چشمها جزو اعضای مهم بدن محسوب میشوند. بدون چشم نه تنها دنیا تیره و تار میشود، بلکه زیبایی صورت نیز تحت تاثیر قرار میگیرد. گاهی پیش میآید که چشمها به دلیل وجود التهاب و مشکلاتی قرمز و متورم میشوند. زمانی که رگهای خونی دچار التهاب میشوند نیز چشمها قرمز و پرخون دیده میشوند.

در قسمت اول این مطلب به هفت عامل اصلی بروز قرمزی چشمها که شامل ورم ملتحمه عفونی، خونریزی زیر ملتحمه، التهاب پلک، خشکی چشم، گل مژه بود، اشاره کردیم. در قسمت پایانی نیز به پنج مورد دیگر اشاره میکنیم.
خراشیدگی یا زخم قرنیه چشم
خراشیدگی قرنیه شامل زخمی روی این بخش از چشم است. قرنیه، لایه شفاف واقع در قسمت جلوی کره چشم است که عنبیه (قسمت رنگی چشم) و مردمک (دایره سیاه میانی چشم) را میپوشاند.
معمولا خراش به خارجیترین قسمت قرنیه محدود میشود. بروز زخم، استفاده بیش از اندازه از لنزهای تماسی، وارد شدن جسم خارجی در چشم و عدم محافظت از چشم در مواقع جراحی تحت بیهوشی عمومی از جمله عوامل دخیل در بروز این مشکل چشمی هستند.
از علائم خراشیدگی قرنیه نیز میتوان به قرمزی و درد چشمها، احساس جسم خارجی در چشم، اشک ریزی، حساسیت به نور و اختلال در بینایی اشاره کرد. عوارض این مشکل نادر است و در اکثر موارد مشکل طی 24 تا 48 ساعت برطرف میشود.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماورای بنفش و داشتن مشاغلی که در هوای آزاد انجام میشود جزو عوامل اصلی ابتلا به ناخنک چشم هستند
کراتیت
کراتیت التهابی است که قرنیه را درگیر میکند. قرنیه لایه شفاف و محدبی شکل است که در قسمت جلوی کره چشم قرار دارد و عنبیه و مردمک را پوشش میدهد. وظیفه قرنیه، انژاس نور و هدایت آن به سمت شبکیه است که بافت حساس به نور چشم بوده و در قسمت عقب کره چشم واقع است.
ممکن است کراتیت یا التهاب قرنیه، عفونی یا غیرعفونی باشد که نوع اول شایع ترین دلیل بروز کراتیت است. عواملی که خطر بروز این مشکل را افزایش میدهند شامل استفاده از لنزهای تماسی، ضعف قدرت دستگاه ایمنی بدن، زندگی در شرایط آب و هوایی گرم، استفاده از قطره های چشمی استروئیدی و وجود زخم یا جراحتی در چشم است.
از علائم این مشکل نیز میتوان به قرمزی و دردهای چشمی، اشک ریزی زیاد، تار بینی و حساسیت به نور اشاره کرد. روشهای درمان کراتیت به علت آن بستگی دارد.
در درمان کراتیت عفونی معمولا نیاز به آنتی بیوتیک، درمانهای ضدویروس و یا ضدعفونی کننده هست. قطرههای استروئیدی نیز به صورت کوتاه مدت برای کاهش التهاب و محدود کردن زخمهای قرنیه استفاده میشوند. عوارض کراتیت شامل بروز زخم روی قرنیه است که میتواند منجر به کاهش بینایی و حتی نابینایی شود.
ورم ملتحمه آلرژیک
ورم ملتحمه آلرژیک همان التهاب ملتحمه ناشی از آلرژن ها است. آلرژن ها یا مواد حساسیت زای موجود در هوا مانند گرد و غبار، گرده گلها و گیاهان، علفهای هرز، فلس حیوانات (تکه های ریز پوست مرده حیوانات) و هاگ ها باعث بروز این نوع التهاب میشوند که درصد قابل توجهی از افراد سرتاسر جهان با آن روبه رو هستند.
ورم ملتحمه به دو نوع حاد (فصلی) و مزمن (در طول سال) تقسیم میشود. قرمزی چشمها ، اشک ریزی، خارش و سوزش چشمها جزو علائم شایع این بیماری هستند.
خوشبختانه این علائم با مصرف آنتی هسیتامین ها که برای درمان رینیت آلرژیک ( تب یونجه ) استفاده می شود قابل تسکین هستند. هیستامین ماده ای است که از طریق ماستوسیت ها تولید می شود.
بهترین درمان برای این مشکل، پرهیز از قرار گرفتن در معرض آلرژنها است. ورم ملتحمه آلرژیک با مصرف اکثر داروهای ضدآلرژی مانند آنتیهسیتتامینها، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و همچنین داروهای استروئیدی (کورتونها) قابل کنترل است و خوشبختانه عارضه خاص و جدی در پی ندارد.
خوشبختانه علائم ورم ملتحمه چشم با مصرف آنتیهسیتامینها قابل تسکین هستند
پتریژیوم یا ناخنک چشم
ناخنک چشم یک زائده گوشتی است که روی ملتحمه رشد میکند. ممکن است این مهمان ناخوانده در یک یا هر دو چشم بروز کند و اندازهی آن متفاوت است.
این زائده گوشتی، خوش خیم و غیرسرطانی است و گاه ممکن است تا قرنیه نیز پیش برود. پتریژیوم با علائمی مانند قرمزی چشم ، تورم، خارش و تاری دید همراه است.
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه های ماورای بنفش و داشتن مشاغلی که در هوای آزاد انجام می شود جزو عوامل اصلی ابتلا به این مشکل هستند.
پتریژیوم در اغلب موارد آقایان را بیشتر از خانم ها درگیر میکند و معمولا نیازی به درمان ندارد، مگر اینکه در بینایی فرد اختلال جدی ایجاد کند و یا اینکه تبدیل به مشکلی غیرقابل تحمل شود.
درمان های آن نیز شامل استفاده از اشک های مصنوعی ، پمادهای موضعی، قطره های استروئیدی (به صورت محدود و کنترل شده) و در صورت لزوم جراحی است.
سردردهای خوشهای
سردردهای خوشهای جزو سردردهای شدید و آزاردهندهای است که در یک دوره زمانی به مدت چندین هفته تا چندین ماه رخ میدهد و پس از آن برای دوره ای فروکش میکند.
علت اصلی بروز سردرهای خوشهای ناشناخته است، اما محققان از اتساع و انبساط عروق خونی به سمت مغز و صورت صحبت میکنند. عواملی که در ابتلا به این نوع سردردها دخالت دارند شامل جنسیت، سن بالای سی سال و مصرف الکل است. معمولا این نوع سردرد در آقایان شیوع بیشتری دارد.
از علائم اصلی آن نیز میتوان به درد در یک طرف سر که اغلب با قرمزی چشمها، اشک ریزی زیاد، احتقان بینی، آبریزش بینی، انقباض مردمک، افتادگی پلک بالا، تعریق صورت و ورم پلکها اشاره کرد. ممکن است تمام این علائم در طرفی از صورت بروز کنند که سردرد ایجاد شده است.
درمان با اکسیژن فشار بالا، سوماتریپتان یا ایمیترکس (داروی ضدمیگرن قوی) یا تزریق دی هیدروارگوتامین (منقبض کننده عروق) جزو روش های درمانی رایج سردردهای خوشهای حاد محسوب میشوند.