• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 760
تعداد نظرات : 84
زمان آخرین مطلب : 3902روز قبل
پوست و مو
یه دنیا نگرانی واسه چند تارِ مو

هر شاخه از موی سر انسان دارای یک چرخه حیاتی است که به طور ژنتیکی طراحی شده و شامل رشد، پیری و ریزش می‌باشد. به طور متوسط روزانه 50 تا 100 تار مو می‌ریزد، گرچه در افراد مختلف متفاوت است. هنگامی‌که که یک مو می‌ریزد موی جدید جای آن را می‌گیرد. مشکل زمانی آغاز می‌شود که سرعت ریزش و تعداد موهای ریزش‌یافته بیشتر از موهای رویش یافته جدید باشد و یا رشد موهای جدید کند شود در این حالت بعد از مدتی از تعداد کل موها کاسته شده و فرد متوجه کاهش حجم موهایش می شود.

 


عمارتی به نام مو:

ساختمان مو دارای دو ساختار جداگانه شامل فولیکول مو و ساقه مو است که بخشی از آن را در بیرون از پوست مشاهده می‌کنیم. فولیکول مو شامل تنه مو، محل اتصال عضله راست‌کننده مو، دهانه غدد سباسه (چربی)، بولب (انتهای برجسته فولیکول مو) و پاپی می‌باشد. رنگدانه ملانین در بولب تولید و در بخش بالایی مو و تنه مو تجمع می‌یابد. قسمت انتهای بولب دارای یک فرورفتگی است و بافت پیوندی که از درم به این قسمت وارد شده پاپی نامیده میشود. پاپی توسط مویرگ‌های خونی تغذیه می‌شود و مسئول تولید موی جدید می‌باشند. رنگ پوست و موی انسان به میزان ملانین آن بستگی دارد. فولیکول‌ موی جنین انسان در هفته 22 شکل می‌گیرد. در این زمان بدن جنین دارای 5 میلیون فولیکول مو است. تعداد فولیکول‌های مو در طول عمر افزایش نمی‌یابند. موها از ماه سوم یا چهارم بعد از تولد، شروع به رشد می‌کنند و بر حسب جنس، نژاد و غیره شکل‌های متفاوتی را بخود می‌گیرند.

"مو" از ابتدا تا انتها:

هر مو در بدن مستقل از موهای مجاور خود یک چرخه رشد را طی می‌کند:

1. مرحله رشد فعال (آناژن) که در پوست سر ممکن است تا سه سال بطول ‌انجامد.

2. مرحله استراحت (کاتاژن) که در پوست سر معمولاً چند هفته طول می‌کشد.

3. مرحله ریزش (تلوژن) که در پوست سر حدود صد روز می‌باشد.

طول مدت هر کدام از این فازها با توجه به سن، شرایط تغذیه، فاکتورهای هورمونی و عوامل فیزیولوژیک و پاتولوژیک بدن تغییر می‌کند. یک فولیکول مو در مرحله آناژن به بلندترین طول خود رسیده و تا عمقی‌ترین ناحیه درم پایین می‌رود و در محکم‌ترین حالت ممکن قرار دارد. بعد از مدتی فولیکول وارد مرحله کاتاژن شده در این مرحله تغییرات تحلیل برنده، کوچک‌شدن و کوتاه‌شدن فولیکول شروع می‌شود. قسمت انتهایی آن کاملاً از بین می‌رود و پاپی جدا می‌شود. در این زمان مو وارد فاز استراحت شده و چند هفته در این حالت به سر می‌برد. وقتی یک فولیکول جدید از پاپی باقی مانده شروع به رشد کرد موی در حالت استراحت، ریزش پیدا می‌کند و یک شفت جدید از جای خالی آن خارج می‌شود. در حالت طبیعی 80 تا 90 درصد موها در فاز رشد می‌باشند و 10 تا 15 درصد در فاز استراحت و 1 تا 3 درصد در فاز ریزش به سر می‌برند. به طور متوسط روزانه 50 تا 100 تار مو در فاز تلوژن به هنگام شستن مو و شانه‌کردن ریزش پیدا می‌کنند.

"ریزش مو" این که گفتی یعنی چه؟

اکثر مردم روزانه بین 50 تا ۱0۰ تار موی سرشان را از دست می دهند، که عمدتاً‎‏ً در حین شستشو، شانه زدن و یا بستن موی سر اتفاق می‌افتد. معمولاً کم شدن موی سر هنگامی است که ریزش مو بیشتر از رویش مو باشد. کم مو شدن وقتی قابل توجه است که حدود ۴۰% از چگالی موی سر از دست رود.

چند نوع ریزش مو:

دسته‌بندی‌های متفاوتی از ریزش مو بر حسب منطقه ریزش، پراکندگی ریزش، مدل ریزش مردانه و زنانه و وجود و عدم وجود ضایعه پوستی همراه مطرح می‌شود. از فرم‌های شایع که معمولاً مشاهده می‌شود آلوپسی آره‌آتا یا ریزش موی سکه‌ای است که در آن نواحی مشخصی به شکل تکه‌ای طاس می‌شود که در بسیاری از موارد بدون هرگونه اقدامی، پس از مدتی بطور خودبخود بهبود می‌یابد.

راستی چرا موها می‌ریزه؟

علل متفاوتی می‌توانند سبب ریزش مو شوند.

یکی از علل شایع ریزش‌، استعداد ژنتیکی است. به عبارت دیگر ریزش مو بخشی از آرایش ژنتیکی فرد است.

بیماری‌ها یا جراحی‌های بزرگ: ممکن است حدود 3 یا 4 ماه پس از یک بیماری یا جراحی بزرگ، به طور ناگهانی تعداد زیادی از موها دچار ریزش شود که به علت استرس بیماری یا جراحی است و معمولاً موقتی می‌باشد.

اختلالات هورمونی: پرکاری و کم‌کاری تیروئید هر دو باعث ریزش مو می‌شود. البته با حل مشکل تیروئید، این مشکل تا حدودی حل می‌شود. ممکن است هورمون‌های زنانه (استروژن) یا مردانه (آندروژن) دچار عدم تعادل شده باشند که می‌تواند از علل ریزش مو باشد. متعادل کردن این هورمون‌ها نیز به کنترل ریزش مو کمک می‌کند. دیابت کنترل نشده، بیماری‌های کلیه، کبد، لوپوس، سندرم تخمدان چند کیستی نیز در این گروه قرار می‌گیرند.

رژیم غذایی: یکی از مهمترین عوامل ریزش مو رژیم غذایی نامناسب می‌باشد. رژیم غذایی باید حاوی انواع مواد غذایی باشد. برای کاهش ریزش مو، غذای پر پروتئین و دارای آهن کافی الزامی است. همچنین مصرف میوه‌ها، سبزی‌های تازه، سالادها و ... مورد نیاز است.

استرس: از دیگر عوامل مهم ریزش مو، استرس است. تلوژن افلوویوم یا ریزش با تأخیر ناشی از استرس می‌تواند عامل مهم ریزش مو محسوب شود. به طور طبیعی 5 تا 10 درصد از موهای سر در مرحله استراحت به سر می‌برند. یک استرس شدید باعث می‌شود درصد زیادی از موها در یک زمان وارد مرحله ریزش شوند. چند ماه بعد از استرس وارد شده، موهای در حال استراحت دچار ریزش شده و این ریزش به حدی شدید می‌باشد که باعث نگرانی فرد می‌شود. این استرس می‌تواند شامل یک ضربه روحی ناگهانی، بیماری، خستگی شدید و یا حتی جراحی باشد و چون این حادثه چند ماه قبل اتفاق افتاده بوده است، فرد معمولاً ریزش موی خود را به آن نسبت نمی‌دهد. این یک شرایط موقتی می‌باشد و طی چند ماه موهای جدید با سیکل طبیعی شروع به رشد می‌کنند.

حاملگی: بسیاری از زنان بعد از گذشت 3 تا 4 ماه پس از زایمان متوجه ریزش موی شدید می‌شوند. این موضوع به این دلیل اتفاق می‌افتد که در زمان حاملگی افزایش مقدار هورمون‌های زنانه سبب می‌شود تا بدن، موهای در حال ریزش را حفظ نماید و پس از حاملگی که سطح هورمون‌ها نرمال می‌شود، این موهای حفظ شده، ریزش پیدا می‌کنند.

داروها: بعضی داروها باعث ریزش مو می‌شوند مانند داروهای ضد انعقاد خون، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد نقرس، داروهای شیمی‌درمانی‌ و استفاده بیش از حد از ویتامین A از این عوامل هستند. قطع این داروها به کاهش ریزش مو بسیار کمک می‌کند.

عفونت: بعضی از عفونت‌ها مانند عفونت‌های قارچی باعث ریزش مو می‌شوند که با درمان آن موارد، از ریزش مو جلوگیری می‌شود.

بیماری‌ها: در بعضی از بیماری‌ها از جمله در لیکن پلان، لوپوس و دیابت ریزش مو دیده میشود. تشخیص و درمان علت ریزش مو می‌تواند سبب کشف بیماری و درمان به موقع آن شود. در بعضی از بیماری‌های دیگر هم مانند سیفلیس، تیفوس، آنفلوآنزا، سرماخوردگی مزمن، کم خونی و حتی در تب بالا نیز ریزش مو دیده می‌شود.

فاکتورهای شیمیایی: مواد شیمیایی که در رنگ‌کردن موها، فِرکردن، صاف‌کردن و دکلره استفاده می‌شوند، می‌توانند باعث خشک و خورد شدن موها شده و ریزش موقت ایجاد کنند. در مواردی نیز این ریزش موها دائمی می‌شود.

مراقبت نامناسب: کشش بیش از حد موها از علل مهم ریزش مو است. استفاده از سشوار طولانی و آرایش‌های نامناسب همگی از عوامل ریزش مو می‌باشند.

آناژن افلوویوم یا ریزش ناگهانی: شرایطی است که درصد زیادی از موهای در حال رشد به طور ناگهانی ریزش پیدا می‌کنند. شیمی‌درمانی و رادیوتراپی در درمان سرطان عواملی است که باعث توقف فاز رشد و ریزش مو می‌شوند. شیمی‌درمانی و رادیوتراپی روی سلول‌هایی از بدن که به سرعت تقسیم می‌شوند مثل سلولهای سرطانی اثر کرده و باعث از بین رفتن آن‌ها می‌شود. متاسفانه چون سلولهای ناحیه فولیکول مو سرعت تقسیم بالایی دارند این داروها روی آنها هم اثر کرده و باعث از بین رفتن فولیکول‌ها می‌شوند. البته این حالت هم موقت بوده و چند ماه بعد از توقف شیمی‌درمانی، موها شروع به رشد می‌کنند.

در شرایط ذکر شده تا رفع کامل عامل اصلی، ریزش مو ادامه خواهد داشت. بنابراین یافتن علت اصلی و برطرف نمودن آن، مهمترین قدم در درمان ریزش مو می‌باشد.

آرزویی دست‌یافتنی! درمان ریزش مو

در درجه اول بستگی به علت ریزش موی شما دارد و باید ابتدا عامل اصلی را تا حد امکان برطرف نمود. یک رژیم غذایی مناسب با پروتئین کافی، ویتامین بِ، مس، روی و ید کافی بسیار مفید خواهد بود. بیماری‌های عفونی باید کنترل شود و درصورت هرگونه مشکل هورمونی باید در جهت درمان و تعادل هورمونی اقدامات لازم را انجام داد. اگر عامل، مصرف دارویی خاص باشد، در صورت امکان قطع آن دارو و جایگزینی با دارویی دیگر کمک کننده خواهد بود. استفاده از تونیک‌ها، شامپوی مناسب و استفاده از بسیاری از روغن‌های طبیعی مثل روغن نارگیل، مصرف مکمل‌های مناسب همگی می‌توانند سیر ریزش مو را کند نمایند. در نهایت درمان ریزش مو نیاز به مداخلات تخصصی داشته که حتماً در این موارد باید به پزشک مراجعه نمود.

یعنی می‌شه جلوشو گرفت؟

در مورد پیشگیری از ریزش مو باید یادآور شویم که بعضی از ریزش موها که ارث در آنها تاثیر زیادی دارد، از جمله طاسی مردانه، با هیچ روشی نمی‌توانیم جلوی ریزش مو را بطور کامل بگیریم و فقط می‌توانیم با رعایت مواردی، پیشرفت ریزش مو را کند نماییم. رعایت نکات بهداشتی مو، جلوگیری از چرب شدن زیاد مو، شستشوی صحیح مو و استفاده از شامپوهای ملایم؛ برطرف کردن عوامل تشدید کننده ریزش مو مثل افسردگی و استرس‌های روحی که تاثیر زیادی در ریزش مو دارد و یا کم خونی و بیماریهای مرتبط؛ رعایت نکات تغذیه‌ای، پرهیز از مصرف بی‌رویه نمک و شیرینی، مصرف میوه‌جات و سبزیجات و پرهیز از رژیم‌های غذایی سخت جهت لاغری، اصلاح عادت‌های اشتباه مثل سشوار کشیدن‌های طولانی و ... همگی در حفظ سلامت مو موثرند.

سه شنبه 31/2/1392 - 9:59
پوست و مو
اثر تغذیه در پیشگیری از ریزش مو

در موارد ریزش موی اکتسابی اکثرا امکان پیشگیری وجود دارد . اولین اصل در این مورد ، تغذیه سالم است.بسیاری از افراد برای لاغر شدن سریع ، بدن خود را از مواد غذایی ضروری محروم میکنند . همچنین بسیاری از کسانی که گیاهخوار هستند از آنجایی که اطلاع کافی از شیوه مصرف صحیح غذاهای گیاهی ندارند دچار کمبود پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری و همچنین ویتامینها و املاحی مانند روی و آهن می شوند  و نتیجه آن ریزش مو خواهد بود   لذا برای تامین پروتئین واسیدهای آمینه ضروری انواع گوشت را به صورت بخار پز و آب پز مصرف کرده و از سرخ کردن آنها خوداری کنید.
همچنین مصرف لبنیات
علاوه بر پروتئین تامین کننده کلسیم و منیزیم نیز می باشد که برای سلامت پوست وموی شما ضروری هستند . یکی از عوامل ریزش مو کمبود ویتامین های گروه B  خصوصا بیوتین و B6 میباشد . شما میتوانید B6 مورد نیاز بدنتان را از طریق مصرف انواع گوشت ، موز ،غلات سببوس دار،مخمر و زرده تخم مرغ ، جوانه گندم ، جگر و آلوی خشک تامین کنید وبرای جلوگیری از فقر بیوتین مصرف جگر ، گوشت مرغ ، تخم مرغ ، بادام زمینی ، جوانه گندم و سبوس گندم ضروری است. از انجایی که آنتی اکسیدان ها برای تخریب رادیکالهای آزاد در بدن لازمند مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین E ، ویتامین C ،روی و سلنیوم و پرهیز از کشیدن سیگار و قلیان و دوری از هوای آلوده برای شادابی پوست و بهبود رشد مو و ناخن بسیار مفید باشد . از جمله مواردی که در پیشگیری از ریزش مو ضروری می باشد مصرف مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا-3 و امگا-6  میباشد. از جمله میتوان روغنهای غیر اشباع گیاهی مانند روغن های سویا ، آفتابگردان ذرت و بادم زمینی را به عنوان منابع غنی از امگا 6 ذکر نمود . و امگا3 در روغن ماهی ،جوانه گندم ، ماهی سالمون و روغن گردو به وفور یافت می شود .
دکتر سید رضا عبدالمطلبی

سه شنبه 31/2/1392 - 9:53
پوست و مو
ترس ها و تردیدهای رایج در برابر طب سوزنی


به عنوان فردی كه ابتدا پزشكی غربی و سپس طب سوزنی خواندم تردیدهای رایج در زمینه ی طب سوزنی را به خوبی درك و احساس می كنم وقتی برای اولین بار سر كلاس طب سوزنی نشستم فلسفه ی حاكم بر طب سوزنی و بر خورد با بیماریها به عنوان یك پزشك طب غربی برایم بسیار جالب ودر عین حال عجیب بود تا اینكه نتایج شگفت اور ان را بر روی خودم وبیمارانم ملاحظه كردم علت این بود كه طب غربی همه ی بیماریها را بر اساس  علت وقوع وبر اساس اصول علمی(اناتومی ، فیزیو لوژی، پا تولوژی) توضیح میدهد در صورتی كه فلسفه حاكم بر طب چینی همان فلسفه چینی تائو می باشد كه همه چیز را بر اساس تظاهرات و عملكردش تو ضیح میدهد به زبان ساده تر در طب چینی معتقدند كه هر پدیده ای در دنیا دو جنبه متضاد داردكه چینی ها به نام (یین)و (یانگ)می شناسندو معتقدندكه هیچیك از اینها به تنهایی نمی تواند وجود داشته باشد و به طور خلاصه بالانس بودن این دو باعث حفظ تعادل و سلامتی در بدن میشود چینی ها معتقدند كه كانالهای انرژی دربدن وجود دارند و لازم است برای حفظ سلامت در بدن این انرژی كه چی تلفظ می شود در طول بدن ازادانه جریان یابد و گرفتگی در مسیر این كانالهاو عدم تعادل ایجاد بیماری میكند زمانی كه طب سوزنی برای اولین بار وارد اروپا شد بسیاری از پزشكان در برابر ان گارد  دفاعی گرفتند وان را افسانه پنداشتند تا اینكه با نتایج حیرت اور ان روبرو شدند بر اساس مطالعاتی كه محققان غربی بر روی طب سوزنی انجام دادند توانستند بر خی از مكانیسم های اثرطب سوزنی را بر اساس طب غربی توضیح دهند از جمله این كه ورود سوزنها در بدن با عث ازاد شدن موادی همچون اندور فین سر و تونین انكفالین در خون بیماران شده و از این طریق اثرات درمانی خود رااعمال میكند و دو مكانیسم مهم طب سوزنی در كنترل درداین است كه ورود سوزن در بدن باعث ازاد شدن ماده ای به نام ادنوزین درسطح بافت تحت درمان می گردد كه چون یك مسكن طبیعی درد رادر سطح ان بافت به مقدار زیاد كاهش میدهد و دیگر اینكه در طی درمان با طب سوزنی فیبر های عصبی مهار كننده درد بیشتر فعال می شونداما طب سوزنی علاوه بر درمان دردهای مزمن در درمان بیماریهای روان تنی واسم و الرژی نازایی وبیماریهای زنان و سردردو افسردگی و بهبود علائم بیماران بعد سكته مغزی و بسیاری بیماریهای دیگر موثر است اما مسئله ی كه بسیاری از  بیماران مطرح میكنند ترس ازانتقال بیماری توسط سوزن ودرد است در این مورد باید گفت سوزنهایی كه امروزه در طب سوزنی به كار می رود سوزنهای یك بار مصرف استریل از جنس استیل ضد زنگ می باشند كه قطر انها به نازكی قطر مو بوده نازكی بیش از حد سوزن و تكنیكهای خاصی كه برای فرو كردن سوزن به شیو ه ی بدون دردبكار میرود این روش را به روشی بدون درد و ایمن تبدیل كرده است

دکتر نادیا معتضدی

سه شنبه 31/2/1392 - 9:53
پوست و مو
درمان اثار باقیمانده از جوشهای دوران نوجوانی

(درمان اسكار اكنه) 
اثار باقیمانده از جوشهای غرور جوانی مسئله ای است كه تاثیرات مخربی روی زیبایی ظاهری افراد به جا میگذارد خصوصاً اگر فرد در دوران جوانی اكنه های شدید (ندول و كیستیك)را تجربه كرده باشد ودرمان مناسبی در زمان فعال بودن جوشها انجام نداده باشد طی سالها كار در زمینه زیبایی ولیزر و طب سوزنی بر ان شدم تجربیاتم را به صورت ساده توضیح دهم. اثار باقیمانده از جوشهای غرور جوانی كه به صورت  سوراخها وچالهای  متعدد روی پوست خود را نشان می دهد راههای درمانی مختلفی دارد كه پزشك با توجه به تجربه خود و شرایط و پوست بیمار از یك روش ویا تركیبی از روشها استفاده میكند

١ -   در موارد خفیف استفاده از درمانهای دارویی نظیر انواع كرمهاو پمادهای لایه بردار

٢ -   استفاده از پیلینگ های شیمیایی در این مورد انتخاب درست بیمار بسیار مهم است طبعاً بیماران با رنگ پوست تیره كاندید مناسبی نمی باشند

٣-    استفاده از لایه برداری مكانیكی( میكرودرم ابریژن) در موارد شدید به تنهایی بیمار را راضی نمی كند

٤-    با در نظر گرفتن اینكه اكثراً چسبندگی های ایجاد شده در زیر پوست بیمارن ایجادچاله میكند وارد كردن سوزنهای مخصوص در زیر پوست بیمارو پاره كردن چسبندگی ها كمك زیادی به درمان میكند

٥-   سوزن زدن به عنوان یك روش تحریك كلاژن سازی شخصاً این كار رابا تكنیك  طب سنتی چینی انجام می دهم اما استفاده از درمارولر ( غلتك  هایی كه سر ان سوزن های ریزی قرار دارد نیز برای اینكار استفاده میشود

٦-    اخیراً از روش نیدلینگ (سوزن زدن)واستفاده همزمان از امواج رادیو فركانس  دستگاههای فر كشنال رادیو فر كانس به این منظور هم استفاده میشود

٧-    استفاده از سیستم های نوری (ای پی ال) ویا لیزرهای  غیر تهاجمی نظیر ان لایت كه با نتایج نسبتاً خوب باعث پر شدن اسكار میشود

٨-    استفاده از لیزرهای تهاجمی  co2.    - Fractional co2. به صاف شدن صورت كمك فراوان می كند

٩-    استفاده از تزریق چربی ویا فیلرهای مناسب به پر كردن جای جوشها كمك فراوان میكند

١٠-   استفاده از تكنیك پی ار پی كه در این روش پلاكت های فرد را از خونش جدا كرده غلیظ كرده با تزر یق در لایه مناسب در محل كلاژن سازی راتحریك كرده باعث بهبود اسكار میگردیم  شخصاً ایمان دارم استفاده از تر كیب چند  روش بسته به بیمار حتی درموارد شدید نتایج خیره كننده ای دارد

دکتر نادیا معتضدی

سه شنبه 31/2/1392 - 9:53
بهداشت روانی
میانگین ضریب هوشی
PDF

اعلام میانگین ضریب هوشی 84 برای ایرانی‌ها، سبب تعجب بسیاری از نخبگان ایران گردید. عده‌ای با انکار این آمار درصدد اعتراض به آن برآمده‌اند، اما برای اینجانب، این آمار هیچ‌گونه جای تعجبی نداشت، زیرا این موضوع را در سال 1379 در سخنرانی در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی تحت عنوان نظریه ترقیق هوشی (Intellectual Dilution) پیش بینی کرده بودم. در این مقاله به اختصار علل افت میانگین ضریب هوشی در کشور را بررسی خواهم کرد و سپس به راهکارهای مقابله با این رخداد تلخ خواهم پرداخت.
ضریب هوشی چیست و اهمیت آن در چیست؟
ضریب هوشی IQ یك نسبت است كه از تقسیم سن عقلی بر سن تقویمی ضربدر صد به دست می‌آید. اگر سن عقلی با سن تقویمی یكسان باشد، ضریب هوشی صد می‌شود ولی در بعضی مواقع در بعضی افراد سن عقلی بیشتر می‌شود كه این فرد هوشی بیشتر از سایر افراد دارد.
برای به دست آوردن سن عقلی راه‌های زیادی وجود دارد و معمولا كارشناسان از تست‌های خاصی استفاده می‌كنند که جنبه‌های مختلفی مانند تشخیص الگوها، قدرت حافظه کوتاه‌مدت، استفاده فرد از واژه‌ها، سرعت محاسبه فرد، درک روابط یا جبر، اطلاعات عمومی، محاسبات ریاضیات، درک فضایی، منطق و املا را ارزیابی می‌کند.
اخیرا در مورد صحت نتایج آزمون‌های هوش متداول شبهات زیادی وارد شده است. انجمن روان‌شناسی آمریکا در سال 1995 هوش را به عنوان «توانایی فهم مسایل پیچیده، انطباق موثر با تغییرات محیطی، یادگیری به دنبال تجربیات، استفاده از اشکال مختلف استدلال و فایق آمدن بر مشکلات از طریق تفکر» تعریف کرده است.
این انجمن بر این موضوع تاکید دارد که آزمون‌های متداول هوش به هیچ وجه توانایی سنجش چنین سازه انتزاعی پیچیده‌ای را ندارد. مطالعات متعدد، ارتباط مثبت و قوی بین ضریب هوشی با موفقیت تحصیلی، میزان درآمد، سطح سلامت، طول عمر و سطح اجتماعی و ارتباط منفی و قوی با بی‌کاری و ارتکاب جرایم را نشان داده است. به این ترتیب موضوع ضریب هوشی پایین یا افت ضریب هوشی و در مقابل آن سازوکارهای ارتقای ضریب هوشی به یک مقوله راهبردی اجتماعی و اقتصادی در بسیاری از کشورها تبدیل شده است. به این ترتیب دستیابی به میانگین ضریب هوشی بالاتر یکی از ابزار توسعه و به طور هم‌زمان یکی از دستاوردهای مهم توسعه محسوب می‌گردد.
ضریب هوشی اقوام و ملل
مطالعات فراوانی روی تفاوت متوسط ضریب هوشی در کشورهای مختلف صورت گرفته است.
میانگین ضریب هوشی در آمریکا و انگلستان حدود 100 است. این عدد برای شهروندان ژاپنی، چینی، کره‌ای، هنگ کنگی و تایوانی 105 و برای ترکیه، کشورهای خاورمیانه و جنوب آسیا بین 78 و 90 و برای کشورهای آفریقایی پایین تر از صحرای آفریقا بین 65 تا 75 است.
در این میان كشور ما ایران با ضریب هوشی متوسط 84 رتبه 97 را بین 185 کشور جهان دارا می‌باشد. هوش یک سازه انتزاعی مولتی فاکتوریال محسوب می‌شود و هنگامی که صحبت از تفاوت ضریب هوشی بین دو فرد می‌شود تفاوت‌های ژنتیکی، تفاوت‌های محیط فیزیکی، تفاوت‌های محیط روانی و تفاوت‌های آموزشی به خصوص در دوران کودکی می‌تواند توجیه کننده تفاوت ضریب هوشی باشد، اما هنگامی که با تفاوت میانگین ضریب هوشی میان دو کشور یا دو نژاد مواجه می‌شویم قایل شدن به تفاوت ژنتیکی، به نوعی به معنای وجود نژاد برتر (ژن برتر) است.
در واقع در توجیه تفاوت ثروت ملل در طول تاریخ توجیهات زیادی آورده شده است. منتسکیو (1748) آب و هوای معتدل را مهم‌ترین علت برای ثروت ملل می‌دانست، آدام اسمیت (1776) مهارت‌های انسانی، تخصص‌گرایی و وجود یک بازار آزاد را عامل اصلی توسعه فرض می‌کرد، توماس مالتوس در سال 1817 شناسایی عوامل موثر بر فقر و ثروت ملل را مهم‌ترین چالش پژوهشی در حوزه اقتصاد سیاسی می‌داند. دیوید لاندز و ساموئل‌هانتینگتون عوامل فرهنگی (سخت‌کوشی، نظم، آرمان‌های بزرگ، همگرایی اجتماعی، احترام به کار، ارزش قایل شدن برای تحصیلات) را مهم‌ترین عامل موفقیت و ثروت ملل می‌دانند.
در این میان یکی از جنجال برانگیزترین دیدگاه‌ها توسط ریچارد لین (2002) مطرح شده است، ریچارد لین ریشه‌های ثروت و فقر ملل مختلف را در هوش و استعداد ذاتی آنان می‌داند و قایل به برتری ژنتیکی بعضی از اقوام و نژادها در مقایسه با سایرین است. موضوع ژن برتر و نژاد باهوش‌تر موضوعی است که در طول تاریخ به کرّات از سوی گروه‌ها و رهبران نژادپرست (مانند نازی‌ها و صهیونیست‌ها) اعلام شده است، اما تاکنون هیچ یک از شواهد ارایه شده نتوانسته است برتری هوشی یک قوم یا نژاد نسبت به سایر اقوام را به تفاوت‌های ژنتیکی مابین آنان نسبت دهد. جدای از عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی متعددی روی ضریب هوشی تاثیر می‌گذارد وضعیت تغذیه‌ای به خصوص در دوران کودکی، استرس‌ها و تروماهای روانی، فقر عاطفی و ارتباطی و کمیت و کیفیت تحصیلات همگی بر ضریب هوشی تاثیر می‌گذارند. به عنوان مثال، نوزادانی که از شیر مادر محروم‌اند ضریب هوشی کمتری دارند. ضریب هوشی کودکان مبتلا به کم‌خونی 5‌ تا 10 درجه کمتر از حد طبیعی برآورد شده است.
کمبود ید نیز باعث کاهش آموزش‌پذیری کودکان شده و ضریب هوشی آنها را به میزان 5 تا 13 ( در موارد کمبود شدید ید تا 30 درجه، فوروارد کننده!) امتیاز کم می‌کند. به این ترتیب می‌توان در نظر گرفت که فقر و ضریب هوشی پایین هر یک دیگری را تشدید می‌کنند و یک چرخه معیوب را تشکیل می‌دهند. این امر بخشی از ضریب هوشی پایین در کشورهای آفریقایی و جنوب آسیا را توجیه می‌کند.
مهاجرت نخبگان و ضریب هوشی
مهاجرت انتخابی نخبگان اثری مخرب بر توسعه ملل می‌گذارد. بدیهی است که بار توسعه و پیشرفت جوامع بر دوش هوشمندان و نخبگان هر جامعه‌ای است. حال وقتی در یک جامعه شرایط به گونه‌ای باشد که نخبگان در گذر زمان آن را ترک می‌کنند، نه تنها خروج آنها مستقیماً جامعه را متاثر می‌کند، بلکه در دراز مدت، ذخیره ژنتیکی کشور را نیز فقیرتر می‌کند و در نسل‌های آتی، روند انتقال ضرایب بالای هوشی به «نسل‌های آینده» با اختلال مواجه می‌شود. این امر در مورد کشور اسکاتلند طی بیش از نیم قرن به دقت مطالعه شده است. از اوایل قرن بیستم، هر ساله تعداد زیادی از افراد تحصیل کرده اسکاتلندی به انگلستان مهاجرت می‌کنند. درصد متوسط مهاجرت سالانه تحصیل کردگان دانشگاهی از اسکاتلند به انگلستان 17.2 درصد و ضریب هوشی متوسط این مهاجران 108.1 می‌باشد.
این موضوع سبب شده است که میانگین ضریب هوشی اسکاتلندی‌ها به طور متوسط در هر نسل یک امتیاز نسبت به نسل قبل کاهش پیدا کند و اسکاتلندی‌ها در اواسط قرن بیستم به کم‌هوش‌ترین ملت اروپایی (با میانگین ضریب هوشی 97) تبدیل شدند. در واقع، یک نخبه علمی یا اقتصادی که از کشور خارج می‌شود، تنها دانش و استعداد فردی یا مقداری ثروت مادی از کشور خارج نمی‌کند، بلکه ژن‌های نخبگی و کارآمدی را نیز با خود می‌برد تا نسل‌های بعدی او در خارج از کشور مادری از آن بهره مند شوند و جوامع میزبان‌شان را از آن بهره‌مند سازند وضعیت کشور ما ایران در میان کشورهای در حال توسعه مشابه وضعیت اسکاتلند در میان کشورهای توسعه یافته است. بر اساس آمار صندوق بین المللی پول، ایران با ضریب مهاجرت 15 درصد، رتبه اول را در میان 61 کشور توسعه نیافته و در حال توسعه دارا می‌باشد و می‌توان تخمین زد که در طی سه دهه اخیر حداقل سه واحد از ضریب هوشی متوسط ایرانی‌ها صرفا به سبب مهاجرت کاهش پیدا کرده است.
مهاجرت نخبگان تنها سبب کاهش میانگین ضریب هوشی ملل نمی‌شود، بلکه این کشورها را از نوابغ تهی می‌سازد. با نگاهی به فهرست اسامی افرادی مانند لئوناردو داوینچی (ضریب هوشی220)، گوته (210)، پاسکال (195)، نیوتن (190)، لاپلاس (190)، ولتر (190)، دکارت (185)، گالیله (185)، کانت (175)، داروین (165)، موزارت (165)، بیل گیتس (160)، کوپرنیک (160) و اینشتین (160) به‌سادگی درمی‌یابیم که توسعه دانش بشر در طول تاریخ بیش از هر چیز مرهون افراد نابغه می‌باشد. نوابغ همان کسانی هستند که توان حل پیچیده‌ترین مشکلات یک کشور را دارا می‌باشند و مسوولیت راهبری کشور را در وضعیت‌های بحرانی بر عهده دارند. تاثیر نوابغ روی توسعه جوامع به حدی است که می‌توان عبارت معروف «ملتی که قهرمان ندارد هیچ چیز ندارد» را با جمله «ملتی که نوابغ را در راس مدیریت خود ندارد، به هیچ جا نخواهد رسید» جایگزین کرد.
کنترل موالید و ضریب هوشی
بررسی‌های متعدد ارتباط بین هوش و تحصیلات و همچنین ارتباط میان تحصیلات و تبعیت از سیاست‌های کنترل موالید را به اثبات رسانده است. ضریب هوشی متوسط 20 درصد پرهوش جامعه حدود 115 و ضریب هوشی متوسط 20 درصد کم‌هوش جامعه حدود 85 می‌باشد. اگر فرض کنیم که میزان زاد و ولد در گروه کم‌هوش جامعه تنها 30 درصد بیش از میانگین جامعه و میزان زاد و ولد در گروه پر هوش جامعه 30 درصد کمتر از میانگین جامعه باشد، میانگین ضریب هوشی نسل دوم از محاسبه زیر به دست می‌آید:
0.2x1.3x85) + (0.6x1x100) + (0.2x0.7x115) = 98.8
به این ترتیب می‌توان انتظار داشت که میانگین ضریب هوشی هر نسل 1.2 امتیاز از میانگین ضریب هوشی نسل قبل کمتر شود.
تحلیل فوق به خوبی می‌تواند آمار توصیفی ارایه شده از سوی نهادهای بین‌المللی را توجیه نماید، اما اصلاح این وضعیت نیازمند اتخاذ رویکردی مداخله‌ای و همه‌جانبه است. اتخاذ تمهیدات و سیاست‌های علمی برای فقرزدایی و مقابله با شکاف رو به فزونی طبقاتی، توجه به مدیریت عوامل خطرزای سلامت و عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، حمایت و مدیریت علمی نخبگان و تلاش برای متوقف و معکوس نمودن سیر مهاجرت نخبگان و بازنگری علمی سیاست‌های کنترل جمعیت تنها بخشی از رژیم‌درمانی ملتی است که به تدریج هوش خود را از دست می‌دهد.

دکتر شهرام یزدانی
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی


منبع: نشریه پزشكی سپید

سه شنبه 31/2/1392 - 9:52
موفقیت و مدیریت

پاداش موفقیت چیست ؟

پاداش موفقیت

1- درباره : انرژی های ما
انرژی های ما به کدام سمت می روند ؟ گاهی وقت ما تصمیم می گیریم که کاری را انجام دهیم , چرا که می نشینیم و فکر می کنیم و به این نتیجه می رسیم که به صلاح ماست که این چنین کنیم . اما در کنار این کاری که صلاحدید ماست , کارهای دیگری هم هست که دوست داریم انجامشان بدهیم . در این برزخ , چه باید کرد ؟
راستش را بخواهید , مهم این است که ببینیم قلب ما , کجا می تپد و انرژی های طبیعی ما , به کدام سمت و سو می روند . اشتباه نکنید ; این ربطی به دلبخواهی زندگی کردن ندارد و معنای دیگرش , باری به هر جهت بودند نیست . در زندگی دلبخواهی , شما کاری را که از انجامش لذت ها سطحی می برد , به انجام می رسانید . اما در این روشی که ما می گویم , کارهایی را که از انجامشان , لذت های واقعی می برید , به سرانجام می رسانید . لذت واقعی ؟ همان کارهایی که در انجامشان , حس می کنید چقدر زمان زود می گذرد و متوجه چیزی نمی شوید و چقدر لذت می برید . لذت غیر واقعی ؟ کارهایی که لذتشان , سطحی و گذراست ; عمیق و ماندگار نیست .

2 – درباره : اهمیت فلسفه
فلسفه مهم است , باور کند . فلسفه ؟ قرار نیست کتاب های قلمبه سلمبه را مطالعه کنید , یا متن هایی بخوانید که چیزی از آنها نمی دانید یا … همین که به معنای زندگی فکر می کنید , این که اصلا برای چه زنده هستید , برای چه دارید کار می کنید , برای چه زندگی می کنید , برای چه باید به دیگری احترام بگذارید و …. می شود فلسفه . این که بعضی وقت ها , فارغ از های و هوی زندگی های پرشتاب و پر مشغله امروزی , گوشه دنجی گیر می آورید , یا توی اتوبوس شرکت واحد می نشینید و به این چیزها فکر می کنید , می شود فلسفه .
باور کنید نقش فلسفه در زندگی های شخصی ما , بسیار بسیار مهم است , اما متاسفانه هیچ وقت حواسمان به آن نیست . چرا ؟ لابد فکر می کنیم به چه درد می خورد مگر ؟ و همین بی اعتنایی , ضرر هایش را توی زندگی ما وارد می کند .

3- درباره : فلسفه کارکردن
هر جایی که می روم می خورم به دیوار فلسفه و بیشتر متوجه می شوم که چقدر مهم است . فکر می کنید چرا یکی , با شدت هرچه تمام تر کار می کند ؟ چون تکلف ذهن اش با کار کردن مشخص شده است . خیلی ها واقعا نمی دانند چرا دارند کار می کنند , باید برای چه کار کنند , چرا یکی مدیر است و آنها نیستند و چرا وسط این همه فاصله طبقاتی , باید سرسختانه کار کنند .
فلسفه آنقدر مهم است که یکی از علل عدم پیشرفت ایران در دهه های معاصر را , همین می دانند که ایرانیان , فلسفه مشخصی برای زندگی دنیاییشان ندارند . از یک طرف به زندگی دنیایی علاقه دارند , از طرف دیگر نمی دانند چطور با آن کنار بیایند و … نگاه شان , به طور غالب , نه دینی است , نه حرفه ای است نه جور دیگر . این است که پیشرفت نمی کنند .

4 – درباره : فلسفه های شخصی ما
فلسفه , یعنی ارزش های ما , زندگی ذهنی ما و باور های ما , چیزهایی که قبولشان داریم و تکلیفمان با آنها روشن است یا روشن نیست . کارمندی که شل کار می کند , باور ندارد که شل کار کردنش , چقدر مهم است . او باور دارد که دارد برای کس دیگری کار می کند , نه برای خودش و آینده اش . باور او , یک اتفاق ذهنی است ; یک اتفاق فلسفی . او باید فلسفه اش را اصلاح کند . اگر اصلاح نکند , پس نمی تواند خوب کار کند .
پدری که به خانواده اش احترام می گذارد , باور و فلسفه اش این است که آنها نیز چون او , انسان هایی بوده و دارای ارزش و قدر و منزلت اند . کسی که موفق نمی شود , باورها و فلسفه اش برای موفق شدن مشکل دارد . باید باورهایش را اصلاح کند , وگرنه همانی خواهد بود که بوده .
فلسفه مهم است ; خاصه فلسفه های شخصی ما . سعی کنید تا می تواند آنها را ویرایش کنید ; نتیجه اش شگفت انگیز خواهد بود .

5- درباره : مهم ترین پاداش موفقیت
تا حالا با خودتان فکر کرده اید که مهم ترین پاداش افرادی که به موفقیت می رسند , چیست ؟ من روزی بدون این که فکر کنم , به پاسخ این سئوال رسیدم . البته نه این که کلا فکر نکرده باشم , که پیش از آن فکر کرده و به جوابش نرسیده بودم و بعد ها , جوابش ناگهان به ذهنم رسید .
از نظر مذهبی ها , بزرگترین پاداش یک عمل خیر , همان عمل خیر است . یعنی چه ؟ یعنی وقتی شما عمل خیر را انجام می دهی , از این رو بابت , بهجت و شور و شوق و احساسی به شما دست می دهد که همین شور و احساس روحانی و معنوی , خود , پاداش عمل خیر است . به عبارت ساده تر و مذهبی تر , عمل خیر خود یک توفیق است که به هر کسی دست نمی دهد . اگر این عمل خیر به کسی رو آورده است و همین توفیق , یعنی که او مورد توجه خداوند است و همین توجه خداوند , یعنی پاداش و چه پاداشی از این بالاتر ؟

6- درباره : مجددا قبلی , به خاطر اهمیتش
از چنین نگاهی نیز می شود به موفقیت نگریست . بزرگترین پاداش و مهم ترین آنها برای کسانی که موفق می شوند , این است که اساسا فرصت این را یافته اند که به موفقیت برسند ; که فرصت این را پیدا کرده اند جوری زندگی کنند که حاصل و نتیجه اش , موفقیت بوده باشد .
حالا چرا این امر , خود به خودی خود , یک پاداش بزرگ است ؟ تا حالا تنبلی کرده اید ؟ تا به حال بد قولی کرده اید ؟ تا به حال … اگر هر کدام از این تجربه ها را داشته باشید , می فهمید که چه حس بدی داشته و همراه می آورند . اما لذت ناب یک سحرخیزی , علی رغم سختی اولیه اش , لذت ناب یک موفقیت اصیل , لذت ناب ثروتمند شدن از راه درست , لذت ناب رتبه اول یا رتبه های برتر آوردن و … لذت هایی هستند که همراه خود , حس خوبی می آورند . همین حس خوب , پاداش موفقیت است . اگر به همین حس خوب معتاد شوید , برای دنیا و آخرت تان کافی است .

7- درباره : سریع باش
مغول ها , انسان های خونریز و بی رحمی بودند . زمان که مغول ها در عصر خود , قسمت اعظم جهان آن روز را فتح کردند , ارتش بزرگی را فراهم آورده بودند . مثبت اندیشی , حکم می کند که از خوبی های دیگران , درس بگیریم , حتی اگر خودشان بد بوده باشند . مغول ها بد بوده اند , اما ارتشی داشته اند که درس های خوبی می شود از آن گرفت . ارتش مغول ها , بسیار سبک و راحت طی طریق می کرد . معروف است که می گویند , هر مغول یک اسب اضافه هم با خودش می برد تا در بین راه , این اسب اضافه , نقش غذای آنها را هم بازی کند . به این ترتیب , نیازی به تدارکات وسیع و دست و پاگیر هم نداشتند . به همین دلیل , سرعت حرکتشان فوق العاده بالا بود . به طوری که می گویند تا یکی , دو قرن پیش , هیچ ارتشی در تاریخ , به سرعت آنها نمی توانست خودش را به مواضع دشمن برساند .

8- درباره : ارزان باش
مهم ترین مساله یک جنگ , ماجرای تدارکات و پشتیبانی آن است . مغول ها چون بیابانگرد بودند , زیاد درگیر غذاهای خوب خوردن و تدارکات فوق العاده نبودند . همان اسب اضافه هم که می بردند , برایشان کافی بود . تا ارتش های دیگر تدارکاتشان را به پایان برسانند , مغول ها به پشت دروازه های آنها می رسیدند .
ثورو , می گوید که ” ثروتمندترین انسان کسی است که شادی هایش , ارزان ترین باشد .” پیرو این حرف جا دارد بگوییم که موفق ترین افراد , کسانی هستند که موفقیت هایشان , کم خرج ترین باشد ; درست مثل مغول ها . بسیاری از موفقیت ها شکل نمی گیرد , چون ما حس می کنیم که باید تدارکات فوق العاده و امکانات کاملی داشته باشیم . به همین راحتی , شکست می خوریم . اگر می خواهید ورزش بدنسازی را شروع کنید , شما را به یاد جمله ای از آرنولد , اسطوره بدنسازی جهان , می اندازم که درباره حرکت شنای سوئد , که بدون هیچ امکاناتی و روی زمین می شود انجامش داد , می گوید که : یگانه ترین حرکت برای پرورش عضلات بازو و شانه و سینه . حالا شما حساب کنید چند نفر , تنها به این دلیل که باشگاه مناسبی پیدا نمی کنند , قید این ورزش را می زنند ؟ یادمان باشد که : موفقیت هایمان باید , کم خرج ترین بوده و با کمترین امکانات هم , قابل دستیابی باشد ; که این , فقط اراده ما را می طلبد .

9- درباره : معجزه تکرار
تا به حال درباره معجزه تکرار چیزی شنیده اید ؟ جیم ران , می گوید که تکرار , مادر مهارت است . علم اخلاق , می گوید که وقتی رفتاری را برای اولین بار انجام می دهیم , اثری در نفس ما باقی می گذارد . اما این اثر زود از بین می رود . دفعه دوم , این اثر کمی بیشتر دوام می آورد ; اما باز زود از میان می رود .
وقتی که این تکرار ها , به طور منظم و مداوم و با فاصله کمی از هم صورت می گیرد , در آن صورت است که به قول آنها , رفتاری که با این تکرار همراه می شود , تبدیل به “ملکه راسخه” می شود ; یعنی که مثل راه رفتن هم برای شما , عادی و معمول می شود .
هیچ راه میانبری ندارید . اگر می خواهید رفتاری در شما شکل بگیرد , تا می توانید تکرارش کنید . تکرار , باعث می شود این رفتار , به قول معروف در شما نهادینه شود . معروف است که یکی از علمای اخلاق , به این طریق چنان روی خودش کار کرده بود که حتی وقتی هم خودش یادش می رفت , به صورت ناخود آگاه , حرکتی را که تمرین کرده بود , انجام می داد . فکرش را بکنید ؟ که آدم اینقدر رفتاری را درون خودش نهادینه کند که بدون این که اراده کند هم , انجامش بدهد !

  • تدوین : گروه موفقیت کلیشه
سه شنبه 31/2/1392 - 9:51
پوست و مو
گرمی و سردی مزاج از طب سنتی تا پزشکی مدرن

یکی از پژوهشگران پزشکی کشورمان در تحقیقاتی بی‌سابقه با بررسی و مقایسه خصوصیات فیزیولوژیک و ایمونولوژیک افرادی که در طب سنتی از آنها به عنوان سرد مزاج و گرم مزاج یاد می‌شود نشان داد، این تقسیم‌بندی که صدها سال پیش انجام شده دارای پایه‌ای کاملا علمی است که می‌توان از آن در تشخیص و درمان بیماری‌ها و برگرداندن تعادل به عملکرد بدن بهره گرفت.

دکتر شهرام شهابی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و مجری طرح که در تحقیقات خود دریافته افراد گرم‌مزاج دارای فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک محیطی بیشتر و فعالیت سمپاتیک فوق کلیوی، کورتیکوستروئید فوق کلیوی و سیستم عصبی پاراسمپاتیک (عصب واگ) کمتری نسبت به افراد سرد مزاج هستند با اشاره به اینکه انواعی از طب‌های سنتی موجود در دنیا از جمله طب سنتی ایرانی (Traditional Iranian Medicine)، افراد را به دو گروه کلی سرد مزاج و گرم مزاج تقسیم می‌کنند، اظهار کرد: از نظر طب سنتی، از آنجا که انسان معتدل به طور مطلق به ندرت وجود دارد، بیشتر افراد گرفتار غلبه کم و بیش یکی از مزاج‌های گرم یا سرد هستند.
وی با بیان این مطلب که بر اساس مطالب کتاب‌های مربوط به طب سنتی ایرانی از جمله کتاب قانون ابن سینا و نیز انواع دیگری از طب های سنتی مانند طب سنتی یونانی، طب سنتی چینی، طب سنتی عربی و…، افراد به چهار مزاج گرم و خشک، گرم و مرطوب، سرد و خشک و سرد و مرطوب تقسیم می شوند که از این بین دو مزاج گرم و سرد مزاج های اصلی را تشکیل می دهند، تصریح کرد: افراد گرم مزاج معمولا افراد پرانرژی، پرکار، فعال و برونگرا هستند که احساسات خود را سریع بروز می‌دهند به طوریکه افراد گرم و خشک تحریک پذیری فوق‌العاده‌ای دارند وخیلی زود خشمگین می‌شوند. در افراد گرم مزاج معمولا سوزش اندامها واحساس حرارت ناگهانی بدون علت مشاهده می‌شود. نبض افراد گرم مزاج سریع می زند و رگ‌ها، برجسته و فراخ است به طوری که افراد گرم و مرطوب، رنگ چهره‌شان به دلیل فراوانی خونی که در رگ‌ها وارد می شود به سرخی گرایش دارد. بدن افراد گرم مزاج در هوای سرد به راحتی با عوامل فیزیکی و فیزیولوژیک گرم می‌شود اما خنک شدن بدن آنها در هوای گرم به راحتی قابل انجام نیست. افراد گرم مزاج معمولا غذاهای گرم مزاج (از نظر طب سنتی) را به خوبی تحمل نمی کنند.
این پژوهشگر افزود: از طرف دیگر در بین افراد دارای مزاج سرد، سستی، ناتوانی، کمبود انرژی و احساس ضعف شایع است؛ به طوری که افراد سرد و مرطوب، کند، بی حال و بی حوصله بوده و تمایل چندانی به انجام کار ندارند و افراد سرد و خشک به ندرت تا پایان روز انرژی کافی برای انجام کار دارند. به طور کلی افراد سرد مزاج درون‌گرا بوده و احساسات خود را کمتر بروز می‌دهند . افراد سرد و مرطوب تحریک پذیری پایین دارند و بی خیال و غیر حساسند. نبض درآنها آرام بوده ورگها باریک است، خون اندکی در آنها جریان دارد به طوری که سفیدی و رنگ پریدگی در افراد دارای مزاج سرد و مرطوب کاملا مشهود است. بدن افرادی که دچار غلبه سردی مزاج هستند در هوای سرد به راحتی با عوامل فیزیکی و فیزیولوژیک گرم نمی‌شود و سرما تا مدت زیادی در بدن این افراد باقی می ماند. افراد سرد مزاج معمولا غذاهای سرد مزاج (از نظر طب سنتی) را به خوبی تحمل نمی کنند.
این متخصص ایمونولوژی در ادامه با بیان تعریفی که از این مزاج‌ها در طب های سنتی از جمله طب سنتی ایرانی انجام شده است، تاکید کرد: دراین پژوهش سعی شده مشخص شود آیا افرادی که از لحاظ طب سنتی به گرم مزاج و سرد مزاج تقسیم بندی می‌شوند از نظر علم جدید و مدرن امروز نیز با هم تفاوتی دارند یا نه! از آنجا که پاسخ بدن به استرس‌ها از طریق سه سیستم یعنی اعصاب سمپاتیک، اعصاب پاراسمپاتیک وغدد فوق کلیوی صورت می‌گیرد که تحریک هر کدام از این سیستم‌ها اثرات متفاوتی روی هوموستاز (حفظ تعادل اعمال بدن) در بدن داشته و عملکرد آنها نقش مهمی در حفظ تعادل اعمال بدن دارند، در این پژوهش سعی شد نشان داده شود که فعالیت این سیستم ها در بدن افراد گرم مزاج و سرد مزاج چه تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
وی گفت: منبع اصلی ترشح هورمون نوراپی نفرین، سیستم عصبی سمپاتیک و منبع اصلی ترشح هورمون‌های اپی نفرین و کورتیزول، غدد فوق کلیوی است؛ از طرف دیگر، سیستم عصبی سمپاتیک به دو بخش سیستم عصبی سمپاتیک مربوط به اعصاب محیطی سمپاتیک وسیستم عصبی سمپاتیک مربوط به غدد کلیوی تقسیم بندی می‌شود. سیستم عصبی پاراسمپاتیک نیز مربوط به تحریک اعصاب واگ است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه توضیح داد: از طرفی پاسخ‌های ایمنی نیز که نقش مهمی در حفظ تعادل اعمال بدن دارند به دو دسته کلی T Helper ۱) TH۱) و T Helper ۲ )TH۲) تقسیم می‌شوند که انحراف پاسخ ایمنی به سمت TH۱ باعث تقویت پاسخ ایمنی سلولی و انحراف پاسخ ایمنی به سمت TH۲ باعث تقویت پاسخ ایمنی هومورال، تولید آنتی بادی و همچنین واکنش‌های آلرژیک می‌شود.
دکتر شهابی افزود: در این طرح فعالیت سیستم های یاد شده (سیستم عصبی سمپاتیک محیطی، سیستم عصبی سمپایتک غدد فوق کلیوی، سیستم عصبی پاراسمپاتیک و ترشح کورتیزول توسط غدد فوق کلیوی و همچنین انحراف پاسخ‌های ایمنی به سمت TH۱ و TH۲ در افراد گرم مزاج و سردمزاج مورد بررسی قرار گرفت.
وی خاطر نشان کرد: نتایج این مطالعه که برای نخستین بار در دنیا روی افراد گرم مزاج و سرد مزاج جهت ارزیابی سیستم نورواندوکرین و الگوی سایتو کاینی (TH۱/TH۲) پاسخ‌های ایمنی انجام شد، دلالت بر این داشت که که افراد گرم‌مزاج دارای فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک محیطی بیشتر و فعالیت سمپاتیک فوق کلیوی، فعالیت کورتیکوستروئید فوق کلیوی و فعالیت سیستم عصبی پاراسمپاتیک (عصب واگ) کمتری نسبت به افراد سرد مزاج هستند. همچنین تمایل الگوی سایتوکاینی در آنها نسبت به افراد سرد مزاج، بیشتر به سمت TH۲ می باشد.
دکتر شهابی اظهار کرد:علاوه بر آن، با افزایش نسبت شدت گرمی مزاج به شدت سردی آن، فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک محیطی افزایش می یابد. همچنین هنگامی که مزاج به سمت شدیدا گرم یا شدیدا سرد میل می‌کند، انحراف سیستم ایمنی به سمت پاسخ های TH۲ افزایش می یابد اما این افزایش هنگام میل به سمت مزاج شدیدا گرم بسیار بیشتر از هنگامی است که مزاج به سمت شدیدا سرد میل می کند.
وی افزود: این پژوهش اولین تحقیقی است که در مورد اساس علمی تقسیم بندی افراد به گرم مزاج و سردمزاج نه تنها در طب سنتی ایرانی، بلکه در تمامی طب‌های سنتی که به این تقسیم بندی باور دارند، انجام شده است. متاسفانه در این زمینه تا به حال کارعلمی صورت نگرفته بود و برای توجیه تفاوت افراد گرم مزاج و سرد مزاج، تنها یک سری پیشنهادهای تئوریک مطرح شده بود. در حالی که مشخص شدن اساس علمی تفاوت افراد سرد مزاج و گرم مزاج (مانند مشخص شدن اساس علمی دیگر اصول طب سنتی ) این امکان را فراهم می کند تا طب مدرن در تشخیص و درمان بیماری‌ها و برگرداندن تعادل به عملکرد بدن از طب سنتی نیز کمک بگیرد.
دکتر شهابی با اشاره به اینکه متاسفانه امروزه موضوع تقسیم بندی افراد به گرم مزاج و سردمزاج در کتاب‌های مرجع پزشکی جایگاهی ندارد و با عنوان نداشتن اساس علمی، تعدادی از پزشکان، وجود این تفاوت را رد می کنند، ابراز امیدواری کرد که این بررسی بتواند شروعی برای انجام کارهای تحقیقاتی دیگر در این زمینه و از طرفی باعث معرفی طب سنتی ایرانی در جهان شود و این طب سرنوشتی مانند طب سوزنی چینی پیدا کند که با مشخص شدن میزان قابل توجهی از اساس علمی و مکانیسم عمل طب سوزنی توسط تحقیقات علمی، این طب ازحالت منطقه‌یی خود به یک علم پزشکی مدرن و جهانی تبدیل شد وبی‌تردید جایگاه امروز خود را در جهان مدیون تحقیقات علمی است که روی آن انجام شده است.
به گفته وی، عدم مشخص شدن اساس علمی مزاج های گرم و سرد (مانند دیگر مفاهیم طب سنتی ایرانی) از یک سو باعث شده است که درمان‌های طب سنتی ایرانی هنوز بر پایه تجربه، آزمون و خطا و مراجعه به متون باقی‌مانده از گذشته‌های بسیار دور باقی بماند و از سوی دیگر باعث بی اعتنایی طب نوین به توانایی های درمانی طب سنتی ایرانی شده است.
گفتنی است، بودجه این طرح تحقیقاتی توسط مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم وآلرژی دانشگاه علوم پزشکی تهران فراهم شده و نتایج آن برای چاپ در مجله معتبر علمی Journal of Alternative and Complementary Medicine مورد پذیرش قرار گرفته است.

سه شنبه 31/2/1392 - 9:51
پوست و مو
20 نکته درباره کاهش موهای ناخواسته توسط لیزر

افزایش روزافزون مخاطبانی که در جستجوی روش‌های بهتر، راحت‌تر، سریع‌تر، با تأثیر بیشتر و غیرتهاجمی‌تر کاهش موهای ناخواسته هستند منجر به گسترش بهره‌گیری از تکنولوژی‌های مختلف از جمله سیستم‌های بر پایه نور هستند. بطوریکه از سال 1996 کاهش موها به کمک این سیستم ها (لیزرها و IPLها) به شدت گسترش یافته است.

1. رنگدانه‌های ملانین در پوست و موی ما اشعه‌ خورشید را جذب، و از این طریق بدن و پوست ما را محافظت می‌کنند. این رنگدانه‌ها بهترین هدف برای اشعه لیزر در درمان موهای ناخواسته می‌باشند.
2. لیزر‌های مختلفی در درمان موهای ناخواسته استفاده می‌شود: لیزر الکساندرایت و دیود که در پوست‌های روشن بهتر عمل می‌کنند و لیزر‌های ان- دی / یگِ با طول موج بلند (Nd: YAG Laser Long Pulsed)که در پوست های تیره ایمن‌تر و بهتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
3. با توجه به پیشرفت در ساخت تجهیزات لیزری تقریباً لیزرها عوارض شدید و غیر قابل پیش‌بینی خاصی را ایجاد نمی‌کنند. لیزر در واقع طیف خاصی از نور است که تقویت شده و بصورت موازی و هم‌فاز تابانده می‌شود. در لیزرهای مورد استفاده برای موهای ناخواسته، طیف خاصی از نور لیزر با عمق نفوذ ۲ تا ۳میلی‌متر به زیر پوست، صرفاً ملانین موجود در ریشه مو را هدف گرفته و متعاقب آن ریشه مو را تخریب می‌کنند و معمولاً به بافت‌های مجاور آسیبی نمی‌رسد.
4. در افراد با پوست روشن و موهای تیره و ضخیم احتمال کاهش موهای ناخواسته (بدون در نظر گرفتن عامل ایجاد کننده)، بعد از جلسات درمانی حدود 80 درصد است. موهای باقی‌مانده، اغلب نازک‌تر و روشن‌تر می‌شوند.
5. در افراد با موهای تیره، ضخیم و با تراکم زیاد، ممکن است درد و سوزش در هنگام کار با لیزر ایجاد شود.
6. معمولاً تأثیرات اولیه لیزر بر موهای ناخواسته تا دو هفته بعد از انجام لیزر مشاهده می‌شود. بعد از این زمان موها سست شده و می‌ریزند. در هر بار تکرار لیزر، موها نازک‌تر و تراکم موها کم‌تر می‌شود تا در نهایت در پایان جلسات درمانی، اکثر موهای ناخواسته از بین می‌روند.
7. کاهش موهای ناخواسته توسط لیزر، به حضور مو در کانال مو وابسته است. بنابراین بدون رویش مجدد موها در منطقه درمان، لیزر مجدد موثر نخواهد بود. رویش مجدد مو بستگی به چرخه رشد آن دارد. زمان میانگین رشد، 4 الی 8 هفته می‌باشد. با توجه به سرعت رویش موها، جلسات لیزر در ناحیه صورت با فواصل 4 تا 6 هفته و در اندام‌ها حدود 8 هفته توصیه می‌شود.
8. در فواصل لیزر درمانی (تا رشد مجدد موها) توصیه می‌شود که موها صرفاً تراشیده شده و یا از موبر استفاده گردد. توصیه اکید آن است که در این فاصله از کندن موها، بند انداختن و اپیلاسیون خودداری شود، چرا که کندن مو از ریشه با بند، موچین و یا دستگاه‌های مختلف باعث حذف موها در کانال مو و ملانین هدف می‌شود که این امر تأثیر لیزر را بسیار کاهش می‌دهد.
9. در فواصل لیزر درمانی برای جلوگیری از هرگونه تغییر رنگ پوست (پررنگی و کم‌رنگی) باید از آفتاب پرهیز نمود. اجتناب از آفتاب در زمان قبل و بعد از درمان از تحریک ملانوسیت‌ها و به دنبال آن از تغییرات رنگی پوست جلوگیری می‌کند. لذا پیشنهاد می‌شود که افراد از 4 تا 6 هفته قبل و نیز بعد از درمان با لیزر، از نور آفتاب دوری نموده، از ضد آفتاب‌ها بطور منظم و مستمر استفاده نمایند.
10. هر چه موها تیره‌‌تر و ضخیم‌تر و نیز پوست روشن‌تر باشد، تاثیر لیزر بیشتر است. اکثر لیزرها بر موهای بور و کم‌رنگ تاثیر کمی دارند و حدوداً می‌توانند ۳۰ تا ۴۰ درصد این موها را کاهش دهند. افراد با موی بلوند و روشن کاندید خوبی برای لیزر جهت کاهش موهای ناخواسته نمی‌باشند و نیاز به جلسات درمانی بیشتری دارند.
11. در حال حاضر هیچ لیزری روی موهای کاملاً سفید تأثیر ندارد. اغلب در این افراد انجام الکترولیز توصیه می‌گردد.
12. محل رویش موهای ناخواسته نیز در تأثیر لیزر و تعداد جلسات آن موثر می‌باشد. برای مثال در صورت، موهای ناحیه چانه نسبت به سایر نقاط، مقاومت بیشتری به درمان توسط لیزر دارند که به تبعِ آن به تعداد جلسات بیشتری برای درمان نیاز خواهد بود.
13. تقریباً تمام افراد می‌توانند از لیزرها برای کاهش موهای ناخواسته خود استفاده نمایند. گرچه بهترین نتایج در افرادِ با موهای تیره و ضخیم و پوست روشن دیده می‌شود. تفاوتی در سنین مختلف و بین مردان و زنان در استفاده از این سیستم‌ها وجود ندارد.
14. برای دست یافتن به نتایج مناسب جهت کاهش موهای ناخواسته، معمولاً حداقل 3 تا 8 جلسه درمان با لیزر مورد نیاز می‌باشد. همچنین جهت جلوگیری از رویش مجدد موها در منطقه تحت درمان، تکرار لیزر هر 6 الی 12 ماه یک‌بار برای بیشتر افراد الزامی است.
15. گرچه لیزر ایمن است اما در دوران بارداری، با توجه به حساسیت افراد و مسائل قانونی متعاقب آن، بهتر است از لیزر استفاده نشود.
16. مراقبت های بعد از لیزر در صورت درد، سوزش، قرمزی و ورم احتمالی شامل استفاده از کیسه یخ و تجویز کرم‌های استروئیدی می‌باشد.
17. در صورت آسیب‌های اپیدرمال استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و ضدویروس‌ها نیز تحت نظر پزشک معالج توصیه می‌شود.
18. در اکثر افراد عارضه‌ای مشاهده نمی‌شود. اما ندرتاً تغییرات رنگی پوست (پررنگی و کم‌رنگی) مشاهده می‌شود این تغییرات ممکن است برای ماه‌ها باقی بماند ولی تقریباً همیشه موقتی و گذرا می‌باشند. در افراد با پوست روشن این عارضه بسیار نادرتر است.
19. در افراد با پوست تیره ندرتاً سوختگی و یا تاول نیز ممکن است مشاهده شود که قابل درمان و بهبودی می‌باشد.
20. در نهایت باید از لیزرها انتظار واقعی داشت. تبلیغات نادرست و اغراق‌آمیز همه را سردرگم می‌نماید. واقعیت آن است که جلسات متعدد برای کاهش موها توسط لیزر لازم است. در ضمن پاسخ در افراد مختلف نیز متفاوت و لفظ کلمه تضمینی نشانگر ناصحیح بودن تبلیغ در حوزه پزشکی می‌باشد.

سه شنبه 31/2/1392 - 9:50
پوست و مو
گیاهان دارویی مؤثر در جلوگیری از ایجاد چروک و تقویت پوست

انسان همیشه جهت زیبایی چهره و اندام خود در جستجوی بهترین روش‌ها و درمان‌های ممکن بوده‌است. این تکاپو ابتدا با استفاده از مواد طبیعی (خاک، گل، گیاه و ......) شروع شده و امروز به مواد شیمیایی، ترکیبات سنتتیک، هورمون ها و بکاربردن صدها روش مختلف رسیده است.
زیان‌ها و اثرات سوء مواد آرایشی شیمیایی و سنتتیک بر کسی پوشیده نیست و روشن و مسلم است که بدست آوردن زیبایی از طریق بکار بردن گیاهان، سبزیجات و میوه‌ها در مقایسه با استفاده از مواد شیمیایی تا چه حد رجحان و مزیت دارد.

محصولات مختلف گیاهی و برخی از روش‌های استفاده از گیاهان:


1.خیسانده‌ها: گیاهانی برای تهیه خیسانده مورد استفاده قرار می‌گیرند که مواد مؤثره آن‌ها را بتوان به آسانی از طریق خیساندن در مایعی سرد استخراج کرد. مدت زمان لازم برای خیساندن گیاه در مایع مورد نظر بستگی به نوع گیاه و مایع مورد استفاده دارد. برای تهیه خیسانده‌‌ها اغلب از الکل رقیق یا سرکه استفاده می کنند. خیسانده‌ی گیاهان مورد استعمال درمانی و آرایشی دارد.


2. جوشانده ها: برای تهیه جوشانده از قسمت سخت گیاه مانند ریشه یا پوست استفاده می‌شود. برای این منظور مواد نامبرده را با مقدار کافی آب سرد مخلوط می کنند و حدود بیست دقیقه می‌جوشانند و سپس صاف می‌کنند. مزه‌ی جوشانده‌هایی را که موارد استعمال درمانی دارند و از راه دهان مصرف می‌شوند، در صورت لزوم می توان با شکر یا عسل شیرین کرد.


3.دم‌کرده‌ها: برای تهیه دم‌کرده باید از ظروف لعابی سالم یا ظروف شیشه‌ای مقاوم و مخصوص جوشاندن (پیرکس) استفاده‌کرد. روش عمل بدین ترتیب است که ابتدا آب را جوش می‌آورند و آب جوشان را روی گیاه (تازه یا خشک) می‌ریزند، سپس درِ ظرف را می گذارند تا در عرض پنج تا پانزده دقیقه (بسته به نوع گیاه) خوب دم بکشد. باید دقت کرد که روغن‌ها و اسانس‌های موجود در گیاه از بین نرود. گیاهان نرم، ترد و جوان برای تهیه دم کرده ها بسیار مناسبند، زیرا مواد مؤثره‌ی آن ها به آسانی قابل استخراج است. دم کرده ها را باید فوراً پس از تهیه مورد استفاده قرار داد. در غیر این صورت اغلب کپک می زنند و خواص خود را از دست می دهند. این محصولات را می توان مدت کوتاهی در یخچال نگهداری کرد.


4. خیساندن گیاهان در روغن: خیساندن گیاهان در انواع روغن‌ها یکی از بهترین و مناسب‌ترین روش‌ها جهت استفاده از حداکثر خواص آن‌هاست. پنجاه گرم گیاه تازه یا ده گرم گرد نرم گیاه خشک را به نیم‌لیتر روغن گیاهی می‌افزایند. کلیه مواد را در یک بطری می‌ریزند و به شدت به هم می زنند. حاصل را به مدت چند هفته در محلی گرم و مناسب نگه‌می‌دارند. سپس آن را به کمک یک تکه صافی مناسب صاف نموده و از روغن حاصله استفاده می‌نمایند.


5. تنتورها: برای تهیه تنتورهای مورد استفاده در فرآورده‌های آرایشی مقدار صد گرم گیاه خشک را آسیاب و به گرد بسیار نرم تبدیل می‌کنند. سپس آن را با یک لیتر الکل سفید نود درجه مخلوط می کنند و مدت دو هفته در ظرفی کاملاً بسته در محل نسبتاً گرمی قرار می‌دهند و حاصل را با استفاده از صافی مناسب صاف می‌کنند.

استفاده از برخی گیاهان در تهیه فرآورده‌های پوستی
آووکادو
روغن آوکادو به علت دارا بودن ویتامین "آ" ، بصورت مجزا یا مخلوط با روغن کنجد برای تهیه کرم‌های مختلف مخصوص پوست‌های خشک بکار می‌رود. باعث تسریع گردش خون می‌گردد و تسکین‌دهنده است. برای زیبایی و لطافت و جلوگیری از پیدایش چروک پوست صورت، آوکادو را به شکل ماسک می‌توان بکار برد. برای این منظور میوه کاملاً رسیده و پوست کنده را له کرده، حاصل را روی صورت و گردن بگسترانید. مدت بیست دقیقه در محل آرامی استراحت کنید، سپس آن‌را با آب ولرم بشویید و بعداً یک کرم مناسب استفاده کنید.


بومادران
بومادران دارای خاصیت ضدغلبه خون یا ضداحتقان است و به این مناسبت مخلوط آن با یک روغن مناسب مانند روغن کنجد برای تهیه کرم یا لوسیون‌های محافظ آفتاب بکار می‌رود. در ترکیب لوسیون های مخصوص مبارزه با شوره سر نیز از آن استفاده می‌شود.


به
لوسیون الکلی رقیق پوست "به" تازه برای برطرف‌کردن چروک‌های صورت و گردن و جلوگیری از آن‌ها بسیار مفید است. برای آرامش چشم‌های خسته و جلوگیری از بسته‌شدن پلک‌ها متعاقب کار زیاد، "به" تازه را خوب بشویید و به قطعات کوچک تقسیم کنید و پانزده دقیقه روی چشم‌ها قرار دهید. دم‌کردن دانه "به" دارای اثرات ضدورم و خنک‌کننده و نرم کننده پوست است. برای تهیه آن سی‌گرم به‌دانه را در 230 گرم آب بمدت دو ساعت دم‌می‌کنند. همین محصول را برای تهیه کرم‌ها و لوسیون‌های نرم کننده و آرام کننده پوست نیز می‌توان بکار برد. ماسک "به" خلل و فرج‌های باز پوست را می‌بندد و پوست را لطیف و شفاف می‌کند. برای این منظور یک عدد "به" را به تکه‌های کوچک تقسیم‌کرده، یک هفته در 150 گرم الکل پنجاه درجه بخیسانید. سپس تکه‌های کوچک تنظیف را به محول به دست آمده آغشته نموده، روی پوست صورت بگسترانید. بعد از پانزده دقیقه صورت را با آب ولرم بشویید و با یک کرم مناسب چرب کنید.


برنجاسف (درمنه)
استعمال برنجاسف به صورت لوسیون با کرم روش بسیار مؤثری برای نرم و لطیف کردن و جلوگیری از پیری پوست دست‌هاست.
برای این منظور آن را به تنهایی یا مخلوط با گیاهان دیگر مورد استفاده قرار می‌دهند. پانزده‌گرم برگ و گل برنجاسف را با همین مقدار گل و برگ ختمی یا پنیرک، با یک لیتر آب مخلوط کرده، پانزده دقیقه بجوشانید. حاصل را از صافی رد کنید. محلول بدست آمده را بصورت ولرم دو مرتبه در روز به ملایمت به پوست دست بمالید و ماساژ دهید، یا این که دست‌ها را به مدت ده‌دقیقه در ظرف حاوی محلول مزبور قرار دهید. استفاده از این روش موجب لطافت و نرم شدن پوست دست‌ها و جلوگیری از چروک زودرس آن‌ها می‌شود و مقاومت آن‌ها را در برابر عوامل مختلف افزایش می‌دهد. همچنین می‌توان سی‌گرم از برگ و گل برنجاسف را پانزده‌دقیقه در یک لیتر آب جوشاند و پس از صاف کردن مانند روش فوق آن‌را بکاربرد.


باد رنجبویه
مصرف محصولات آرایشی حاوی گل یا برگ بادرنجبویه برای نگهداری و محافظت پوست‌های حساس، شکننده و خشک بسیار مؤثر است. بکاربردن این‌گونه فرآورده‌ها برای جلوگیری از بروز و پیشرفت چروک و خشک‌شدن پوست صورت و گردن توصیه می‌شود. یکی از محصولات رایج برای این منظور دم کرده‌ی برگ و جوانه‌های بادرنجبویه است (دوازده‌گرم مخلوط برگ و جوانه گیاه به نسبت مساوی در یک‌لیتر آب‌جوش). این دم‌کرده را به شکل کمپرس روی صورت و گردن قرار دهید. پس از نیم‌ساعت استراحت، پوست را با آب ولرم بشویید. بادرنجبویه در تهیه محصولات گیاهی دیگر مانند ماسک، فرآورده‌های ویژه حمام، ترکیبات تقویت‌کننده پوست و مو نیز مورد استفاده قرار می گیرد.


بابونه (بابونه رومی)
فرآورده‌های مختلف حاوی بابونه بخصوص برای محافظت پوست‌های شکننده و حساس در برابر تغییرات جوی و آب و هوای متغیر بکار می‌رود. روغن فرار بابونه در تهیه انواع کرم، لوسیون، شامپو، صابون‌های مخصوص و فرآورده‌های ویژه حمام استفاده می‌شود. دم‌کرده بابونه (ده‌گرم بابونه خشک در صد میلی‌لیتر آب) و نیز ماسک تهیه شده با پودر نرم بابونه برای محافظت پوست، برطرف‌کردن جوش و التهابات جلدی، چربی و شوره‌ی سر مؤثر است.
روغن بابونه را می‌توان برای تهیه کرم‌های مرطوب‌کننده و نرم‌کننده صورت بکاربرد.


روغن بادام شیرین
بعنوان نرم‌کننده، مرطوب‌کننده و پاک‌کننده در فرآورده‌های مخصوص پوست‌های خشک مورد استفاده قرار می‌گیرد.


روغن نارگیل
حاوی اسید میریستیک بوده و بعنوان ضد آفتاب، نرم‌کننده، مرطوب‌کننده و پاک‌کننده استفاده می‌شود.


آویشن
بعنوان تقویت‌کننده و ضدعفونی کننده در فراورده‌های مناسب پوست‌های چرب مورد استفاده قرار می‌گیرد.


اکالیپتوس
فراورده‌های مختلف آن بعنوان ضدعفونی‌کننده، تسکین‌دهنده درد و خارش مورد استفاده قرار می‌گیرد.


کره کاکائو
ماده اولیه‌ی بسیاری از کرم‌هاست و بعنوان پاک‌کننده استفاده می‌شود.


روغن رومارون
مهمترین اثرات آن شاداب‌کنندگی و ضدعفونی‌کنندگی می‌باشد.


کافور
این ماده خون‌رسانی به پوست را تحریک می‌کند. بعنوان تسکین‌دهنده خارش، ضدالتهاب، ضدعفونی‌کننده، برطرف‌کننده چروک، چربی اضافی پوست، منافذ باز و جوش‌های سرسیاه بکارمی‌رود. لوسیون آن به صورت الکل‌کامفره موجود است. پودر آن کریستال‌مانند است.


روغن درخت چای
بعنوان ضد قارچ و ضدعفونی‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.


دم اسب
دم کرده‌ی دم اسب پوست بدن را تمیز می‌کند، خستگی را برطرف و از پیری زودرس و شل‌شدن پوست جلوگیری می‌کند. برای تهیه‌ی دم‌کرده، دویست‌گرم گیاه خشک را در یک‌لیتر آب‌جوش دم کنید. پس از خنک‌شدن، آن‌را صاف نموده به آب حمام اضافه کنید. سی‌دقیقه در این آب استراحت کرده، بعد از آن، بدن را با آب ولرم بشویید و با ضربات ملایم نوک انگشتان پوست را به یک کرم چرب آغشته نمایید. این روش را باید به مدت یک هفته و شب‌ها انجام‌داد.


سوسن (سوسن سفید)
پیاز سوسن برای جلوگیری از بروز چروک بکار می‌رود. برای تهیه‌ی فرآورده‌ی مؤثر، پانزده‌گرم شیره‌ی پیاز تازه را با پانزده‌گرم عسل و بیست‌گرم موم سفید مذاب، مخلوط کنید. حاصل را شب موقع خواب مانند کرم روی چروک یا محل پیدایش چروک به ملایمت ماساژ دهید.


سیب
سیب به دلیل ویتامین‌ها و ترکیبات مختلفی که داراست در زیبایی و تقویت پوست نقش ارزشمندی دارد. از مهم‌ترین اثرات آن جلوگیری از بروز چروک است. برای این‌منظور صبح و شب صورت و گردن را به کمک پارچه‌ای لطیف با ملایمت به آب سیب آغشته کنید. آب‌میوه‌ای که برای این‌منظور بکار می‌رود، باید کاملاً تازه باشد. بنابراین بعد از تهیه لازم است که فوراً مورد استفاده قرار گیرد. در غیر این صورت اکسیده می‌شود و خواص خود را از دست می‌دهد.


شقایق
جوشانده گلبرگ‌های شقایق (پانزده‌گرم گلبرگ در نیم‌لیتر آب) پس از صاف‌ و خنک شدن، لوسیون مؤثری برای محافظت و لطافت پوست‌های چرب است. مصرف همین لوسیون مخلوط با کمی روغن زیتون از خشک‌شدن پوست و پیدایش و توسعه چروک جلوگیری بعمل می‌آورد.


هوفاریقون (گل راعی)
هوفاریقون و عصاره قرمزرنگی که از آن بدست می‌آید، در تهیه فرآورده‌های آرایشی ویژه‌ی پوست‌های چرب و برای درمان عوارض مختلف پوست و نوسازی و ترمیم و تقویت پوست‌های خسته بکار می‌رود. از مخلوط‌کردن اسانس این گیاه با روغن آووکادو، جوانه گندم و هویج، روغنی بدست‌ می‌آید که علاوه بر خواص مذکور در جهت جلوگیری از بروز چروک زودرس پوست موثر است. در روشی دیگر صد‌گرم گل تازه‌ی گیاه را در چهارصدگرم روغن گیاهی بمدت ده روز بخیسانید و هر روز مخلوط را بهم بزنید. محصول بدست‌آمده را صاف کنید. این فرآورده، ویژه پوست‌های کدر و ترک‌خورده‌ای است که گرایش به خشکی دارند. استعمال یک مرتبه آن در روز روی صورت، گردن و دست، موجب لطافت و طراوت و شفاف‌شدن رنگ پوست می‌شود و التهاب و ناهمواری‌های آن‌را به سرعت برطرف می‌کند. از هوفاریقون برای تمیزکردن پوست‌های چرب استفاده می‌شود. برای این‌منظور جوشانده‌ای از سرشاخه‌های گل‌دار گیاه را تهیه کنید (سی‌گرم در یک لیتر آب) و هر شب قبل از خواب، صورت و گردن را با آن پاک کنید و سپس با یک کرم چرب کنید. استفاده مرتب از این محصول موجب لطیف‌شدن پوست صورت و شفاف‌شدن رنگ آن می‌گردد و از بروز چروک بطور مؤثری جلوگیری می‌کند.


کتان
روغن کتان (تهیه شده به روش سرد) حاوی ترکیبات مؤثری مانند اسید لینولئیک است که برای محافظت و تقویت پوست، جلوگیری از بروز چروک و برطرف‌کردن بسیاری از بثورات جلدی مؤثر است. روغن کتان در تهیه بسیاری از محصولات ویژه‌ی پوست‌های خشک و تیره بکارمی‌رود.


کنگر فرنگی (آرتیشو)
آرتیشو در تهیه انواع لوسیون، کرم و ماسک برای تقویت پوست، جلوگیری از بروز چروک و حفظ زیبایی و لطافت پوست بکارمی‌رود.


گل گندم
این گیاه در لوسیون‌های ضدریزش مو بکارمی‌رود. دم‌کرده‌ی 25 گرم گلبرگ در نیم‌لیتر آب جوش به صورت کمپرس ولرم روی پوست صورت، تأثیر آرام‌بخش و نرم‌کننده دارد و از پیدایش چین و چروک نیز جلوگیری می‌کند.


گوجه‌فرنگی
آب گوجه‌فرنگی تازه، برای لطافت، زیبایی، پاکسازی و تقویت پوست بکارمی‌رود و از بروز چین و چروک‌های زودرس جلوگیری می‌کند. خستگی پوست را برطرف، جوانی و شادابی آن را حفظ می‌کند. برای تهیه ماسک، مقداری گوجه فرنگی را به قطعات نازک بریده، حاصل را کمی له‌کرده، چند قطره آب لیمو روی آن بریزید. صورت و گردن را ابتدا با آب ولرم بشویید و با یک کرم مناسب چرب کنید. سپس پوست را با قشر نازکی از پنبه یا یک پارچه ظریف بپوشانید و روی آن را با تامپون‌های آغشته شده به محصول فوق بگسترانید. پانزده دقیقه در محل آرامی استرحت کنید و پس از آن ماسک را از روی صورت و گردن با یک‌تکه پنبه که به آب گوجه‌فرنگی آغشته شده باشد تمیز کنید. آب گوجه‌فرنگی در تهیه بسیاری از کرم ها، لوسیون ها و فرآورده های آرایشی بکار می‌رود.


هاماملیس
برای جلوگیری از بروز چروک و تقویت پوست بکار می‌رود. بیست‌گرم برگ یا پوست هاماملیس تازه یا خشک را در نیم‌لیتر آب‌جوش، پانزده‌دقیقه بگذارید تا خوب دم بکشد. حاصل را صبح و شب (بمدت یک هفته در هرماه) مانند لوسیون بوسیله پنبه یا پارچه نرم روی پوست صورت و گردن کمپرس کنید. سپس یک ساعت در محل آرامی استراحت و پس از آن پوست را با یک کرم مناسب چرب کنید.


هویج فرنگی
عصاره هویج برای تهیه انواع ماسک، کرم، محصولات محافظ پوست بکار می‌رود. بطورکلی انواع فرآورده‌های آرایشی حاوی هویج خام یا عصاره و روغن آن عملکرد و فعالیت‌های فیزیولوژیکی پوست را تقویت، زیبایی، لطافت و جوانی آن‌را حفظ می‌کند. این محصولات از بروز چروک‌های زودرس جلوگیری بعمل می‌آورند و مانع از خشک و تیره شدن پوست می‌شوند. برای تهیه ماسک هویج قرمز، پوست هویج را جدا و حاصل را رنده‌کرده به شکل یک توده نرم درآورید و روی صورت و گردن بگسترانید. بیست‌دقیقه در محل آرامی استراحت کرده، سپس پوست را آب ولرم بشویید و با یک کرم مناسب چرب کنید. هویج برای تهیه محصولات محافظ پوست اطفال نیز استفاده می‌شود.


هلو
ماسک هلو پوست صورت و گردن را تقویت می‌کند و رنگ صورتی شفاف و زیبایی به آن می‌بخشد. برای تهیه این ماسک، پوست و هسته هلوی کاملاً رسیده را جدا، گوشت میوه را خوب له‌کنید و حاصل را روی صورت و گردن بگسترانید. نیم‌ساعت در محل آرامی استراحت کرده، سپس پوست را با آب بشویید، سپس با یک کرم مناسب چرب کنید. اسانس هلو به تنهایی یا مخلوط با روغن بادام جهت تقویت پوست و جلوگیری از بروز چروک‌های زودرس بکار می‌رود.


گندم
آرد گندم روی پوست، اثر آرام‌بخش و تقویت‌کننده دارد و در تهیه کرم‌های ویژه پوست‌های حساس بکارمی‌رود. ده‌گرم عسل را با پنجاه‌گرم شیر مخلوط کرده، حرارت دهید تا خوب مخلوط شود. سپس شصت‌گرم آرد گندم تصفیه‌شده را بتدریج به آن بیفزایید و مرتباً بهم بزنید تا خمیر یکنواختی به دست آید. حاصل را مانند ماسک معمولی ده‌دقیقه روی صورت و گردن قرار دهید، سپس پوست را با آب ولرم بشویید و با کرم مناسب چرب کنید. روغن جوانه گندم برای تقویت پوست و جلوگیری از چروک صورت بکار می‌رود.


آشنایی با گیاهان و خواص آنها در محصولات پوست، مو و زیبایی:
1. آووکادو: دارای ویتامین A ضد چروک است و باعث تسریع گردش خون می گردد. مخصوص پوست خشک و تسکین دهنده است. ضد آفتاب است و ویتامین A-D-E-K دارد.
2. بابونه: محافظت و التیام پوست ضد التهاب، نرم و مرطوب کننده (کامومیل).
3. روغن بادام شیرین: نرم و مرطوب کننده و پاک کننده است مخصوص پوست خشک.
4. روغن نارگیل: حاوی اسید میریستیک، ضد آفتاب، نرم و مرطوب کننده، پاک کننده.
5. آویشن: محرک، مقوی و ضد عفونی کننده، لوسین آن مناسب پوست چرب است.
6. اکالیپتوس : ضد عفونی کننده، تسکین دهنده درد و خارش.
7. کره کاکائو: ماده اولیه کرم هاست. پاک کننده است.
8. روغن رومارون : شاداب کننده، ضد عفونی کننده.
9. کافور: خون رسانی را تشدید می کند. تسکین دهنده خارش، فرو نشاننده التهاب و ضد عفونی کننده است. به عنوان رفع کننده چربی اضافی پوست، منافذ باز و نیز رفع کننده جوش های سر سیاه به کار میرود. لوسیون آن به صورت الکل کامفره موجود است. پودر آن کریستال مانند است. در رفع چروک هم بکار می رود.
10. روغن درخت چای: ضد قارچ، ضد عفونی کننده است. با چای نوشیدنی متفاوت است. روغن آفتابگردان، روغن جوجوبا، روغن دانه انگور و روغن بادام شیرین جهت ماساژ مناسبند (بیشتر برای پوست معمولی و خشک).
11. روغن ریشه گیاه بابا آدم: مراقبت کننده، تسریع رشد و نمو موها را سبب میشود
همانطور که ذکر شد منبع تهیه فراورده های آرایشی- بهداشتی دو دسته است گیاهی، غیر گیاهی (مینرال، شیمیایی، حیوانی، طبیعی)
12. منابع حیوانی (طبیعی): روغن چربی نهنگ، روغن ماهی، روغن زیتک، روغن وازلین و ... می باشد که گر چه روغن هستند ولی گیاهی نیستند.

دسته بندی ترکیبات گیاهان:

گیاهان قابض: به، پرتقال، تمشک، چای، هاماملیس، همیشه بهار، نعناع، گردو.
گیاهان مرطوب کننده و نرم کننده: بابونه، جودوسر، بنفشه، خیار، گل گاوزبان، گل سرخ، اسطوخودوس، هویج، هلو، گندم، بادام، باباآدم، سیب و سیب زمینی.
ضد عفونی کننده ها: آویشن، باباآدم، دم اسب، سیر، نعناع، لیمو ترش، کامفر، علف چای، اسطوخودوس.
گیاهان تقویتی: آووکادو، آرتیشو، باباآدم، کتان، گندم، گزنه.
گیاهان معطر: اسطوخودوس، اوکالیپتوس، بنفشه، رازیانه، شمعدانی، شاه پسند، یاس، گل سرخ، مشک.
گیاهان ضد چروک: آوکادو، به، دم اسب، زیتون، هاماملیس، کنگر فرنگی.
گیاهان ویژه¬ی موی سر: رشد مو را تسریع می کنند، گیاهانی که ضد شوره هستند، گیاهانی که برای رنگ مو استفاده می شوند مانند: رازیانه، سدر، حنا، زیرفون، گل گندم، بابونه، گزنه، باباآدم، گردو، کنجد، یونجد.
گیاهان آرام بخش و برطرف کننده خستگی: بیشتر در حمام استفاده می شوند (وان) آرتیشو، برگ بو، بومادران، دم اسب، پرتقال، ختمی.
گیاهان روشن و سفید کننده پوست: آرتیشو، جعفری، آربوتین در توت فرنگی و زغال اخته، فنل موجود در دارچین و عصاره شیرین بیان از آن جمله اند که مانع فعالیت ملانوسیت ها می شوند. گریپ فروت هم با داشتن ویتامین C در این زمینه کمک می کند.
تقویت کننده ها: آووکادو، آویشن، انگور، بادام، پرتقال، توت فرنگی، کنگر فرنگی، هاماملیس، مریم گلی، لاواند، گندم، گزنه.
جین سنگ: گیاهی تقویتی است. ضد استرس، انرژی بخش، رافع خستگی و نیز باعث ایجاد تسریع گردش خون با گشادی عروق می گردد.
روغن زیتون: ویتامین A-E دارد و آنتی اکسیدان است. ضد التهاب و التیام بخش است. حالت دهنده برای فرآورده های مو می باشد.
روغن کنجد: ضد التهاب و ضد درد و ضد آفتاب.
حنا: جهت رنگ کردن از برگ آن استفاده می شود. موها را شفاف درخشان نرم و زیبا می کند. ضد باکتری، ضد قارچ و قابض است. ضد آفتاب است. شامپوی آن مناسب موی چرب طراحی شده است.
عناب: (جوجوبا) نرم و مرطوب کننده است و پاک کننده است.
آلوئه ورا: التیام بخش، مرطوب کننده، خنک کننده و طراوت زا است.
گلاب: عطر قوی دارد ولی فرار است. شاداب کننده، شفاف کننده یا FRESHNER ، پاک کننده، آرام بخش است. می تواند به عنوان حلال درتهیه کرم لوسیون، ماسک به کار رود.
سدر: پاک کننده، شفاف کننده، قابض، ضد میکروب، براق کننده و محافظ موها می باشد. مرطوب کننده مو هم هست . ریلاکسان است. شامپوی آن برای موی معمولی و چرب طراحی شده است.
بابونه: خاصیت آرام کنندگی، نرم کنندگی دارد. حاوی ویتامین B است. شامپوی بابونه برای موی خشک طراحی شده است. بابونه به جهت داشتن آزولن جزء فرآورده های ضد آلرژی است. به علت داشتن اسید سالیسیلیک ضد عفونی کننده است.
روغن جوانه گندم: حاوی ویتامین A-E است که آنتی اکسیدان هستند. ضد چروک هست. نرم و مرطوب کننده است. به علت داشتن پیش ساز ویتامین A (کاروتن) ضد چروک است. ضد میکروب است.
عرق نعناع: خاصیت ضد عفونی کننده دارد. می تواند به عنوان دهان شویه به کار رود. اثر خنک کننده روی پوست دارد خارش را تسکین می دهد. قابض است.
کتیرا: حالت دهنده موهاست. باعث لطافت آن می شود. مناسب موی خشک است.
عصاره الکلی هاماملیس: قابض است و باعث بستن منافذ می شود(ویچ هازل).
عصاره چای سبز: آنتی اکسیدان است. رطوبت و نرمی پوست را باعث میشود و ضد چروک است.
عصاره توت بربری: تولید ملانین را کاهش می دهد، ضدلک.
گل همیشه بهار: ضد التهاب و جهت التیام پوست بکار می رود.

سه شنبه 31/2/1392 - 9:49
بهداشت روانی
ویژگی‌های افراد خودشکوفا

ویژگی‌های افراد خودشکوفا از نظر مازلو به قرار زیر است:

 

 

خویشتن پذیری
افراد خودشکوفا، خودشان و دیگران را همان‌گونه که هستند قبول دارند. آن‌ها قادرند از زندگی لذت ببرند بدون آن که مرتکب خلافی شوند. آن‌ها به دیگران بدون توجه به سابقه، وضعیت فعلی یا سایر عوامل فرهنگی و اجتماعی- اقتصادی، به طور یکسان نگاه می‌کنند.

واقع‌بینی
یکی دیگر از ویژگی‌های عمده افراد خودشکوفا، حس واقع‌بینی است. افراد خودشکوفا به جای ترسیدن و هراسان شدن از چیزهای ناشناخته یا متفاوت، قادرند نگاهی منطقی و عقلانی به آن‌ها داشته باشند.

مسأله محوری
افراد خودشکوفا غالباً تحت تأثیر یک حس قوی از اصول اخلاقی و مسئولیت شخصی قرار دارند. آن‌ها از حل مسائل و مشکلات دنیای واقعی لذت می‌برند و غالباً درگیر کمک به دیگران برای بهبود زندگی‌شان هستند.

تجربیات اوج
یکی دیگر از ویژگی‌های خودشکوفایی، داشتن متناوب تجربیات اوج است. امّا تجربیات اوج دقیقاً چه هستند؟ به گفته مزلو: «احساس افق‌های نامحدود گشوده شده در برابر چشم، احساس قوی‌تر بودن ، احساس سرخوشی و شگفتی و بهت‌زدگی، احساس قرار نداشتن در زمان و مکان با اطمینان از این که یک چیز خیلی مهم و ارزشمند اتفاق افتاده است، به نحوی که فرد در زندگی روزمره‌اش به خاطر این تجربیات تا حدّی تغییر هویت داده و نیرومندتر گردد.»

خودمختاری
افراد خودشکوفا از ایده‌های دیگران درباره شادی و خشنودی پیروی نمی‌کنند. این دیدگاه به فرد اجازه می‌دهد که در لحظه زندگی کند و از زیبایی هر تجربه‌ای لذت ببرد.

انزوا و خلوت
افراد خودشکوفا برای امور شخصی ارزش قائلند و از تنهایی لذت می‌برند. با وجودی که همراهی با دیگران نیز برای آنان خوشایند است، امّا زمانی را برای کشفیات درونی و پرورش توانائی‌های بالقوه فردی کنار گذاشتن، جنبه اساسی دارد.

شوخ طبعی فلسفی
افراد خودشکوفا عموماً دارای حس شوخ طبعی متفکرانه‌ای هستند. آن‌ها می‌توانند در موقعیت‌های مختلف از شوخ‌طبعی لذت ببرند  امّا هرگز به بهای جریحه‌دار کردن احساسات دیگران شوخی نمی‌کنند.

خود انگیختگی
یکی دیگر از ویژگی‌های افراد خودشکوفا، تمایل به غیرمتعارف بودن و خودانگیختگی است. با وجودی که این افراد قادر به پیروی از انتظارات اجتماعی پذیرفته شده هستند امّا در افکار و رفتارشان خود را محدود به این ضوابط و معیارها حس نمی‌کنند.

پویایی
با وجودی که افراد خودشکوفا دارای هدف‌های مشخصی در زندگی هستند امّا همواره از پویایی لذت می‌برند. برای آن‌ها حرکت به سمت دستیابی به هدف به همان اهمیت و لذت‌بخشی دستیابی به هدف است.

منبع

    "Characteristics of Self-Actualized People", Kendra Van Wagner,
http://pschology.about.com

به نقل از سایت روان یار

شنبه 28/2/1392 - 21:20
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته