خیال راحت به مصرف پلاستیک ادامه دهند.
پیام شما به ما