تبیان، دستیار زندگی

زني كه بچه شير مي دهد و شير او كم است ، چه مادر بچه يا دايه اوباشد، يا بي اجرت شير دهد، اگر روزه براي بچه اي كه شير مي دهد ضرر دارد، روزه براو واجب نيست و بايد براي هر روز يك مد طعام ، يعني گندم يا جو و مانند اينهابه فقير بدهد. و نيز اگر براي خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست ، و بنابر احتياط واجب بايد براي هر روز يك مد طعام به فقير بدهد و در هر دو صورت روزه هايي را كه نگرفته بايد قضا نمايد. ولي اگر كسي پيدا شود كه بي اجرت بچه را شير دهد، يا براي شير دادن بچه از پدر يا مادر بچه يا از كس ديگر كه اجرت او را بدهد اجرت بگيرد، احتياط واجب آن است كه بچه را به او بدهد و روزه بگيرد.

اول ماه به پنج چيز ثابت مي شود: اول : آنكه خود انسان ماه را ببيند.

اگر حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است ، كسي هم كه تقليد او را نمي كند،بايد به حكم او عمل نمايد، ولي كسي كه مي داند حاكم شرع اشتباه كرده ، نمي تواند به حكم او عمل نمايد.

اول ماه با پيشگويي منجمين ثابت نمي شود، ولي اگر انسان از گفته آنان يقين پيدا كند، بايد به آن عمل نمايد.

بلند بودن ماه يا دير غروب كردن آن ، دليل نمي شود كه شب پيش ، شب اول ماه بوده است .

اگر اول ماه رمضان براي كسي ثابت نشود و روزه نگيرد، چنانچه دومرد عادل بگويند كه شب پيش ماه را ديده ايم ، بايد روزه آن روز را قضا نمايد.

اگر در شهري اول ماه ثابت شود، براي مردم شهر ديگر فايده ندارد، مگر آن دو شهر با هم نزديك باشند، يا انسان بداند كه افق آنها يكي است .

اول ماه به تلگراف ثابت نمي شود، مگر دو شهري كه از يكي به ديگري تلگراف كرده اند نزديك يا هم افق باشند و انسان بداند تلگراف از روي حكم حاكم شرع يا شهادت دو مرد عادل بوده است .

روزي را كه انسان نمي داند آخر رمضان است يا اول شوال ، بايد روزه بگيرد، ولي اگر پيش از مغرب بفهمد كه اول شوال است ، بايد افطار كند.

اگر زنداني نتواند به ماه رمضان يقين كند، بايد به گمان عمل نمايد، و اگر آن هم ممكن نباشد، هر ماهي را كه روزه بگيرد صحيح است . و بنابراحتياط واجب بايد بعد از گذشتن يازده ماه از ماهي كه روزه گرفته ، دوباره يك ماه روزه بگيرد. ولي اگر بعد گمان پيدا كرد، بايد به آن عمل نمايد.

روزه عيد فطر و قربان حرام است ، و نيز روزي را كه انسان نمي داندآخر شعبان است يا اول رمضان ، اگر به نيت اول رمضان روزه بگيرد، حرام مي باشد.

اگر زن به واسطه گرفتن روزه مستحبي حق شوهرش از بين برود، و همچنين اگر شوهر او را از گرفتن روزه مستحبي جلوگيري كند، بنابر احتياط واجب بايدخودداري كند.