چرا حضانت فرزند به‌طور طبیعی حق مادر تلقی می‌شود و پدران در اولویت دوم قرار می‌گیرند؟ حضانت فرزند امری وابسته به مصلحت کودک است و نمی‌توان آن را پیش از تولد تعیین کرد.

محسن بیگی
جمعه ۱۲ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۲:۱۸
حق حضانت پدر

مبنای حقوقی و اجتماعی حضانت در ایران

طبق قوانین خانواده در ایران، حضانت فرزندان تا ۷ سالگی بر عهده مادر است. پس از آن، حضانت دختران تا ۹ سالگی و پسران تا ۱۵ سالگی به پدر واگذار می‌شود. پس از این دوره، سرنوشت حضانت فرزند بر اساس تصمیم دادگاه و نظر خود فرزند تعیین خواهد شد. در عمل، به دلیل وابستگی عاطفی کودک به مادر در سال‌های اولیه، حضانت در اغلب موارد به مادر واگذار می‌شود. همچنین در ایران اکثر مادران با اهرم مهریه هم شانس بیشتری برای گرفتن حضانت دارند. اما این دو پدیده یعنی وابستگی عاطفی در 7 سال اول و اهرم مهریه مانع اصلاحیت سنجی منطقی والدین می‌شود. 

اما آیا این الگوی حضانت همواره به نفع کودک است؟ بررسی‌هایی که در کشورهای مختلف انجام شده نشان می‌دهد که داشتن والدینی که رابطه عاطفی سالمی با یکدیگر دارند، مهم‌ترین عامل در تربیت مناسب فرزند است. در ایران، تحقیقات گسترده‌ای در مورد تأثیر حضانت مادر یا پدر بر رشد کودک انجام نشده، اما مشکلات زنان سرپرست خانوار در تأمین نیازهای اقتصادی و ازدواج مجدد، می‌تواند چالش‌هایی در مسیر تربیت فرزندان ایجاد کند.
 

چالش‌های موجود در ایران

یکی از دغدغه‌های مهم در ایران، امکان بروز خطا در فرآیند واگذاری حضانت است. از آنجا که مهریه و حضانت اولیه در ۷ سال اول معمولاً به مادر تعلق دارد، ممکن است در برخی موارد، صلاحیت والدین برای نگهداری از کودک به‌درستی ارزیابی نشود. این موضوع می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت روانی و آینده کودکان طلاق داشته باشد.

با این حال، فقدان مطالعات دقیق در ایران موجب شده است که سیاست‌گذاری‌های مرتبط با حضانت، متناسب با شرایط واقعی کشور طراحی نشوند. در نتیجه، ممکن است فرزندان طلاق از فرصت یک زندگی باکیفیت‌تر در کنار پدر یا مادر شایسته‌تر محروم شوند.
 

نتیجه‌گیری

تصمیم‌گیری درباره حضانت فرزند باید بر مبنای مصلحت کودک باشد، نه صرفاً تمایلات پدر یا مادر و نه بر اساس الگوهای از پیش‌تعیین‌شده. ضروری است که در سیاست‌گذاری‌های آینده، پژوهش‌های بیشتری درباره تأثیر حضانت والدین بر سلامت روان و رشد اجتماعی فرزندان انجام شود تا تصمیمات حقوقی در این زمینه بر اساس داده‌های علمی و واقعی اتخاذ گردد. 

پیام شما به ما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha