ناامنی غذایی یکی از بزرگترین چالشهای بشر است و بیش از ۲ میلیارد نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده است. این در حالی است که سالانه بیش از ۳۰ درصد از مواد غذایی تولیدشده در جهان به دلیل ناکارآمدی در تولید، توزیع و مصرف، به هدر میرود.
یکی از دلایل اصلی این هدررفت، سیستمهای قدیمی و غیر دقیق برچسبگذاری مواد غذایی، مانند تاریخهای انقضای چاپشده، است که منجر به دور ریختن حجم زیادی از مواد غذایی سالم و قابل مصرف، افزایش انتشار گازهای گلخانهای و زیانهای مالی قابلتوجه میشود.
سرمایهگذاری در فناوریهای پایدار، مانند بستهبندی هوشمند مواد غذایی که امکان پایش کیفیت غذا در زمان واقعی را فراهم میکند، میتواند این چالش را کاهش دهد. این نوآوریها به تولیدکنندگان، خردهفروشان و مصرفکنندگان این امکان را میدهند که اطلاعات بهروز و دقیق درباره وضعیت تازگی و سلامت مواد غذایی را مستقیماً از طریق بستهبندی دریافت کنند.
پایش لحظهای مواد غذایی با بستهبندی هوشمند
برخلاف برچسبهای سنتی تاریخ انقضا که صرفاً بر اساس زمان عمل میکنند، بستهبندیهای هوشمند با استفاده از حسگرهای پیشرفته و هوش مصنوعی، شاخصهای فساد مواد غذایی مانند pH، رشد باکتریها و آمینهای بیوژنیک را اندازهگیری میکنند. این فناوری امکان ردیابی دقیق و لحظهای تازگی مواد غذایی را فراهم کرده و از دور ریختن مواد غذایی سالم جلوگیری میکند.
این سیستمها همچنین ایمنی مواد غذایی را افزایش داده و نیاز به آزمایشهای پرهزینه و زمانبر را در صورت بروز مشکل کاهش میدهند. اما با وجود اثبات علمی کارایی این فناوریها، ورود آنها به بازار همچنان یک چالش است.
موانع و فرصتهای بستهبندی هوشمند
یکی از موانع اصلی، مقاومت شرکتها در برابر هزینههای بالاتر این فناوریهاست، زیرا بازار مواد غذایی بسیار رقابتی است و حاشیه سود شرکتها اندک است.
اما از دیدگاه اقتصادی، کاهش ضایعات غذایی میتواند صدها میلیارد دلار از ضررهای جهانی را جبران کند. اگر شرکتها و سیاستگذاران ارزش اقتصادی این فناوریها را در کاهش فساد مواد غذایی، کاهش فراخوان محصولات، جلوگیری از بیماریهای ناشی از غذا و کاهش مسئولیتهای قانونی درک کنند، پذیرش این نوآوریها افزایش خواهد یافت.
علاوه بر این، تقاضای مصرفکنندگان برای شفافیت و پایداری در زنجیره تأمین مواد غذایی در حال افزایش است. کاهش ضایعات غذایی با استفاده از بستهبندیهای هوشمند، انتشار گازهای گلخانهای را کاهش داده، منابع کشاورزی را حفظ کرده و فشار بر زنجیرههای تأمین جهانی را کاهش میدهد.
نقش سیاستگذاران در ترویج بستهبندی هوشمند
سیاستگذاران و رهبران صنعتی میتوانند با حمایت از این نوآوریها، به پذیرش گسترده آنها کمک کنند. اقدامات جسورانهای مانند حذف تاریخهای "فروش تا" (Sell by) در ایالت کالیفرنیا، شرکتها را مجبور کرده است تا روشهای برچسبگذاری خود را بازبینی کنند.
دولتها میتوانند از طریق معافیتهای مالیاتی، یارانهها یا تأمین مالی شرکتها برای ادغام فناوریهای پایش لحظهای در بستهبندی، انگیزههای اقتصادی لازم را برای پذیرش این فناوریها فراهم کنند.
افزایش آگاهی مصرفکنندگان با بستهبندی هوشمند
بستهبندی هوشمند به مصرفکنندگان این امکان را میدهد که تصمیمات آگاهانهتری بگیرند. برای مثال، اپلیکیشنهای مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند با استفاده از عکسهای گرفتهشده از مواد غذایی، میزان تازگی آنها را پیشبینی کرده و از هدررفت بیمورد جلوگیری کنند.
سرمایهگذاری در این نوآوریها علاوه بر بهبود امنیت غذایی، مزایای اقتصادی و زیستمحیطی گستردهای را نیز به همراه دارد. کاهش ضایعات غذایی به معنای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، کاهش فشار بر سیستمهای کشاورزی و صرفهجویی قابلتوجه در زنجیرههای تأمین است.
در کشورهای در حال توسعه که ناامنی غذایی بهطور نامتناسبی بیشتر است، فناوریهای بستهبندی هوشمند میتوانند تأثیر چشمگیری داشته باشند و عمر مفید محصولات را افزایش داده و کارایی توزیع مواد غذایی را بهبود بخشند.
همکاری میان صنایع، دانشگاهها و دولتها
پژوهشگران و نوآوران باید با شرکتها همکاری کنند تا نمونههای آزمایشی موفق را به فناوریهای مقرونبهصرفه و کارآمد تبدیل کنند. در همین حال، سیاستگذاران نیز باید چارچوبهای قانونی مناسبی برای تشویق پذیرش این فناوریها ایجاد کنند.
سرمایهگذاریها باید نهتنها بر سود اقتصادی، بلکه بر مزایای اجتماعی بلندمدت نیز متمرکز باشند. بهعنوان یک پژوهشگر در زمینه بستهبندی هوشمند، تجربه نشان داده است که همکاریهای میانرشتهای، روند تبدیل ایدههای جسورانه به راهحلهای عملی را تسریع میکند.
برای حل بحران ناامنی غذایی، نیاز به یک رویکرد جامع و پایدار داریم که شامل نوآوریهای فناورانه، سیاستهای حمایتی و آگاهی اجتماعی باشد. با سرمایهگذاری در راهحلهای هوشمند و مقیاسپذیر، میتوانیم سیستم غذایی جهانی را متحول کنیم تا ضایعات غذایی به حداقل برسد.
پیام شما به ما