این روزها هر بلاگر و اینفلوئنسر اینستاگرامی درباره واکسن گارداسیل صحبت می‌کند و آن را به‌عنوان راهی برای پیشگیری از سرطان تبلیغ می‌کند. کار به جایی رسیده که برخی آنلاین‌شاپ‌های زیبایی، کنار کرم‌های آبرسان و ماسک‌های صورت، این واکسن حساس را هم عرضه و حتی وارد می‌کنند!

همین موضوع باعث شد پیگیری کنیم و با یکی از این فروشندگان تماس بگیریم. نتیجه این مکالمه پرده از تجارت مسافری واکسن‌ها برداشت؛ واکسن‌هایی که به گفته فروشنده از ترکیه و فرانسه به‌صورت چمدانی وارد کشور می‌شوند و با قیمت‌های بالا به فروش می‌رسند.

تجارت واکسن گارداسیل در چمدان‌های مسافری

در مکالمه تلفنی، فروشنده توضیح داد واکسن‌های گارداسیل به سفارش ترکیه و فرانسه تهیه می‌شوند و به دلیل سفرهای مدام از طریق همسر و پدرش به‌صورت مسافری لابه‌لای دیگر وسایل چمدانشان وارد کشور می‌شوند! این واکسن‌ها که ساخت شرکت معتبر MSD آمریکا هستند، با قیمت ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای هر دوز نسخه ترکیه و ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای  هر دوز نسخه فرانسوی به فروش می‌رسند. مصرف‌کنندگان دو و شش ماه بعد هم باید برای خرید دوز دوم و سوم اقدام کنند.

رعایت زنجیره دمایی؛ چالشی جدی برای سلامت مصرف‌کننده

یکی از حساس‌ترین نکات درباره واکسن‌ها، رعایت دقیق زنجیره دمایی است. واکسن گارداسیل باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی‌گراد نگهداری شود. کوچک‌ترین انحراف از این محدوده می‌تواند اثربخشی واکسن را به خطر بیندازد و حتی باعث فاسد شدن آن شود. این مسئله به‌ویژه زمانی که واکسن‌ها به‌طور غیررسمی و بدون نظارت جابه‌جا می‌شوند، بسیار جدی است. اگر چنین واکسنی تزریق شود، نه‌تنها بدن را در برابر ویروس HPV مقاوم نمی‌کند، بلکه احتمال بروز عوارضی همچون واکنش‌های آلرژیک، تورم موضعی یا حتی اثرات ناشناخته را افزایش می‌دهد. مطالعات نشان داده‌اند که تغییرات دمایی در زنجیره حمل‌ونقل واکسن‌ها می‌تواند باعث از بین رفتن ایمنی آن‌ها شود و سلامت مصرف‌کننده را تهدید کند.

به نسخه پزشک نیازی نیست

فروشنده مدعی است که خریداران نیازی به نسخه پزشک ندارند و می‌توانند واکسن را «در هر مرکزی» تزریق کنند. حتی برخی از خریداران، به گفته او، خودشان تزریق را انجام می‌دهند. این وضعیت، علاوه بر خطرات ناشی از حمل‌ونقل غیراصولی واکسن، احتمال تزریق غیربهداشتی و مخاطره‌آمیز را هم افزایش می‌دهد. تزریق واکسن گارداسیل، مانند سایر واکسن‌ها، باید تحت نظارت پزشک و در مراکز معتبر انجام شود تا از ابتلا به عفونت‌ها و سایر عوارض جانبی احتمالی جلوگیری شود. تزریق بدون مشاوره پزشکی و توجه به شرایط نگهداری واکسن، می‌تواند عواقب جدی‌تری برای سلامت فرد ایجاد کند.

ضرورت مداخله نهادهای نظارتی

در بیشتر کشورها، توزیع واکسن‌ها باید تحت نظارت دقیق نهادهای بهداشتی و از طریق کانال‌های قانونی صورت گیرد تا از سلامت محصول و رعایت استانداردهای دمایی و حمل‌ونقل اطمینان حاصل شود. واکسن‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که برای پیشگیری از بیماری‌های خاص مانند سرطان دهانه رحم و سایر بیماری‌ها استفاده می‌شوند، باید تحت نظارت دقیق سازمان‌های بهداشتی قرار گیرند تا از ایمنی و کیفیت آن‌ها اطمینان حاصل شود. نظارت بر عرضه واکسن‌ها نه‌تنها به سلامت فرد کمک می‌کند، بلکه امنیت سلامت جامعه را در برابر بیماری‌های واگیر و مزمن نیز تضمین می‌کند.