ثمر محبت به اهل بیت(علیهم السلام)
محبت به اهل بیت علیهم السلام و اولیاء الله یکی از ویژگی های بارز شیعیان است. مهری که خداوند متعال از این بزرگان در دل ما جای داده است بی حکمت نبوده و در آخِر، موجبات سعادت فرد را فراهم خواهد نمود. روایات فراوانی در این باب موجود است که خواندن آن خالی از لطف نیست.
سعید بن یسار گفت: امام صادق علیه السّلام بمن فرمود: مگر دین بجز محبت و دوستى است؟ خداى عزّ و جلّ- مىفرماید: بگو اگر شما دوستدار خدائید، پیرو من باشید تا خداوند شما را دوست بدارد ( آل عمران 31 ) (الخصال/ترجمه فهرى/ ج1) خداوند متعال مىفرماید: قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى (شوری 23) و امیرالمۆمنین سرور ذوى القربى است. (كشف الیقین/ ترجمه آژیر) و دین جز دوستی خدا و محبت اهل بیت، چیز دیگری نیست و این دوست داشتن امری فراتر از یک احساس است.
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله فرمودند: خدا را دوست دارید به خاطر نعمتهایى كه به شما داده و مرا هم دوست بدارید چون خدا مرا دوست دارد و اهل بیت مرا نیز دوست بدارید چون من آنها را دوست دارم.(علل الشرائع/ترجمه ذهنى تهرانى ج1 ) رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمودند: كسى كه مىخواهد به ریسمان محكم خدا كه حضرتش در قرآن از آن یاد كرده چنگ بزند باید على بن ابى طالب علیه السّلام و حسن و حسین علیهماالسّلام را دوست بدارد چه آنكه خداوند متعال از فوق عرش این دو را دوست دارد.(كامل الزیارات/ترجمه ذهنى تهرانى)
محبت به اهل بیت به چه معناست؟
امام صادق علیه السّلام فرمود: دوستان ما سه گروهند: گروهى كه ما را در ظاهر دوست دارند ولى در باطن دوستمان ندارند و گروهى كه ما را در باطن دوست دارند ولى در ظاهر اظهار دوستى نمىكنند و گروهى كه هم در ظاهر دوست دارند و هم در باطن. و اینان دوستان درجه یك ما هستند، اینان آب زلال و گوارا نوشیدند و به تأویل قرآن پى بردند و از فصل خطاب و سبب اسباب اطلاع حاصل كردند. و اینان گروه طراز اول هستند، فقر و نیازمندى و بلاهاى گوناگون سریعتر از تاختن اسب بر سر ایشان بتازد، سختى و تنگدستى آنان را فراگیرد و لرزان شوند و دچار فتنه گردند و زخمى و به خون خود غلطان در هر سرزمین دورى پراكنده شوند. به بركت وجود آنان خداوند بیمار را شفا دهد و فقیر را توانگر كند و به بركت آنان شما یارى شوید و باران بر شما ببارد و روزى نصیبتان گردد، آنان از نظر تعداد كم هستند ولى به منزلت و اهمیّت نزد خدا، بزرگ باشند.
گروه دوم كه مرتبه پاییناند، ما را در عیان دوست دارند و شیوه پادشاهان را در پیش گرفتهاند. زبانشان با ماست و شمشیرشان علیه ماست. گروه سوم كه مرتبه میانه به شمار مىآیند، ما را در باطن دوست دارند ولى در ظاهر اظهار دوستى نمىنمایند. به جان خودم سوگند! اگر ما را [صادقانه] در باطن دوست مىداشتند بدون اینكه آن را آشكار اظهار نمایند، در شمار روزه داران روز و نمازگزاران شب بودند و اثر عبادت را در رخسارشان مىدیدى و آنان اهل مسالمت و فرمانبردارىاند.
آن مرد عرض كرد: [با این توضیحات] من در شمار دوستداران شما در عیان و نهان هستم. امام صادق علیه السّلام فرمود: دوستداران ما كه هم در نهان ما را دوست دارند و هم در عیان ویژگی هایى دارند كه به وسیله آنها شناسایى مىشوند. آن مرد عرض كرد: آن نشانهها چیست؟ امام علیه السّلام فرمود: چند نشانه است: نخست آن كه یكتاپرستى را به خوبى فهمیدهاند و به دانش یكتاپرستى به طور كامل دست یافتهاند و پس از آن به ذات و صفات او ایمان دارند، سپس حدود ایمان و حقایق و شروط و تأویل آن را به دست آوردهاند. (تحف العقول/ترجمه حسن زاده) و این است محبت حقیقی و راستین به اهل بیت نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) نه صرف احساسی زودگذر و ناپایدار.
ثمر محبت به اهل بیت (علیهم السلام )
مردى خدمت پیامبر صلى اللَّه علیه و آله آمد و عرض كرد: آیا محبّت على براى من نفعى دارد؟! فرمود: واى بر تو! هر كس او را دوست بدارد مرا دوست داشته، و هر كس مرا دوست بدارد خدا را دوست داشته، و هر كس خدا را دوست بدارد خدا او را عذاب نمىكند. (أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه كتاب سلیم )
اسحاق بن عمّار نقل كرده مىگوید: از امام صادق علیه السّلام پرسیدم: معنى آیه شریفه (آیه 245 از سوره بقره) «كیست آنكه به خدا وام دهد، وام نیكوئى، پس خداوند آن را براى او چندین برابر كند» چیست؟ فرمود: اظهار محبّت و نیكى كردن به امام است. (پاداش نیكیها و كیفر گناهان/ترجمه ثواب الأعمال)
حضرت على بن الحسین(علیه السلام) از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) نقل مىكند كه فرمود: محبت من و خاندانم در هفت جا كه هراس آنها بزرگ است، سود مىدهد: موقع مردن و در قبر و در هنگام برخاستن از قبر و هنگام گرفتن نامه اعمال و نزد حساب و نزد میزان و نزد صراط. (الخصال/ترجمه جعفرى/ج2)
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله روزى به یكى از اصحابشان فرمودند: اى بنده خدا حب و بغض در راه خدا داشته باش و براى خدا محبّت و دشمنى نما چه آن كه به ولایت حقّ تعالى نخواهى رسید مگر به همین و اساسا احدى طعم و مزه ایمان را نمىچشد مگر چنین باشد اگر چه نماز و روزهاش بسیار باشد و اكثر دوستىهاى مردم با هم دنیایى است، به خاطر دنیا و شئون آن با هم مودّت ورزیده و یک دیگر را مبغوض مىدارند و به طور قطع چنین حبّ و بغضى آنها را از محبّت و دوستى در راه خدا بىنیاز نمىكند. مخاطب به حضرت عرض كرد: چگونه بدانم كه دوستى و دشمنى من در راه خداى عزّ و جلّ مىباشد و اساسا ولىّ خدا كیست تا دوستش داشته و دشمن خدا كیست تا دشمنش بدارم؟ پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله اشاره به على علیه السّلام نموده و فرمودند: آیا او را مىبینى؟ مخاطب عرض كرد: آرى. حضرت فرمودند: او ولى خدا است پس دوستش بدار و دشمنش دشمن خدا است پس او را دشمن بدار. سپس فرمودند: دوستش را دوست بدار اگر چه قاتل پدر و فرزندت باشد و دشمنش را دشمن بدار اگر چه پدر و فرزندت باشد.(علل الشرائع/ترجمه ذهنى تهرانى/ج1) و این گونه است که می بایست مهر و محبتی را در دل راه داد تا ارزش این ودیعه بزرگ الهی را نزد انسان داشته باشد و چه محبتی بالاتر از محبت خدا و دوستدارانش.
مریم پناهنده
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
1.علل الشرائع / ترجمه ذهنى تهرانى / ج1
2.الخصال / ترجمه جعفرى / ج2
3.پاداش نیكیها و كیفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال
4. أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه كتاب سلیم
5. تحف العقول / ترجمه حسن زاده
6.كامل الزیارات / ترجمه ذهنى تهرانى
7. كشف الیقین / ترجمه آژیر
8. الخصال / ترجمه فهرى / ج1
مطالب مرتبط :
آثار و برکات دوستی با اهل بیت(علیهم السلام)
هر چه بخواهی از خدا بر در اولیا طلب !!
