دانستنی های علمی
ازگیل
ازگیل سینه را نرم می کند و عطش را فرو می نشاند و ضد صفرا است. ضماد آن جوش های بدن را از بین می برد. زادگاه اولیه ازگیل ایران و نواحی معتدل آسیا و اروپا است.
تقریباً خواص آن با زالزالک یکسان است. دارای ویتامین «آ» و ویتامینهای «ب» و «ث» بوده و سرشار از تانن است و میوه و برگ ازگیل به عنوان قابض و رفع التهاب معده توصیه و تجویز شده است. میوه رسیده ازگیل دارای قند و جوهر لیمو است.
برای معالجه اسهال خونی می توان دویست تا سیصد گرم آن را بدون پوست خورد می توان یک کیلو از میوه ازگیل با کمی شکر به صورت شربت در آورده، و چهار روز متوالی، روزی یک چهارم آن را بخورید.
هسته ازگیل به علت داشتن کمی اسید سیانیدریک، عنصری سمی است و خوردن آن خطرناک است، ولی هسته ازگیل از این سم خیلی کمتر داشته، و خوراکی است اگه آن را بکوبید و گرد آن را به مقدار یک قاشق چایخوری با چای یا شربت ریشه جعفری میل کنید سنگ های کلیه و مثانه را از بین می برد.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:46
دانستنی های علمی
آب لیمو
احتمال بروز سرطان را کاهش داده و درمان خوبی برای لاغری است، برای بیماران مبتلا به رماتیسم، نقرس، واریس و یرقان مفید است.
• پکتین موجود در آب لیمو کمک موثری در رفع حالت تهوع، استفراغ و اسهال دارد ضمن اینکه ترکیبات قابض موجود در آب لیمو اثر ضد اسهال پکتین را تقویت می کند.
• ویتامین ث که به مقدار زیاد در آب لیمو موجود است دارای خاصیت ضد اکسیدان بوده و ماده خوبی جهت خنثی کردن تیروز امین هاست.این عوامل که در ایجاد سرطان نقش دارند می توانند توسط ویتامین ث خنثی شده و احتمال بروز سرطان را در افراد کاهش دهند.
• برای درمان خونریزی بینی می توانید یک قطعه پنبه را در آب لیمو بخیسانید ودر سوراخهای بینی خود بگذارید.
• جهت معالجه بیماری برفک دهان، باید آب لیمو را با هل ساییده و با آب مخلوط کرده و هر روز چند بار دهان را با آن بشویید.
• غرغره کردن با آب لیمو آنژین را معالجه می کند.
• برا ی درمان میگرن باید هنگام شروع درد، خود لیمو را برش داده و به پیشانی بمالید و یا برشهای لیمو را در دو طرف شقیقه قرار دهید.
• لیمو ترش میوه ارزشمندی است که توصیه می شود آب آن را روی گوشت تازه یا ماهی بریزید تا از حوادثی که ممکن است بر اثر کهنگی یا فساد گوشت رخ دهد جلوگیری شود. به طور کلی اگر آب لیمو را روی غذاهای سنگین بریزید هضم آن را آسان خواهد کرد.
• آب لیمو به درمان دیابت (مرض قند ) کمک می کند.
• لیمو سنگهای کلیه و مثانه را تا خرد کرده و شربت آب لیمو دردهای کلیه و شکم را تسکین می دهد.
• لیمو جهت امراض کبدی، تیفوس، سرخک، آبله، آبله مرغان ومخملک مفید است.
• آب لیمو بزاق را زیاد می کند و چون بزاق دارای اثر ضدعفونی کننده است میکروبهای دهان را از بین می برد.
• آب لیمو یک ترشی است که بر خلاف سرکه ضعف نمی آورد بلکه برعکس نیرو بخش بوده و عضلات معده و روده ها را تقویت می کند.
• لیموترش میکروب وبا و اسهال خونی را می کشد، اعصاب را راحت کرده و باد مفاصل و واریس را درمان می کند.
• آب لیمو بدلیل داشتن بیو فلاونو ئیدها دارای خاصیت ضد تصلب شرایین است.
• بیوفلاونو ئیدهای موجود در آب لیمو خاصیت نفوذ پذیری مویرگی را افزایش داده و از سخت شدن جدار آنها می کاهند و در نتیجه باعث جلوگیری از خونریزی آنها می شوند. همین مساله علت مفید بودن مصرف آب لیمو در جلوگیری از واریس و یا تشدید آن است.
• لیمو برای تمام امراض قلبی مفید است زیرا عدم ترتیب حرکات قلب نتیجه سوء هضم و سموم کبد است، برای این منظور باید شربت آب لیمو را جرعه جرعه و با تنفس عمیق بنوشید.
• خوردن آب لیمو و مالیدن آن به محل زخمها، باعث التیام آن می شود.
• مصرف شربت آب لیمو و آب پرتقال با شیشه و پستانک برای بچه ها ی شیرخوار فوق العاده لازم است و آنها را از ابتلا به انواع بیماری اسکوربوت کودکان مصون نگه می دارد.
• اسید سیتریک موجود در لیمو ترش، برا ی اسید اوریک، حلال بسیار خوبی است از این رو بیماران مبتلا به رماتیسم و نقرس می توانند به طریق زیر از لیمو ترش استفاده کنند که فوق العاده مفید است :
روزاول 1عدد، روز دوم 2عدد ،به همین ترتیب روزی یک عدد اضافه می شود تا روزی به 20دانه برسد و بعد روزی یک عدد کم کند تا به صفر برسد.
• برای جلوگیری از سرما خوردگی تو صیه می شود روزانه یک لیوان شربت آب لیموی تازه بنوشید.
• چنانچه نمی توانید مصرف روغن زیتون در صبح ناشتا را تحمل کنید ،توصیه می کنم آن را با آب لیمو مخلوط کرده سپس میل کنید.
• آب کرفس خام را بگیرید و با آب لیموی تازه مخلوط کرده و هر وقت مبتلا به گلو درد شدید و یا لوزه های شما ورم کرد هروز چندبار با این معجون غرغره کنید.
• برای معالجه یرقان دو عدد لیمو را با پوست برش برش کنید و در یک لیتر آب داغ دو ساعت بخیسانید بعد آن را صاف کرده و با شکر شیرین کنید و هر روز یک لیتر از این شربت را بتدریج و با فاصله بنوشید.
• یکی از بهترین درمانها علیه چاقی، نوشیدن آب چهار لیمو ترش یا افزودن آب و اندکی شکر صبحها به طور ناشتا و به مدت سه هفته است.
• لیموترش فواید گوناگونی دارد و برای ناراحتی های دستگاه گوارش کاملا مفید است .مثلا در مورد ورم معده یا درد کبد چیزی مفیدتر از آب لیمو همراه با یک لیوان آب نیست .
• خوردن مرکبات بخصوص لیمو بر طراوت و جوانی می افزاید و آن را پایدار می کند.
• کسانی که همه روزه مقداری آب لیمو می خورند دارای شریانهای نرم و خونی جوان و عضلات ارتجاعی خواهند بود.
• مصرف غذاهای حاوی ویتامین ث مانند مرکبات و لیموترش به علت اینکه باعث اسیدی شدن ادرار می شود در درمان عفونتهای ادراری موثر است.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:43
دانستنی های علمی
ویتامین ها
ویتامین E
ویتامین E می تواند مردان را در مقابل سرطان پروستات حفظ كند. احتمال ابتلای مردان دارای مقدار زیاد ویتامین E به شكل «آلفا توكوفرول» به سرطان پروستات 53 درصد كمتر است. محققان سپس به دو شكل اصلی ویتامین E، یعنی آلفاتوكو فرول و گاماتوكوفرول توجه كردند. احتمال ابتلای مردانی كه بیشترین میزان آلفا را داشتند به سرطان پروستات 53 درصد كمتر بود.
احتمال ابتلای مردان دارای بیشترین مقدار گاما، كه فقط حدود 20 درصد ویتامین E را در خون نشان می دهد. به سرطان پروستات 39 درصد كمتر است. بهترین شكل جذب شده آلفاتوكوفرول در غذاهایی مانند تخمه آفتابگردان، اسفناج ، انواع بادام و فلفل شیرین پیدا می شود و نه در ویتامین های شیمیایی.
مصرف ویتامین E آلفا 42 درصد از خطر ابتلا به سرطان مثانه كم می كند اما ویتامین E گاما تاثیری در كاهش سرطان مثانه ندارد. بررسی ها تاثیر ویتامین E را در كاهش خطر سرطان پروستات نشان داده است.
ویتامین ب-2 (ریبوفلاوین)
ریبوفلاوین كه به نام ویتامین "ب-2" نیز شناخته میشود باعث آزاد سازی انرژی از كربوهیدراتها، پروتئین و چربی می شود. ریبوفلاوین برای تكثیر، رشد و ترمیم پوست، مو، ناخن و مفاصل ضروری است. همچنین برای سیستم ایمنی كه بدن را در مقابل بیماریها حفاظت می كند، لازم و مهم است.
موارد استفاده
ریبوفلاوین در پیشگیری و درمان بیماریهای زیر مؤثر و مفید است: سردرد میگرنی: ریبوفلاوین در پیشگیری از سردرد میگرنی مؤثر است. مطالعات نشان می دهد كه مكمل هایی كه حاوی ریبوفلاوین هستند بیشتر از آسپیرین در پیشگیری از سردردهای شدید مؤثرند.
آب مروارید: كمبود ریبوفلاوین می تواند باعث آب مروارید شود. ریبوفلاوین برای فعالیت آنزیم هایی كه باعث تقویت بینایی شما میشود ضروری و حیاتی است. كمبود ریبوفلاوین در افراد مسن نسبتاً شایع است. قبل از مصرف بیش از حد مجاز توصیه شده (RDA) برای پیشگیری از آب مروارید، با پزشك مشورت كنید.
كم خونی: مكمل های ریبوفلاوین در درمان «كم خونی داسی شكل» مؤثرند. این ماده همچنین اثر مكمل های آهن را در درمان كم خونی، افزایش می دهد.
روماتیسم مفصلی: مقدار خیلی كم ریبوفلاوین در رژیم غذایی می تواند فرد را در معرض خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی قرار دهد. مكمل های حاوی ریبوفلاوین می تواند از پیشرفت علایم جلوگیری كند.
ریبوفلاوین در موارد زیر نیز مفید و مؤثر است:
نشانه های "سندرم تونل كارپال" را بهبود می بخشد.
كاهنده اثرات استرس.
مشكلات پوستی از قبیل آكنه (مخصوصاً آكنه روزاسه)، ورم پوست، اگزما، و زخم ها با مصرف مكمل های ریبوفلاوین بهبود می یابد. گرفتگی عضلانی را بهبود می بخشد.
بدن را در مقابل انواع مشخصی از آسیب سلولی در طی حمله یا سكته قلبی ایجاد میشود، حمایت می كند. عملكرد سیستم ایمنی را افزایش می دهد.
منابع غذایی
بهترین منابع ریبوفلاوین شامل مخمر آبجو، بادام، گوشت، غلات، سبوس گندم، چمن برنجی، قارچ، سویا، شیر و اسفناج. ریبوفلاوین به آرد و حبوبات اضافه میشود. ریبوفلاوین در اثر نور و قلیا نظیر جوش شیرین از بین می رود. این ماده توسط حرارت از بین نمی رود. اگرچه در داخل آبی كه در حال پختن است، نفوذ می كند. برای حفظ محتوی ریبوفلاوین غذاها آنها را باید دور از نور قرار داد.
اشكال دیگر
مكمل های ریبوفلاوین به 2 صورت قابل دسترسی هستند: ساده و فعال شده. این ماده همچنین در مولتی ویتامین ها و ویتامین های ب - كمپلكس نیز به صورت قرص های 25، 50 و 100 میلی گرمی یافت میشود.
نحوه مصرف
میزان مجاز توصیه شده در رژیم غذایی شامل موارد زیر است:
بچه های 1 تا 3 سال0.5 میلی گرم در روز.
بچه های 4 تا 8 سال: 0.6 میلی گرم در روز.
بچه های 9 تا 13 سال: 0.9 میلی گرم در روز.
پسران 14 سال: 1.3 میلی گرم در روز.
دختران 14 تا 19 سال: 1 میلی گرم در روز.
زنان باردار: 1.4 میلی گرم در روز.
زنان شیرده1.6 میلی گرم در روز.
قبل از دادن ریبوفلاوین به بچه ها با پزشك مشورت كنید.
موارد احتیاط
مسمویت با ریبوفلاوین بندرت اتفاق می افتد. واكنش های ایجاد شده ناشی از مصرف میزان زیاد این ماده شامل خارش، بی حسی و كرختی، احساس سوزن سوزن شدن و حساسیت به نور است. مصرف میزان زیاد ریبوفلاوین می تواند بر روی نتایج آزمایشات تجزیه ادرار اثر بگذارد.
تداخل های احتمالی
- داروهای سولفا، داروهای ضد مالاریا، مسهل ها می تواند مانع از تأثیر مفید ریبوفلاوین شود.
- مصرف زیاد ریبوفلاوین از باربیتورات ها باعث كاهش اثر ریبوفلاوین میشود.
- بیماریهای مشخص كبدی می تواند برروی عمی ریبوفلاوین اثر بگذارد.
- ریبوفلاوین برای فعال شدن ویتامین "ب-6" ضروری است.
ویتامین ب-3 (نیاسین)
ویتامین ب-3 یا نیاسین عضوی از خانواده ویتامین های "ب" است. این ویتامین محلول در آب است و این بدان معنی است كه در بدن ذخیره نمیشود و برای برطرف كردن نیازهای بدن به طور مرتب و روزانه باید مصرف شود. دو شكل از ویتامین "ب-3" وجود دارد:
نیاسین (به عنوان اسید نیكوتینیك نیز شناخته میشود) و نیاسین آمید (نیكوتین آمید نیز گفته میشود). هر 2 فرم این ویتامین به عنوان یك ماده مغذی در بدن به یك طریق مؤثرند اما موارد استفاده آن در درمان بیماریها متفاوت است.
بدن شما برای تبدیل كربوهیدرات به انرژی نیاز به ویتامین ب-3 دارد. بدون ویتامین ب-3 سیستمهای بدن شما متوقف خواهند شد. ویتامین "ب-3" همچنین باعث شكستن چربی و كلسترول میشود بنابراین نیاسین (اسید نیكوتنیك) یك عامل ایجاد كننده كلسترول خوب برای بدن است.
بدن شما از ویتامین ب-3 برای ساختن تركیبات مختلف از جمله هورمون های آدرنال، استفاده می كند. این ویتامین همچنین به خارج كردن مواد شیمیایی سمی و مضر از بدن و تنظیم قند خون كمك می كند.
بیشتر افراد مقدار كافی از این ویتامین را از طریق غذایی كه می خورند، به دست می آوردند. پزشك در موارد بالابودن كلسترول و دیگر بیماریها این ویتامین را برای شما تجویز می كند. مسئله مهم این است كه در موارد مصرف زیاد این ویتامین تحت نظر پزشك باشید، زیرا مصرف زیاد این ویتامین دارای عوارض جانبی جدی همچون آسیب كبدی می باشد.
موارد استفاده:
نیاسین كلسترول بد (LDL) را كاهش و كلسترول خوب (HDL) را افزایش می دهد. این ویتامین اثر داروهای كاهنده كلسترول را افزایش می دهد.
برای این منظور، باید مصرف این ویتامین تنها زیر نظر پزشك باشد. نیاسین آمید به درمان آرتروز، روماتیسم مفصلی، دیابت وابسته به انسولین، بیخوابی و سردرد میگرنی كمك می كند.
هر شكلی از این ویتامین می تواند در درمان یا پیشگیری از كمبود ویتامین "ب-3" (پلاگر) استفاده شود. افرادی كه دچار سل یا سرطان هستند، اشخاصی كه از كمبود پروتئین رنج می برند، به احتمال بیشتر دچار كمبود ویتامین "ب-3" میشوند.
منابع غذایی
بدن شما ویتامین ب-3 را از پروتئین به دست می آورد بنابراین اگر در رژیم غذایی پروتئین كافی وجود داشته باشد، ویتامین "ب-3" كافی به بدن شما می رسد.
بهترین منابع ویتامین ب-3 غذاهایی است كه غنی از پروتئین باشد مانند: گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لوبیای خشك پخته شده و نخود، كبد، شیر كم چربی یا بدون چربی و پنیر، سویا و آجیل.
منابع دیگر خوب برای ویتامین "ب-3" شامل مخمر آبجو، سبوس گندم، و حبوبات. غلات (به جز ذرت)، قارچ و سبزیجات تازه.
ویتامین "ب-3" در اثر پختن در آب از بین می رود. بنابراین تا حد امكان از جوشاندن، پختن و فریزكردن سبزیجات خودداری كنید.
اشكال دیگر
اگر پزشك به شما توصیه كند كه مقدار بیشتری ویتامین ب-3 مصرف كنید، می توانید از مكمل های نیاسین یا نیاسین آمید كه به اشكال مختلف در دسترس است استفاده نمایی. قرص های 25، 50، 100، 250 و 500 میلی گرمی موجود است.
اگر چه قرص ها و كپسولهایی كه به مرور زمان در بدن آزاد میشود در دسترس است، اما مطالعات نشان داده این تركیبات باعث آسیب به كبد میشود.
نحوه مصرف
برای كاهش خطر ایجاد زخم معده و جلوگیری از بهم خوردگی و آشفتگی معده، بهتر است مكمل های نیاسین را همراه با غذا مصرف كنید.
موارد احتیاط
مصرف میزان زیاد نیاسین (75 میلی گرم یا بیشتر) باعث ایجاد عوارض جانبی میشود. شایعترین عارضه آن «نیاسین فلاش» (NIACIN FLUSH) است، بدین صورت كه در صورت وسینه احساس سوزش كرده و پوست شما قرمز و برافروخته میشود. این نشانه ها بی ضرر هستند مگر شما مبتلا به آسم باشید بنابراین افراد مبتلا به آسم از مصرف زیاد نیاسین باید اجتناب كنند. مصرف مقادیر خیلی زیاد نیاسین كه برای كاهش كلسترول بكار می رود، باعث آسیب كبد و زخم معده میشود. اگر شما دچار بیماریهای كبدی یا زخم معده هستید از مكمل های نیاسین نباید استفاده كنید. اگر شما دیابت، بیماری كیسه صفرا یا نقرس دارید باید زیر نظر پزشك از مكملهای نیاسین استفاده كنید.
تداخل های احتمالی
- با دیگر ویتامین های گروه ب باعث به حركت درآوردن موتور بدن میشود.
- با دیگر داروهای كاهنده كلسترول بدن قابل استفاده است.
- در صورت همراهی با داروهای فشارخون، با احتیاط مصرف كنید (زیرنظر دقیق پزشك)
ویتامین ب-6 (پیریدوكسین)
ویتامین ب-6 یك ویتامین محلول در آب است. بدن شما از 3 شكل ویتامین ب-6 استفاده می كند. پیریدوكسین (PN)، پیرویدوكسال (PL) و پیریدوكسامین (PM). بیشتر مواقع منظور از ویتامین ب-6 پیریدوكسین است.
ویتامین ب-6 عملكرد های متفاوتی در بدن دارد كه عبارت است از: شكستن كربوهیدراتها برای ایجاد انرژی، تشكیل هموگلوبین و دیگر موادی كه بدن به آن نیاز دارد.
موارد استفاده
بهبود علایم ناشی از كمبود ویتامین ب-6: این علایم شامل التهاب (قرمزی، ورم، درد)، دهان، ترك و خشك شدن لبها، تحریك پذیری، افسردگی و گیجی است. درمان كم خونی و اختلالات سیستم عصبی ناشی از داروهای ضد سل.
درمان بیمارانی كه میزان زیادی ایزونیازید (داروی ضد سل) مصرف كرده اند.
جلوگیری از بیماریهای قلبی. مطالعات اخیر نشان می دهد كه ویتامین ب-6، ویتامین ب-12 و فولات می تواند باعث كاهش سطح هوموسیستین خون (ماده ای كه خطر بیماریهای قلبی را افزایش می دهد) شود.
منابع غذایی
مرغ، ماهی، كلیه، كبد، تخم مرغ و غنی ترین منابع غذایی ویتامین ب-6 هستند. موارد زیر نیز منابع خوبی برای این ویتامین هستند:
مخمر، سبوس گندم، غلات، سیب زمینی، موز و جو دوسر.
ویتامین ب-6 در غذاهای فریزشده یا فرآورده های غذایی (مانند گوشت) از بین میرود.
اشكال دیگر:
ویتامین ب-6 به صورت پیریدوكسین هیدروكلرید قابل دسترسی است. این تركیب به صورت قرص در شكل مولتی ویتامین (قابل جویدن برای بچه ها) در دسترس است.
شكل ب-كمپكس یا به تنهایی به مقدارهای 1 تا 150 میلی گرمی وجود دارد. ویتامین ب-6 همچنین در مولتی ویتامین هایی كه به صورت قطره و مایع هستند و بچه ها استفاده می كنند نیز وجود دارد.
نحوه مصرف
برای جلوگیری از كمبود ویتامین ب-6 مردان باید روزانه 2 میلی گرم و زنان 1.5 میلی گرم از این ویتامین استفاده كنند.
خانمهای باردار نیاز به 2.2 میلی گرم ویتامین ب-6 روزانه و خانمهای شیرده 2.1 میلی گرم نیاز دارند. افرادی كه رژیم غذایی متعادل شامل منابع ویتامین ب-6 مصرف می كنند نیاز روزانه شان به این ویتامین مرتفع شده و نیازی به مكمل های اضافی این ویتامین ندارند.
اگر در مورد نیاز روزانه به ویتامین ب-6 سؤالی دارید می توانید با پزشكتان مشورت كنید. مكمل های ویتامینی را همیشه همراه با آب، ترجیحاً بعد از غذا مصرف كنید.
موارد احتیاط
ویتامین ب-6 وقتی به مقدار زیاد (200 میلی گرم یا بیشتر در روز) و به مدت طولانی مصرف شود می تواند باعث مشكلات عصبی شود. قطع مصرف آن باعث بهبودی مشكلات میشود.
ویتامین ب-9 (اسید فولیك)
اسید فولیك كه به نام های فولات یا ویتامین ب-9 نیز خوانده میشود برای بسیاری از اعمال بدن از جمله سلامتی سیستم عصبی، خون و سلول ها حیاتی و اساسی است.
این ویتامین بدن را در مقابل بیماریهای قلبی، نقص های مادرزادی، پوكی استخوان و سرطان های مشخصی حفظ می كند.
موارد استفاده: اسید فولیك در درمان و مقابله با بسیاری از بیماریها، شامل موارد زیر، كمك كننده است:
نقایص مادرزادی: میزان پایین اسید فولیك با نقایص موقع تولد همراه است. نیمی از نقایص لوله عصبی (نظیر اسپینا بیفیدا) قابل پیشگیری است اگر خانمها در سن باروری از اسید فولیك در رژیم غذایی شان استفاده كنند. مطالعات نشان می دهد كه میزان اسید فولیك مورد نیاز برای جلوگیری از نقایص لوله عصبی از طریق مكمل های ویتامینی بسیار راحت تر قابل دسترسی است تا منابع غذایی به تنهایی.
حمله و سكته قلبی: اسید فولیك برای پاك كردن خون از ماده ای به نام هوموسیستین ضروری است. میزان بالای هوموسیستین خطر بیماریهای قلبی و سكته قلبی را افزایش می دهد.
سرطانها: سطح پایین اسید فولیك، در ایجاد سرطان مخصوصاً سرطان ریه و روده بزرگ نقش دارد.
پوكی استخوان: فقدان اسید فولیك و در نتیجه افزایش هوموسیستین باعث ضعف استخوانها شده آنها را مستعد شكستگی می كند.
افسردگی و دیگر مشكلات ذهنی: اسید فولیك برای عملكرد مغز مهم است. این ویتامین خلق، خواب و اشتها را تنظیم می كند. افزایش سطح اسید فولیك و در بعضی افراد، مخصوصاً اشخاص مسن باعث علایم روانی یا ذهنی منفی بر عكس میشود. اسید فولیك یك اثر ضد افسردگی خفیف دارد و مصرف مكمل های اسید فولیك در بهبود اثر داروی پروزاك مؤثر است.
اسید فولیك همچنین در موارد زیر مفید است:
جلوگیری از كم خونی كه می تواند باعث كاهش تعداد سلولهای قرمز خون شود، كمك به درمان سردرد، بهبود روماتیسم مفصلی، كمك به درمان ناباروری، كمك به درمان آكنه و مفید برای افراد مبتلا به ایدز.
منابع غذایی
غذاهایی كه شامل میزان چشمگیری از اسید فولیك هستند شامل كبد، عدسی، سبوس برنج، مخمر آبجو، آرد سویا، نخود چشم سیاه، لوبیای مرمری، لوبیا قرمز، بادام زمینی، اسفناج، برگ شلغم، لوبیا، گندم و مارچوبه.
در فرآورده های غذایی (برای مثال جوشیده یا حرارت داده شده) اسید فولیك از بین می رود. نگه داشتن غذا در حرارت اتاق به مدت طولانی نیز می تواند محتوای اسید فولیك آن را از بین ببرد.
اشكال دیگر
مكمل های ویتامین ب-9 به صورت اسید فولیك و اسید فولینیك قابل دسترسی هستند. در حالی كه فولات پایدارتر است، اسید فولینیك مفیدترین شكل ذخیره غذایی در بدن است.
نحوه مصرف
اسید فولیك به صورت قرص و در صورت صلاحدید پزشك به صورت تزریقی قابل استفاده است. قرص ها در مقدارهای 40 تا 1000 میكروگرم در دسترس هستند. میزان مجاز توصیه شده (RDA) برای اسید فولیك بستگی به سن و جنس دارد (پایین را نگاه كندی)
در صورت باردار بودن، میزان كافی اسید فولیك باید استفاده شود. قبل از شروع مصرف مكمل های اسید فولیك یا دادن آن به بچه ها، با پزشك مشورت كنید.
میزان مجاز توصیه شده در رژیم غذایی (RDA)
شیرخواران زیر 6 ماه: 25 میكروگرم
6تا 12 ماه: 35 میكروگرم
بچه های 1 تا 3 سال: 50 میكروگرم
بچه های 4 تا 6 سال: 75 میكروگرم
پسران و دختران 11 تا 14 سال: 150 میكروگرم
مردان 15 سال و بالاتر: 400 میكروگرم
زنان 15 سال و بالاتر: 400 میكروگرم
خانم های باردار: 400 میكروگرم
خانم های شیرده: 280 میكروگرم
موارد احتیاط
اسید فولیك ندرتاً‌سمی است. مصرف زیاد آن (بیشتر از 15 میلی گرم) می تواند باعث مشكلات معده، مشكلات خواب، واكنش های پوستی و تشنج شود.
مكمل های اسید فولیك كمبود ویتامین ب-12 را كه می تواند باعث آسیب دائمی به سیستم عصبی شود، مخفی نگه دارد. مكمل های اسید فولیك باید همیشه ویتامین ب-12 نیز به همراه داشته باشند.
تداخل های احتمالی
- باعث كاهش جذب روی میشود.
- كاهش جذب و عملكرد در صورت همراهی با استروژن، الكل، داروهای مختلف شیمی درمانی (مخصوصاً متوتروكسات)، سولفاسلازین، باربیتورات، و داروهای ضد تشنج.
- اگر آسپیرین، ایبوپروفن یا استامینوفن برای مدت طولانی استفاده می كنید به اسید فولیك بیشتری نیاز دارید.
- در صورتی كه اسید فولیك با ویتامین ب-12، نیاسین، كولین و ویتامین "سی" استفاده شود بهترین اثر را دارد.
ویتامین ب-1 (تیامین)
ویتامین "ب-1" تیامین نیز خوانده میشود. شما برای شكستن كربوهیدرات های بدنتان نیاز روزانه به این ویتامین دارید.
انرژی آزاد شده از این سوخت و ساز صرف فعالیتهای تنفسی و حركتی بدن میشود. ناكافی بودن ویتامین "ب-1" در رژیم غذایی منجر به بیماری «بربری» میشود. در این بیماری سیستم عصبی و قلب گرفتار هستند.
موارد استفاده
استفاده مهم ویتامین "ب-1" در بهبود علایم بیماری "بربری" است. این علایم شامل درد، ورم، قرمزی دست ها و پاها و احساس سوزن سوزن شدن و مورمور شدن در دستها و پاهاست. گیجی و از دست دادن حافظه نیز از علایم بالقوه این بیماری هستند.
علایم دیگر "بربری" شامل اشكال در نفس كشیدن، ورم پاها و افزایش ضربان قلب است. بعضی از دیورتیك ها (ادرارآور) باعث از دست دادن این ویتامین از طریق ادرار شده باعث كمبود آن میشوند.
تحقیقات اخیر نشان می دهد كه ویتامین "ب-1" در درمان نارسایی احتقانی قلب مؤثر است. ویتامین "ب-1" همچنین در شیمی درمانی سرطان نقش منفی بازی می كند. تحقیقات نشان می دهد كه مصرف زیاد این ویتامین در طی شیمی درمانی باعث رشد سریع تومور میشود.
منابع غذایی
حبوبات منابع غنی از ویتامین "ب-1" هستند. دیگر منابع خوب برای این ویتامین شامل برنج پرقوت سفید، دانه های گل آفتابگردان، بادام زمینی، سبوس گندم، مخمر آبجو، شیر سویا، لوبیا و .... شیر، میوه جات و سبزیجات اگر به میزان كافی مصرف شوند منابع خوبی برای ویتامین "ب-1" هستند.
اشكال دیگر
ویتامین "ب-1" به نام های "تیامین هیدروكلرید" و "تیامین مونونیترات" وجود دارد. این ماده به صورت قرص یا كپسول در فرم مولتی ویتامین شامل قابل جویدنی برای بچه ها و شكل مایع، به صورت تركیب ب- كمپلكس و یا به تنهایی قابل دسترس است.
نحوه مصرف
برای جلوگیری از بیماری كمبود ویتامین "ب-1" بزرگسالان بین 1.1تا 1.5 میلی گرم از این ویتامین را همراه با آب ترجیحاً بعد از غذا، روزانه مصرف كنند. خانم های باردار روزانه 1.5 میلی گرم و خانمهای شیرده 1.6میلی گرم از این ویتامین در روز استفاده كنند.
قبل از دادن مكمل ویتامین "ب-1" به بچه ها با پزشك مشورت كنید. در صورتی كه خانم باردار بخواهد از این ویتامین استفاده كند نیز باید قبل از مصرف با پزشك مشورت كند.
ویتامین ب-5 (اسید پانتوتنیك)
همه سلولهای بدن نیاز به ویتامین "ب-5" یا اسید پانتوتنیك دارند. این ویتامین "ب" محلول در آب است و در بدن تبدیل به تركیبی به نام «كوآنزیم-آ» می شود كه وجود این ماده در بدن برای تبدیل غذا به انرژی لازم است. ویتامین «ب-5» به عنوان ویتامین « ضد استرس» نیز شناخته شده است. زیرا عملكرد غذه آدرنال را تقویت كرده و بهبود می بخشد.
(غده آدرنال عضوی است كه بدن را در مقابل انواع استرس ها حمایت می كند). ویتامین ب-5 برای عمل عضلات و اعصاب ضروری است و برای حفظ سلامتی سیستم ایمنی بدن، حیاتی است. این ویتامین همچنین در كاهش علایم دردناك روماتیسم مفصلی مؤثر است.
موارد استفاده
بعضی از پزشكان برای خستگی، آلرژی، آسم، پسوریازیس یا دیگر بیماری های مزمن یا برای زندگی های بسیار فعال و پراسترس، ویتامین "ب-5" را توصیه می كنند. ثابت نشده است كه ویتامین "ب-5" برای این بیماریها مفید بوده باشد.
مصرف ویتامین "ب-5" به كاهش درد، تورم و خشكی صبحگاهی بیماری روماتیسم مفصلی كمك می كند و بهبودی زخم را مخصوصاً بعد از جراحی، تسریع می كند.
اسید پانتوتنیك به كاهش لیپید خون (چربی، كلسترول، تری گلیسریدها) كمك كرده و پدیده سمیت زدایی را تسریع می كند.
منابع غذایی
اسید پانتوتنیك از ریشه یونانی پانتوز (Pantos) به معنی «هركجا» گرفته شده است و این نام به خاطر این است كه این ماده در انواع مختلف مواد غذایی یافت میشود.
مقدار زیادی از ویتامین "ب-5" در طی تهیه فرآورده های غذایی از بین میرود. بنابراین گوشت تازه، سبزیجات و تمام غلات تازه دارای ویتامین "ب-5" بیشتری نسبت به غذاهای فریز شده یا كنسرو شده هستند.
بهترین منابع ویتامین "ب-5" عبارتند از: مخمر آبجو، نان غلات و حبوبات، قارچ، كبد، لوبیای خشك و نخود، آووكادو، ماهی، مرغ، آجیل (فندق،گردو)، بادام زمینی، گل كلم، شیر و پنیر، سیب زمینی، پرتقال، موز و تخم مرغ.
اشكال دیگر
ویتامین "ب-5" در بیشتر ویتامین های ب- كمپلكس وجود دارد.این ویتامین همچنین به صورت منفرد در "كلسیم پانتوتنات" نیز قابل دسترس است.
این ماده 92 درصد اسید پانتوتنیك و 8 درصد كلسیم دارد. این ویتامین همچنین به صورت كپسولهای 100، 250 و 500 میلی گرمی در دسترس است.
موارد احتیاط
تداخل یا عوارض جانبی در مورد مصرف مكمل های ویتامین "ب-5" شناخته نشده است. توصیه شده است كه ویتامین ب-5 را همراه با سایر ویتامینهای "ب" مصرف كنید تا تعادل سیستم بدن شما در مورد ویتامین ب حفظ شود.
تداخل های احتمالی
هیچ تداخل شدیدی در مورد این ویتامین با ویتامین های دیگر، گیاهان و داروها شناخته نشده است.
ویتامین ب-12 (كوبالامین)
ویتامین ب-12 كوبالامین نیز نامیده میشود. برای كمك به رشد و عملكرد طبیعی سلولهای بدن نیاز روزانه به مصرف این ویتامین داریم. مخصوصاً این ویتامین برای سلامت مغز استخوان (جایی كه سلولهای خونی تشكیل میشود) و سیستم عصبی مهم و ضروری است.
مصرف ناكافی این ویتامین منجر به یك بیماری به نام «كم خونی پرنیشیوز» میشود كه منجر به دریافت ناكافی اكسیژن توسط سلولها و ایجاد اختلالات سیستم عصبی میشود.
افراد پا به سن گذاشته بیشتر در معرض خطر كم خونی پرنیشیوز هستند زیرا افزایش سن باعث كاهش میزان ویتامین ب-12 دریافتی از طریق غذا میشود.
موارد استفاده
مهمترین استفاده ویتامین ب-12 در درمان علایم و نشانه های «كم خونی پرنیشوز» است. این علایم شامل: ضعیفی، رنگ پریدگی، نشانه های عصبی نظیر سوزن سوزن شدن و سوزش دست ها و پاها، عدم تعادل، گیجی از دست دادن حافظه و كج خلقی است.
تحقیقات اخیر مشخص كرده است كه ویتامین ب-12 در جلوگیری از بیماریهای قلبی دخالت دارد. افرادی كه تركیبی از اسید فولیك، ویتامین ب-12 و ویتامین ب-6 استفاده می كنند سطح خونی پایینی از هوموسیستئین (كه به نظر می رسد مرتبط با خطر بیشتر برای بیماری قلبی باشد) دارند.
منابع غذایی
ویتامین ب-12 در غذاهای حاوی پروتئین حیوانی وجود دارد. غنی ترین منبع این ویتامین كبد و كلیه است. دیگر منابع خوب برای این ویتامین شامل شیر، تخم مرغ، ماهی و پنیر است.
اشكال دیگر
ویتامین ب-12 در فرم ویتامینی سیانوكوبالامین نیز یافت میشود. ویتامین ب-12 به صورت قرص، ژل یا در مولتی ویتامین (قابل جویدن و به صورت قطره مایع)، فرم ب-كمپلكس یا به تنهایی وجود دارد.
نحوه مصرف
برای جلوگیری از اختلالات ناشی از كمبود ویتامین ب-12، بزرگسالان باید روزانه 2 میكروگرم از این ویتامین استفاده كنند.
افرادی كه رژیم غذایی شان شامل گوشت، شیر و دیگر فرآورده های لبنی است، میزان نیاز روزانه آنها برطرف شده نیازی به مصرف مكمل ویتامینی ندارند.
گیاهخوارانی كه فرآورده های پروتئین حیوانی مصرف نمی كنند باید مكمل های ویتامینی را ترجیحاً بعد از غذا باید مصرف كنند. خانم های باردار 2/2 میكروگرم از ویتامین ب-12 و خانم های شیرده 2/6 میكروگرم از این ویتامین روزانه باید مصرف كنند. قبل از دادن هرگونه مكمی ویتامین ب-12 به بچه ها با پزشك مشورت كنید.
افراد پا به سن گذاشته روزانه بیش از 2 میكروگرم ویتامین ب-12 نیاز دارند زیرا توانایی جذب وتیامین ب-12 با افزایش سن كاهش می یابد. افراد مسن باید در مورد میزان مصرف روزانه این ویتامین با پزشك مشورت كنند.
موارد احتیاط
ویتامین ب-12 غیرسمی است، اما در مصرف بیش از 2 میكروگرم آن در روز، اثرام مفید شناخته شده ای وجود ندارد.
تداخل های احتمالی
جذب ویتامین ب-12 به وسیله مصرف مت فورمین كه برای درمان افزایش قند خون استفاده میشود، كاهش می یابد.
همچنین مصرف زیاد ویتامین سی (500 میلی گرم یا بیشتر) باعث تخریب این ویتامین میشود.
ویتامین دی
ویتامین «دی» برای ساختن و نگهداری سلامتی استخوان ها در طول عمر ضروری است. كلسیم كه عنصر اصلی استخوان است تنها در صورت حضور ویتامین «دی» قابل جذب است.
ویتامین «دی» و كلسیم در بسیاری از اعمال بدن از قبیل حفظ سیستم ایمنی و سلامتی سیستم عصبی دخالت دارند.
موارد استفاده
مصرف كافی و مناسب ویتامین «دی» می تواند یك سری از بیماریهای جدی شامل موارد زیر جلوگیری كند:
پوكی استخوان: جلوگیری از حالت نرمی و شكنندگی سریع استخوان ها. ویتامین «دی» بدن در مقابل بیماریهایی نظیر ریكتز، نرمی استخوان (استئومالاسی)، پوكی استخوان و استئوپنی حفظ می كند. افرادی كه در قسمتهای آب و هوای شمالی زندگی می كنند و كسانی كه نور مستقیم خورشید را دریافت نمی كنند. برای تقویت استخوان ها نیاز به مصرف مكمل های ویتامین «دی» دارند. اگر سطح ویتامین «دی» بدن پایین باشد مكمل های كلسیم در درمان پوكی استخوان كمكی نمی كنند.
سرطان: ویتامین «دی» در رشد سلولها دخالت دارد و نشان داده شده است كه باعث كاهش رشد سلولهای سرطانی خون، روده بزرگ پوست و غدد شیری میشود. همچنین تحقیقات بیانگر این نكته است كه افراد با سطح كافی ویتامین «دی» خطر كمتری برای ابتلا به سرطان پروستات و كولوركتال دارند.
دیابت: ویتامین «دی» به تنظیم قند خون برای جلوگیری از دیابت یا كنترل آن كمك می كند.
مولتیپل اسكلروزیز: ویتامین «دی» بدن را در مقابل ای بیماری حفظ می كند.
بیماری قلبی: ویتامین «دی» از تصلب شرایین جلوگیری می كند و باعث كاهش فشارخون میشود.
ویتامین «دی» همچنین در موارد زیر مفید است:
كمك به كنترل قند خون
كمك به یك پاراتیروئید بیش از حد فعال
كاهش آسیب غضروفی در افراد مبتلا به آرتروز و كاهش شدت روماتیسم مفصلی
در درمان پسوریازیس موفقیت آمیز است.
اگر شما تحت درمان با داروی ضد تشنج یا گلوكوكورتیكوییدها هستید و یا اینكه ... از مصرف ویتامین «دی» سود می برید.
منابع غذایی
روغن ماهی،سالمون آزاد ماهی، تونا (ماهی بزرگ)،شیر مقوی،نرم تن،قارچ،حبوبات ، زرده تخم مرغ
نور خورشید منبع طبیعی برای ویتامین «دی» است.
اگر پوست شما روشن است روزانه 20 تا 30 دقیقه در معرض نور خورشید قرار گیرد تا نیاز روزانه شما به ویتامین «دی» مرتفع میشود.
در صورت داشتن پوست تیره به مدت 3 ساعت در برابر نور خورشید قرار گیرد تا از آن سود ببرید. ابر، مه آلودگی، لباس و پوشش، فیلترهای نوری و پنجره های شیشه ای میزان دریافتی ویتامین «دی» نور خورشید را كاهش می دهند.
اشكال دیگر
ویتامین «دی» در بسیاری از مولتی ویتامین ها یافت میشود. همچنین به صورت مایع، قرص، كپسول و ژل نرم به میزان 50 واحد تا 1000 واحدی یافت میشود.
میزان های بیشتر از این مقدار نیز به صورت آماده و قابل دسترس وجود دارد. اگر شما در هضم چربیها مشكل دارید فرم تزریقی ویتامین «دی» نیز قابل دسترس است.
نحوه مصرف
برای جلوگیری از بیماری، بزرگسالانی كه به طور منظم در معرض نور خورشید قرار نمی گیرند بین 200 تا 400 واحد روزانه از ویتامین «دی» استفاده كنند.
برای مصرف منظم این مكمل ها با پزشكتان مشورت كنید. همچنین قبل از دادن ویتامین «دی» به بچه ها با پزشك مشورت كنید.
موارد احتیاط
مصرف مقدار زیاد ویتامین «دی» (بیشتر از 1000 واحد روزانه) می تواند شما را بسیار بیحال و مریض كند. نشانه های آن شامل تشنگی بیش از حد، مزه‌فلزی در دهان، درد استخوانی، خستگی،چشم درد، خارش پوست، استفراغ، اسهال، نیاز به ادرار كردن و مشكلات عضلانی است. بیش از حد در معرض نور خورشید بودن، به شما ویتامین «دی» اضافی نمی دهد.
اگر سطح كلسیم یا فسفر خون شما بالاست و یا اینكه بیماری كلیوی یا قلبی دارید قبل از استفاده از ویتامین «دی» با پزشك مشورت كنید.
تداخل های احتمالی
- كلسترامین، روغن معدنی ، بعضی از درمانی های ضد تشنج
- در صورتی كه از آنتی اسیدهای حاوی منیزیوم، گلیكوزیدهای دیجیتال، وراپامیل و دیورتیك های تیازیدی استفاده می كنید، مصرف همزمان ویتامین «دی» می تواند باعث بهم خوردن تعادل مواد معدنی در بدن شما شود.
ویتامین سی (اسید اسكوربیك)
بدن شما قادر به ذخیره ویتامین «سی» نیست. بنابراین برای حفظ سلامتی باید به طور مرتب روزانه به میزان كافی از این ویتامین استفاده كنید. ویتامین «سی» برای رشد و ترمیم بافت ها در همه قسمتهای بدن ضروری است. این ویتامین برای تشكیل كلاژن (كه یك پروتئین مهم در تشكیل پوست، بافت ترمیم یافته، تاندون، رباط ها و عروق خونی است) لازم است. علاوه بر اینها، بدن برای ترمیم زخم، نیاز به میزان زیادی ویتامین (سی) دارد. همچنین برای تشكیل و ترمیم غضروف. استخوان و دندان ویتامین "سی" ضروری است. میزان زیادی ویتامین "سی" در طی هر نوع پدیده ترمیمی در بدن، شامل یك سرماخوردگی، عفونت، ییماری، صدمه یا جراحی مورد نیاز است. در این موارد شما نیاز بیشتری به ویتامین «سی» دارید.
ویتامین «سی» همچنین به كاهش آسیب بدن ناشی از مواد شیمیایی سمی و آلوده كننده هایی نظیر داروها و دود سیگار، كمك می كند.
سیگاریها بیشتر به ویتامین «سی» نیاز دارند. تحقیقات نشان می دهد كه ویتامین «سی» در جلوگیری از سرطان مؤثر است و برای تقویت سیستم ایمنی بدن ضروری است. این ویتامین، همچنین به نگهداری دید خوب با افزایش سن، كمك می كند.
موارد استفاده:
یادآوری عملكرد سیستم ایمنی بدن
تقویت بدن در مقابل سرطان
ضروری برای ترمیم زخم ها
كمك به جلوگیری از آب مروارید
افزایش كلسترول خوب (HDL)
كاهش خطر بیماری قلبی
كاهش فشار خون
مفید در درمان آلرژی
مقابله با اسپاسم ناشی از آسم
نگهداری سلامت عروق خونی
تقویت بدن در مقابل مشكلات و عوارض دراز مدت دیابت.
كمك به بدن در مقابل سوختگی ناشی از خورشید و اثرات آن.
كمك به درمان خونریزی لثه، كبود شدگی و ورم مفاصل.
كمك به درمان ورم مفاصل و دیگر بیماری های التهابی.
منابع غذایی:
ویتامین "سی" در بسیاری از میوه جات و سبزیجات وجود دارد. مواد غذایی كه غنی از ویتامین "سی" هستند شامل آب پرتقال، فلفل سبز، هندوانه، خربزه، گریب فروت، گرمك، توت فرنگی، انبه، گل كلم، آب گوجه فرنگی، كلم فندقی، گل كلم،كاهو.
ویتامین «سی» همچنین در برگ های سبز پخته شده یا خام (كلم، اسفناج)، گوجه فرنگی تازه و سیب زمینی، كدو تنبل، تمشك، و آناناس وجود دارد. ویتامین سی به نور، هوا و گرما حساس است. خوردن سبزیجات خام و یا مختصری پخته شده جذب ویتامین "سی" شما را افزایش می دهد.
اشكال دیگر
شما می توانید هم از فرم طبیعی و هم فرم ساختگی ویتامین "سی" كه اسید اسكوربیك نامیده میشود و به اشكال گوناگونی از مكمل ها وجود دارد، استفاده كنید شكل های رایج آن به صورت قرص، كپسول پودرهای كریستاله، قرص های جوشان و به شكل مایع وجود دارد. شما می توانید قرص های 25 میلی گرمی تا 100 گرمی را خریداری و استفاده كنید.
نحوه مصرف:
ویتامین «سی» در بدن ذخیره نمیشود، بنابراین باید به طور مرتب استفاده شود. بهترین روش مصرف مكمل ها همراه با غذا 2 تا 3 بار در روز با میزان مناسب است.
میزان مجاز مصرف روزانه (RDA) ویتامین "سی" 60 میلی گرم برای بزرگسالان، 70 میلی گرم برای خانم های باردار، 95 میلی گرم برای خانم های شیرده، 100 میلی گرم برای سیگاریها، 40 میلی گرم برای بچه های جوانتر و 50 میلی گرم برای بچه های بزرگتراست.
بعضی از تحقیقات 250 تا 500 میلی گرم ویتامین "سی" 2 بار در روز برای بزرگسالان توصیه می كند تا بیشترین اثر را داشته باشد. در صورتی كه مصرف بیشتر از 1000 میلی گرم در روز دارید قبل از مصرف با پزشك مشورت كنید.
موارد احتیاط
ویتامین سی" سمی نیست. مصرف زیاد آن (بیشتر از 2000 میلی گرم روزانه) باعث اسهال نفخ و آشفتگی معده میشود.اگر هرگونه مشكل كلیوی دارید قبل از مصرف ویتامین "سی" با پزشك مشورت كنید.
تداخل های احتمالی
- افزایش جذب آهن از غذا و مكمل های آهن یا مولتی ویتامین ها یا مكمل های معدنی.
- كاهش جذب مس.
- ایجاد اختلال در آزمایش خون برای ویتامین ب-12. اگر شما آزمایش خون دارید و ویتامین «سی» زیادی مصرف كرده اید با پزشك مشورت كنید.
- ویتامین «سی» به وسیله كبد برای سمیت زدایی داروها و دیگر مواد شیمیایی استفاده میشود. اگر شما داروی طبی به طور مرتب استفاده می كنید قبل از مصرف هرگونه مكمل ویتامینی با پزشك مشورت كنید.
ویتامین كا
نقش ویتامین «كا» در كمك به انعقاد خون و جلوگیری از انعقاد به خوبی شناخته شده است. این ویتامین همچنین در سلامت استخوان نقش مهمی ایفا می كند.
موارد استفاده:
خونریزی: ویتامین "كا" خطر خونریزی در بیماریهای كبد، زردی، سوءجذب، و یا خطر خونریزی مرتبط با استفاده طولانی مدت از آسپیرین و آنتی بیوتیك ها را كاهش می دهد.
به همراه ویتامین «سی» در درمان تهوع صبحگاهی مؤثر است. بعضی مواقع به بچه ها بلافاصله بعد از تولد ویتامین «كا» تزریق میشود، زیرا بعضی موارد، نظیر بچه هایی كه زودتر از موعد به دنیا می آیند در معرض خطر خونریزی هستند.
پوسیدگی استخوان: برای اینكه استخوان بتواند از كلسیم استفاده كند نیاز به ویتامین "كا" دارد. بین كمبود ویتامین "كا" و پوسیدگی استخوان ارتباط وجود دارد. مكمل های ویتامین "كا" در درمان پوسیدگی استخوان مفید است.
ویتامین "كا" در پیشگیری از سنگ های كلیه مؤثر است.
یك ماده مشابه ویتامین "كا" بنام "تركیب پنج كا" از رشد سرطان كبد جلوگیری می كند.
اشكال محلول در آب به درمان زخم های پوستی كمك می كند.
منابع غذایی
غذاهایی كه شامل میزان قابل توجهی ویتامین "كا" هستند عبارتند از: سبزینه (كلروفیل)، چای سبز، اسفناج، شلغم، گل كلم، كلم پیچ، مارچوبه، كاهو.
فریز كردن غذاها باعث از بین بردن ویتامین «كا» میشود. اما گرم كردن غذا تأثیری بر روی آن ندارد.
اشكال دیگر
مكمل های ویتامین "كا" هم به صورت طبیعی و هم به صورت ساختگی در دسترس هستند. مكمل های كلروفیل (سبزینه) محلول در چربی منبع عالی از ویتامین "كا" هستند.
كلروفیل محلول در آب رایجترین شكل ویتامین "كا" هستند. اشكال محلول در آب برای بدن قابل جذب نیستند و در درمان پوست و كاهش بوی بدن مفید است. ویتامین "كا" در كمپلكس های «مولتی ویتامین» و به صورت قرصه های 5 میلی گرمی وجود دارد.
نحوه مصرف
میزان مصرف مجاز ویتامین «كا» 80 میكروگرم برای مردان و 65 میكروگرم برای زنان است. برای پیشگیری و درمان بیماریها، باید میزان مصرف برگ های سبز تیره سبزیجات را زیاد كنید و رژیم غذایی شما روزانه حاوی بیش از 500 میكروگرم ویتامین «كا» باشد.
موارد احتیاط
- ویتامین «كا» با اثر ضد انعقادهایی نظیر وارفارین یا كرمادین تداخل دارد.
- اشعه X و پرتوتابی میزان نیاز روزانه به ویتامین «كا» را افزایش می دهد.
- اگر شما آسپیرین، كلسترامین، فنی تویین یا ملین های روغنی معدنی مصرف می كنید. بدن شما نیاز بیشتری به ویتامین «كا» دارد.
- سم بعضی از مارها ویتامین «كا» را كه در ایجاد لخته مؤثر است، از بین می برد. ویتامین «كا» در توقف خونریزی ناشی از «زهر سم» مؤثر است.
- زیادی مصرف آنتی بیوتیك ها می تواند باعث كمبود ویتامین «كا» شود. این داروها نه تنها باكتری های مضر را از بین می برد، بلكه باكتری های مفید فعال كننده ویتامین «كا» را نیز از بین می برد.
تداخل های احتمالی
- ویتامین "كا" به صورت خوراكی غیرسمی است.
- میزان زیاد ویتامین "كا" مصنوعی كه برای جلوگیری از خونریزی در بعضی از بیماریها استفاده میشود، می تواند باعث كم خونی و آسیب كبدی شود.
- تزریق ویتامین «كا» می تواند باعث گرگرفتگی (فلاشینگ)، تعریق، درد سینه و محدودیت تنفسی شود.
- مشكلات خونی، زردی و مشكلات كبدی در نوزادان بعد از دادن ویتامین "كا" دیده میشود.
- تزریق داخل عضلانی ویتامین "كا" می تواند باعث درد، ورم و اگزما شود.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:41
دانستنی های علمی
نمک
مصرف نمک موجب تجمع آب در بدن کاهش ادرار و تشدید تنگی تنفس بیماران قلبی می شود . قلب همانند پمپی ، خون را به ریه و آئورت می رساند و سپس خون در بدن جریان می یابد؛ در صورتی که این پمپاژ توسط قلب بخوبی صورت نگیرد تنگی نفس ایجاد شده و به دنبال آن آسم قلبی و آسم حاد ریه ظاهر می شود . در بیماری های قلبی مادرزادی در کودکان نیز به علت ارتباط بین دو بطن ، خون تصفیه نشده وارد بطن چپ و سپس آئورت شده که موجب بروز سیانوز می شود و ممکن است به تنگی نفس بینجامد. اگر مبتلایان به تنگی دریچه میترال به طور ناگهانی کار سنگینی انجام دهند حالت خفگی و تنگی نفس شدید در آنان ایجاد می شود و سرفه های شدید شبانه همراه با خس خس سینه و احساس خفگی از علایم تنگی نفس است.
در صورتی که قلب قادر به پمپ کردن خون نباشد، مقداری خون وارد ریه می شود؛ به طوری که بیمار احساس خفگی می کند و سرفه هایی توام با خلط خونی دارد. تنگی نفس در بیماران قلبی ، ریوی و عصبی ایجاد می شود که تنگی نفس در بیماران قلبی توام با خس خس سینه است.
علاوه بر نمک ، مصرف چربی های اشباع شده نیز موجب رسوب کلسترول در عروق می شود که به انسداد عروق کرونر می انجامند؛ به طوری که این انسداد مانع خون رسانی به قلب می شود که خود تنگی نفس را به دنبال دارد.
فشار اکسیژن در کوه بسیار کم است و در نتیجه کوهنوردی ، تنگی نفس بیماران قلبی را تشدید می کند. درمان عارضه بیماری براساس شدت و ضعف آن با تجویز داروهای خاص یا اعمال جراحی و تعویض دریچه قلب قابل درمان است و در برخی موارد هم به درمان نیازی ندارد.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:39
دانستنی های علمی
میگو
روش های تشخیص میگوی سالم و غیرسالم
میگو به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب غیراشباع خیلی سریع خراب می شود. چون تمام اندام های گوارشی میگو در ناحیه سر قرار دارد، شروع مرحله فساد از ناحیه اتصال سر با قسمت بدن است، كه با شروع مرحله فساد، سر میگو را جدا كرده و بدون سر به فروش می رسانند.
در مرحله بعد پوست میگو را جدا كرده و عضله تنها می ماند. البته این بدان معنی نیست كه هر میگوی بسته بندی شده بدون سر دارای مشكل است، چون ممكن است بر اثر بازار مصرف، میگو را سركنی و یا آن را پوست كنی كرده و به فروش برسانند.
پس میگو باید با سر بوده و سر آن سفت و محكم به بدن چسبیده باشد. رنگ میگو بسته به گونه، نژاد و محیط زندگی میگو متفاوت است ولی پس از پخت تقریبا تمامی میگوها به رنگ صورتی مایل به قرمز درمی آیند كه شدت این رنگ نشانه سلامت میگو است. هر چقدر میگو پس از پخت كمتر صورتی شود، كیفیت پایین تری دارد، رنگ میگو باید یكنواخت بوده و لكه های سیاه درشت به شكل خال های درشت نداشته باشد. خال های ریز پراكنده در سطح بدن طبیعی است.
میگوی تازه بوی بد ندارد و فقط بوی خاص میگو را دارد كه اصلا تند نیست. ولی در صورت خراب شدن، بوی شدید و تند آمونیاك از آن استشمام می شود. از این نظر نوع پرورشی و دریایی آن هیچ فرقی ندارند، یعنی میگوی دریایی كه از لب ساحل بلافاصله بعد از صید به فروش می رسد بدون بو است.
در مورد نگهداری میگو، توضیح این كه اگر میگو را به صورت تازه از شهرهای جنوبی خریداری می كنید، باید در همان محل فقط سر را جدا كرده و با پوست فریز كنید. اگر میگو به صورت بسته بندی شده و منجمد خریداری می شود باید به تاریخ تولید و انقضا و كد بهداشتی جعبه دقت شود.سپس آن را در فریزر خانگی و حدود ۱۸- درجه سانتیگراد نگه داری كرد.
بسته بندی باید به صورتی باشد كه مجبور به دوباره فریز كردن میگو نشوید. برای این كار می توان وقتی میگو خریداری شد، بیش از این كه كاملا از حالت انجماد خارج شود،باید سر میگو را جدا كرد وآن را در پلاستیك به اندازه مصرف هر وعده قرار داد و البته فوری آن را داخل یك جعبه و درون فریزر گذاشت.
میگویی را كه پوست آن كنده شده به مدت زیاد نمی توان در فریزر نگاه داشت، مگر در شرایط خاص و بسته بندی خاص كه حتی در آن صورت هم مدت نگهداری طولانی نیست.
ارزش غذایی میگو
گوشت گوسفند، گوساله، مرغ، ماهی و میگو جزو غذاهای با پروتئین بالا محسوب می شوند كه معمولا نیاز پروتئینی بدن باید توسط آنها تأمین شود.
همچنین میزان كلسترول در 100گرم میگو حدود دوسوم میزان كلسترول در یك تخم مرغ 50گرمی است.
یعنی در وزن مساوی، میزان كلسترول میگو یك سوم كلسترول تخم مرغ است. با این تفاوت كه در میگو، میزان اسید چرب اشباع كه برای سلامتی مضر است صفر است كه می تواند به كاهش كلسترول خون كمك كند.
كلسترول موجود در میگو باعث افزایش كلسترول خون نمی شود و اصولا آن چه كه علت اصلی افزایش كلسترول خون است، اسیدهای چرب اشباع به شمار می روند.
میگو مقدار قابل توجهی املاح ضروری به خصوص فسفر و آهن دارد كه به ویژه برای كودكان در حال رشد و زنان باردار بسیار مفید است.
نكته قابل توجه دیگر این كه در غذاهای دریایی به دلیل كمتر بودن بافت پیوندی به نسبت سایر غذاهای گوشتی، گوشت آنها نرم تر بوده و این واقعیت به خصوص پس از پخت مشخص می شود. به همین دلیل غذاهای دریایی و از جمله میگو برای افراد مسن كه به دلیل وضعیت دهان و دندان كمتر قادر به جویدن و هضم غذا هستند بسیار مفید است.
در ارتباط با اندازه میگو توضیح این كه بر خلاف تصور عامه میگوهای درشت یا به اصطلاح شاه میگو به دلیل مسن بودن میگو و سفت شدن عضلات آنها و به زبان دیگر پیر شدن آنها در مقایسه با میگوهای كوچكتر، خوشمزه نیست و در میگو نیز مانند سایر جانوران مثل مرغ، گاو و گوسفند نوع كوچكتر آن خوشمزه تر است، دلیل اصلی تفاوت قیمت در میگوهای ریز و درشت درصد ضایعات آن است.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:37
دانستنی های علمی
مواد معدنی
مواد معدنی را می توان به 2 گروه کلی تقسیم کرد:
1. مواد معدنی اصلی شامل: کلسیم ، فسفر، کلر، منیزیم ، پتاسیم ، سدیم و سولفور
2. مواد معدنی اثرگذار از جمله: ید، آهن ، روی ، سلنیم ، فلوراید، مس ، منگنز و... که مقدار کمی از آنها برای سلامت موجودان زنده بسیار موثر است.
استخوان ها، دندان ها، ناخنها، پوست و مو برای ساخته شدن نیاز به مواد معدنی دارند. در ضمن این گونه مواد با تاثیر بر عملکرد بدن ، سیستم های بدن را کنترل کرده و انرژی تولید می کنند.
در بدن ما 60 ماده معدنی گوناگون مورد نیاز است تا فعالیت ها طبیعی و متعادل باشد، سنتز DNA انجام شود، آنزیم ها موثر واقع شوند و سلولهای پیر و مرده با سلولهای جوان جایگزین شوند.
جالب است بدانید کمبود یکی از انواع مواد معدنی به تنهایی مشکل ساز نیست و در بسیاری از موارد ماده معدنی دیگری می تواند کمبود آن را برطرف کند.
شاید با خود بگویید که در جهان امروز و این دنیای ماشینی با انبوهی از مشکلات ، دیگر وقتی برای مصرف مناسب و به اندازه مواد معدنی باقی نمی ماند.
اتفاقا استفاده مناسب از این گونه مواد، کمک زیادی به ما می کند؛ زیرا ما به بدن خود برای پرداختن به فعالیت های گوناگون روزمره نیاز داریم و باید با جذب کافی آنها از بروز مشکلات و بیماری برای خود و خانواده جلوگیری کنیم.
با کمبود مواد معدنی ، برنامه ریزی سلولی در بدن به هم خورده و موجب انباشت سلولها در ناحیه ای خاص و تولید غده یا سرطان می شود.
بیماری های دیگری نظیر بیماری قلبی ، فشار خون بالا، آب مروارید، نابینایی تدریجی ، نقایص زمان تولد، کودکان بیش فعال ، ناتوانی در یادگیری ، چاقی ، آرتریت و پوکی استخوان در افرادی که به اندازه کافی مواد معدنی مصرف می کنند وجود ندارد.
جالب است بدانید نقش مواد معدنی در سلامتی از نقش کالری ها مهمتر است. ویتامین ها و مواد معدنی تعیین کننده جذب مواد نشاسته ای ، پروتئینی یا هیدرات های کربن هستند و اگر بدن ما با کمبود مواد معدنی روبه رو شود، صرف نظر از این که این کمبود تا چه حدی کم و میکروسکوپی است ، با درد، بیماری و کوتاهی عمر روبه رو می شویم.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که ما باید از منابع تغذیه ای استفاده کنیم که از نظر کیفیت دارا بودن مواد معدنی ، بسیار خوب باشد؛ یعنی به گونه ای باشد که مواد معدنی موجود در آن براحتی و سرعت جذب بدن شوند.
در حال حاضر که منابع طبیعی و در دسترس مواد معدنی به اندازه کافی دارای این ویژگی نیستند، توصیه می شود که علاوه بر مصرف زیاد میوه و سبزیجات ، در پخت این گونه مواد نیز دقت کرده و ترجیحا آنها را به صورت خام یا پخته و طبیعی مصرف کنیم.
در ضمن مکملهای مواد معدنی نیز منابع خوبی برای تامین این گونه مواد هستند. سعی کنید از کلسیم که در ساختار استخوان و دندان نقش اساسی دارد، سدیم و پتاسیم که در تعادل مایعات بدن موثر هستند و آهن که حمل کننده اکسیژن در خون و تشکیل دهنده هموگلوبین است نیز بیشتر استفاده کنید.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:36
دانستنی های علمی
ماهی
ویژگی مخصوص ماهی كه آن را بین سایر مواد غذایی حائز اهمیت خاص ساخته است، نوع چربی موجود در آن است.
افراط در مصرف چربی‌های حیوانی، سلامت قلب و عروق را به خطر انداخته و در نهایت منجر به سكته‌های قلبی و مغزی میشود. ولی ماهی و آبزیان با وجود آن كه از دسته مواد غذایی حیوانی هستند با این حال نوع چربی موجود در آنها مشابه مواد گیاهی است و از اسیدهای چرب اشباع نشده به نام امگا 3 در آبزیان وجود دارد كه اثرات بسیار مهمی‌در سلامت انسان به عهده دارد و در پیشگیری از بسیاری از بیماریها و كنترل و كمك به بهبود اختلالات و عوارض مختلف نقش مهم و سازنده‌ای به عهده دارد.
جالب است بدانیم كه چربی موجود در بافت‌های ماهی و آبزیان تنها موجب افزایش كلسترول و سایر چربی‌های نامطلوب خون و عوارض قلبی و عروق كمك مؤثری نیز می‌كند. ماهی از منابع بسیار خوب پروتئین محسوب میشود. پروتئین موجود در ماهی از نظر كمیت و كیفیت قابل توجه است، بدین معنی كه پروتئین موجود در ماهی به شكلی است كه به آسانی در دستگاه گوارش هضم و جذب میشود و به طور تقریبا كامل در بدن به مصرف می‌رسد.
ماهی یكی از منابع خوب آهن است و آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میكروب‌ها نقش مهمی‌به عهده دارد. آهن موجود در ماهی به گونه‌ای است كه جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبی در بدن به مصرف می‌رسد. علاوه بر آن آهن موجود در ماهی، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می‌دهد بنابراین نقش مهمی‌در پیشگیری از كم خونی ناشی (لینك)از فقر آهن به عهده دارد.
ماهی حاوی مقدار قابل توجهی ویتامینهای گروه "B" در تنظیم فعالیت سلول های عصبی و در نتیجه در سلامت سیستم عصبی و نیز در سلامت پوست تاثیر دارند. همچنین بعضی از انواع ویتامینهای گروه "B"در خون سازی نیز مؤثرند. بنابراین با مصرف ماهی می‌توانیم به سلامت اعصاب، شادابی، طراوت پوست و پیشگیری از كم خونی كمك كنیم .
ماده مغذی دیگری كه در ماهی به مقدار كافی وجود دارد روی(لینك) میباشد. روی یك ماده مغذی است كه در رشد كودكان و نوجوانان و نیز در بلوغ نوجوانان تاثیر مهمی‌دارد. كمبود این ماده مغذی در دوران رشد موجب كوتاهی قد و در صورت كمبود شدید باعث كوتولگی میشود. همچنین در دوران بلوغ منجر به تاخیر در بلوغ میشود. ماهی این ماده غذایی مفید با دارا بودن روی به میزان كافی میتواند به رشد و تنظیم بلوغ كمك كند.
ماهی از منابع غنی فلوئور در سلامت و استحكام دندان‌ها و در پیشگیری و پوسیدگی دندان تاثیر مهمی‌دارد. پس با مصرف ماهی می‌توانیم به سلامت و استحكام دندان‌های خود كمك كنیم فلوئور همچنین در پیشگیری از استئوپروز یا پوكی استخوان(لینك) مؤثر است.
ماهی دریا از بهترین منابع ید به حساب می‌آید. ید یكی از مواد مغذی است كه تاثیر مهمی‌در سلامت انسان دارد. ید در رشد اثرات قابل توجهی دارد و كمبود آن موجب اختلال در رشد و كوتاهی قد میشود. بنابراین مصرف ماهی به مقدار كافی در دوران رشد ضروری است. ید همچنین در تكامل سیستم عصبی نقش مهمی‌دارد و چنانچه خانمها در دوران بارداری مبتلا به كمبود شدید ید باشند، كودكانشان علاوه بر اختلال در رشد جسمی‌دچار عقب افتادگی ذهنی نیز میشوند و این مشكل تا آخر عمر گریبان‌گیر آنان خواهد شد. همچنین كمبود ید در شیر مادر میتواند منجر به اختلال در رشد جسمی و ذهنی كودك شیرخوار بشود.
مصرف ماهی "2" تا"3" بار در هفته در برنامه غذایی مادران باردار و شیرده میتواند اثرات مثبتی در رشد جسمی‌و ذهنی جنین و نوزاد داشته باشد. نقش دیگری كه ید در سلامت انسان به عهده دارد تاثیر آن در متابولیسم مواد انرژی‌زا است. كمبود ید موجب كاهش متابولیسم مواد انرژی‌زا در بدن شده و در نتیجه منجر به افزایش وزن و چاقی میشود. ید در تولید مثل نیز مؤثر است و افراد مبتلا به گواتر ناشی از كمبود ید دچار اختلال در تولید مثل خواهند شد. مصرف ماهی و آبزیان میتواند نیاز انسان را به ید تامین كرده و از بروز عوارض ناشی از كمبود ید پیشگیری كند.
ماهی از منابع خوب فسفر محسوب میشود. فسفر ماده ای است كه همراه كلسیم در سلامت و استحكام استخوان ها تاثیر مهمی‌دارد. ماهی‌هایی كه با استخوان مصرف میشوند مانند ماهی كیلكا و ساردین علاوه بر خواصی كه برای انواع ماهی‌ها ذكر شد حاوی مقدار قابل توجهی كلسیم نیز می‌باشند. بنابراین در رشد، استحكام و سلامت استخوانها و دندان‌ها مؤثرند.
ماهی و آبزیان با داشتن خواص تغذیه‌ای بسیار خوب می‌توانند قسمت اعظم نیازمندی‌های تغذیه‌ای ما را تامین كنند. علاوه بر آن به علت داشتن تركیبات خاصی كه در چربی بدن آنها وجود دارد در پیشگیری از بسیاری امراض و كنترل و درمان بیماریهای مختلف نقش مهمی‌به عهده دارند.
ساردین ، ماهی های چرب آبهای عمیق:
فواید آن شامل تامین اسیدهای چرب ضروری است که برای تکامل سیستم عصبی و سلامت مغز و اعصاب لازم است و برای خانمهای باردار و شیرده بسیار توصیه می شود و تاثیر آن در درمان افسردگی به اثبات رسیده و همچنین حاوی اسیدهای چرب امگا 3 است.
آیا ماهی منبع خوبی برای چربی های امگا-3 است؟
ماهی ها، بخصوص ماهی های آبهای سرد، ماهی های چربی دار (با چربی زیاد) نظیر سالمون، ساردین، ماهی تن و ماهی قزل آلا بدن انسان را در مقابل بیماری های قلبی محافظت می نماید. اسیدهای چرب ضروری موجب جلوگیری از لخته شدن و چسبیدن پلاكتهای خونی (بفرم پلاكهای غنی از كلسترول) به سطح داخلی عروق میگردند.
اكثر حملات قلبی به علت ایجاد لخته های خونی در سرخرگها و سیاهرگها - و جلوگیری از جریان مناسب خون در رگها- صورت می پذیرد. اسیدهای چرب امگا-3 همچنین می توانند در كاهش التهاب در بیماریهایی نظیر آرتریت روماتوئید نقش داشته باشند.
بدن تمام ماهی های آبهای عمیق حاوی چربی های امگا-3 میباشد. بدن میگو، خرچنگ دریایی و صدف خوراكی نیزبه اندازه ماهی آبهای آزاد حاوی اسیدهای چرب امگا-3 میباشد. ماهی های غیر پرورشی اسید چرب امگا-3 خود را بواسطه خوردن جلبكها و پلانكتونها و ماهی های دیگر بدست می‌آورند. اگر رژیم غذایی ماهی های پرورشی حاوی اسیدهای چرب امگا-3 نباشد رشد این ماهی ها متوقف میشود به همین علت پرورش دهندگان ماهی این ماده مغذی را به غذاهای ماهی می افزایند. از این رو میتوان گفت كه ماهی های پرورشی و دریایی از لحاظ مقدار اسید های چرب امگا-3 تفاوتی با هم ندارند.
بجز گربه ماهی های پرورشی برای بدست آوردن چربی های امگا-3 حتما مجبور نیستید ماهی بخورید. شما میتواند این ماده مغذی را با خوردن مواد غذایی نظیر غلات و حبوبات كامل مانند دانه های سویا(روغن گیری نشده) و دانه ها و مغزها بدست آورید. دانه های بذر كتان غنی ترین منبع غذایی این ماده های مغذی هستند. جیوه حاصل از آلودگی هوا ، بواسطه باران وارد رودخانه ها و اقیانوس ها شده و بوسیله باكتریها به متیل جیوه تبدیل میشود و ماهی ها بواسطه خوردن جلبكها و پلانكتونها این ماده غذایی را دریافت می نمایند. تقریبا بدن تمام ماهی ها حاوی متیل جیوه یا Methyl Mercury میباشد كه این ماده شیمیایی میتواند منجر به بروز آسیب های عصبی بخصوص در كودكان گردد. ماهی های بزرگتر حاوی مقادیر بیشتری از این ماده شیمیایی می باشند.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:34
دانستنی های علمی
ماست
ویتامین ها وموادمعدنی :
هرچند درضمن فرایند حرارتی ، پاره ای از ویتامین های موجود درشیر كاهش می یابند ، اما بعضی از این تركیبات به وسیله باكتری های ماست درضمن فرایند تولید ، به مقدار قابل توجهی ساخته می شوند . محققان زیادی ادعا كرده اند كه رابطه ای مستقیمی بین مصرف ماست وافزایش طول عمر وجود دارد . ازآن جمله طول عمر قبایل ساكن دربلغارستان را به مصرف زیاد ماست مرتبط دانسته اند .
پروفسور مچینكوف معتقد بود كه درآینده نقش درمانی باكتری های لاكتیك ( باكتری های موجود درماست ) كشف خواهد شد وارزش این امر كم تر از اكتشاف پنی سیلین دردرمان عفونت نیست .
باكتری های ماست قادربه تحمل شرایط اسیدی داخل دستگاه گوارش انسان می باشند ، بنابراین این باكتری ها درحفظ باكتری های مطلوب دستگاه گوارش بسیار مفید هستند . باكتری های ماست قادرند بخشی ازتركیبات مضری را كه به وسیله ی دیگر باكتری هادردستگاه گوارش تولید می شوند ، خنثی نمایند . این امر درارتقای سلامتی انسان نقش مهمی را دارا می باشد .
درزیر به چند نكته مهم دیگر درخصوص ویژگی های اختصاصی ماست اشاره می شود :
1. هضم ماست آسان تر از شیر است .
2. ماست با تقویت باكتری های مفید ساكن روده ، باعث افزایش سلامت دستگاه گوارش می شود .
ماست با خنثی سازی برخی تركیبات مضر صفراوی ، از تحریك جدار روده ها كاسته واحتمال بروز تومور روده را كاهش می دهد .
كلسیم موجود درماست نیز مانع رشد بی رویه ی سلول های پوششی روده ی بزرگ می شود . یك بررسی نشان داده است افرادی كه كلسیم بیش تری مصرف می كنند وبروزسرطان روده درآن ها كم تر است .
مطالعه دیگری نشان داده كه متوسط ورودی 1200 میلی گرم كلسیم در روز به بدن ، باعث كاهش چشم گیر شیوع و بروز سرطان روده بزرگ می شود
3.ماست با ایجاد شرایط مناسب بیولوژیكی ، باعث جذب بهتر برخی مواد غذایی می گردد كه از جمله آن ها می توان به افزایش جذب كلسیم وویتامین های گروه B اشاره نمود.
4.اسیدموجود درماست به برگشت حالت عادی روده ها پس از عفونت ها كمك می نماید .
ماست می تواند درپیش گیری از بروزعفونت ها وبیماری های گوارشی ناشی از ویروس ها وحساسیت های غذایی مفید باشد .
5. بررسی ها نشان داده ، كه ماست دركمك به درمان اسهال كودكان مفید بوده است .
6.متخصصان درهنگام مصرف آنتی بیوتیك ها ، مصرف ماست را توصیه می نمایند زیرا اغلب آنتی بیوتیك ها باعث نابودی باكتری های مفید دستگاه گوارش شده ومتعاقبا باعث اختلال دركار دستگاه گوارش می شوند .
بررسی ها نشان داده كه نابودی باكتری های مفید دستگاه گوارش خود نیز می تواند باعث بروز اسهال های متوسط تا شدید شود. ماست می تواند به برگشت شرایط طبیعی روده ها كمك نماید . توصیه شده درهنگامی كه قراراست بیمار بیش از 2هفته آنتی بیوتیك مصرف نماید ، حداقل 250 میلی لیتر ماست را دررژیم غذایی روزانه خود قراردهد .
7. ماست منبعی غنی از كلسیم است .
250 میلی لیتر ماست دارای 450 میلی گرم كلسیم می باشد . این مقدار می تواند نصف نیاز كودكان و40 -30 درصد نیازكلسیم بزرگ سالان را برطرف كند . باید درنظرداشت كه حضور باكتری های زنده درماست ، باعث افزایش جذب كلسیم دربدن می شود . بررسی ها نشان داده است كه مقدار جذب كلسیم از 250 میلی لیتر ماست درمقایسه باهمین مقدار شیر بیش تراست .
9.ماست منبع بسیار خوبی برای جذب پروتئین است .
درهر250 میلی لیتر ماست تقریبا 14- 10 گرم پروتئین موجود می باشد ، كه تقریبا برابر با 20 درصد نیازروزانه است . هم چنین عملیات تخمیر باكتریهای ماست باعث سهولت تسهیل جذب پروتئین ها می شود . به این دلیل پروتئین های ماست را پروتئین های پیش هضم شده (predigested) می نامند .
10.ماست وكاهش كلسترول
تحقیقات نشان داده كه ماست می تواند باعث كاهش كلسترول خون شود . این ممكن است به علت تأثیر فعالیت باكتری های زنده وسهولت متابولیسم كلسترول باشد . زیرا ماست می تواند اتصال هایی را با اسیدهای صفراوی ایجاد كند .(اسیدهای صفراوی درساخت كلسترول نقش دارند)
11.ماست ورشد كودكان
دركودكانی كه دچاربیماری سوء جذب هستند ، ماست به جذب دوتركیب مهم غذایی پروتئین ها ومواد معدنی كمك می كند . اسید لاكتیك موجود درماست باعث سهولت جذب وهضم این تركیبات مغذی می شود .
12.محققان توصیه می‌كنند كه برای كاهش وزن باید مصرف ماست در رژیم غذایی گنجانده شود.
بسیاری از افرادی كه برای لاغر شدن رژیم غذایی دارند، فرآورده‌های لبنی را از فهرست مواد غذایی حذف می‌كنند این در حالیست كه محققان دریافتند ماست در واقع توانایی بدن را برای سوزاندن چربیها تقویت كرده و حفظ عضلات در وضعیت مناسب را تسهیل می‌كنند.
افرادی كه در رژیم غذایی خود ماست كم چربی را می‌گنجانند، بیشتر از افرادی كه صرفا دریافت كالری خود را كم می‌كنند، كاهش وزن دارند.
همچنین افرادی كه ماست می‌خورند در مقایسه با افراد دیگر"22" درصد بیشتر وزن، "61" درصد بیشتر چربی بدن و "81" درصد بیشتر چربی شكم را در طی "12" هفته كم می‌كنند.
در این تحقیق افراد چاق سالم شركت داشتند كه به دو گروه تقسیم شدند. هر دو گروه از رژیم غذایی كم كالری استفاده كردند كه "500" كالری كمتر از میزان معمول دریافت كالری بود.
یك گروه تقریبا "1100" میلیگرم كلسیم در روز شامل 3 وعده ماست كم چرب مصرف می‌كرد و گروه دیگر در حدود "500" میلیگرم كلسیم مصرف می‌كرد كه این میزان كم، خاص رژیم غذایی آمریكایی است.
پس از گذشت "12" هفته، میزان متوسط كاهش وزن در گروهی كه ماست كم چرب استفاده می‌كرد "6" كیلوگرم بود. افراد این گروه در حفظ حجم عضلات در وضعیت مناسب دو برابر بیش از گروه دیگر موفق بودند
سه شنبه 28/12/1386 - 13:33
دانستنی های علمی
گوشت
مصرف چه میزان پروتئین در رژیم غذایی روزانه ما کافی است؟
پروتئین یک ماده محافظتی اصلی برای بدن محسوب می شود. پروتئین ترکیب ماده اصلی و تشکیل دهنده ماهیچه ها می باشد و وجود آن درشکل گیری و ساخت سلول ها ضروری است. وجود پروتئین همچنین در عملکرد سیستم امنیتی بدن حیاتی می باشد و در صورت محرومیت از پروتئین ، بدن بیشتر در معرض بیماری ها و عفونت ها قرار می گیرد. اگر فردی جراحی، زخم و یا سوختگی داشته باشد به پروتئین بیشتری نیاز دارد تا زخمها زودتر بهبود یابند.
پروتئین های استفاده شده دربدن از چند آمینو اسید مختلف ساخته شده اند. بدن خود قادر به ساختن بعضی از آمینو اسیدهای می باشد. آمینواسیدهایی را که بدن قادر به ساختن آنها نیست آمینو اسیدهای ضروری نامیده می شوند چون وجود آنها در غذا ضروری است.
برای بدست آوردن پروتئین های کافی از رژیم غذایی باید هر روز از غذاهای متنوع استفاده کنیم. رایج ترین منبع پروتئین گوشت می باشد. شیر و دیگر انواع لبنیات نیز از پروتئین غنی هستند. سفیده تخم مرغ بنابر بعضی ادعاها کاملترین نوع پروتئین را دارد. بسیاری از این منابع حیوانی پروتئین، حاوی چربی بالایی هم هستند.
برای پرهیز از مصرف چربی زیاد، از گوشت های کم چربی (گوشت مرغ- ماهی- گاو و گوساله) استفاه کنید. آنها را به شکل پخته شده ، کباب شده ، آب پز شده استفاده نمایید. البته بدون اضافه کردن چربی و روغن هنگام پخت غذا آنها را طبخ نمایید.
گیاهخواران نیز می توانند پروتئین کافی در رژیم غذایی خود داشته باشند. گیاهخوران می توانند از طریق مصرف لوبیاها، عدس ، سبزیجات و غلات پروتئین را به بدن خود برسانند.
حال باید بدانیم که بدن ما روزانه به چه میزان پروتئین نیاز دارد؟
افراد بالغ متوسط به ازای هر کیلو از وزن خود به 0.8 گرم پروتئین نیاز دارند. این مقدار برابر است با مصرف 45 الی 70 گرم پروتئین بطور روزانه برای اکثر بالغین به ترتیب برای خانم ها و آقایان.
خانم های باردار یا شیرده به بیش از 20 گرم پروتئین اضافی در روز نیاز دارند تا احتیاجات غذایی جنین و یا نوزاد خود را برآورده نمایند.
بهترین و مناسب ترین میزان مصرف پروتئین گوشتی بین 90 تا 60 گرم در هر وعده غذایی (ناهار و شام) و 60-90 گرم مصرف پروتئین لبنی می باشد (تقریبا 1 فنجان شیر یا 60 گرم پنیر) . محصولات پروتئینی کم چربی و بدون چربی بهترین انتخابها بین مواد غذایی هستند.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:28
دانستنی های علمی
شیر
شیر تنها غذای نوزادان پستانداران در هنگام تولد میباشد. تركیبات شیر متناسب با ویژگی‌های هر جاندار متفاوت است. شیر تولید شده در 7 تا 10 روز اول دوره شیردهی تركیبی متفاوت با بقیه شیر تولید شده در این دوران دارد. این شیر سرشار از تركیبات ایمنی‌ساز (Antibody) بوده و نوزاد دام را در ابتدای زندگی در حالیكه سیستمهای دفاعی بدنش هنوز فعال نشده در برابر بیماریها مقاوم می‌سازد. در بین شیر دام‌های مختلف، شیر گاو از نظر تركیب به شیر انسان نزدیك‌تر است.
برای تولید هر لیتر شیر باید حدود "800" تا "900" لیتر خون از غدد شیری عبور كند. تركیب عمومی‌شیر بسیار شبیه خون است، زیرا ماده اولیه برای ساختن شیر در بدن، خون میباشد. شاید به این دلیل شیر در بین فرهنگ و آداب و رسوم ملل مختلف جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است.
برای مثال در آیین اسلامی‌شیر خوردن دو نوزاد مختلف از یك مادر، بین آنها پیوند برادر-خواهر خواندگی ایجاد می‌كند. یا در هندوستان هندوها گاو را حیوان مقدسی می‌دانند. بنابراین شیر حاصله از این دام را نیز مقدس دانسته و هر هندی در روز یك فنجان یا یك لیوان شیر می‌آشامد. به این دلیل هند بزرگترین كشور تولید كننده شیر (80 میلیون تن در سال) و در عین حال بزرگترین مصرف كننده آن میباشد.
در ایران باستان نیز شیر از اهمیت زیادی برخوردار بوده و در هنگام پیشكش هدایا، دولت‌های مختلف به شاهان ساسانی در ابتدا جامی‌شیر را به عنوان مظهر پاكی و سلامت هدیه می‌كردند.
به دلیل اهمیت مصرف شیر و نقش آن در سلامت جامعه، امروزه مصرف سرانه شیر (مقدار شیری كه هر نفر در یك سال می‌نوشد) را در كشورهای مختلف جهان به عنوان شاخص توسعه در نظر می‌گیرند.
تركیبات شیر
تركیبات عمده شیر را آب، چربی، پروتئین، لاكتوز (قند شیر)، ویتامینها و مواد معدنی تشكیل می‌دهند. شیر یك تركیب مغزی و كامل میباشد شیر به عنوان دارو در اغلب نوشته‌های باستانی و در طب قدیم از شیر به عنوان دارو در درمان بعضی بیماریها یاد شده است. امروزه نیز این عقیده وجود دارد كه شیر بهترین غذا برای بیماران میباشد. به علت سهل‌الهضم بودن این ماده آن را همواره در رژیم تغذیه‌ای بیماران قرار داده و مصرف شیر در برنامه غذایی روزانه اكثر افراد جامعه توصیه میشود.
شیر به عنوان منبع كلسیم
کلسیم یكی از مهمترین تركیبات معدنی مغذی میباشد و باید از طریق غذا وارد بدن انسان شود. كلسیم نقش اساسی در استحكام استخوانها و سلامت دندان‌ها دارد.
از دیگر فواید كلسیم میتوان به نقش آن در انقباض ماهیچه‌ها، لخته شدن خون، انتقال پیام‌های عصبی نام برد. هر لیوان شیر (250 میلی لیتر) حدود 315 میلی گرم كلسیم دارد كه 30 درصد كلسیم روزانه مورد نیاز بدن انسان را تامین می‌كند.
بنابراین مصرف روزانه سه لیوان شیر میتواند نیاز بدن به كلسیم را كاملا مرتفع سازد. جذب كلسیم در بدن به عوامل خاص بستگی دارد برای مثال تعادل كلسیم با فسفر اهمیت زیادی در جذب كلسیم دارد به این دلیل مصرف قرص‌های كلسیم به دلیل داشتن كلسیم غیر بیولوژیك از جذب مناسبی برخوردار نمی‌باشند.
در حالیكه كلسیم در شیر به صورت بیولوژیك (حیاتی) موجود بوده و همراه با دیگر عوامل موثر در جذب مانند ویتامین D بهتر جذب میشود.كودكان و زنان شیرده به كلسیم بیشتری نیاز دارند. اغلب سالخوردگان از پوكی استخوان رنج می‌برند در سنین بالا به علت تغییرات فیزیولوژیكی هورمون‌های بدن، جذب كلسیم دچار اختلال میشود. تحقیقات نشان داده است این گونه افراد كلسیم شیر را بهتر جذب می‌كنند.
چربی شیر
چربی در شیر به صورت گویچه‌هایی با اندازه‌های مختلف وجود دارد. در حدود "60" درصد چربی شیر از نوع اشباع شده است. این مقدار در طول فصول با تغییر تغذیه دام تغییر می‌كند.چربی شیر علاوه بر انرژی‌زا بودن به دلیل وجود ویتامین محلول در چربی مانند "A"و "D" ارزش غذایی بالایی دارد.
برخی تحقیقات نشان داده است كه مصرف تركیب كامل شیر، نمی‌تواند منشا ایجاد بیماری افزایش چربی در خون باشد. بلكه آنان بیماری افزایش چربی خون را ناشی از مصرف شكلهای دیگری چربی مانند انواع چربی‌های هیدروژنه گیاهی و اختلال در سوخت ساز این نوع چربیها می‌دانند.
پروتئین‌های شیر
پروتئین‌های شیر را میتوان در دو دسته قرار داد: كازئین و پروتئین‌های آب پنیر. هر دو دسته این پروتئین‌ها در مراحل سوخت و ساز داخل بدن، اسید آمینه‌های ضروری را تولید می‌كنند كه برای ساخت پروتئین‌های بدن مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اسیدآمینه‌های ضروری اسیدآمینه‌های هستند كه باید از طریق تغذیه وارد بدن انسان شوند. شیر اگر با غلات مصرف شود از غنای پروتیینی بیشتری برخوردار است.
قند شیر یا لاكتوز
قند موجود در شیر لاكتوز نام دارد. این ماده به وسیله آنزیم‌های خاصی در سیستم گوارشی تجزیه شده و به قندهای ساده‌تری تبدیل میشود. آنزیم تجزیه كننده لاكتوز در ابتدای تولد و تا سنین كودكی در سیستم گوارشی انسان ترشح میشود، اما در عده‌ای از مردم بنا به دلایل ناشناخته‌ای، مقدار این آنزیم در جوانی و بزرگسالی رو به نقصان گذاشته و یا تولید نمیشود.
در این موارد بدن این افراد قادر به تجزیه قند شیر نبوده و اگر این افراد شیر بنوشند با نفخ و اختلالات گوارشی مواجه خواهند شد. این حالت را بیماری عدم تحمل لاكتوز می‌نامند. اغلب این افراد از نوشیدن شیر امتناع می‌ورزند.
بیماری یا اختلال عدم تحمل لاكتوز به صورت بسیار حاد در افراد محدودی دیده میشود و اكثر افرادی كه به آن دچار هستند با درجات متفاوت این اختلال را تحمل می‌كنند. چون شیر تركیبی بسیار مغذی و حیاتی است نباید این افراد از خوردن آن امتناع كنند.
روشهای زیر برای مصرف شیر در افرادی كه مشكل عدم تحمل لاكتوز را دارند، پیشنهاد شده است:
شیر را به صورت سرد مصرف كنند.
شیر را به مقدار كم و به دفعات متعدد بنوشند.
از شیرهای بدون لاكتوز (كه در دسترس است) استفاده كنند.
از فرآورده‌های دیگر لبنی مانند ماست و پنیر استفاده كنند. زیرا لاكتوز شیر در این فرآورده‌ها در ضمن فرآیند تولید كاملا تجزیه میشود.
ویتامینهای موجود در شیر
شیر حاوی ویتامینهای مختلف میباشد كه عبارتند از: ویتامینA ویتامین D، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین B6 ، فولاسین، ویتامین B12 و پانتوتنات. لازم به ذكر است كه جوشاندن شیر تاثیر مخربی بر روی ویتامینهای موجود در آن دارد. لذا باید سعی شود از شیر پاستوریزه استفاده شود.
در صنعت شیر را برای پاستوریزه كردن تا دمای"75" درجه سانتیگراد به مدت "15" ثانیه حرارت می‌دهند. این دما تاثیر چندانی بر روی مواد مغذی شیر ندارد.
املاح شیر
شیر دارای مقادیر مختلفی از فسفات‌ها، منیزیم، روی، پتاسیم و كلسیم میباشد. همانطوری كه بیان شد عمده‌ترین املاح شیر كلسیم است. این ماده در مقایسه با دیگر املاح از قابلیت جذب بالاتری برخوردار است.
شیر در اغلب مسمومیت‌ها به عنوان تركیب كاهش دهنده عوارض مسمومیت مورد استفاده قرار میگیرد. امروزه آلودگی‌های ناشی از سرب یكی از خطرناكترین عوارض زندگی شهری است. مصرف روزانه یك لیوان شیر میتواند تا حدود زیادی نیاز بدن انسان را تامین كند و بروز عوارض مسمومیت با این ماده را كاهش دهد. شیر همچنین نقش مهمی‌در سلامت پوست دارد. وجود ویتامینها در شیر، سلامت پوست را تقویت می‌كند.
یك بررسی نشان داده خانواده‌هایی كه در آنها مصرف روزانه یك لیوان شیر به صورت عادت درآمده است، فرزندانی شاداب و باهوش دارند. نكته آخر در خصوص مصرف شیر، مراعات نكات بهداشتی در تهیه و نگهداری و مصرف این فرآورده است كه نكات زیر توصیه میشود:
همیشه از شیرهای پاستوریزه استفاده كنید.
شیر پاستوریزه را حتما در یخچال نگهداری كنید.
از مصرف شیری كه، بو، طعم، و مزه آن تغییر كرده است خودداری كنید.
شیر UHT یا استریل را پس از باز كردن در یخچال نگهداری كنید.
از جابجایی ظروف شیر از داخل ظرف اصلی به داخل ظروف خانگی خودداری كنید. حتی اگر ظاهر این ظرف چندان مرتب به نظر نرسد زیرا در هر شرایط داخل ظروف بسته بندی شیر كاملا استریل بوده و برای نگهداری شیر مناسب‌تر است.
نكته آخر این كه روزانه حداقل یك لیوان شیر بنوشید.
سه شنبه 28/12/1386 - 13:26
