تبیان، دستیار زندگی

كسي كه نمي داند روزه مسافر باطل است ، اگر در سفر روزه بگيرد و دربين روز مسأله را بفهمد، روزه اش باطل مي شود، و اگر تا مغرب نفهمد، روزه اش صحيح است .

اگر فراموش كند كه مسافر است ، يا فراموش كند كه روزه مسافر باطل مي باشد و در سفر روزه بگيرد، روزه او باطل است .

اگر روزه دار بعد از ظهر مسافرت نمايد، بايد روزه خود را تمام كند، و اگر پيش از ظهر مسافرت كند، وقتي به حد ترخص برسد، يعني به جايي برسد كه ديوار شهر را نبيند و صداي اذان آن را نشنود، بايد روزه خود راباطل كند، و اگر پيش از آن روزه را باطل كند، بنابر احتياط كفاره نيز بر اوواجب است .

اگر مسافر پيش از ظهر به وطنش برسد، يا به جايي برسد كه مي خواهد ده روز در آن جا بماند، چنانچه كاري كه روزه را باطل مي كند انجام نداده ، بايد آن روزرا روزه بگيرد، و اگر انجام داده روزه آن روز بر او واجب نيست .

اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد، يا به جايي برسد كه مي خواهد ده روزدر آن جا بماند، نبايد آن روز را روزه بگيرد.

مسافر و كسي كه از روزه گرفتن عذر دارد، مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملا خود را سير كند.

كسي كه به واسطه پيري نمي تواند روزه بگيرد، يا براي او مشقت دارد،روزه بر او واجب نيست ، ولي در صورت دوم بايد براي هر روز يك مد كه تقريباده سير است گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد.

كسي كه به واسطه پيري روزه نگرفته ، اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگيرد، بنابر احتياط واجب بايد قضاي روزهايي را كه نگرفته بجا آورد.

اگر انسان مرضي دارد كه زياد تشنه مي شود و نمي تواند تشنگي را تحمل كند،يا براي او مشقت دارد، روزه بر او واجب نيست . ولي در صورت دوم بايدبراي هر روز يك مد گندم يا جو و مانند اينها به فقير بدهد. و احتياط واجب آن است كه بيشتر از مقداري كه ناچار است آب نياشامد، و چنانچه بعد بتواند روزه بگيرد، بنابر احتياط واجب بايد روزه هايي را كه نگرفته قضا نمايد.

زني كه زاييدن او نزديك است و روزه براي حملش ضرر دارد، روزه بر اوواجب نيست ، و بايد براي هر روز يك مد طعام ، يعني گندم يا جو و ماننداينها به فقير بدهد. و نيز اگر روزه براي خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست . و بنابر احتياط واجب بايد براي هر روز يك مد طعام به فقير بدهد، ودر هر دو صورت روزه هايي را كه نگرفته بايد قضا نمايد.

زني كه بچه شير مي دهد و شير او كم است ، چه مادر بچه يا دايه اوباشد، يا بي اجرت شير دهد، اگر روزه براي بچه اي كه شير مي دهد ضرر دارد، روزه براو واجب نيست و بايد براي هر روز يك مد طعام ، يعني گندم يا جو و مانند اينهابه فقير بدهد. و نيز اگر براي خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نيست ، و بنابر احتياط واجب بايد براي هر روز يك مد طعام به فقير بدهد و در هر دو صورت روزه هايي را كه نگرفته بايد قضا نمايد. ولي اگر كسي پيدا شود كه بي اجرت بچه را شير دهد، يا براي شير دادن بچه از پدر يا مادر بچه يا از كس ديگر كه اجرت او را بدهد اجرت بگيرد، احتياط واجب آن است كه بچه را به او بدهد و روزه بگيرد.

اول ماه به پنج چيز ثابت مي شود: اول : آنكه خود انسان ماه را ببيند.