توصیه هایی برای بهره مندی بیشتر از شب قدر
در کنار شب زنده داری شب قدر عبادات دیگری نیز توصیه شده است و حوائج دنیوی و اخرویشان برآورده می شود چون سلام هست یعنی باب رحمت باز است و می فرماید بخواهید و ما می دهیم.

برای تمام بهره وری از قرآن، انبیا و دین دو حجت از طرف خدا در انسانها هست یکی حجت درونی که عقل است و حجت بیرونی که انبیاء و ائمه هستاند که از آنها به عقل کوچک و عقل بزرگ تعبیر شده است و هر دو هم از هم حرف می زنند و عقلهایی که در انسانها هست، حجت الله است چون اگر عقل نداشتیم اصلا تکلیف بر ما نمی آمد چون به دیوانه ها که کار ندارند.
عقل را باید تبعیت کنیم و آن عقل ما را به عقل بزرگ -که انبیاء و ائمه اطهار هستند – رهنمون می شود. این دو عقل را همیشه در نظر به گیریم. خب شب قدر یک شب است و می گذرد؛ خود این قرآن به این عظمت در بین ماست و عقل به ما می گوید این کتاب وحی آسمانی از همه بهتر است خب به رویم دنبالش و از طرفی عقل می گوید که دستورات انبیاء و اولیاء از همه سالمتر است خب در پی آن به رویم. این دو حجت را دائما پیروی کنیم و عقل را در نظر به گیریم و خود عقل ما را رهبری به عقل بزرگ می کند که دستور را از نماینده خدا و رسول الهی به گیر که یکی از این دستورات بزرگداشت شب قدر است که در مورد آن روایاتی به ما رسیده است از؛
اینکه حضرت زهرا (سلام الله علیها) تأکید بر بیداری این شب داشتند و به بچه ها یشان می گفتند که در روز بخوابند که در شب بیدار باشند و یا به آنها غذا و خوراکی می دادند که بیدار به مانند. همین بیدار ماندن در شب قدر چقدر فضیلت دارد چه برسد به انجام اعمال و عبادات.
پیرمردی نزد امام صادق (علیه السلام) اظهار عجز و ناتوانی در بیدار ماندن در شب قدر کرد و ایشان فرمود که اگر خیلی ناچاری که به خوابی خب سرشب کمی به خواب تا بتوانی نیمه شب بیدار بمانی.
پس افراد خود را مقید کنند که شب قدر بیدار بمانند چون در این شب به اندازه 83 سال و 4 ماه و یا بیشتر عمل می خواهد به پرونده برود و این فرصت را از دست ندهند تا قیامت که می خواهند پرونده را باز کنند ، مزد بدهند و حیف است که این فرصت از دست به رود.
در کنار شب زنده داری شب قدر عبادات دیگری نیز توصیه شده است و حوائج دنیوی و اخرویشان برآورده می شود چون سلام هست یعنی باب رحمت باز است و می فرماید بخواهید و ما می دهیم.
توبه از گذشته و تصمیم های مقدس در شب های قدر
در شب های قدر همه زمینه ها از نظر روحی برای نزدیک شدن انسان به خدا فراهم شده است و می توان در این شب ها تصمیم های مقدس گرفت و توبه از گذشته کرد و خداوند اهل گذشت است.
با تصمیم هایی که گرفته می شود سرنوشت انسان در سال آینده مشخص می شود و منظور از این مطلب جبر نیست و این که اختیار سلب می شود بلکه منظور این است که به هر نوعی که انسان تصمیم می گیرد و اراده کند، سال آینده نتیجه آن مشخص می شود.
شب های قدر، شب های تصمیم گیری در محضر خداوند و تقدیر خود را مشخص و اندازه گیری کردن است و برنامه ریزی برای سال های آینده و این که در زندگی به سمت ارزش های اخلاقی و معنوی پیش رفت.
تحول اجتماعی شب های قدر
آثار و برکات شب های احیا در زندگی همه انسان ها فرا می گیرد و فضای جامعه به دست خود انسان ها عوض می شود؛ خوب است اگر کدورت هایی بوده آن را کنار بگذاریم و رفاقت ها را واقعی و فضای جامعه را تلطیف کنیم.

ماه رمضان قلبی دارد؛ همچون انسان که جسمی و روحی دارد و مهم ترین عضو در پیکر انسان قلب است؛ قلب ماه مبارک رمضان شب های احیا است که اوج عبادت و بندگی و شب زنده داری انسان های مومن در شب های احیا تجلی و تبلور می کند.
شب های قدر می توان کارهای عملی برای رضای خداوند انجام داد؛ رسیدگی به ایتام، نیازمندان و همسایگان بیچاره و همچنین سر زدن به اقوام و خویشاوندان و پیر زن و پر مرد بسیار عمل نیک است و موجب خشنودی دل انسان ها می شود و این مصداقی از احیا است.
احیای دلی از بندگان خدا
اگر دلی از دل های بندگان خدا در این شب های پر برکت، احیا شود در واقع احیای واقعی را انجام داده ایم و این عمل در کنار خواندن قرآن و نماز و دعا بسیار با عظمت می شود.
مهمترین وظیفه در شب های قدر
از جمله وظایف مهم در این شبها، تجدید عهد با ولی امر، حضرت بقیّةالله (عجّل الله تعالی فرجه) و خواندن دعای معروف: «اَللُهَّم كُن لِوَلِیِّكَ...» میباشد؛ زیرا شب قدر به آن حضرت تعلّق خاص دارد و در آن شب ملایكه بر آن بزرگوار نازل میشوند و تمسّك به قرآن و عترت و كتاب مبین و امام مبین هم اقتضا دارد كه در شب قدر، مۆمنان به ثقلین قرآن مجید و آخرین امامِ عدالتگستر و بقیة عترت هادیّه و مصداق حقیقی «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنا مِنْ عِبَادِنَا» یعنی به حضرت حجّة بن الحسن العسكری روحی و ارواح العالمین له الفدا تمسّك نموده و بدانند كه به تصریح اخبار متواترة ثقلین، امن و نجات از ضلالت و گمراهی، فقط در سایة تمسّك به قرآن و عترت حاصل میشود و برای نجات از این همه انحرافات و سرگردانیهای گوناگون، راهی جز توسّل و تمسّك به هدایت «قرآن و عترت» نیست.
تلاوت برترین سوره ها در ماه رمضان
در روایاتی که به ما رسیده است بر قرائت سوره قدر و توحید بسیار تأکید شده است و بهتر است که در همه نمازهای مستحب و واجب رکعت اول قدر و رکعت دوم توحید خوانده شود که بسیار ثواب دارد .
قرائت سوره قدر یک چهارم کل قرآن ثواب دارد یعنی ثواب خواندن 4 بار سوره قدر به اندازه کل قرآن است همانطور که سوره توحید یک سوم کل قرآن است .
در اعمال ماه مبارک رمضان بیشترین سوره ای که در نمازها توصیه شده است سوره قدر و توحید است و قدر خواندن این سوره ها را بدانیم.
فرآوری: زهرا اجلال
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
بیانات استاد خاتمی خوانساری؛ خبرگزاری مهر
بیانات حجت الاسلام غرویان ؛خبرگزاری فارس
بیانات آیت الله صافی ؛ شیعه نیوز