تبیان، دستیار زندگی

سید محمد علی اسحاقی(مالک

قاینات (خراسان جنوبی)روستای خونیک گدار مالک قایناتی شاعر فاین

ایران به دلیل داشتن سابقه تاریخی طولانی و از آنجا كه در زمره كهن‌ترین مراكز سكونتی و زیستی انسان بوده، یكی از مناطق مهم باستانی جهان است و همواره مورد توجه و اقبال محققان و باستان‌شناسان بوده است. براساس آمار تخمینی و نه چندان دقیق، ایران دارای چهار صد هزار آثار باستانی شناخته شده مشتمل بر : بنا، تپه، قبرستان و محوطه باستانی و تاریخی است كه برای مطالعه و حفظ و احیاء آنها توان علمی و مادی بسیاری نیاز است. تاكنون بخش اندكی از این آثار مورد بررسی و كاوش قرار گرفته و تنها نزدیك به دو هزار اثر در فهرست آثار ملی ثبت شده است.ادوار سنگی 

پروفسور «كارلتون كون»، باستانشناس آمریكایی نخستین كاوشهای خود را درباره دوران «پارینه سنگی متوسط»، در چند غار باستانی ایران به نامهای: كمربند و هوتو (در نزدیكی بهشهر)، شكارچیان (واقع دربیستون)، تمتمه (در حوالی شهر ارومیه) و خونیك  گدار(در خراسان جنوبی و نزدیكی مرز افغانستان) انجام داد. وی به نتایج سودمندی از ادوار سنگی ایران و فرهنگ «بارادوستیان» دست یافت و پس از چند سال كاوش در ایران نتایج كار خود را در كتاب ارزشمند «هفت غار» و نیز كتابها و مقالاتی دیگر چاپ و منتشر كرد

غارخونیک گدار در شمال شرق روستای خونیک بر ارتفاعات مشرف به روستا در ۲۰ کیلومتری جنوب قاین قرار دارد. ابزار سنگی به دست آمده از این غار مربوط به دوران موسترین یا پارینه سنگی میانه‌است که تقریباً سی هزار سال قدمت دارند.آثار زندگی در غار خونیک از دوران پارینه سنگی تا عصر اسلامی باقی مانده. این آثار از طبقات زیرو رو شده غار در اثر زلزله به دست آمده که موید نظریه قدمت این غار می‌باشد. غار خونیک دارای دهانه‌ای در حدود ۲ متر وفضای داخلی به طول۵/۱ و عرض ۳ متر می‌باشد. دیواره‌های آن از سنگ‌های توروس تشکیل شده‌اند که به زیبا یی ویژه‌ای به محیط داخلی ان داده‌اند.اولین گمانه زنی‌های باستان شناسی در این غاربه سال ۱۹۴۹ میلادی توسط پروفسور کالتون استانلی کوون انجام شد. ابزار به دست آمده از غار خونیک عبارت بود از انواع تیغه‌های سنگی که به وسیله انسان‌های عصر پارینه سنگی میانه تراشیده شده بودند و به ابزار یافت شدهٔ موسترین در فلات ایران شباهت کامل داشتند. (شماره ثبت آثار ملی:۹۵۹۲

نتایج سودمندی از ادوار سنگی ایران و فرهنگ «بارادوستیان» دست یافت و پس از چند سال كاوش در ایران نتایج كار خود را در كتاب ارزشمند «هفت غار» و نیز كتابها و مقالاتی دیگر چاپ و منتشر كرد