انسان حواسی دارد که مهمترین و حساس‌ترین آنها، دیدنی‌هاست که از طریق چشم رخ می‌دهد. چشم و نگاه‌هایش در ایجاد اشتغال فکر و قلب نقش اساسی را ایفا می‌کند. چرا که چشم هر چیزی را می‌بیند فکر و قلب آن را تجزیه و تحلیل کرده و در دیدن‌های منفی عقل را می‌رباید. امیرالمومنین علی علیه‌السلام درباره چشم می‌فرماید: الْعَیْنُ جَاسُوسُ الْقَلْبِ وَ بَرِیدُ الْعَقْلِ؛ چشم جاسوس دل و قاصد عقل است.(بحارالانوار،ج101،ص41) حس بینایی که از طریق چشم فعال است و مواد اولیه‌ای برای تخیل و تفکر فراهم می‌کند. و شخصیت انسان با همین تخیلات و تفکرات ساخته می‌شود. اگر این مواد خوب و سالم باشند، تفکرات انسان و در نتیجه رفتار او پسندیده خواهد بود و اگر مواد اولیه وارد شده ناسالم باشد، تفکرات و در نتیجه اعمال فاسدی را ارائه خواهد داد. و این اثر وضعی واردات چشم به قلب و جان انسان است. به این دلیل است که قوانین اسلام انسان را از نگاه‌های زیان‌بخش نهی کرده و هشدار داده تا مراقب چشم خود باشد، تا از راه یافتن به کمالات انسانی باز نماند. قلب و مغز انسان، مرکز بایگانی دیدنی‌هاست. و بعد از دیدن هر چیزی، آن را بازخوانی و تحلیل می‌کند. از این رو نگاه‌های غیر مجاز، به گناهی ویرانگر تبدیل می‌شوند. وقتی نگاه‌های حرام و آلوده زیاد شود، باعث کاشت دانه انحراف در جان انسان می‌شود و او را به اسارت و ذلت می‌کشاند و از حرکت بسوی درجات و کمالات انسانی بازمی‌دارد. در رساله حقوق امام سجاد علیه‌السلام حق چشم را، نگاه نکردن به حرام بیان کرده است. که اگر این امر رعایت نشود حق چشم را ادا نکرده‌ایم. از نظر قانون اسلام، لذت‌های جنسی، صرفا باید در محدوده روابط زناشویی و بر مبنای ازدواج قرار بگیرد تا حلال و طیب بوده و آثار مثبت بر روح و زندگی افراد داشته باشد توصیه قرآن کریم نیالودن چشم به صحنه‌‏هاى تحریک‌آمیز و گناه‌‏آلود یکى از ویژگى‏‌هاى مردان و زنان باایمان و باتقوا است که قرآن از آن به واژه "غضّ" یاد کرده است: "قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ ... وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ... به مردان باایمان و زنان باایمان بگو که چشم‏هاى خود را فرو خوابانند."(نور،آیات29و30) لفظ "غضّ" با "غمض" تفاوت دارد. اولى نقصان و کم‌کردن از نگاه و به زیر افکندن آن است و دومى به معناى فروبستن و چشم بر هم نهادن است. آفت چشم‌چرانی چشم‌چرانی یعنی نگاه خیره و شهوت‌آلود به نامحرم با انگیزه لذت‌جویی جنسی. چشم‌چرانی، بیماری و عادت ناپسندی است که بصورت مجازی و یا حقیقی رخ می‌دهد. از آثار شوم چشم‌چرانی، ارضای شهوت بوجود آمده در اثر نگاه و هوس و از راه حرام است. البته گاهی هم ارضای این شهوت میسر نمی‌شود و زمینه‌ساز گرفتاری و بیماری و فشارهای روحی برای فرد خواهد شد. کسی که برای چشم و نگاه و دیدنی‌هایش مرزی قائل نیست و دائم صحنه‌های مهیج و غیر اخلاقی می‌بیند، دلش پر از آشوب شده و از آرامش فاصله می‌گیرد. و همیشه حالتی عطش‌گونه دارد. پس کسی که چشمش آزاد است، دل و فکرش اسیر می‌شود کسی که برای چشم و نگاهش مرزی قائل نیست و دائم صحنه‌های مهیج و غیراخلاقی می‌بیند، دلش پر از آشوب شده و از آرامش فاصله می‌گیرد. و همیشه حالتی عطش‌گونه دارد. پس کسی که چشمش آزاد است، دل و فکرش اسیر می‌شود . چشم، بسیار شریف و سودمند است و کارکردش همانند دروازه‌ای برای ورود به جان انسان است. اگر از چشم درست بهره ببریم وارد ملکوت می‌شویم و اگر از این عضو درست استفاده نشود منحرف شده و صید شیطان می‌شویم که سرآغاز گناه و لغزش‌ها است. امیرالمومنین علیه‌السلام درباره چشم می‌فرماید: در بدن عضوی کم‌سپاس‌تر از چشم وجود ندارد. پس درخواست‌هایش را برآورده نکنید که شما را از یاد خدا باز می‌دارد.(بحارالانوار،ج10،ص106) ارتباط بین نگاه و قلب بین چشم و قلب ارتباط تنگاتنگی برقرار است. بابا طاهر خیلی زیبا این رابطه را بیان کرده است: "هرآنچه دیده بیند دل کند یاد". اگر نگاه چشم بر دیدنی‌های مثبت و حلال و اخلاقی باشد، قلب و روح انسان با صفا و نورانی می‌شود اما اگر نگاه چشم به چیزهای آلوده و حرام و غیراخلاقی باشد، قلب انسان تاریک و آشفته و گناه‌آلود می‌شود. این نتیجه و اثر وضعی نگاه آلوده و نگاه حلال است. پس برای رسیدن به قلب و روحی آرام، باید چشم خود را کنترل کرده و از چشم‌چرانی و نگاه‌های مسموم اجتناب کنیم. امیرالمومنین علی علیه‌السلام قلب را صحیفه چشم و نگاه معرفی می‌کند.(نهج‏البلاغه، ص548، حکمت409) اگر نگاه‌ها نورانی و حلال باشد، قلب مانند صفحه‌ای از نور می‌شود و اگر کنترل چشم را نداشته باشیم و به هر چیز حرامی نگاه کنیم، صفحه قلب سیاه و تاریک می‌شود که هیچ نورانیتی در آن وجود نخواهد داشت. مشاهده تصاویر و فیلم‌های غیراخلاقی و پورن، باعث آلودگی و هرزگی چشم می‌شود و طبق نظر فقها حرام است پیامدهاى چشم ‏چرانى‏ در آموزه‌های دینى به پیامدهاى منفى چشم‏چرانى و نگاه‏هاى حرام اشاره‌های لطیف و هشداردهنده‏اى وجود دارد که به میزان اهمیت نوع دیدنی‌ها پی می‌بریم. در این روایات به سه اثر مهم در نگاه‌های آلوده اشاره شده است: 1- صیدِ شیطان شدن: شیطان از روز ازل سوگند یاد کرده که بشر را گمراه کند یعنی در واقع کینه بشر را به دل گرفته و بدنبال تلافی کردن است. او دائم در فکر فریب و گستراندن دام برای انسان است. برخی از دام‌های شیطان قابل رویت است و برخی پنهانی است. چشم‌چرانی و نگاه به صحنه‌های آلوده و حرام و غیر مجاز یکی از دام‌های شیطان است. همانطور که امیرالمومنین علی علیه‌السلام می‌فرماید: الْعُیُونِ، مَصَائِدُ الشَّیْطَانِ؛ چشم‏ها دام‏هاى شیطانند.(بحارالانوار،ج74، ص294) در روایتی دیگر پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله نگاه حرام را تیرى از تیرهاى مسموم شیطان معرفی کرده. و کسی که از نگاه حرام به خاطر خدا اجتباب کند، طعم و مزه ایمان را خواهد چشید.(من‌لایحضره‌الفقیه، ج4، ص18) 2- ایجاد حسرت دومین پیامد چشم‌چرانی و دیدن صحنه‌های غیراخلاقی و غیر مجاز ایجاد حسرت است. چون این افراد همواره صحنه‌هایی را می‌بینند که غالبا قابل دسترسی نیست در نتیجه از درون دچار حسرت، اضطراب می‌شوند. امام صادق علیه‌السلام در این باره می‌فرماید: چه‏بسا یک نگاه ‏آلوده، آرزو و حسرت طولانى به‏جاى مى‏گذارد.(ثواب‌الاعمال،ص262) اگر نگاه چشم بر دیدنی‌های مثبت و حلال و اخلاقی باشد، قلب و روح انسان با صفا و نورانی می‌شود اما اگر نگاه چشم به چیزهای آلوده و حرام و غیراخلاقی باشد، قلب انسان تاریک و آشفته و گناه‌آلود می‌شود. این نتیجه و اثر وضعی نگاه آلوده و نگاه حلال است 3- ایجاد هرزگی و غفلت فردی که روی نگاه و چشم خود کنترلی ندارد و از حد و مرز خارج شده، دچار هرزگی چشم و در نهایت عمل می‌شود و در نتیجه در غفلت فرو رفته و خدا را به فراموشی می‌سپارد و دچار خسران بزرگی می‌شود چون سرمایه بزرگی بنام عمر را از دست می‌دهد که به هیچ عنوان بازنمی‌گردد. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: از چشم‏چرانى بپرهیزید، زیرا این کار هوى و هوس را تحریک و میوه غفلت از او زاده مى‏شود.(بحارالانوار، ج69،ص199) چشم‌چرانی و نگاه‌ به صحنه‌های آلوده در زمین دل انسان بذر شهوت حرام را می‌پاشد و میوه‌اش چیزی جز فساد و فحشاء نخواهد بود. و اینجاست که به فرمایش امیرالمومنین علیه‌السلام آدمی با چشم‌چرانی به فتنه‌ها کشانده می‌شود.(تصنیف غررالحکم،ص60) رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله در مورد رابطه نامشروع، برای هر عضوی از بدن انسان، سهمی از زنا قائل است و برای چشم، نگاه آلوده را سهمی از زنا بیان می‌کنند.(مستدرك الوسائل، ج14، ص269) پس با مراقبت از نگاه‌های خود، نه تنها از حسرت، هرزگی و غفلت در امان خواهیم ماند بلکه توسط صیادی خطرناک بنام شیطان صید نخواهیم شد. از نظر قانون اسلام، لذت‌های جنسی، صرفا باید در محدوده روابط زناشویی و بر مبنای ازدواج قرار بگیرد تا حلال و طیب بوده و آثار مثبت بر روح و زندگی افراد داشته باشد. و بر این اساس مشاهده تصاویر و فیلم‌های غیراخلاقی و پورن، باعث آلودگی و هرزگی چشم می‌شود و طبق نظر فقها حرام است. در ادامه برخی از فتواها را می‌بینیم: آیت‌الله خامنه‌ای: سؤال: بعضی از جوانان به تصاویر مستهجن نگاه می‌کنند و برای کار خود توجیهات ساختگی ارائه می‏دهند، حکم آن چیست؟ پاسخ: اگر نگاه‌کردن به آن تصاوير به قصد ريبه(لذت) باشد و يا انسان بداند که منجر به تحريک شهوت او مى‌شود و يا خوف ارتکاب گناه و مفسده باشد، در اين صورت نگاه‌کردن به آنها حرام است و اينکه به‌خاطر آن انسان به حرام ديگرى نمى‌‏افتد، مجوّز ارتکاب فعلى که شرعاً حرام است، نمى‏باشد. ديدن اين فيلم‏ها که هميشه با نگاه شهوت برانگيز همراه است، جايز نيست. آیت‌الله مکارم شیرازی: سوال: آیا نگاه به فیلم روابط جنسی حرام است؟ پاسخ: آری، نگاه به فیلم‌های مبتذل و مفسده‌دار حرام است. این کار نوعی اشاعه فحشاء است که در قرآن از آن نهی شده است. آیت‌الله سیستانی: پرسش: آیا نگاه کردن به تصویر مبتذل و تماشای فیلم‌هایی که دارای قطعات مبتذل می‌باشد، حرام است؟ پاسخ: با شهوت و ترس وقوع در حرام، حرام است و بدون آن هم ـ بنابر احتیاط واجب جایز نیست. آیت‌الله بهجت: سؤال: آيا ديدن فيلم روابط جنسی كه بدن زنان هرزه عريان است، جايز است يا خير؟ پاسخ: چون موجب تهييج شهوت مى‌شود، جايز نيست. سؤال: ديدن فيلم‌هاى سكسى در ماه رمضان چه حكمى دارد؟ پاسخ: مطلقاً حرام است و در ماه رمضان اگر سبب انزال منى شود، افطار به حرام به شمار مى‌آيد. آیت‌الله سبحانی: نگاه كردن به فيلم‌هاى مبتذل، كه موجب فساد خود انسان يا خانواده‌اش مى‌شود، جايز نيست و بايد از نگاه كردن به آن خوددارى كرد.