?mam Humeyni-3
“A?la ey g?nül, sus ey dil.
G?çtü heybeti Musa aram?zdan a?la ey g?nül!
G?çtü bot?ikeni Humeyni aram?zdan, a?la ey g?nül sus ey dil!
Arifler, abidler, adalet a??klar? Pir-i Cemeran aram?zda yok art?k!” ...
Yukar?da zikr etti?imiz d?rt metodda da içtihadd?n evrenselli?i ve i?levli?i gerekti?i gibi ortaya koyulamams?n?n nedenleri ?unlardan ibaretti:
- F?k?h ve ?eriat?n evrenselli?ini kavrayamamak
- Usul ve ?eriat mebnalar?n?n derinliklerini tan?yamamak
- Bulunulan toplumun ve di?er toplumlar?n her alandaki ihtiyaçlar?n? tan?yamamak
- Engin dü?ünce ve gelece?i g?rebilme yetene?ine sahip olamamak
- Metodlar?n ilmi aç?dan bütün alanlar? kapsamamas?
- ?ncekilerin içtihad ve fetvalar?n?n tesirinde kalmak
- ?çtihat edilecek mevzular üzerinde geni? ara?t?rma ve tahliller yap?lmamas?
- ?stinbat makam?nda ibadi konular?n d???ndaki meselelerde ve ahkam?n kriterlerini ele getirmede ak?ldan gerekti?i gibi yararlanamamak
5- Be?inci metod: Bu içtihad ?ekli, ?mam Humeyni’nin (r.a) bu alandaki ink?lab?yla f?kh?n gerçek çehresini ve i?levli?ini ortaya ç?karan bir y?ntemdir. “Zaman ve Mekan?n” içtihaddaki fonksiyonunu beyan etmesiyle bir çok sorunlar ve problemlerin ç?zülmesini sa?lam??t?r. Bu içtihad metodu, hem teori ve ilmi alanda, hem pratik ve ameli alanda, hem tefri ve tatbik alan?nda ve hem de zaman ve mekan?n ?artlar?na g?re ?zellikleri de?i?ebilen mevzular? tan?d?ktan sonra ve hükümler her y?nüyle ?lçüldükten sonra içtihad?n gerçek i?levli?ini ve evrenselli?ini ortaya koymaktad?r. Bu metod, hem insanlar?n ferdi hayatlar?na ait meselelerde hem de toplumsal ya?ant?lar?ndaki meselelerede ve hem de hükumet ve devlet meslelerinde etkin olmaktad?r. ?mam Humeyni’nin (r.a) içtihadda “zaman ve mekan?n” fonkiyonuna dikkat çekmesi, zaman ve mekan ?artlar?n?n de?i?mesiyle mevzularda da de?i?ikli?in gerçekle?ti?i ve dolay?s?yla ahkamda içtihad ve istinbatta tahavvulun meydana gelece?ini belirtmesi f?khi içtihadda bir devrim olarak alg?lan?yor.
Bu içtihadi devrim sayesinde, bilim ve medeniyetlerin geli?di?i bu zamanda ortaya ç?kan bir çok yeni meselelere cevap vermede, insanlar?n ve toplumlar?n düçar oldu?u ferdi ve toplumsal ili?kilerdeki yeni meseleler hakk?nda g?rü? belirtmede, devlet meslelerinde, yeni ç?kan ekonomik meselelerde, uluslararas? ili?kilerde f?kh?n g?rü?ünün ne oldu?unu belirtmede müçtehid kaynaklara müracaat ederek içtihad ederek ?eriat ve f?kh?n insan?n dünyevi ya?ant?s?ndaki rolünü ortaya koyacakt?r.
?mam Humeyni’nin (r.a) bu içtihad devriminden sonra “fikhi içtihad” alan?nda kat edilen yol, ?ia mektebinin as?rlarca katetti?i yoldan daha fazlad?r. Bu inkilab?n gerçek çehresi, zaman?n geçmesi ve idrak edilmesiyle daha da belirginle?ecek, gelecek nesiller bizlerden daha iyi anlayacaklard?r. ?ran ?slam Ink?lab?n? ayakta tutan ve gün geçtikce güçlenmesini sa?layan fakt?rlerin ba??nda bu içtihadi devrim gelmektedir.
sabahyil@iqraa.de
?mam Humeyni (ra) ve ?slami uyan?? -1 ?mam Humeyni-1
?mam Humeyni-2
?mam Humeyninin K?yam?-1
?ran ?slam ?nk?lab?-1
