نیرو
در قسمت دینامیك، به توضیح علت سكون و حركت اجسام می‌پردازیم.
به شكل های زیر خوب نگاه كنید. به نظر شما وجه مشترك آن ها در چیست؟
(الف) مرد بسكتبالیست توپ را هل می‌دهد. (رانش)
(ب) طناب، اسكی باز را می‌كشد. (كشش)
(ج) كره‌ی زمین چترباز را می‌كشد. (كشش)
(د) مرد ماشین بی بنزین خود را هُل می‌دهد. (رانش)
می بینید در هر تصویر بین دو جسم اثری رد و بدل می‌شود كه یا به صورت كشش است و یا رانش كه به آن اثر، نیرو می‌گوییم.
|
|
|
طناب و اسكی باز با یكدیگر در تماس هستند، در حالی كه كره زمین و چترباز به صورت غیر تماسی یا از راه دور به هم نیرو وارد می‌كنند. شما نیز می‌توانید مثال های خیلی زیادی از نیروهای تماسی و غیر تماسی پیدا كنید.
حالا خودتان را جای آن بسكتبالیست حرفه‌ای در نظر بگیرید.
اگر توپ را خیلی آرام (نیروی كم) پرتاب كنید. چه می‌شود؟
یا اگر توپ را خیلی محكم (نیروی زیاد) پرتاب كنید، چه مشكلی پیش می‌آید؟
پس برای افتادن توپ درون حلقه اندازه‌ی نیرو خیلی مهم است.
امّا آیا تنها مقدار نیرو مشكل شما را در گل زدن حل می‌كند؟
اگر دست شما كج باشد! و با همان نیرو توپ را پرتاب كنید، ممكن است توپ را به سمت چپ یا راست حلقه یا حتی نقاط عجیب و غریب تری بفرستید.
از این موضوع چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟
پس نشانه گیری یا جهت یابی نیز در این جا مهم است. پس برای معرفی هر نیرو 2 چیز لازم است اندازه و جهت.
امّا سورتمه به سمت راست حركت می‌كند. ملاحظه می‌كنید كه جهت حركت در این جا در راستای بردار برآیند نیروها است.
در سیستم بین المللی، یكای اندازه گیری نیرو به اسم نیوتن شناخته می شود.
یكای نیوتن با علامت اختصاری N نمایش داده می‌شود، مثلاً نیروی یك نیوتنی F بدین صورت نوشته می‌شود: 1N = F.
یك نیوتن، نیرویی است در حدود وزن یك سیب معمولی!
در تصاویر زیر نیروی لازم برای چند كار به نمایش در آمده است.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مجید محسنی
تنظیم: مریم فروزان کیا
