تبیان، دستیار زندگی

اینترنت و وب از سال 1994 در عرصه های متفاوت تجاری توسط سازمان های متفاوت بخدمت گرفته شده است . وب در ابتدا بعنوان روشی بمنظور ارائه و توزیع اطلاعات توسط دانشگاهیان و محققین استفاده می گردید . 

اینترنت و وب از سال 1994 در عرصه های متفاوت تجاری توسط سازمان های متفاوت بخدمت گرفته شده است . وب در ابتدا بعنوان روشی بمنظور ارائه و توزیع اطلاعات توسط دانشگاهیان و محققین استفاده می گردید . بموازات افزایش کاربران اینترنت ، استفاده از وب در سایر موارد خصوصا امور تجاری نیز با استقبال مواجه گردید.

آمازون یکی از سایت هائی است که از سال 1995 با رویکردی کاملا تجاری در عرصه وب مطرح شده است. سایت فوق شامل بانک اطلاعاتی مربوط به میلیون ها کالا و محصولات است که کاربران اینترنت می توانند در هر زمان از امکانات آن بهره مند و اقدام به خرید کالا نمایند. سایت EBay یکی دیگر از سایت هائی است که با رویکردی تجاری ، خدمات و کالای مورد نظر را در اختیار علاقه مندان قرار می دهد.

همزمان با گرایشات فوق ، مدلی جدیدی از فعالیت های تجاری با نام ASP))Application Service Provider در عرصه اینترنت ظهور پیدا کرد. مراکز فوق روش جدیدی برای ارائه نرم افزار و خدمات نرم افزاری را مطرح نمودند. مراکز ASP در طی سالیان اخیر و همزمان با گسترش و توسعه اینترنت و وب بشدت فراگیر شده و بعنوان مدلی جدید برای ارائه خدمات نرم افزاری مبتنی بر وب و اینترنت مطرح شده اند .

تعریف یک ASP

مراکز ASP ، به شرکت ها و موسساتی اطلاق می گردد که سرویس هائی را از طریق اینترنت ارائه می نمایند. این نوع مراکز دارای ویژگی های زیر می باشند :

A. ASP محیط لازم برای اجرای یک نرم افزار را فراهم می نماید.

B. ASP مسئولیت پشتیبانی و نگهداری سرویس دهندگان نرم افزاری را برعهده دارد.

C. ASP پرسنل و کارمندان خاصی را بمنظور نگهداری نرم افزارها استخدام می نماید.

D. ASP امکان دستیابی به برنامه را از طریق اینترنت فراهم می نماید.

E. ASP هزینه های مربوط به فضا و نگهداری را از موسسات مربوطه دریافت خواهد کرد.

مزایای ASP

مدل ASP دارای مزایای عمده ای نسبت به سایر رویکردهای سنتی است :

A. هزینه پایین برای سازمانها و موسسات تجاری کوچک.

B. پهنای باند مورد نیاز برای اجرای برنامه ها به امکانات ASP بستگی خواهد داشت.

C. مدل ASP امکان ایجاد زیرساخت های لازم برای حمایت از یک نرم افزار را حتی المقدور کاهش می دهد. مثلا اگر برنامه ای به بانک های اطلاعاتی اوراکل و یا MY-SQL نیاز داشته باشد ، می بایست امکانات لازم برای پشتیباتی از برنامه و بانک اطلاعاتی فراهم گردد.

D. پرداخت هزینه توسط سازمان ها به مراکز ASP با توجه به شرایط متعدد و رعایت مشتری صورت می پذیرد.

نمونه هائی از مراکز ASP

مراکز ASP با توجه به نوع خدمات ارائه شده دارای انواع متفاوتی می باشند. خدمات ارائه شده توسط مراکز فوق شامل موارد زیر است :

- میزبانی وب . مراکز ارائه دهنده سرویس فوق با تهیه سخت افزار، نرم افزار و پهنای باند لازم امکان میزبانی وب سایت های موسسات و سازمانها و یا افراد را فراهم می آورند. مراکز فوق بابت میزبانی وب سایت ها ، هزینه هائی را بصورت ماهانه و یا سالانه دریافت و ممکن است بر روی یک ماشین صدها سایت را مستقر نمایند.

- خدمات پست الکترونیکی. اکثر مراکز ASP که خدمات میزبانی وب را ارائه می دهند ، سرویس خدمات پست الکترونیکی را نیز با استفاده از یکی از روش های موجود در اختیار متقاضیان قرار می دهند.

موسسات و سازمانهائی که تمایل به راه اندازی وب سایت داشته باشند ، می توانند از پتانسیل های ارائه شده توسط مراکز ASP استفاده نموده و برای شروع کار ضرورتی به فراهم نمودن تمام امکانات توسط سازمان و یا موسسه مربوطه نخواهد بود. در گذشته سازمانهائی که تمایل به راه اندازی سایت داشتند ، می بایست خود شخصا اقدام به تهیه و آماده سازی امکانات زیر می نمودند :

A. تهیه خط ارتباطی با اینترنت با پهنای باند قابل قبول.

B. تهیه روتر.

C. تهیه یک یا چندین سرویس دهنده برای سرویس دهنده وب و یا سرویس دهنده خدمات پست الکترونیکی.

D. استخدام کارشناسان مورد نظر برای نصب و مدیریت نرم افزار و سخت افزار.

امروزه با تولد مراکز ASP ، اکثر سازمانها و موسسات می توانند از بستر و پتانسیل های فراهم شده توسط این نوع مراکز استفاده نمایند. بدیهی است مراکز ASP مسئولیت پشتیبانی و نگهداری را برعهده خواهند داشت. استفاده از مراکز فوق برای راه اندازی وب سایت دارای مزایای عمده ای از منظر موسسات و شرکت هائی است که قصد راه اندازی وب سایت را دارند :

A. مراکز ASP عموما دارای پهنای باند قابل قبولی بوده و موسسات و سازمانها نگران پهنای باند نخواهند بود.

B. در صورت بروز مشکل ، کارشناسان مجرب شاغل در مراکز ASP بصورت شبانه روزی و بلافاصله مشکل را حل خواهند کرد.

C. در صورت نیاز به فضای بیشتر برای میزبانی وب ، می توان بسرعت اقدام لازم را انجام داد.

D. مراکز ASP دارای امکانات مناسب برای Backup و بازیابی اطلاعات بوده و امنتیت اطلاعات تضمین می گردد.

ASP چه امکاناتی را فراهم نماید؟

مراکز ASP به تمام نیازهای طرح شده توسط موسسات و سازمانها پاسخ مثبت خواهند داد. قبل از انتخاب ASP مورد نظر برای میزبانی وب و سایر خدمات مورد نظر ، می بایست برای سوالات زیر پاسخ لازم را اخذ کرد :

کاربران چگونه به نرم افزار دستیابی پیدا خواهند کرد؟ آیا دستیابی به برنامه از طریق یک "مرورگر" و یا یک برنامه خاص دیگر می باشد؟ در صورتیکه دستیابی به برنامه از طریق مرورگر می باشد ، کاربران می بایست دارای چه نوع تجربه و یا دانشی باشند؟
به مشکلات و سوالات کاربران به چه صورت پاسخ داده خواهد شد؟ در صورتیکه پرسنل و یا کارکنان سازمانی که از خدمات مراکز ASP استفاده می نمایند دارای سوال و یا مشکلی در رابطه با برنامه باشند ، به سوالات آنها چگونه پاسخ داده می شود؟ آیا مرکز ASP آموزش های لازم را ارائه می دهد ؟
نحوه امنیت داده ها به چه صورت است ؟ نحوه دستیابی به داده ها توسط پرسنل مراکز ASP به چه صورت است ؟ آیا برای دستیابی به داده ها توسط پرسنل سازمان ها و موسسات لایه حفاظتی تعریف می گردد؟ آیا امکان اخذ گزارشات متنوع در رابطه با افراد یکه به برنامه و داده ها دستیابی پیدا کرده اند، وجود دارد ؟ مرکز ASP در رابطه با تهدیدات خارجی چه سیاستی را دنبال می نماید؟ در صورت خرابی سخت افزار ، وضعیت ایمن بودن داده ها به چه صورت است ؟
ارتباط ایجاد شده بین کاربر و مرکز ASP به چه صورت است ؟ داده ها در زمان درخواست کاربر از طریق مرکز ASP در اختیار گذاشته خواهد شد. آیا از یک روش امنیتی نظیر : رمزنگاری ، یک شبکه VPN استفاده می شود؟
نحوه استقرار برنامه بر روی سرویس دهنده به چه صورت است ؟ آیا داده ها بر روی یک سرویس دهنده اختصاصی ذخیره می گردند؟ آیا برای ذخیره سازی داده ها از یک ماشین مشترک استفاده می گردد؟
در صورت بروز اشکال و غیرفعال شدن ماشین مربوطه ، مرکز ASP برای فعال نمودن سرویس دهنده (Online) از چه سیستم های جایگزینی استفاده می نماید؟
در صورت بروز اشکال برای هارد دیسک و یا از کارافتادن نرم افزار ، مرکز ASP از چه سیاست هائی برای Recovery استفاده می نماید.
در صورت بروز حوادث غیر مترقبه نظیر آتش سوزی ، مرکز ASP چه مدت زمانی را صرف بازسازی خود خواهد کرد ؟ سرویس های مورد نظر پس از گذشت چه زمانی مجددا" فعال خواهند شد. ؟
مالکیت داده ها و اطلاعات با کیست ؟ با اینکه مشخص است که مالکیت داده ها و اطلاعات سازمان و یا موسسه مربوطه است ، ولی می بایست مورد فوق با صراحت در قرارداد با مراکز ASP قید گردد.
در صورت تغییر مرکز ASP ، به چه صورت می توان داده ها ی موجود بر روی مرکز ASP فعلی را خارج نمود؟
در این راستا سوالات متعدد دیگری نیز وجود دارد که هر سازمان و یا موسسه با توجه به شرایط اختصاصی خود می تواند آنها را از مرکز ASP ، مطرح نماید.

Data Center ها با در اختیار داشتن اتصالات پرسرعت ‌ای به اینترنت، و همچنین در اختیار داشتن سرورهای قوی و متعدد، امكان راه‌اندازی سرورهای وب را برای عموم مردم ممكن ساختند. شركت‌های تجاری و مردم می‌توانستند با اجاره كردن فضای محدودی در این سرورها، سایت‌های وب خود را معرض دید عموم قرار دهند. 

تا قبل از دهه 90 استفاده از اینترنت برای مردم عادی به سادگی امكان‌پذیر نبود، چرا كه استفاده از امكانات اینترنت نیاز به دانش خاصی داشت. محیط خط فرمانی(Command Line) و ساختار غیر گرافیكی اینترنت سبب شده بود كه كاربران عادی علاقه چندانی به استفاده از اینترنت نداشته باشند.
در اوایل دهه 90، پس از به وجود آمدن مفهوم وب در اینترنت (سال 1993 ) و پروتكل HTTP كه به سادگی امكان به اشتراك گذاشتن مستندات در اینترنت را در اختیار كاربران قرار می‌داد، روز به روز بر تعداد كاربران اینترنت افزوده شد. از سوی دیگر با اضافه شدن كاربران اینترنت، حجم مستندات نیز روز به روز افزایش یافت. مسلماً خطوط سابق اینترنتی و سرورهای موجود، توانایی جوابگویی به خیل عظیم كاربران را نداشتند.

همچنین با زیاد شدن كاربران و بالا رفتن حجم مستندات، و نیز سادگی انتشار اطلاعات در اینترنت، مفاهیم تجاری نیز وارد عرصه اینترنت شدند. شركت‌های تجاری نیاز به سرورهایی داشتند كه این امكان را به آنها بدهد كه به سادگی و با سرعت بتوانند اطلاعات خود را در اختیار مشتریان و كاربران خود قرار دهند.

بالطبع این امكان وجود نداشت كه هر شركت یا سازمانی كه قصد راه‌اندازی سایت‌های اینترنتی را دارد، خود راساً اقدام به راه‌اندازی سرور خود كند، چرا كه با وجود كاربران زیاد این سایت‌ها و حجم بالای ترافیك، نیاز به اتصال‌هایی با سرعت‌های بسیار بالا وجود داشت كه مسلما حتی در صورتی كه این امكان از لحاظ عملی وجود داشته باشد، هزینه بالایی را می‌طلبید.

راه‌حلی كه برای این مشكل به نظر رسید، راه‌اندازی مراكز خاصی تحت عنوان Data Center یا مراكز داده‌ای بود. Data Center ها با در اختیار داشتن اتصالات پرسرعت ‌ای به اینترنت، و همچنین در اختیار داشتن سرورهای قوی و متعدد، امكان راه‌اندازی سرورهای وب را برای عموم مردم ممكن ساختند.
شركت‌های تجاری و مردم می‌توانستند با اجاره كردن فضای محدودی در این سرورها، سایت‌های وب خود را معرض دید عموم قرار دهند. برخی شركت‌های بزرگ نیز با توجه به نیاز خود، اقدام به اجاره كردن یك سرور در مركز داده‌ای می‌كردند و آن را از راه دور با ابزارهای خاص كنترل می‌كردند.
اكنون با توجه به رشد سریع اینترنت، روز به روز به تعداد Data Center ها اضافه می‌شود به طوری كه در حال حاضر در اكثر كشورهای پیشرفته این مراكز وجود دارند. تمركز این مراكز بخصوص در كشور امریكا بسیار زیاد است. دلیل آن ارزان بودن نرخ اتصال به اینترنت و همچنین در دسترس بودن سرعت‌های بالا می‌باشد.

برخی از این Data Center از طریق خطوط مختلف فیبرنوری، پهنای باندی بیش از 4Gbps را در اختیار دارند و تعداد سرورهای این Data Center معمولا بیش از 1000 است كه بر اساس مشخصات به متقاضیان اجاره داده می‌شود.
پارامترهای زیادی در قیمت اجاره ماهانه یك سرور تاثیرگذار است كه می‌توان به سرعت CPU، مقدار حافظه RAM و اندازه Hard Disk ، حداكثر ترافیكی كه ماهانه در اختیار هر سرور قرار می‌گیرد، سیستم عامل سرور و همچنین سابقه مركز داده‌ای بستگی دارد.

مشخصات یك Data Center
Data Centerهای متفاوتی در نقاط دنیا وجود دارد كه با توجه به نیاز و همچنین شرایط منطقه‌ای طراحی و ساخته شده‌اند. استاندارد خاصی برای یك Data Center وجود ندارد اما در اینجا سعی شده است به برخی از مشخصات عمومی یك مركز داده‌ای اشاره شود. در اختیار داشتن اتصالات مختلف به اینترنت از طریق ISP و ICPهای مختلف: به طور معمول یك Data Center برای اتصال به اینترنت از چندین اتصال مختلف استفاده می‌كند تا در صورتی كه هر یك از اتصالات به دلیلی از كار افتادند، در سرویس‌دهی مركز وقفه‌ای پیش نیاید. برخی از Data Center معروف با بیش از 12 اتصال مختلف به اینترنت متصلند.

وجود سیستم قدرت پشتیبان:
یكی از مهم‌ترین مسائل در Data Center سرویس‌دهی بدون وقفه به مشتریان می‌باشد. با توجه به امكان قطع برق به دلایل مختلف همچون حوادث غیرمترقبه یا جنگ، نیاز به سیستم برق پشتیبان ضروری است. معمولاً Data Centerهای بزرگ از UPS های مخصوصی استفاده می‌كنند كه امكان سرویسدهی به بیش از 100 كامپیوتر را دارند. علاوه بر سیستم UPS، ژنراتورهای قوی نیز در مركز داده‌ای وجود دارد تا در صورت قطع بلندمدت برق، سرویس‌دهی بدون وقفه انجام شود.

وجود سرورهای متعدد:
هدف اصلی یك Data Center در اختیار گذاشتن سرورهای وب برای مشتریان است. سرورهای مورد استفاده با توجه به نیاز و امكانات Data Center تعیین می‌شود. تنها تفاوت مهم، نوع سرورهای مورد استفاده توسط Data Center است. در Data Center ها از دو نوع سرور استفاده می‌شود: سرورهای Rackmount و یا سرورهای Desktop. با توجه به حجم كم سرورهای Rackmount این امكان برای مركز داده‌ای فراهم می‌شود كه در فضایی كوچك، تعداد زیادی سرور قرار گیرد. اما مسئله مهم در این نوع سرورها، قیمت بالای این سرورها نسبت به سرورهای Desktop است. علاوه بر این امكان ارتقاء سرورهای Rack Mount تنها به مقدار اندك امكان‌پذیر است. با توجه به این موضوع اكثر Data Center از سرورهای Desktop استفاده می‌كنند.

مشخصات فیزیكی:
با توجه به این نكته كه اكثر سرورهای وب از نوع Desktop هستند، ساختمان‌های مراكز داده‌ای اكثرا با سقف‌های بلند ساخته می‌شوند كه علاوه بر تهویه هوا، امكان قرار دادن سرورهای بیشتر را می‌دهند. همچنین در تمامی Data Centerها، مسیرهایی برای گذراندن كابل‌های شبكه و همچنین كابل‌های برق وجود دارد. علاوه بر اینها، وجود سیستم تهویه قوی برای پایین نگاه داشتن دمای سرورها ضروری می‌باشد. البته مشخصاتی همچون وجود سقف كاذب، كف كاذب و همچنین سیستم اطفاء حریق در برخی موارد توصیه شده است.
مسئله مهم در Data Centerها، امكان استفاده متقاضیان از سرورهای Data Center می‌باشد كه در این بخش به آن می‌پردازیم.

نحوه در اختیار گرفتن یك سرور وب:
پس از اینكه متقاضی سرور، با شرایط قراردادی كه Data Center مفاد آن را تنظیم كرده موافقت كرد، یك سرور در اختیار وی گذاشته می‌شود. بسته به نوع قرارداد سرور می‌تواند تنها شامل سیستم عامل و یا نرم‌افزارهای كمكی همچون نرم‌افزارهای FTP و یا Control Panel سایت باشد. در صورتی كه این نرم‌افزارها بر روی سرور نصب نشده باشد، متقاضی خود باید این نرم‌افزارها را نصب كند. متقاضی اكثرا از طریق Remote terminalها و یا نرم‌افزارهای خاصی مانند PCAnywere سرور خود را از راه دور كنترل می‌كند. پس از نصب و تنظیمات نرم‌افزاری، سرور آماده سرویسدهی می‌شود و بر حسب نیاز متقاضی استفاده می‌شود.

نكته قابل توجه، كنترل سرورها توسط متقاضی از راه دور است. با توجه به این موضوع مسئولیت كلیه مسائل و مشكلات سرور از جمله از كار افتادن سرویس‌ها و نرم‌افزارها و یا حملات هكری به عهده متقاضی می‌باشد.
البته در شرایط خاص و پرداخت مبالغ معین متقاضی می‌تواند از خدمات Data Center استفاده كند.
هرچند در شرایط بحرانی همچون حملات گسترده كه منجر به از كار افتادن تمامی سرورها شود، معمولا Data Center برای سرویسدهی به تمامی سرورها به مشكل برخورد می‌كنند كه در این صورت طبق اولویت‌های خود اقدام به رفع مشكل می‌كنند.
آیا امكان راه‌اندازی چنین مركزی در ایران وجود دارد؟ این سوالی است كه در بخش بعد به آن می‌پردازم.

ضرورت راه‌اندازی Data Center در ایران
شركت‌های ایرانی از روش‌های متفاوتی برای راه‌اندازی سایت‌های خود استفاده می‌كنند. برخی از امكانات ISP های داخلی استفاده می‌كنند. این روش علیرغم این كه امكان پشتیبانی مناسبی را برای مدیر سایت فراهم می‌كند، اما از سوی دیگر به دلیل پایین بودن پهنای باند ISP های ایرانی و همچنین نامتقارن بودن اتصالات (پایین‌تر بودن پهنای باند ارسال نسبت به دریافت) و همچنین بالا بودن ترافیك در برخی ساعات خاص، عملا باعث كندشدن سایت می‌شود.
روش دیگر، استفاده از امكانات شركت‌های خارجی است كه به روش‌های مختلفی انجام می‌پذیرد، این روش‌ها علاوه بر بالا بردن هزینه‌ها، مشكلات خاصی را برای سایت‌های ایرانی به وجود آورده است كه از مهمترین آنها می توان به مسائل امنیتی اشاره كرد كه برای مدتی بزرگترین دغدغه مدیران سایتهای ایرانی بود.
همه راه‌حل‌هایی كه برای راه‌اندازی سایت‌های ایرانی مورد بررسی قرار گرفت، دارای مشكلاتی بودند. البته مشكلاتی كه در فصل قبل به آنها پرداختم، تنها مربوط به كاربران ایرانی این سرویس‌ها بود ولی راه‌حل‌های قبلی هزینه‌هایی را هم به شركت مخابرات به عنوان بزرگترین ارائه دهنده خدمات اینترنت در ایران وارد می‌كند كه در بخش‌های بعد به آن اشاره می‌شود.

مزایای راه‌اندازی Data Center در ایران

پایین آمدن ترافیك Gatewayهای شركت مخابرات:
در حال حاضر بیش از 30 سرور در كشورهای غربی (اكثرا كانادا ، امریكا و انگلیس) در اجاره شركت‌های ایرانی قرار دارد. ترافیك ماهانه هر سرور به طور متوسط 400GB می‌باشد كه در مجموع بیش از 12000GB ترافیك به gateway های شبكه Data كشور وارد می‌كند. با توجه به این كه اكثر بازدیدكنندگان این سایت‌ها ایرانی هستند، در حقیقت كاربر ایرانی، برای بازدید سایت ایرانی، علاوه بر این كه باعث بالا رفتن ترافیك در gatewayهای شركت مخابرات می‌شود، خود نیز متوسط زمان بیشتری را باید منتظر بماند.

در یك نمونه‌گیری آماری، تعداد hop ها برای ارتباط با یكی از سرورهای ایرانی واقع در Data Center خارج از كشور، عددی در حدود 26 بوده است.
نكته جالب توجه این است كه طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، كلیه ISPها باید سرویس خود را از شركت مخابرات و یا شركت‌های مورد تایید مخابرات (ICPها ) دریافت كنند كه این شركت‌ها نیز اكثرا به نوعی به شبكه دیتا متصلند. در نتیجه عملاً تمامی ISP ها به نوعی به شبكه دیتای كشور متصل هستند.

حال اگر مركز داده‌ای در ایران تاسیس شود، همان طور كه در شكل 2 نشان داده شده است، علاوه بر اینكه عملا هیچ ترافیكی به Gateway های دیتا وارد نمی‌شود، متوسط زمان انتظار برای مشاهده صفحات نیز بسیار كمتر خواهد بود.
نكته دیگر این كه هنگام به وجود آمدن مشكلات پیش‌بینی نشده در gateway های اصلی مخابرات (مانند قطع شدن لینك Flag در خرداد ماه امسال) حداقل این امكان برای كاربران ایرانی وجود دارد كه سایت‌های فارسی و ایرانی را به راحتی مشاهده كنند چرا كه در این صورت عملاً نیازی به اتصال به شبكه اصلی اینترنت وجود ندارد.

با توجه به ساختار شبكه انتقال داده شركت مخابرات و دیتا، می‌توان حداكثر تخمین 10 HOP برای رسیدن كاربران ایرانی به سایت‌های ایرانی در نظر گرفت. هر چند در تست‌هایی بر روی سرورهای وب برخی ISPها كه از خدمات شركت مخابرات استفاده می‌كردند، به عدد 8 Hop در هر اتصال به دست آمد كه در مقایسه با سرورهای ایرانی واقع در خارج از كشور عدد قابل قبولی است.

استفاده بهینه از امكانات موجود:
شركت مخابرات ایران سرمایه‌گذاری عظیمی در بخش دیتا و اینترنت انجام داده است. خطوط فیبر نوری كه در سراسر تهران و ایران نصب شده است، پهنای باند بالایی را در اختیار گذاشته است.
در تهران، یك حلقه با پهنای باند بیش از 622Mb بین 8 مركز اصلی مخابراتی وجود دارد كه عملاً با چنین پهنای باندی می‌توان یك مركز داده‌ای با استانداردهای جهانی را پیاده‌سازی كرد. تنها كافی است كه Data Center مورد نظر به یكی از مراكز اصلی این حلقه متصل شود، كه در نتیجه با هزینه پایینی می‌توان از امكانات موجود استفاده كرد.

هزینه پایین‌تر:
بیش از 50% هزینه یك سرور اجاره‌ای در مركز داده‌ای در خارج از كشور، مربوط به هزینه پرسنل آن مركز و همچنین اجاره نرم‌افزارهای نصب شده بر روی سرور می‌شود. با توجه به پایین بودن دستمزد متخصصان ایرانی نسبت به همتاهای غربی، طبیعتاً هزینه سرور در ایران بسیار پایین‌تر از معادل خارجی خواهد شد.

امنیت بیشتر برای سرورها:
مطمئنا زمانی كه سرورهای ایرانی در خاك ایران وجود داشته باشند، می‌توان از اطلاعات آنها به نحو شایسته‌تری محافظت كرد.
علاوه بر حفاظت اطلاعات عمومی، اطلاعات مخصوص به سرورهای شركت‌ها و سازمان‌های دولتی، نیاز به حفاظت ویژه‌ای دارند و در صورتیكه این سرورها در یك مركز داده‌ای در ایران باشند، قطعاً حفاظت بیشتر نیز از آنها امكان‌پذیر خواهد بود.
در زمان بحران‌های عمومی مانند حملات هكری و یا مشكلات مشابه، مدیران یك مركز داده‌ای ایرانی مسلماً می‌توانند سریع‌تر از مسئولین یك مركز داده‌ای خارجی برای رفع مشكل اقدام نمایند.

مزایای در اختیار داشتن Data Center در آینده
پس از اجرای كامل پروژه FLAG، ایران از طریق BackBoneهای پرقدرت به پهنای باند 10Gbps متصل خواهد شد. در این صورت پهنای باندی كه در اختیار ایران قرار می‌گیرد، تفاوت چندانی با كشورهای پیشرفته اروپایی و امریكایی نخواهد داشت. علاوه بر این و با توجه به موقعیت فیزیكی ایران در منطقه و عنایت به این نكته كه اكثر كشورهای منطقه به وسیله فیبرهای نوری قصد برقراری ارتباط با ایران را دارند، عملاً ایران در آینده به چهارراه ارتباطی خاورمیانه، كشورهای تازه استقلال یافته، پاكستان و افغانستان تبدیل خواهد شد.

در صورتی اجرای موفق پروژه راه‌اندازی Data Center در ایران، كشورمان به عنوان اولین كشوری كه در خاورمیانه دارای مركز داده‌ای است شناخته می‌شود. با توجه به استقبال گسترده از اینترنت در خاورمیانه و به خصوص كشورهای عربی و بازار رو به رشد آن، و همچنین كمبود متخصص در این كشورها و نیاز روزافزون شركت‌های دولتی و خصوصی این كشورها به در اختیار داشتن سرورهای وب و سایت‌های اینترنتی، ایران می‌تواند با هزینه پایین سرورهای خود، مشتریان بسیاری را در منطقه به خود جلب كند. در مرحله بعدی و با توجه به جهانی بودن شبكه Flag، حتی می‌توان بازار سرورهای وب كشورهای اروپایی و امریكایی را با هزینه پایینی كه سرورهای ایرانی خواهند داشت، به دست آورد. این امرعلاوه بر ایجاد اشتغال و ارزآوری، باعث بالا رفتن سطح دانش فنی و عملی ایران در زمینه سرورهای وب خواهد شد.

پیش از پایان نوشته، ذكر این نكته را ضروری می‌دانم كه مهم‌ترین قدم برای اجرای این طرح، مجاب كردن شركت مخابرات ایران برای در اختیار گذاشتن خطوط فیبر نوری به Data Center است. این نكته برای شركت مخابرات ایران باید كاملا مشخص شود كه Data Center نه تنها از امكانات مخابرات برای اتصال به اینترنت استفاده نمی‌كنند، بلكه وجود آن باعث پایین آمدن ترافیك Gatewayهای اتصالی دیتا به اینترنت خواهد شد كه در نتیجه منجر به كاهش هزینه‌های این شركت در بلندمدت می‌گردد.

مطالبی كه به عنوان مزایای راه‌اندازی Data Center در ایران مطرح شد، تنها گوشه‌ای از مزایای این طرح بود كه با تحقیقات اندك نگارنده حاصل شده است. همچنین در انتها، این نكته را قابل ذكر می‌دانم كه با توجه به هزینه بالای این طرح برای راه‌اندازی و همچنین زیربنایی بودن آن، بدون كمك دولت و بانك‌ها و به خصوص مسئولین محترم پروژه ملی تكفا، امكان راه‌اندازی اصولی این مركز وجود نخواهد داشت. امیدوارم با توجه به اهمیت این طرح، و نیز عزم دولت برای گسترش فناوری اطلاعات در كشور، مسئولین محترم در راه‌اندازی این پروژه حضوری فعال داشته باشند، چرا كه این طرح باعث كم شدن فاصله كشورمان با سایر كشورهای پیشرفته در زمینه فناوری اطلاعات خواهد شد.

در این بخش که فقط با کیبورد قابل تنظیم است میتوانید تنظیمات بسیار زیادی انجام دهید که به مهمترین آنها اشاره می شود . 

Bios مخفف کلمه Base Input Output System میباشد و شامل امکاناتی جهت تنظیم و پیکربندی تنظیمات و امکانات سیستم میباشد .
تنظیمات بایوس یا سیماس Cmos در آی سی موسوم به آی سی سیماس بر روی مادِربورد ذخیره می شود .
هنگامی که کامپیوتر خاموش است ، باطری تعبیه شده بر روی مادِر بورد تنظیمات ذخیره شده را نگهداری می کند . علاوه بر تنظیمات ، ساعت و تاریخ نیز اطلاعات آی¬سیِ سیماس است که توسط این باطری محافظت می شود
برای ورود به بخش تنظیمات بایوس بایستی هنگامی که کامپیوتر را روشن می کنیم دکمه های Delete ویا در بعضی سیستمها Ctl+F۱ و یا F۱۲ را بزنیم .( بستگی به نوع مادِربورد دارد ) .
در این بخش که فقط با کیبورد قابل تنظیم است میتوانید تنظیمات بسیار زیادی انجام دهید که به مهمترین آنها اشاره می شود .
توجه کنید که منو بندی و گزینه ها ممکن است در مادِربوردهای مختلف متفاوت باشد اما اصول کلی و مفهوم تمام انها یکی است که ما به گزینه های اصلی مربوط به دو سازنده معروف آیسی بایوس ( AMI و Award) پرداخته ایم :
۱) Standard CMOS Features
۱) قابلیتهای استاندارد
این بخش شامل تنظیمات اصلی و مشترک بین تمام سیستمها میباشد و شامل موارد زیر است :

▪ Date & Time :
تنظیم و نمایش تاریخ - تنظیم و نمایش ساعت

▪ IDE ۰ Master :
تنظیم و نمایش دستگاهی که به پورت IDE۰ روی مادر بورد نصب شده و در حالت Master قرار دارد

▪ IDE ۰ Slave :
تنظیم و نمایش دستگاهی که به پورت IDE۰ روی مادر بورد نصب شده و در حالت Slave قرار دارد

▪ IDE ۱ Master :
تنظیم و نمایش دستگاهی که به پورت IDE۱ روی مادر بورد نصب شده و در حالت Master قرار دارد

▪ IDE ۱ Slave :
تنظیم و نمایش دستگاهی که به پورت IDE۱ روی مادر بورد نصب شده و در حالت Slave قرار دارد

▪ Serial ATA ۰ :
تنظیم و نمایش دستگاهی که به پورت SATA۰ روی مادر بورد نصب شده .

▪ Serial ATA ۱ :
تنظیم و نمایش دستگاهی که به پورت SATA۱ روی مادر بورد نصب شده .

▪ Floppy Device [Drive A / Drive B] :
تنظیمات و فعال/غیرفعال کردن درایو فلاپی دیسک

▪ System Information :
نمایش کلیاتی راجع به سیستم (در برخی سیستمها وجود دارد )

ـ نکته: دستگاههایی مانند سی¬دی¬رام ، رایتر و هارد اغلب ATA هستند و با کابلی ۸۰ رشته ای موسوم به IDE که مطابق شکل زیر است به مادربورد وصل می شود . اغلب مادربوردها دارای یک یا دو پورت IDE هستند( یعنی ۲ یا ۴ دستگاه ATA را میتوان به آن وصل کرد. به ATA در مواقعی PATA نیز گویند ).

IDE | MyComputer.ir

از آنجا که کابل IDE دارای سوکت میباشد دو سوکت آن به دو دستگاه قابل نصب است که یکی Slave و دیگری Master خواهد بود . برای تنظیم اینکه کدامیک Master و کدامیک Salve باشند در پشت این دستگاهها جامپرهایی مطابق شکل زیر تعبیه شده که با توجه به توضیحات روی دستگاه قابل تنظیم هستند .

هاردها و رایترها با سوکت SATA نیز موجودند که سرعت بسیار بیشتری دارند و کابل آنها کوچکتر میباشد . این دستگاهها با کابل موسوم به ساتا به مادربورد وصل می شوند . به هر پورت ساتا یک وسیله نصب میشود . در حال حاضر اغلب مادربوردها دارای ۲ ، ۴ و یا ۶ پورت ساتا هستند .

هاردها و رایترها با سوکت SATA نیز موجودند که سرعت بسیار بیشتری دارند و کابل آنها کوچکتر میباشد . این دستگاهها با کابل موسوم به ساتا به مادربورد وصل می شوند . به هر پورت ساتا یک وسیله نصب میشود . در حال حاضر اغلب مادربوردها دارای ۲ ، ۴ و یا ۶ پورت ساتا هستند .

۲)Advanced CMOS Features
۲) امکانات ویژه و خاص
شامل تنظیمات امکانات ویژه و خاص مربوط به BIOS سیستم میباشد .

مثلا در اغلب بایوس ها شامل موارد زیر است :
( توضیح: گزینه های قابل انتخاب برای هر تنظیم در داخل کروشه[ ] قرار داده شده )

▪ Boot Sector Protection : [ Enable/ Disable ]
فعال(Enable) یا غیرفعال (Disable) بودن سیستم حفاظت از خرابی و دستکاری غیرمجاز بایوس توسط ویروس و یا اتفاقات ناخواسته

▪ Full Screen Logo Screen : [ Enable/ Disable ]
نمایش یا عدم نمایش لوگوی شرکت سازنده مادِربورد در ابتدای روشن شدن سیستم

▪ Quick Booting : [ Enable/ Disable ]
با قرار دادن این گزینه در حالت فعال (Enable) ، سیستم پس از گذشت ۱۰ ثانیه از چک کردن تنظیمات شروع به بالا آمدن میکند . (اگر چک قعات بیش از ۱۰ ثانیه طول بکشد از چک کردن مابقی صرفنظر می کند )

▪ Boot Up Num-Lock LED : [ON / OFF ]
مشخص کردن وضعیت پیش فرض چراغ دکمه های شماره (Numbers Keys)

▪ Boot Sequence [C, CD-Rom,A / A,CD-Rom,C / CD-Rom.C,A / CD- Rom,A,C ]
با ورود به این بخش می توانید اولویت مراجعه سیستم برای بالا آمدن را به دستگاه دلخواه بدهید .

▪ Hard Disk Boot Priority : [ HDD ۰ / HDD ۱ / HDD ۲ /… ]
تنظیم اولویت بین هارددیسکها برای بالا آمدن (اینکه سیستم عامل با کمک کدام هارد بالا بیاید)

▪ First(۱st) Boot Device : [ Hard Disk / CD-ROM / Floppy / USB HDD/… ]
تنظیم اولین دستگاهی که توسط سیستم برای بوت شدن مورد استفاده قرار میگیرد

▪ Second(۲nd) Boot Device : [ Hard Disk / CD-ROM / Floppy / USB HDD/… ]
تنظیم دومین دستگاهی که توسط سیستم برای بوت شدن مورد استفاده قرار میگیرد .( به دستگاه دوم تنها زمانی مراجعه می شود که دستگاه اول نتوانسته سیستم را بوت کند )

▪ Third(۳rd) Boot Device : [ Hard Disk / CD-ROM / Floppy / USB HDD/… ]
تنظیم سومین دستگاهی که توسط سیستم برای بوت شدن مورد استفاده قرار میگیرد .( به دستگاه سوم تنها زمانی مراجعه می شود که دستگاه دوم نتوانسته سیستم را بوت کند )

▪ Other Boot Device
تنظیم دیگر دستگاهها که توسط سیستم برای بوت شدن مورد استفاده قرار میگیرند.
ـ نکته : هنگامی که میخواهیم از روی سی دی ویندوز نصب کنیم بایستی First Boot Device را CD-ROM قرار دهیم تا سیستم به محض روشن شدن به درایو سی دی مراجعه کرده و از روی سی دی بالا بیاید .
برای نصب سیستم عامل داس بایستی First Boot Device را Floppy Disc قرار دهیم تا سیستم به محض روشن شدن به درایو فلاپی مراجعه کرده و از روی فلاپی بالا بیاید .

۳) Integrated Peripherals
۳) دستگاههای مجتمع روی مادِربورد
تنظیمات مربوط به تمامی دستگاهها و قطعات روی مادِربورد ( مجتمع شده بر روی مادِربورد) یا اصطلاحا تنظیمات دستگاههای آنبورد (On Board
دستگاههای آنبورد مانند سیستم کارت صوت مادربورد و یا پورتهای USB (یو اِس بی) و (همچنین در بعضی از مادربوردها تنظیمات کارت گرافیکهای تعبیه شده روی مادِربورد ) و نیز تنظیمات مربوط به کارت شبکه تعبیه شده بر روی مادِربورد .
به توضیح بخشهای مهم این قسمت میپردازیم :

▪ USB Controller : [Disable / ۲ Ports / ۴ Ports / ۶ Ports / ۸ Ports /… ]
تنظیم فعال یا غیر فعال بودن پورتهای USB مادِربورد

▪ USB Device Legacy Support : [Enable / Disable ]
تنظیم امکان/عدم امکان استفاده از دستگاههای USB در سیستم عامل

▪ Onboard Lan Controller : [Enable / Disable ]
تنظیم فعال/غیرفعال بودن کنترلر شبکه

▪ Audio Controller : [Enable / Disable ]
تنظیم فعال/غیرفعال بودن کارت صوت مجتمع شده

▪ On-Chip ATA Controller : [Enable / Disable ]
تنظیم کنترلر دستگاههای اِتا (ATA)

▪ On-Chip SATA Controller : [Enable / Disable ]
تنظیم فعال/غیرفعال بودن کنترلر دستگاههای SATA

▪ Raid Sata Mode : [IDE / Raid۰ / Raid ۱ / Raid ۲ / …]
تنظیم سیستم استفاده از Raid ( استفاده بهینه و بدون خطا از چند هارددیسک)

▪ I/O Device :
تنظیمات مربوط به پورتهای خروجی و ورودی مادِربورد مانند LPT, Com,Mid

▪ USB Keyboard Support : [Enable / Disable ]
فعال یا غیرفعال بودن کیبورد با پورت USB ( برای کیبورد های یو اس بی حتما بایداین گزینه فعال باشد )

▪ USB Mouse Support : [Enable / Disable ]
فعال یا غیرفعال بودن ماوس با پورت USB ( برای موس های یو اس بی حتما باید این پورت فعال باشد ، در غیر اینصورت هنگام نصب ویندوز در زمانی که سیستم یو اس بی را شناسایی نمی کند موس غیر فعال می شود )

▪ Onboard Serial Port ۱ & ۲
تنظیمات مربوط به پورتهای سریال

۴) Power Management Setup
۴) تنظیمات مدیریت تغذیه سیستم
در این قسمت اغلب چند بخش اساسی وجود دارد :

▪ ACPI Function(Or Suspend Mode) : [Enable / Disable ]
تنظیم عملکرد حالت ACPI که در ویندوز ۲۰۰۰ و اکس پی قابل استفاده است )

▪ USB Device Wake UP : [Enable / Disable ]
اینکه سیستم با دستگاههای متصل به USB از حالت استندبای خارج گردد یا خیر

▪ Resume From S۳ By PS۲ Keyboard: [Enable / Disable ]
اینکه سیستم با کیبورد متصل به PS۲ از حالت استندبای خارج گردد یا خیر

▪ Resume From S۳ By PS۲ Mouse : [Enable / Disable ]
اینکه سیستم با ماوس متصل به PS۲ از حالت استندبای خارج گردد یا خیر

▪ Power Button Function : [Power Off / Suspend ]
عملکرد دکمه پاور روی کِیس ( خاموش کند و یا به حالت استندبای برود )

▪ Keyboard Power ON :
این بخش دارای ۳ گزینه است :
ـ Password : با زدن پسووردی دلخواه سیستم روشن شود
ـ Disable : حالت روشن شدن سیستم با صفحه کلید غیرفعال باشد
ـ Keyboard ۹۸ : با زدن دکمه پاور روی کیبوردهای قدیمی سیستم روشن شود .

▪ Mouse Power ON : [Enable / Disable ]
اینکه وقتی کلیک دکمه چپ ماوس کلیک گردد سیستم روشن شود .

▪ Modem Ring resume : [Enable / Disable ]
این گزینه اگر فعال باشد ، اگر مودم شما به خط تلفن متصل باشد و کسی با شما تماس بگیرد سیستم روشن می شود

۵) Pnp/PCI Configuration
۵) پیکربندی و تنظیمات مربوط به دستگاههای

▪ PCI : Peripheral Compounent Interconnect
و PNP : Plug & Play
دستگاهای PCI دستگاههایی هستند که از طریق اسلات ( شکاف) های PCI به مادربورد متصل می شوند . مانند مودم ، تی وی کپچر و یا کارت صوت
در این بخش هرکدام از شکافهای (Slot) مادربورد را میتوان تنظیم کرد که از کدام شماره وقفه(IRQ) استفاده کند .
بهتر است گزینه Auto را انتخاب کنیم تا سیستم به طور اتوماتیک شماره وقفه به دستگاهها نسبت دهد .

۶) PC Health Status یا H/W Monitor
۶) وضعیت سلامتی سیستم
این بخش نمایانگر وضعیت کلی سیستم شامل سرعت فنها ، دمای جاری سیستم و پردازنده ، ولتاژ پردازنده و ... میباشد .
در بعضی از سیستمها در این بخش گزینه های زیر نیز وجود دارند :

▪ Chassis Instruction : [Enable / Disable ]
عملکردهای جانبی کِیس مانند باز بودن درب

▪ CPU Smart Fan Target : [Disable / Level ۱ / … / Level ۵ ]
تنظیم اتوماتیک سرعت فن پردازنده در دمای زیاد

▪ CPU Fan Fail Warning : [Enable / Disable ]
هشدار در هنگام خرابی یا عملکرد بدِ فن پردازنده

▪ CPU Temp Warning : [Disable / ۵۰ / ۶۰ / ۷۰ / ۸۰ ]
هشدار رسیدن دمای پردازنده به دمای خاص

▪ CPU Temp Warning : [Enable / Disable ]
هشدار در هنگام خرابی یا عملکرد بد فن سیستم (کِیس)

۷) Frequency/Voltage Control
۷) کنترل ولتاژ و فرکانس
در این بخش می توان فرکانس کاری پردازنده و ولتاژ کاری رم و پردازنده و همچنین ولتاژ کارت گرافیکی متصل به شکاف AGP را تنظیم کرد .
این بخش بیشتر برای OverClockکردن بکار میرود .
دستکاری این بخش بدون داشتن اطلاعات دقیق و کافی ممکن است باعث سوختن مادربورد ، پردازنده و یا کارت گرافیک گردد .

۸) Top Performance / Loaf Fail-Safe / Optimized Default
۸) تنظیمات اولیه و تنظیمات کارا
این بخش که با سه نام ذکر شده بالا در دسترس است شامل تنظیمات پیش فرض و اولیه کارخانه سازنده و همچنین پیش تنظیمات پیشنهادی شرکت سازنده میباشد .
به برخی از گزینه های رایج آن میپردازیم :

▪ Load Fail-Safe Default :
بارگزاری تنظیمات پیش فرضی که از برخی از قابلیتهای مادربورد چشمپوشی می کند .

▪ Top Performance & Optimized Default :
بارگزاری تنظیمات پیش فرضی که بیشترین کارایی مادربورد سیستم را بهمراه دارد.

۹) BIOS Setting Password - Set Supervisor & User Password
۹) کلمه عبور تنظیمات بایوس / تنظیم کلمه عبور کاربر
در این بخش میتوان برای ورود به سیستم و یا ورود به تنظیمات بایوس کلمه عبور گذاشت .
با تنظیم System Password یا User Password می توان برای بالا آمدن سیستم یک کلمه عبور گذاشت تا کسی نتواند بدون مجوز از کامپیوتر استفاده کند .
با تنظیم Supervisor Password می توان برای ورود به بخش تنظیمات بایوس کلمه عبور قرار دادر .
ـ نکته : با برداشتن باطری روی مادربورد این دو کلمه عبور پاک خواهند شد و کلیه تنظیمات به حالت اولیه ( تنظمات کارخانه) برمیگردد .

۱۰) Save And Exit
۱۰) ذخیره و خروج از بایوس
در بیشتر موارد با زدن کلید F۱۰ تغییرات اعمال شده در بایوس ذخیره می شود و سیستم ری استارت و آماده کار خواهد شد .
در بعضی از مادربوردها هم بایستی گزینه Save And Exit را برای ذخیره و خروج انتخاب کرد .
گزینه Exit Without Saving نیز موجب خروج از بخش تنظیمات البته بدون ذخیره تغییرات اعمال شده میگردد .

در سالهای 1373 و 1374 دولت ایران به علت كاهش قیمت نفت، و قرارگیری در دوران بازسازی و همچنین تنشهای سیاسی دچار كمبود منابع ارزی بود و به ناچار امكان اختصاص ارز لازم به كالاهایی از قبیل تجهیزات اصلی و جانبی كامپیوتر كه عمدتاً وارداتی بودند موجود نبود و دولت الویت خود را در تأمین ارز برای صنایع قرار داده بود. 
در سالهای 1373 و 1374 دولت ایران به علت كاهش قیمت نفت، و قرارگیری در دوران بازسازی و همچنین تنشهای سیاسی دچار كمبود منابع ارزی بود و به ناچار امكان اختصاص ارز لازم به كالاهایی از قبیل تجهیزات اصلی و جانبی كامپیوتر كه عمدتاً وارداتی بودند موجود نبود و دولت الویت خود را در تأمین ارز برای صنایع قرار داده بود. در آن شرایط تقریباً تولید اساسی در زمینه تجهیزات دیجیتال وجود نداشت و به دلیل قیمت بسیار پائین محصولات تولیدی در آسیای جنوب شرقی تولید در آن زمینه مزیت رقابتی نداشت و حتی با بستن تعرفههای گمركی چند صد درصدی هم نمیشد با آنها رقابت كرد. همچنین بدلیل قرار گرفتن در دوران بازسازی بعد از جنگ و عقبماندگیهای ناشی از آن، عطش رو به گسترش استفاده از كالاهای IT در ایران شروع شده بود. در نتیحه شرایط فوق قاچاق قطعات و تجهیزات كامپیوتر به شدت گسترش یافت و به جرأت میتوان گفت بیش از نود درصد نیاز بازار از طریق همین قاچاق تأمین میشد و خود دولت بزرگترین مصرف كننده آن بود.

در میان كالاهای IT ، مانیتور جایگاهی خاص داشت اولاً حجم آن نسبت به سایر قطعات بسیار بزرگ بود( مقایسه كنید با سایر قطعات مانند CPU و كارتهای گرافیكی و...) كه قاچاق آن را سخت و پرهزینه میكرد طوری كه در بعضی مواقع قیمت آن در ایران بیش از دو و یا حتی سه برابر آن در كشوری مانند تركیه كه خود وارد كننده و نسبت به ایران از بازار تولید دورتر میباشد، بود. همچنین كالاهای IT از نوع كالاهایی میباشند كه نرخ تغییرات فناوری در آن بسیار بالا میباشد و كالاهای موجود در بازار به زودی توسط كالاهای جدید منسوخ و از رده خارج میشوند، و لی در این میان مانیتور تقریباً كندترین نرخ را دارا میباشد. (مثلاً مقایسه كنید نرخ تغییرات مادربرد و CPU را با مانیتور)

مجموعه عوامل فوق نشان میداد كه تولید مانیتور در داخل دارای ارزش افزوده مناسب خواهد بود. شركتهای مختلفی اقدام به این كار كرده بودند و چندین مارك معروف از جمله SAMSUNG,TATUNG,HUNSOL,ACER را شروع به تولید و ارائه به بازار كرده بودند، كه هر كدام به دلایل خاص خودشان نمیتوانستند و یا نمیخواستند پاسخگوی نیاز عمده بازار باشند. مثلاً ACER توسط ایزایران ارائه میشد كه عمدتاً به دولتی بودن و روابط خود در مركز سازمانها دلخوش كرده بود و غافل از این بود كه بازار دولتی دیگر چند بانك بزرگ و چند مشتری سنتی قدیمی IT نیست و یا حتی دولتیها هم فقط توسط سازمان مركزی اقدام به خرید نمیكنند. بنابرین غافل از بخش غیر دولتی و غیر مركزی بود. مانیتورهای SAMSUNG توسط كارخانجات رادیو شهاب ارائه میشد، كه دارای شبكه توزیع و خدمات بسیار ضعیفی بود كه همگی از فروشندگان و ارائه كنندگان لوازم خانگی و عمدتاً تلویزیون بودند و اصلاً اطلاعی از بازار محصولات IT نداشتند به همان روشی كه تلویزیون شهاب را تولید و ارائه میكردند به همان طریق هم مانیتور تولید، فروش و پشتیبانی میكردند. بنابرین تقریباً حضوری در بازار IT نداشتند. مانیتورهای Hunsol و Tatung توسط شركتهای خصوصی تولید و ارائه میشدند كه دارای مدل كسب و كاری محدود بوده و بیشتر بصورت كارگاهی اقدام به این كار كرده بودند، به صورت بسیار بسته عمل میكردند و شبكه بسیار ضعیف و غیر معتبری را برای توزیع و پشتیبانی محصولات خود انتخاب كرده بودند، در نتیجه حضورشان در بازار ملموس نبود. بنابرین بازار بسیار بكر و بازی برای یك بازیگر هوشمند و قدرتمند بوجود آمده بود.

در این زمان مادیران كه در آن زمان با نام مركز ماشینهای اداری ایران مشهور بود وارد بازار گردید. آنها قبلاً هوشمندی خود را در درك تأثیر عواملی محیطی از قبیل تغییر تصمیمات سیاسی، نرخ و نحوه ارائه ارز، قوانین واردات گمركی كه در اقتصاد ایران تأثیرات شدیدی دارند نشان داده بودند و همواره از آن استفاده لازم را برده و یا حداقل مانع لطمات جدی آن بر كسب و كار خودشان میشدند. مثلاً در اوایل دهه هفتاد هر نوع تغییر در قیمت و یا در ارائه چاپگرهای اپسون كه مركز ماشینهای اداری ایران آنرا در ایران به بازار ارائه میكرد نشان از یك تصمیم سیاسی و اقتصادی موثر در فضای كسب و كار بود كه معمولاً در شرف اعلام رسمی قرار داشت. در این زمان نیز آنها در بهترین شرایط برای عوامل خاص صنعت مانیتور وارد عمل گردیدند. اولاً شرایط محیط كلان بدلیل عدم تخصیص ارز برای واردات و حمایت ضمنی دولت از تولید و همچنین سختی شرایط قاچاق مانیتور در شرایط مناسبی برای تولید در داخل قرار داشت و ثانیاً به دلایلی كه در بالا توضیح داده شد نیروهای رقابتی در ضعیفترین شرایط خود قرار داشتند. آنها وارد بازار شدند و یكی از ماركهای تجاری مشهور دنیا یعنی LG را اقدام به تولید و ارائه كردند.

مادیران اقدام به محصولی متمایز در زمینه مانیتور نمود. در ویژگیهای محصول آنها همواره استانداردها و تكنولوژیهای جدید استفاده میشد كه رقبا معمولاً بعضی مواقع ماهها و یا یكی دو سال بعد میتوانستند محصولی با آن ویژگی ارائه دهند. ارائه محصولات با استانداردهای TCO ، MPRII و... مانیتورهای صفحه تخت( Flat ) و LCD از آن جمله میباشند.

آنها در وهله اول از شهرت تجاری LG استفاده كردند و بعداً خود با عملكردشان به وجهه این مارك تجاری در ایران بیش از استحقاق جهانی LG افزودند. در سال 1379 سهم LG از بازار جهانی مانیتور چیزی در حدود 25% ولی در ایران چیزی بیش از 70% بود. طوری كه درایران در هر سازمانی شما میتوانستید شاهد حضور مانیتورهای LG بر روی میزهای كاركنان باشید.

مادیران قبل از ارائه مانیتورهای LG چاپگرهای EPSON و دستگاههای كپی SHARP را ارائه میكرد. بنابرین در سرتاسر ایران دارای یك شبكه گسترده توزیع ماشینهای اداری آماده بود. آنها در این زمینه به آنچه كه از قبل داشتند بسنده نكردند بلكه اقدام به یارگیری جدید كردند و در هر منطقهای اقدام به شناسایی شركتها و موسسات خوشنام در زمینه IT نموده و آنها را وارد شبكه خود كردند. برای شبكه همكاران خود علاوه بر مارجین ناشی از فروش كالا سایر مزیتهای جانبی از قبیل سمینارهای مختلف، مسافرتهای دورهای خارج از كشور، جوایز و هدیههای گوناگون و... ارائه دادند.

مادیران معمولاً محصولات با ویژگیهای جدید را همواره قبل از دیگران ارائه و حتی قبل از اینكه بقیه مشابه آنرا ارائه دهند از چرخه تولید و عرضه خارج میكند بنابرین همواره از مزیت پیشرو بودن " First Mover " برخوردار میباشد.

مادیران در اكثر شهرها دارای نمایندگیهای خدمات پس از فروش و در اكثر مراكز استان خود مستقیماً دارای دفتر پشتیبانی و دارای انبار كالا و قطعات تعمیری میباشد. در شرایطی مانند ایران كه به دلیل تحریمهای اقتصادی و مشكلات مختلف در تأمین قطعات، عملیاتی نگهداشتن تجهیزات عملی سخت میباشد، نمایندگیهای خدمات مادیران تقریباً همواره امكان ارائه به موقع سرویس به مشتریانشان را داشتهاند. همكاران به طور مرتب برای آموزش سرویس و تعمیر محصولات جدید فراخوانده میشوند. نمایندگیها دارای تجهیزات جایگزین مناسب برای مواقع اضطراری میباشند. تقریباً میشود گفت خدمات پس از فروش مادیران در ایران بینظیر میباشد.

عملاً مادیران با این شیوه عملكرد خود تبدیل به پیشگام در صنعت مانیتور در ایران شده است. آنها توانستهاند شهرت كسب كرده و وفاداری مشتریان را كسب كنند، شبكهای وسیعی از مشتریان مانیتورهای LG ایجاد كنند، شبكه وسیع و معتبری برای توزیع و ارائه خدمات پس از فروش محصولات خود ایجاد كنند و تبدیل به اصلیترین بازیگر صنعت مانیتور در ایران بگردند.

طبیعی است چنین این پیشگامی LG در بازار ایران، در نهایت نمیتوانست برای رقبا قابل تحمل باشد. هركسی اندك اطلاعی از فضای كسب و كار كشور كره جنوبی داشته باشد، میداند دو كمپانی LG و SAMSUNG در این كشور شدیداً با هم رقابت میكنند و جای تعجب است كه در رقابت با یكدیگر بعضی مواقع حتی رقبای خارجی را فراموش میكنند. نهایتاً SAMSUNG به اشتباه خود در بازار ایران پی برد، شاید شركت دولتی مثل شهاب در شرایط جنگ و تحریم اقتصادی در تولید تلویزیون برای SAMSUNG ارزش افزوده مناسبی ایجاد كرده بود ولی این شركت بدون استفاده از رانتهای دولتی با آن ساختار پوسیده و پر هزینه نمیتوانست رقیبی برای مجموعهای مثل مادیران در حال حاضر اقتصاد ایران باشد. اصلاً آنها دركی از بازار IT در ایران نداشتند و فقط یك كارخانه دولتی بودند.

كمپانی SAMSUNG در حال حاضر توسط شركت خصوصی سام الكترونیك وارد میدان شده است. آنها به طور جدی مادیران را به چالش كشاندهاند. شبكه توزیع و پشتیبانی خود را به سرعت گسترش میدهند. روشهای مادیران را در جذب مشتریان و شركتهای همكار تقلید میكنند و حتی اقدام به یارگیری از داخل خود مادیران و شركتهای همكار مادیران می­كنند. طوری كه در بعضی مواقع مادیران مجبور به تهدید همكاران خود جهت جلوگیری از این امر میشود. آنها محصولات خود را تنوع میبخشند و سعی در ارائه آخرین تكنولوژیها در محصولات خود میكنند. از مزیتها و برتریهای تكنولوژیكی و تجاری SAMSUNG به خوبی استفاده میكنند و محصولات بیشتری از SAMSUNG را از قبیل هارددیسك، تلویزیون، CD/DVD Drive و... را ارائه میدهند، و توانستهاند سهم قابل توجهی از بازار را تا به حال بدست آورند. دیگر بودن مانیتورهای SAMSUNG روی میز كاركنان ایرانی چیز رایجی میشود.

با این حال هنوز سامالكترونیك انباشت تجربه و دانش اجرایی مادیران را ندارد، شبكه مشتریان و همكاران سامالكترونیك به گستردگی مادیران نیست و كیفیت خدمات پس از فروش آن هنوز به پای مادیران نمیرسد. و حتی تنوع محصولات آن هم به مادیران نمیرسد. ولی با این حال تجربه سه چهار سال اخیر نشان میدهد كه مزیتهای حال حاضر مادیران چیزی نیست كه برای همیشه به آن دلخوش كند رقابت در حال حاضر جدیتر از ده سال قبل میباشد.

جنبه‌ها انقلابی در شی‌گرایی هستند و راه حل‌هایی را برای برخی از مشکلاتی ارائه می‌دهند که ممکن است در مسیر مدل‌سازی برنامه‌ها با آنها مواجه شوید. 

در ابتدای پیدایش علوم کامپیوتر، برنامه‌نویسان کدهایی در سطح ماشین می‌نوشتند. به همین دلیل بیشتر توجه آنان معطوف به مجموعه دستورات ماشین بود. به تدریج زبان‌های سطح بالا ایجاد شد و در نتیجه توجه برنامه‌نویسان بیشتر به اصل مسئله معطوف گردید. اکنون سطح انتزاعی بر روی کامپیوترهای مختلف ایجاد شده است. یعنی برنامه‌ی نوشته شده روی هر ماشین اجرا می‌شود.

در زبان‌های ساخت‌یافته ، برنامه را به تعدادی روال تقسیم می‌نمودند، بدین صورت که هر روال کار خاصی را انجام می‌داد. برنامه‌نویسی شی‌گرایی اجازه می‌دهد تا سیستمی دارای اشیای مرتبط و همکار داشته باشید. کلاس ‌ها این امکان را فراهم می‌کنند که جزییات پیاده‌سازی را پشت واسط برنامه‌نویسی پنهان نمایید. چندشکلی یا چندریختی ، رفتار و واسط مشترکی را برای مفاهیم مشابه نشان می‌دهد. بدین وسیله قادر خواهید بود تا پیمانه‌های خاص و جدیدی را بدون نیاز به دست‌کاری در پیاده‌سازی مفاهیم پایه ایجاد نمایید.

روش‌های برنامه‌نویسی و زبان‌ها در واقع راه ارتباط با ماشین را تعریف می‌کنند. هر روش جدید، شیوه‌های نو را برای تجزیه‌ی مساله ارائه می‌دهد که عبارتند از: کد ماشین، کد مستقل از ماشین، روال‌ها، کلاس‌ها و غیره. هر شیوه‌ی جدید، نگرشی تازه جهت تبدیل نیازهای سیستم به زیرساخت‌های برنامه‌نویسی ارائه می‌دهد. تکامل این نوع شیوه‌های برنامه‌نویسی امکانی را فراهم می‌نماید تا سیستم‌های پیچیده‌تری ایجاد کنید. عکس این مطلب نیز صادق می‌باشد. یعنی سیستم‌های پیچیده می‌توانند پیاده‌سازی شوند.

اکنون، برنامه‌نویسی شی‌گرا به عنوان روش ایجاد پروژه‌های نرم‌افزاری استفاده می‌شود. این شیوه قدرت خود را در مدل‌سازی رفتارهای معمولی نشان داده است. اما این روش به خوبی نمی‌تواند بر روی رفتارهایی که بین چندین پیمانه مشترک وجود دارند، کار کند. برعکس، شیوه‌ی جنبه‌گرا تا حد قابل توجهی این مشکل را برطرف می‌کند.

در سال 1972 پارانز مفهومی به نام جداسازی دغدغه‌ها را مطرح کرده که امروزه جزء مفاهیم اساسی در فرآیند مهندسی نرم‌افزار به شمار می‌آید. این مفهوم به صورت زیر تعریف شده است:
"قابلیت تشخیص، کپسوله‌سازی و کار با دغدغه، هدف و یا مقصود هستند"
دغدغه را می‌توان به عنوان محرکی برای تقسیم نرم‌افزار به بخش‌های قابل مدیریت درنظر گرفت. برای نمونه، یک وظیفه‌مندی خاص نرم افزار و مسائلی که به خواسته‌های غیروظیفه‌مندی مرتبط می‌شوند مانند ثبت وقایع، امنیت و غیره، همگی به عنوان دغدغه هستند، البته با توجه به جداسازی دغدغه‌ها آنها را در قالب واحدهای مستقل کپسوله کرده‌اند.

در سال 1997، مشهورترین رویکرد زبان جنبه‌گرا به نام AspectJ ابتدا توسط گروهی درXerox PARC عمومیت یافت. این گروه روی پروتکل‌ها و ایده‌ی مدل‌سازی دغدغه‌های مشترک کار می‌کردند. در همان حال، گروهی در شرکت IBM برنامه‌نویسی موضوع‌گرا را مطرح کردند. برنامه‌نویسی موضوع‌گرا و عناوین بعدی آن، تحت نام "جداسازی چندبعدی دغدغه‌ها"، به جداسازی و ادغام پیمانه‌های مختلف برنامه‌نویسی بر پایه‌ی دغدغه‌هایی در ابعاد مختلف پرداخته‌اند. [1]

نخستین کار در دانشگاه Twente هلند انجام یافت که در مورد فیلترهای ادغام‌سازی کار می‌کردند. به طوری که در پیاده‌سازی فیلترهایی که رفتار شی را در اجرا پیشرفت می‌دادند دخیل بودند. در دانشگاه Northeastern نیز انتزاعی از ساختار کلاس‌ها انجام گرفت که پشتیبانی بهتری از مفهوم دانش و رفتار عملیاتی ارائه می‌داد. در سال 1997، کریستیانا لوپز از هر دو مقاله استفاده کرد و زبان D-Java را به عنوان اولین مجموعه‌ی رسمی از زبان جنبه‌گرا ارائه نمود.

شیوه‌ی موضوعی اولین روشی بود که مفاهیم جنبه‌گرایی را با زبان مدل‌سازی یکپارچه ادغام کرد. این کار مشترکی از چندین گروه با گروه برنامه‌نویسی موضوع‌گرا است. برنامه‌نویسی موضوع‌گرا به طراحی موضوع‌گرا تبدیل شده و در سال 2001 به Theme/UML تبدیل گردید. تعریف و نمایش دغدغه‌ها برای نخستین بار در مستندات الیسا و گیل مورفی از دانشگاه British Columbia ارائه شد و در سال 2003 به عنوان بخشی از شیوه‌ی موضوعی طراحی جنبه‌گرا به نام Theme/Doc مطرح گردید.

حدود یک دهه‌ی قبل، به دنبال موفقیت درخور توجه ابزار CASE ، چیکوفسکی و کراس مبحث مهندسی معکوس و بازیابی طراحی را مطرح نمودند. تعریفی که آنها از مهندسی معکوس داشتند در زیر ارائه شده است:
"مهندسی معکوس، تحلیل یک سیستم به منظور تشخیص اجزا، ترکیبات فعلی، روابط بینابین آنها، استخراج و تولید تجریدهای موجود در سیستم و داده‌های مربوط به طراحی است." [2]
در دو دهه‌ی قبل، محققان امکاناتی را به منظور کشف، اعمال تغییر، تحلیل، جمع‌بندی، تولید، تجزیه و به تصویر کشیدن محصولات نرم‌افزاری ابداع کردند. این امکانات شامل تهیه‌ی اسناد نرم‌افزاری در شکل‌های گوناگون، نمایش کد میانی، داده و معماری بود. اغلب ابزارهای مهندسی معکوس بر استخراج ساختار درونی سیستم موجود با هدف انتقال آن به ذهن مهندس نرم افزار تمرکز دارد. در هر صورت، این ابزارها راه زیادی در پیش دارند تا به مرحله‌ای برسند که مورد استفاده‌ی روزانه‌ی مهندسان نرم‌افزار قرار گیرند. مطالعه و درک برنامه در صنعت نرم‌افزار به منظور کنترل هزینه و ریسک چرخه‌ی تحولات سیستم‌های نرم‌افزاری از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد.

استفاده از شبکه های کامپیوتری در چندین سال اخیر رشد و به موازات آن سازمان ها و موسسات متعددی اقدام به برپاسازی شبکه نموده اند. هر شبکه کامپیوتری می بایست با توجه به شرایط و سیاست های هر سازمان ، طراحی و در ادامه پیاده سازی گردد. 
استفاده از شبکه های کامپیوتری در چندین سال اخیر رشد و به موازات آن سازمان ها و موسسات متعددی اقدام به برپاسازی شبکه نموده اند. هر شبکه کامپیوتری می بایست با توجه به شرایط و سیاست های هر سازمان ، طراحی و در ادامه پیاده سازی گردد .شبکه ها ی کامپیوتری زیرساخت لازم برای استفاده از منابع فیزیکی و منطقی را در یک سازمان فراهم می نمایند . بدیهی است در صورتی که زیرساخت فوق به درستی طراحی نگردد، در زمان استفاده از شبکه با مشکلات متفاوتی برخورد نموده و می بایست هزینه های زیادی به منظور نگهداری و تطبیق آن با خواسته ها ی مورد نظر( جدید) ، صرف گردد ( اگر خوش شانس باشیم و مجبور نشویم که از اول همه چیز را مجددا" شروع نمائیم !) . یکی از علل اصلی در بروز اینچنین مشکلاتی ، به طراحی شبکه پس از پیاده سازی آن برمی گردد. ( در ابتدا شبکه را پیاده سازی می نمائیم و بعد سراغ طراحی می رویم ! ) .
برپاسازی هر شبکه کامپیوتری تابع مجموعه سیاست هائی است که با استناد به آنان در ابتدا طراحی منطقی شبکه و در ادامه طراحی فیزیکی ، انجام خواهد شد . پس از اتمام مراحل طراحی ، امکان پیاده سازی شبکه با توجه به استراتژی تدوین شده ، فراهم می گردد.
در زمان طراحی یک شبکه ، سوالات متعددی مطرح می گردد :
برای طراحی یک شبکه از کجا می بایست شروع کرد ؟
چه پارامترهائی را می بایست در نظر گرفت ؟
هدف از برپاسازی یک شبکه چیست ؟
انتطار کاربران از یک شبکه چیست ؟
آیا شبکه موجود ارتقاء می یابد و یا یک شبکه از ابتدا طراحی می گردد ؟
چه سرویس ها و خدماتی بر روی شبکه، ارائه خواهد شد ؟
و ...
سوالات فوق ، صرفا" نمونه هائی در این زمینه بوده که می بایست پاسخ آنان متناسب با واقعیت های موجود در هر سازمان ، مشخص گردد . ( یکی از اشکالات ما استفاده از پاسخ های ایستا در مواجهه با مسائل پویا است !) .
در این مقاله قصد داریم به بررسی پارامترهای لازم در خصوص تدوین یک استراتژی مشخص به منظور طراحی شبکه پرداخته تا از این طریق امکان طراحی منطقی ، طراحی فیزیکی و در نهایت پیاده سازی مطلوب یک شبکه کامپیوتری ، فراهم گردد .

مقدمه
قبل از طراحی فیزیکی شبکه ، می بایست در ابتدا و بر اساس یک فرآیند مشخص ، خواسته ها شناسائی و آنالیز گردند. چرا قصد ایجاد شبکه را داریم و این شبکه می بایست چه سرویس ها و خدماتی را ارائه نماید ؟ به چه منابعی نیار می باشد ؟ برای تامین سرویس ها و خدمات مورد نظر اکثریت کاربران ، چه اقداماتی می بایست انجام داد ؟ در ادامه می بایست به مواردی همچون پروتکل مورد نظر برای استفاده در شبکه ، سرعت شبکه و از همه مهم تر، مسائل امنیتی شبکه پرداخته گردد. هر یک از مسائل فوق ، تاثیر خاص خود را در طراحی منطقی یک شبکه به دنبال خواهند داشت .یکی دیگر از پارامترهائی که معمولا" از طرف مدیریت سازمان دنبال و به آن اهمیت داده می شود ، هزینه نهائی برپاسازی شبکه است . بنابراین لازم است در زمان طراحی منطقی شبکه به بودجه در نظر گرفته شده نیز توجه نمود .
در صورتی که قصد ایجاد یک شبکه و تهیه نرم افزارهای جدیدی وجود داشته باشد ، زمان زیادی صرف بررسی توانمندی نرم افزارها ، هزینه های مستقیم و غیر مستقیم آنان ( آموزش کاربران ، کارکنان شبکه و سایر موارد دیگر ) ، خواهد شد .در برخی موارد ممکن است تصمیم گرفته شود که از خرید نرم افزارهای جدید صرفنظر نموده و نرم افزارهای قدیمی را ارتقاء داد. تعداد زیادی از برنامه های کامپیوتری که با استفاده از زبانهائی نظیر : کوبال ، بیسیک و فرترن نوشته شده اند ، ممکن است دارای قابلیت های خاصی در محیط شبکه بوده که استفاده از آنان نیازمند بکارگیری پروتکل های قدیمی باشد. در چنین مواردی لازم است به چندین موضوع دیگر نیز توجه گردد :

هزینه ارتقاء هزاران خط کد نوشته شده قدیمی توسط نسخه های جدید و پیشرفته همان زبان های برنامه نویسی ، چه میزان است ؟
هزینه ارتقاء برنامه ها به یک زبان برنامه نویسی شی گراء چه میزان است ؟
آیا به منظور صرفه جوئی در هزینه ها ، می توان بخش های خاصی از شبکه را ارتقاء و از سخت افزارها و یا نرم افزارهای خاصی برای ارتباط با عناصر قدیمی شبکه استفاده نمود؟

با توجه به هزینه و زمان ارتقاء برنامه های نوشته شده قدیمی توسط زبان های جدید برنامه نویسی ، ممکن است تصمیم گرفته شود که فعلا" و تا زمانی که نرم افزارهای جدید نوشته و جایگزین گردند از نرم افزارهای موجود حمایت و پشتیبانی شود. در این رابطه ممکن است بتوان از یک بسته نرم افراری به عنوان گزینه ای جایگزین در ارتباط با برنامه های قدیمی نیز استفاده نمود. در صورتی که می توان با اعمال تغییراتی اندک و ترجمه کد منبع برنامه ، امکان اجرای برنامه را بر روی یک سیستم عامل جدید فراهم نمود ، قطعا" هزینه مورد نظر بمراتب کمتر از حالتی است که برنامه از ابتدا و متناسب با خواسته های جدید ، بازنویسی گردد. یکی دیگر از مسائلی که می بایست در زمان ارتقاء یک برنامه جدید مورد توجه قرار گیرد ، آموزش کاربرانی است که از نرم افزار فوق استفاده می نمایند .

برنامه ریزی برای طراحی منطقی شبکه
برای طراحی منطقی شبکه ، می توان از یک و یا دونقطه کار خود را شروع کرد: طراحی و نصب یک شبکه جدید و یا ارتقاء شبکه موجود. در هر دو حالت ، می بایست اطلاعات مورد نیاز در خصوص چندین عامل اساسی و مهم را قبل از طراحی منطقی شبکه ، جمع آوری نمود. مثلا" با توجه به سرویس ها و خدماتی که قصد ارائه آنان به سرویس گیرندگان شبکه را داریم ، می بایست به بررسی و آنالیز الگوهای ترافیک در شبکه پرداخته گردد . شناسائی نقاط حساس و بحرانی (در حد امکان ) ، کاهش ترافیک موجود با ارائه مسیرهای متعدد به منابع و تامین سرویس دهندگان متعددی که مسئولیت پاسخگوئی به داده های مهم با هدف تامین Load balancing را دارا می باشند ، نمونه هائی در این رابطه می باشد .برای برنامه ریزی در خصوص طراحی منطقی شبکه می بایست به عواملی دیگر نیز توجه و در خصوص آنان تعیین تکلیف شود :

سرویس گیرندگان، چه افرادی می باشند؟ نیاز واقعی آنان چیست ؟چگونه از نیاز آنان آگاهی پیدا کرده اید ؟ آیا اطلاعات جمع آوری شده معتبر است ؟

چه نوع سرویس ها و یا خدماتی می بایست بر روی شبکه ارائه گردد؟ آیا در این رابطه محدودیت های خاصی وجود دارد ؟ آیا قصد استفاده و پیکربندی یک فایروال بین شبکه های محلی وجود دارد ؟ در صورت وجود فایروال ، به منظور استفاده از اینترنت به پیکربندی خاصی نیاز می باشد؟

آیا صرفا" به کاربران داخلی شبکه ، امکان استفاده از اینترنت داده می شود و یا کاربران خارجی ( مشتریان سازمان ) نیز می بایست قادر به دستیبابی شبکه باشند ؟ هزینه دستیابی و ارائه سرویس ها و خدمات به کاربران خارجی از طریق اینترنت، چه میزان است ؟ ؟ آیا تمامی کاربران شبکه مجاز به استفاده از سرویس پست الکترونیکی می باشند (سیستم داخلی و یا خارجی از طریق فایروال ) . کاربران شبکه ، امکان دستیابی به چه سایت هائی را دارا خواهند بود؟ آیا سازمان شما دارای کاربرانی است که در منزل و یا محیط خارج از اداره مشغول به کار بوده و لازم است به شبکه از طریق Dial-up و یا VPN ( از طریق ایننترنت ) ، دستیابی نمایند ؟

یکی از موضوعات مهمی که امروزه مورد توجه اکثر سازمان ها می باشد ، نحوه تامین امکان دستیابی نامحدود به اینترنت برای کاربران است. در صورتی که کاربران نیازمند مبادله نامه الکترونیکی با مشتریان سازمان و یا مشاوران خارج از شرکت می باشند ، می بایست ترافیک موجود را از طریق یک برنامه فیلتر محتوا و یا فایروال انجام و به کمک نرم افزارهائی که حفاظت لازم در مقابل ویروس ها را ارائه می نمایند ، عملیات تشخیص و پیشگیری از کد های مخرب و یا فایل ضمیمه آلوده را نیز انجام داد.
با استفاده از نرم افزارهائی نظیر FTP ،کاربران قادر به ارسال و یا دریافت فایل از طریق سیستم های راه دور می باشند .آیا در این خصوص تابع یک سیاست مشخص شده ای بوده و می توان پتانسیل فوق را بدون این که اثرات جانبی خاصی را به دنبال داشته باشد در اختیار کاربران قرار داد ؟ از لحاظ امنیتی ،امکان اجرای هر برنامه جدید بر روی هر کامپیوتر ( سرویس گیرنده و یا سرویس دهنده ) بدون بررسی لازم در خصوص امنیت برنامه ، تهدیدی جدی در هر شبکه کامپیوتری محسوب می گردد .

آیا کاربران شبکه با یک مشکل خاص کوچک که می تواند برای دقایقی شبکه و سرویس های آن را غیر فعال نماید ، کنار می آیند و یا می بایست شبکه تحت هر شرایطی به منظور ارائه خدمات و سرویس ها ، فعال و امکان دستیابی به آن وجود داشته باشد ؟ آیا به سرویس دهندگان کلاستر شده ای به منظور در دسترس بودن دائم شبکه ، نیاز می باشد ؟ آیا کاربران در زمان غیرفعال بودن شبکه ، چیزی را از دست خواهند داد ؟ آیا یک سازمان توان مالی لازم در خصوص پرداخت هزینه های مربوط به ایجاد زیرساخت لازم برای فعال بودن دائمی شبکه را دارا می باشد ؟ مثلا" می توان توپولوژی های اضافه ای را در شبکه پیش بینی تا بتوان از آنان برای پیشگیری از بروز اشکال در یک نقطه و غیر فعال شدن شبکه ، استفاده گردد. امروزه با بکارگیری تجهیزات خاص سخت افزاری به همراه نرم افزاری مربوطه ، می توان از راهکارهای متعددی به منظور انتقال داده های ارزشمند در یک سازمان و حفاظت از آنان در صورت بروز اشکال ، استفاده نمود.

در صورتی که قصد ارتقاء شبکه موجود وجود داشته باشد ، آیا می توان از پروتکل های فعلی استفاده کرد و یا می بایست به یک استاندارد جدید در ارتباط با پروتکل ها ، سوئیچ نمود ؟ در صورتی که یک شبکه جدید طراحی می گردد ، چه عواملی می تواند در خصوص انتخاب پروتکل شبکه ، تاثیر گذار باشد ؟ اترنت ، متداولترین تکنولوژی شبکه ها ی محلی ( LAN ) و TCP/IP ، متداولترین پروتکلی است که بر روی اترنت ، اجراء می گردد . در برخی موارد ممکن است لازم باشد که سایر تکنولوژی های موجود نیز بررسی و در رابطه با استفاده از آنان ، تصمیم گیری گردد .

استفاده کنندگان شبکه چه افرادی هستند ؟
این سوال به نظر خیلی ساده می آید. ما نمی گوئیم که نام استفاده کنندگان چیست ؟ هدف از سوال فوق، آشنائی با نوع عملکرد شغلی و حوزه وظایف هر یک از کاربران شبکه است . طراحان شبکه های کامپیوتری نیازمند تامین الگوها و خواسته ها متناسب با ماهیت عملیاتی هر یک از بخش های یک سازمان بوده تا بتوانند سرویس دهندگان را به درستی سازماندهی نموده و پهنای باند مناسب برای هر یک از بخش های فوق را تامین و آن را در طرح شبکه ، لحاظ نمایند . مثلا" در اکثر سازمان ها ، بخش عمده ترافیک شبکه مربوط به واحد مهندسی است . بنابراین در چنین مواردی لازم است امکانات لازم در خصوص مبادله داده در چنین واحدهائی به درستی پیش بینی شود .

شبکه مورد نظر می بایست چه نوع سرویس ها و خدماتی را ارائه نماید ؟
مهمترین وظیفه یک شبکه ، حمایت از نرم افزارهائی است که امکان استفاده از آنان برای چندین کاربر ، وجود داشته باشد. در این رابطه لازم است در ابتدا لیستی از انواع نرم افزارهائی که در حال حاضر استفاده می گردد و همچنین لیستی از نرم افزارهائی را که کاربران تقاضای استفاده از آنان را نموده اند، تهیه گردد. هر برنامه دارای یک فایل توضیحات کمکی است که در آن به مسائل متفاوتی از جمله رویکردهای امنیتی ، اشاره می گردد ( در صورت وجود ) . نرم افزارهای عمومی شبکه در حال حاضر FTP، telnet و مرورگرهای وب بوده که نسخه های خاص امنیتی در ارتباط با هر یک از آنان نیز ارائه شده است . برخی از این نوع نرم افزارها دارای نسخه هائی می باشند که همزمان با نصب ، حفره ها و روزنه های متعددی را برروی شبکه ایجاد می نمایند . صرفنظر از این که چه نرم افزارهائی برای استفاده در شبکه انتخاب می گردد ، می بایست به دو نکته مهم در این رابطه توجه گردد :

آیا برنامه ایمن و مطمئن می باشد؟ اکثر برنامه ها در حال حاضر دارای نسخه هائی ایمن بوده و یا می توان آنان را به همراه یک سرویس دهنده Proxy به منظور کمک در جهت کاهش احتمال بکارگیری نادرست ، استفاده نمود.سرویس دهندگان Proxy ، یکی از عناصر اصلی و مهم در فایروال ها بوده و لازم است به نقش و جایگاه آنان بیشتر توجه گردد. حتی شرکت های بزرگ نیز در معرض تهدید و آسیب بوده و هر سازمان می بایست دارای کارشناسانی ماهر به منظور پیشگیری و برخورد با مشکلات امنیتی خاص در شبکه باشد .

آیا یک برنامه با برنامه دیگر Overlap دارد؟ هر کاربر دارای نرم افزار مورد علاقه خود می باشد . برخی افراد یک واژه پرداز را دوست دارند و عده ای دیگر به واژه پردازه دیگری علاقه مند می باشند. در زمان استفاده از چنین نرم افزارهائی لازم است حتی المقدور سعی گردد از یک محصول خاص بمظور تامین خواسته تمامی کاربران ،استفاده گردد. فراموش نکنیم که پشتیبانی چندین برنامه که عملیات مشابه و یکسانی را انجام می دهند هم سرمایه های مالی را هدر خواهد داد و هم می تواند سردرگمی ، تلف شدن زمان و بروز مشکلات مختلف در جهت مدیریت آنان توسط گروه مدیریت و پشتیبان شبکه را به دنبال داشته باشد .

هر برنامه و یا سرویس جدیدی را که قصد نصب و فعال شدن آن را در شبکه داشته باشیم ، می بایست در ابتدا بررسی و در ادامه متناسب با سیاست ها و شرایط موجود ، پیکربندی نمود . برنامه های جدید می بایست منطبق بر این حقیقت باشند که چرا به وجود آنان نیاز می باشد؟ در صورتی که یک برنامه موجود می تواند به منظور تحقق اهداف خاصی استفاده گردد ، چرا به برنامه ای دیگر نیاز می باشد ؟ آیا عدم کارائی برنامه قدیمی بررسی و بر اساس نتایج به دست آمده به سراغ تهیه یک نرم افزار جدید می رویم ؟ همواره لازم است برنامه جدید بررسی تا اطمینان لازم در خصوص تامین خواسته ها توسط آن حاصل گردد.این موضوع در رابطه با برنامه های قدیمی نیز صدق خواهد کرد: آیا این نوع برنامه ها بر روی شبکه جدید و یا شبکه موجود که قصد ارتقاء آن را داریم ، کار خواهند کرد؟
آیا استفاده از شبکه ، مانیتور می گردد؟ آیا به کاربران شبکه اجازه داده می شود که اکثر وقت خود را در طی روز به استفاده از اینترنت و یا ارسال و یا دریافت نامه های الکترونیکی شخصی ، صرف نمایند ؟ تعداد زیادی از سازمان ها و موسسات امکان استفاده از تلفن برای کاربردهای شخصی را با لحاط نمودن سیاست های خاصی در اختیار کارکنان خود قرار می دهند. آیا در زمان تعریف آدرس الکترونیکی کاربران ، راهکاری مناسب در این خصوص انتخاب و به آنان اعلام شده است ؟ آیا پیشگیری لازم به منظور دستیابی به سایت هائی که ارتباطی با عملکرد شغلی پرسنل ندارند ، پیش بینی شده است ؟

برای هر یک از لینک های شبکه به چه درجه ای از اطمینان نیاز است ؟
از کار افتادن شبکه و غیر فعال شدن سرویس های آن تا چه میزان قابل قبول است ؟ شاید اکثر کاربران در پاسخ زمان صفر را مطرح نموده و تمایل دارند که شبکه تحت هر شرایطی فعال و در دسترس باشد . عناصر مهم در شبکه ، نظیر سرویس دهندگان فایل دارای استعداد لازم برای پذیرش اشکالات و بروز خطاء می باشند . در سرویس دهندگان بزرگ ، از دو منبع تغذیه متفاوت که هر کدام به یک ups جداگانه متصل می گردند ، استفاده می شود و از فن آوری های Raid به منظور اطمینان از صحت ارائه اطلاعات در رابطه با حوادثی که ممکن است باعث از کار افتادن یک دیسک گردد ، استفاده می شود. در صورتی که دو بخش متفاوت یک سازمان از طریق یک خط ارتباطی ( لینک ) خاص با یکدیگر مرتبط شده باشند و لازم است که همواره ارتباط بین آنان بصورت تمام وقت برقرار باشد، می بایست برنامه ریزی لازم در خصوص ایجاد چندین لینک بین دو سایت ، صورت پذیرد (لینک Backup ). در چنین مواردی ، می بایست هزینه تامین لینک اضافه نیز پیش بینی گردد. در صورتی که از چندین لینک برای ارتباط با سایت های راه دور استفاده می شود ، می توان از مسیرهای مختلفی بدین منظور استفاده نمود . بدیهی است در صورت بروز اشکال در یکی از لینک های موجود، می توان از سایر مسیر ها استفاده به عمل آورد . در این رابطه لازم است به موارد زیر نیز توجه گردد :

علاوه بر در نظر گرفتن خطوط اختصاصی بین سایت ها ، استفاده از VPN)Virtual Private Networking) ، نیز روشی متداول به منظور اتصال به سایت های راه دور، می باشد . مهمترین مزیت روش فوق، ارزان بودن آن نسبت به یک لینک اختصاصی با توجه به استفاده از زیرساخت اینترنت برای مبادله داده است . کاربران موبایل می توانند با استفاده از یک VPN به شبکه سازمان خود دستیابی داشته باشند ( در زمان حرکت از یک نقطه به نقطه ای دیگر ) . در چنین مواردی لازم است سایت راه دور ( و نیز سایت اصلی ) ، از دو ISP استفاده نموده تا اگر یکی از آنان با مشکل روبرو گردید ، امکان استفاده از اینترنت از طریق یک اتصال دیگر ، وجود داشته باشد .

فن آوری دیگری که می توان از آن به منظور ارائه یک لایه اضافه به منظور در دسترس بودن شبکه استفاده نمود ، دستیابی با سرعت بالا به دستگاههای ذخیره سازی و شبکه ذخیره سازی ( SAN:Storage Area Network ) است . SAN ، شبکه ای است که از LAN جدا بوده و شامل صرفا" دستگاههای ذخیره سازی و سرویس دهندگان لازم برای دستیابی به دستگاه ها است . با توجه به این که پهنای باند شبکه با کاربران شبکه محلی LAN به اشتراک گذاشته نمی شود ، چندین سرویس دهنده قادر به دستیابی محیط ذخیره سازی مشابه و یکسانی ، خواهند بود. سایر سرویس دهندگان می توانند بگونه ای پیکربندی گردند که امکان دستیابی به داده را فراهم نمایند . در این رابطه می توان از RAID و یا برخی فن آوری های دیگر مرتبط با دستگاه های ذخیره سازی نیز استفاده نمود .

انتخاب پروتکل برای شبکه
TCP/IP ، متداولترین پروتکل در شبکه های کامپیوتری است. در این رابطه پروتکل های دیگری نیز وجود داشته که هر کدام دارای جایگاه خاص خود می باشند . مثلا" در سیستم عامل شبکه ای " نت ور " ، از پروتکل IPX/SPX استفاده می شود. در نسخه های جدید سیستم عامل "نت ور" ( نسخه های پنج به بعد ) ، امکان استفاده از پروتکل TCP/IP وجود خواهد داشت . در صورتی که قصد ارتقاء شبکه هائی را داشته باشیم که در آنان از سیستم عامل شبکه ای "نت ور " ، استفاده می گردد ، استفاده از پروتکل IPX/SPX به برنامه های موجود در شبکه و ضرورت استفاده از آنان در شبکه جدید بستگی خواهد داشت .در چنین مواردی شبکه جدید می بایست امکان استفاده از پروتکل IPX/SPX را فراهم نماید.
در صورتی که قصد اتصال به اینترنت را داشته باشیم ، استفاده از پروتکل TCP/IP یک ضرورت می باشد . حتی در صورتی که ضرورت استفاده از اینترنت وجود نداشته باشد ، استفاده از پروتکل TCP/IP گزینه ای معقول و منطقی است ، چراکه اکثر برنامه ها از پروتکل فوق استفاده نموده و در این رابطه می توان از خدمات متخصصان و کارشناسان متعددی به منظور نگهداری و پشتیبانی شبکه های مبتنی بر پروتکل TCP/IP ، استفاده کرد.
علاوه بر ضرورت استفاده از پروتکل های لایه حمل ( نظیر TCP/IP و یا IPX/SPX ) ، می بایست به پروتکل های Appliction که قصد استفاده از آنان را در شبکه داریم ، نیز توجه نمود. مثلا" به منظور تسهیل در مدیریت پیکربندی اطلاعات ( نظیر اختصاص پویای آدرس های IP به سرویس گیرندگان ) برای تعداد زیادی از کامپیوترها ، می توان از پروتکل Dynamic Host Configuration Protocol ) DHCP) ، استفاده نمود. در صورتی که قصد ایجاد یک مرکز متمرکز به منظور ارائه سرویس لازم برای "معادل سازی نام به آدرس " در یک شبکه را داشته باشیم ، می توان از Domain Name Service )DNS) ، استفاده نمود . در صورتی که برخی از سرویس گیرندگان در شبکه از نسخه هائی قبل از ویندوز 2000 و یا XP استفاده می نمایند ، می بایست به منظور سازگاری با نسخه های قبلی از Windows Internet Naming Service) WINS) ، استفاده گردد.
در زمان تصمیم گیری در خصوص پروتکل شبکه ، صرفا" یک پروتکل مورد نظر نبوده و می بایست فرآیند انتخاب پروتکل به صورت جامع و در تمامی سطوح ، مورد توجه قرار گیرد. پس از اتخاذ تصمیم لازم در خصوص پروتکل های مورد نظر در شبکه ، می بایست بررسی لازم در خصوص چالش ها ی امنیتی هر یک از آنان نیز به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد .

TCP/IP گزینه ای عمومی
برای تمامی اهداف عملیاتی در یک شبکه کامپیوتری ، پروتکل TCP/IP گزینه ای مناسب محسوب می گردد( پروتکل استاندارد LAN ) . یکی از علل اصلی در بروز وضعیت فوق ، رشد سریع و چشمگیر اینترنت و ضرورت حضور در عرصه وب برای اکثر سازمان ها و موسسات می باشد . در صورتی که شبکه محلی موجود همچنان از یک پروتکل قدیمی استفاده می نماید ، لازم است بررسی جدی در خصوص ارتقاء آن به TCP/IP صورت پذیرد . در حال حاضر پروتکل TCP/IP (نسخه چهار ) ، متداولترین پروتکل شبکه محسوب شده و در آینده ای نه چندان دور می بایست از نسخه جدید پروتکل فوق ( IPv6 ) ، استفاده نمود. با این که از فن آوری های متعددی نظیر Network Address Translation) NAT) ، به منظور غلبه بر چالش های مربوط به محدودیت میزان فضای آدرس دهی ارائه شده توسط IPv4 ، استفاده بعمل می آید ، در نسخه جدید پروتکل TCP/IP ( نسخه شش ) ، محدودیت فوق به صورت کامل برطرف شده است .نسخه جدید پروتکل TCP/IP دارای ویژگی ها و پتانسیل ها ی متعدد دیگری است که تاثیرات گسترده ای را در تمامی ابعاد شبکه خصوصا" مکانیزم های امنیتی به ویژه در رابطه با تجارت الکترونیکی ، به دنبال خواهد داشت .
لازم است به این موضوع اشاره گردد که در ویندوز NT 3.51 ، از نسخه اختصاصی IPX/SPX که با نام NWLink توسط شرکت مایکروسافت پیاده سازی شده است به عنوان پروتکل پیش فرض شبکه استفاده می گردد. در ویندوز NT 4.0 و سایر سیستم های عامل ارائه شده توسط مایکروسافت ( ویندوز 2000 ، XP و Server 2003 ) از TCP/IP به عنوان پروتکل پیش فرض ، استفاده می شود . در صورتی که در شبکه ای از چندین سیستم عامل استفاده می شود ( ویندور ، نت ور ، یونیکس ، لینوکس ) ، نقطه اشتراک تمامی آنان ، پروتکل TCP/IP بوده و با استفاده از آن امکان ارتباط بین تمامی سیستم های عامل، فراهم می گردد.

سیستم عامل نت ور
اولین تلاش جدی برای ارائه یک پروتکل شبکه ای جامع ، توسط سیستم عامل " نت ور" ، انجام شده است . سرویس های فایل و چاپ ارائه شده در نسخه های اولیه "نت ور" ، نسبت به سایر راه حل های ارائه شده در آن زمان ، مناسب تر بودند. پس از گسترش کامپیوترهای شخصی و به دنبال آن برپاسازی شبکه های کامپیوتری متعدد ، استفاده از سیستم عامل شبکه ای "نت ور " بسیار متدوال گردید . شرکت مایکروسافت ، موفقیت فوق را همزمان با ارائه LANManager ادامه داد . محصول فوق ، با حمایت تعداد زیادی از تولید کنندگان مواجه و از آن در محصولات متعدد نرم افزاری ، استفاده بعمل آمد ( نظیر Pathworks از شرکت DEC : Digital Equipment Corporation ) .
امروزه " نت ور" ، تغییرات متعدد و گسترده ای را نسبت به نسخه های قبلی خود داشته است . در سیستم عامل فوق ، ویژگی های جدیدی ارائه شده است که محوریت عمده آنان ، تسهیل در زمینه دستیابی و استفاده از اینترنت می باشد ( اتصال به اینترنت از طریق کامپیوترهای شخصی و یا دستگاههای موبایل ) . مثلا" iPrint ، امکان چاپ بر روی یک چاپگر از راه دور را در اختیار کاربران شبکه قرار می دهد . iFolder ، امکان یکسان سازی داده ذخیره شده بر روی کامپیوترهای از راه دور نظیر Laptop را در اختیار کاربران موبایل ، قرار می دهد .
مایکروسافت و سایر تولید کنندگان نیز در این رابطه راه حل های خاص خود را ارائه نموده اند .اگر در حال حاضر دارای کاربرانی می باشید که از نت ور استفاده می نمایند ، لزومی به دورانداختن سیستم های فوق و هدر دادن سرمایه گذاری انجام شده و سوئیچ به شبکه ای مبتنی بر یکی از سیستم های عامل ویندوز ، یونیکس و یا لینوکس ، نخواهد بود. "نت ور" همزمان با بروز تحولات گسترده در عرصه شبکه های کامپیوتری ، تغییرات عمده ای را انجام داده است . بدیهی است در چنین مواردی منطقی تر و در عین حال مقرون به صرفه تر می باشد که سیستم عامل شبکه را به نسخه شماره شش ارتقاء داد تا این که به یک پلات فرم دیگر ، سوئیچ نمائیم . در این رابطه صرفا" هزینه مورد نظر شامل تامین سیستم عامل مربوطه نبوده و می بایست سایر هزینه ها نظیر آموزش کارکنانی که مسئولیت نگهداری و پشتیبانی شبکه را بر عهده خواهند داشت ، نیز مورد توجه قرار گیرد . نسخه شماره شش "نت ور " علاوه بر سازگاری با پروتکل های قدیمی نظیر IPX/SPX با پروتکل IP نیز کاملا" سازگار می باشد .

سایر پروتکل های LAN/WAN
تفکیک و تمایز بین پروتکل های LAN و WAN در حال کم رنگ شدن می باشد . اترنت ، یک تکنولوژی فراگیر در شبکه های محلی محسوب می گردد. پس از گذشت مدت زمانی ، سایر تکنولوژی ها نظیر Token-Ring دارای نقشی جدی تر در دنیای شبکه های محلی گردیدند. این موضوع در رابطه با اترنت نیز صدق می کند. اترنت ، نسبت به وضعیت اولیه خود که توسط Intel ، DEC و سایر تولید کنندگان ارائه شده بود ، تغییرات عمده ای داشته و هم اینک به عنوان یک فن آوری در شبکه های WAN ، نیز مورد توجه می باشد. پتانسیل های ارائه شده توسط فن آوری های فعلی شبکه های محلی در حال حذف تفاوت های موجود بین یک LAN و MAN) metropolitan area network) ، می باشد. دستگاههای Gigabit Ethernet ، با توجه به پهنای باند ارائه شده دارای قیمتی مناسب می باشند . امروزه ممکن است از 100BASE-T برای اتصال کامپیوترهای سرویس گیرنده به شبکه و از Gigabit Ethernet برای اتصال سگمنت های شبکه با توجه به ستون فقرات شبکه ، استفاده بعمل آید .
با استفاده از 10Gigabit Ethernet ، می توان از TCP/IP نه تنها برای ایجاد ستون فقرات شبکه محلی استفاده نمود بلکه امکان توسعه آن تا مرز یک شبکه MAN ، نیز وجود خواهد داشت . با توجه به این که پروتکل TCP/IP کاملا" با اترنت جفت و جور می شود ، می توان از یک لینک MAN نقطه به نقطه که از TCP/IP بر روی اتصالات سریع اترنت استفاده می نماید ، بهره مند شد . در مقابل استفاده از راه حل های گران قیمت ( نظیر SONET ) می توان ادارات و شعبات متفاوت آن را در یک محیط جغرافیائی یکسان با استفاده از پروتکل TCP/IP به یکدیگر متصل نمود . در این خصوص نگرانی خاصی در رابطه با نصب تجهیزات گران قیمت استفاده شده توسط SONET و سایر پروتکل های MAN ، وجود نخواهد داشت .

برنامه ریزی و طراحی عناصر
طراحی یک شبکه به چه صورت می بایست انجام شود تا بتوان به اهداف مورد نظر دست یافت ؟ با توجه به ابعاد و حجم پروژه ، نتایج نهائی می تواند به صورت یک سند کوتاه باشد که در آن از یک Checklist به منظور مشخص نمودن مراحل لازم برای افزودن تعدادی دستگاه جدید به شبکه ، استفاده شده است . درصورتی که ابعاد پروژه بزرگتر باشد ، می بایست مستدات لازم به منظور ارائه به مدیران ارشد و تصمیم گیرندگان سازمان ، تهیه و به منظور اتخاذ تصمیم نهائی در اختیار آنان گذاشته شود. در این رابطه لازم است گزارشات و مستندات زیر تهیه گردند :

مستند سازی : به چه نوع مستنداتی برای پیاده سازی پروژه ، نیاز است ؟ گزارش فوق می تواند شامل Cheklist لازم برای ارتقاء( ساده و یا پیچیده ) ، لیست نهائی تصمیم گیری ، مستندات اطلاعاتی به منظور ارائه به کاربران معمولی شبکه و سایر موارد دیگر باشد . مستندات آموزشی می بایست برای مدیران شبکه و کاربران ماهر آماده گردد. در این رابطه لازم است یک مستند دیگر که لی اوت فیزیکی و منطقی شبکه پیاده سازی شده و یا ارتقاء یافته را نشان می دهد نیز تهیه گردد. وجود مستند فوق در زمان بروز اشکال و تلاش در جهت رفع آن بسیار مفید خواهد بود .

طرح کلی پروژه : هر پروژه بزرگ می تواند با استفاده از روش های متفاوتی به منظور نیل به اهداف خود، پیاده سازی گردد. در این رابطه لازم است از مکانیزم های مختلفی برای دریافت فیدبک ها ، استفاده گردد . ( در بهترین طراحی نیز ممکن است برخی از نکات نادیده گرفته شوند ) . ایجاد طرح پروژه با یک زمانبندی مناسب می تواند وضعیت پروژه را منطبق بر نیازها و خواسته ها ی موجود نماید . با ایجاد طرح زمانبندی می توان به صورت اتوماتیک زمانی اضافه را نیز در نظر گرفت که اگر در برخی موارد عملیات متناسب با برنامه زمانبندی انجام نگردید ، وقفه و یا خللی در انجام پروژه پیش نیاید .

سیاست ها و رویه ها : به همراه هر تکنولوژی ، می بایست مستندات لازم در رابطه با جزئیات سیاست ها و رویه ها در زمان استفاده عملیاتی از شبکه ایجاد گردد . سیاست ها شرایط و نحوه استفاده از شبکه را مشخص می نمایند . مثلا" ممکن است شما به پرسنل سازمان خود اجازه ندهید که در محیط کار اقدام به ارسال نامه های الکترونیکی شخصی نموده و یا صفحات وبی را مشاهده نمایند که هیچگونه ارتباطی با فعالیت شغلی آنان ندارد . رویه ها ، جزئیات دستورالعمل ها ی لازم در رابطه با نحوه انجام عملیات را مشخص می نمایند.

مستند سازی
مستندسازی ، همیشه و در همه حالات امری لازم و ضروری است . انسان دارای توانی محدود برای نگهداری اطلاعات در حافظه خود می باشد ، خصوصا" موضوعاتی که زمینه استفاده و یا مراجعه به آنان در یک مقطع زمانی خاص باشد . یک پروژه خوب می بایست دارای چندین مستند مهم باشد که هر یک از آنان دارای جایگاه و مخاطب خاص خود می باشند :

گزارش محتص مدیریت : گزارش فوق ، خلاصه طرح مورد نظر برای ارتقاء و یا ایجاد یک شبکه جدید بوده که در اختیار مدیریت سازمان به منظور اتخاذ تصمیم نهائی گذاشته می شود. در این گزارش نمی بایست به مسائل فنی شبکه به صورت کامل همراه با ذکر جزئیات فنی ، اشاره گردد .در این نوع گزارشات همواره نوشتن کوتاه و در عین حال مفید ، مورد نظر می باشد . استفاده از لیست Bulleted گزینه ای مناسب نسبت به پاراگراف های طولاتی و بلند ، می باشد . در گزارش فوق ، می بایست به سوالاتی همچون دستاوردها و مزایای سازمان پس از ارتقاء و یا ایجاد یک شبکه جدید ، اشاره گردد. در این مستند لازم است به ضرورت ایجاد و یا ارتقاء شبکه اشاره شده و می بایست برای هر موضوعی که به آن اشاره می گردد ، مزایای آن نیز تشریح و بیان شود .در صورتی که بین مزایای اشاره شده و مسائل مالی ( کاهش هزینه ها در دراز مدت ، افزایش بهره وری و ... ) ، ارتباطی مستقیم وجود دارد ، می بایست در این گزارش به آنان اشاره گردد. در این گزارش ، می توان نقطه نظرات و یا دلایل سایر همکاران در خصوص ضرورت ارتقاءء و یا ایجاد شبکه جدید را نیز بطور مختصر بیان نمود.

طرح فنی پروژه : تهیه گزارش فوق نسبت به گزارش قبلی تا اندازه ای مشکل تر می باشد . پس از مشخص نمودن عناصری که قرار است ارتقاء داده شوند ، می بایست مراحل مربوط به جزئیات جایگزینی تجهیزات قدیمی با تجهیزات جدید ، مشخص گردد. در صورتی که قصد ایجاد یک شبکه را از ابتدا داشته باشید و یا طرحی را آماده می نمائید که بر اساس آن اکثر تجهیزات موجود جایگزین می گردند ، گزارش فوق بسیار مفید و موثر خواهد بود . در این گزارش می بایست عملیات اساسی به منظور پیاده سازی پروژه دقیقا" مشخص گردد.بندرت پیش می آید که طرح یک پروژه بدون اعمال ملاحظات و یا اصلاحاتی ، به مرحله نهائی خود برسد .

ایجاد Checklist جزئیات کار : برای هر یک از عملیاتی که می بایست انجام شود ، تهیه یک Checklist بسیار مفید خواهد بود ( عدم فراموشی مراحل ) . ایجاد اینچنین لیست هائی نشاندهنده توجه و پیش بینی شرایطی است که امکان تحقق آنان وجود خواهد داشت . در شبکه های بزرگ ، مشخص نمودن عملیاتی که می بایست انجام شوند ، امری ساده نخواهد بود . چراکه تعداد زیادی از برنامه ها مرتبط با کاربر بوده و می بایست آمادگی لازم در خصوص تغییر و اصلاح آنان وجود داشته باشد . در این رابطه لازم است به پرسنل فنی مدیریت شبکه آموزش های لازم در رابطه با انجام مراحل فوق و تست آنان ، داده شود.استفاده از فیدبک های ارائه شده توسط استفاده کنندگان و تغییر لیست ایجاد شده ، یک ضرورت می باشد .

شناسائی نقاط حساس و ریسک پذیر : در این گزارش پتانسیل ها و نقاطی که مستعد بروز ریسک در پروژه می باشند ، شناسائی و لیست می گردند. در این رابطه لازم است به عملیاتی که باعث کاهش و پیشگیری از ریسک می گردد نیز اشاره شود .

تست شبکه
پس از پیاده سازی طرح و تهیه مستندات مورد نیاز ، نمی بایست بر این باور بود که تمامی فرضیات و محاسبات انجام شده درست می باشد . به منظور بررسی صحت عملکرد محصولات و برنامه ها در شبکه ارتقاء یافته و یا جدید ، انجام تست های متعدد امری ضروری است . در مستندات ارائه شده توسط شرکت های عظیم کامپیوتری ، همواره به این نکته اشاره می گردد که برای شبکه های بزرگ می بایست یک آزمایشگاه تست ، ایجاد که در آن تست های متعددی بر روی ترکیب پیکربندی نرم افزارها و سیستم های عامل انجام تا از صحت عملکرد آنان اطمینان حاصل گردد ( اطمینان از تامین اهداف و خواسته ها بدون اثرات جانبی منفی ) . مثلا" سرویس دایرکتوری یکی از مسائل اصلی و در عین حال مهم در شبکه های بزرگ است . ایجاد یک ساختار دایرکتوری شاید در ابتدا عملیاتی ساده به نظر آید . شما می توانید به سادگی اشیاء مورد نظر را با توجه به چارت سازمانی خود ، ایجادنمائید . چه نوع تعامل و ارتباطی می بایست بین دپارتمان های متعدد ایجاد گردد؟ چگونه می توان اقدام به ایجاد یک ساختار برای دایرکتوری نمود که اعطای دستیابی به سایر اشیاء عملیاتی، ساده گردد ؟ همانگونه که روش ها و تکنیک های برنامه نویسی ساختیافته ، امکان اعمال تغییرات در برنامه را ساده می نماید ، ایجاد یک ساختار دایرکتوری برای شبکه نیز می بایست وضعیتی مشابه را داشته باشد . یکی دیگر از دلایل اهمیت در ایجاد یک ساختار مناسب برای دایرکتوری ، امکان واگذاری مسئولیت های متعدد شبکه به مدیران شبکه متفاوت است. برای تست شبکه قبل از عملیاتی شدن آن ، می توان از کاربران ماهر و خاصی نیز استفاده نمود. فراموش نکنیم که یکی از بخش های مهم هر شبکه کامپیوتری ، کاربران آن شبکه می باشند. یک سازمان می تواند برای استفاده از آخرین فن آوری های موجود ، هزینه زیادی را پرداخت نماید ، ولی تا زمانی که کاربران به درستی قادر به استفاده از امکانات ایجاد شده نگردند ، نیل به بهره وری حقیقی وجود نخواهد داشت .

ایجاد سیاست ها و رویه ها برای استفاده از شبکه
سیاست ها ، اعلامیه هائی می باشند که در آنان به بایدها و نبایدها در یک شبکه اشاره می گردد ( چه چیزی می بایست استفاده گردد و چه چیزی نمی بایست استفاده شود ) . سیاست های تدوین شده به دلایل متعددی دارای اهمیت می باشند . استفاده از شبکه می بایست دارای یک انظباط خاص باشد که تمامی کاربران ملزم به رعایت ضوابط تعریف شده آن می باشند. تعریف یک سیاست مدون و مشخص در رابطه با نحوه استفاده از شبکه ، انظباط لازم در جهت استفاده از منابع شبکه را برای کاربران ایجاد می نماید. اگر شما می خواهید که کاربران و پرسنل سازمان شما زمان زیادی از وقت اداری خود را صرف سیر وسیاحت در اینترنت و استفاده از سایت هائی که هیچگونه ارتباطی با مسئولیت شغلی آنان ندارد ، محدود نمائید ، می بایست موارد فوق را دقیقا" در قالب مجموعه سیاست هائی مشخص نمائید. تدوین سیاست ها از جمله مراحل مهم در طراحی شبکه بوده و می بایست به آنان توجه جدی داشت ، چراکه آنان جزئیات لازم در خصوص نحوه استفاده از منابع شبکه را مشخص می نمایند .مثلا" در صورتی که شما خط ارتباطی با اینترنت را پس از انجام محاسبات لازم به منظور مشخص نمودن پهنای باند مورد نیاز، مشخص نموده اید، نمی توان در رابطه با استفاده غیرمسئولانه و نامربوط از پهنای باند شبکه برای اهداف شخصی و غیرسازمانی ، بی تفاوت بود. در مواردی که از یک فایروال استفاده می گردد، می بایست در ابتدا سیاست ها مشخص شده و در ادامه از فایروال ها به منظور پیاده سازی سیاست ها ، استفاده نمود .
رویه ها ، کمک لازم در جهت پیشگیری و برخورد مناسب با اشکالات بوجود آمده را مشخص می نمایند. در طراحی شبکه ، ممکن است از کارشناسانی استفاده گردد ، که مسئولیت آنان تنظیم و setup نمودن صدها دستگاه کامپیوتر برای اتصال به شبکه باشد . با این که اتصال کابل شبکه به کامیپوتر امری بسیار ساده می باشد ولی پیکربندی مناسب ماشین می تواند شرایط خاص خود را داشته باشد .مثلا" ممکن است کامپیوترهای مورد نظر را با یک آدرس معتبر پیکربندی نموده و یا از DHCP برای اختصاص آدرس به ایستگاههای شبکه استفاده گردد .با تهیه یک Checklist برای هر کامپیوتر ، می توان عملیات مورد نظر را با دقت انجام داد . ایجاد مستندات لازم رویه ای برای انجام عملیات متداول ، امری ضروری است ( مقداردهی اولیه شبکه ، ایجاد رویه های لازم به منظور انجام عملیات روزانه پس از عملیاتی شدن شبکه نظیر گرفتن Backup ) .

آموزش لازم برای پرسنل فنی
آموزش کاربران و افرادی که مسئولیت مدیریت شبکه را برعهده خواهند گرفت ، امری ضروری و حیاتی است . کاربران فنی که مسئولیت مدیریت شبکه را برعهده خواهند گرفت ، می بایست در ارتباط با رویه ها ئی که مرتبط با مسئولیت واگذار شده به آنان می باشد ، توجیه و آموزش های لازم را دیده باشند . ارائه آموزش های لازم برای افرادی که از آنان در جهت Setup نمودن شبکه استفاده می گردد ، نیز امری ضروری خواهد بود . همچنین به کاربرانی که مسولیت مدیریت شبکه پس از عملیاتی شدن آن را برعهده خواهند گرفت ، نیز می بایست آموزش های لازم داده شود . نحوه آمورش ها می بایست فراگیر باشد، بگونه ای که اگر کاربری به دلایل خاصی در یک روز کاری حضور نداشته باشد، بتوان برای انجام آن فعالیت از کاربر فنی دیگری ، کمک گرفت .( آموزش بیش از یک نفر برای انجام یک فعالیت خاص با در نظر گرفتن افزایش بار مالی سازمان ) .
بدترین چیزی که می تواند در یک شبکه محقق گردد ، غیر فعال شدن آن می باشد. از کار افتادن یک شبکه ،هزینه های زیادی را به یک سازمان مدرن اطلاعاتی تحمیل نماید . بنابراین لازم است به امر آموزش کاربران خصوصا" کاربران فنی و مدیران شبکه توجه جدی داشت .

لحاظ نمودن بودجه در نظر گرفته شده برای شبکه ( ارتقاء و یا ایجاد )
در زمان برنامه ریزی برای ایجاد و یا ارتقاء یک شبکه ، همواره سعی می گردد که از آخرین فن آوری ها و گزینه ها ، استفاده شود. در برخی موارد شما می توانید عناصر یکسان را با قیمت کمتری نیز تهیه نمائید. مثلا" درصورت ایجاد یک شبکه کوچک ، شما به یک روتر گران قیمت با قابلیت های متعدد ، خط T1 برای اتصال به اینترنت نیاز نخواهید داشت . یک کابل ساده و یا مودم DSL به همراه پهنای باند مناسب ، می تواند در موارد متعددی گزینه ای مناسب باشد .در زمان طراحی یک شبکه ، می بایست به بودجه در نظر گرفته شود توجه و از خرید و تهیه عناصری که به وجود آنان نیاز نمی باشد ، صرفنظر نمود. مدیران یک سازمان ، همواره به هزینه انجام یک پروژه به عنوان یک شاخص مهم و قابل تامل ، دقت می نمایند . در گزارشی که در اختیار مدیریت قرار خواهد گرفت و در آن به بیان مزایا و دستاورهای شبکه پرداخته می گردد ، می بایست به هزینه های طرح نیز دقیقا" اشاره گردد .

شبکه فیزیکی
پس از اتخاذ تصمیم در رابطه با پروتکل های شبکه و سرویس های مورد نیازی که می بایست شبکه ارائه نماید ، لازم است که نقاط بحرانی وحساس شناسائی و شبکه از نظر امنیتی نیز مورد بررسی دقیق قرار گیرد. در ادامه می توان اقدام به طراحی فیزیکی شبکه نمود . در مرحله طراحی فیزیکی شبکه می توان از ابزارهای متعددی نظیر Visio به منظور رسم دیاگرام فیزیکی شبکه استفاده نمود .در این مرحله لازم است در خصوص محل استقرار سرویس گیرندگان و دستگاه های ذخیره سازی تصمیم گیری شود .

بهنگام بودن نسبت به آخرین فن آوری های موجود
فن آوری های کامپیوتر و شبکه به سرعت تغییر می نمایند . با این که هاب صرفا" چندین سال است که مطرح و از آن استفاده می گردد، ولی سوئیچ ها با توجه به ارائه سرعتی بمراتب بیشتر توانسته اند به سرعت جایگزین هاب در شبکه های کامپیوتری گردند. بنابراین آشنائی با آخرین فن آوری های ارائه شده در خصوص شبکه ، امری ضروری می باشد.مطالعه کتاب ، مقالات و دریائی از سایر منابع موجود بر روی وب و یا مشاوره با کارشناس ماهر، گزینه های متعددی به منظور ارتقاء اطلاعات وآگاهی از آخرین فن آوری های موجود بوده و نمی بایست یک سازمان تاوان چیزی را پرداخت نماید که عامل اصلی آن ضعف و کمبود دانش طراحان و مشاوران شبکه های کامپیوتری است .

حافظه مجازی یکی ازبخش های متداول در اکثر سیستم های عامل کامپیوترهای شخصی است . سیستم فوق با توجه به مزایای عمده، بسرعت متداول و با استقبال کاربران کامپیوتر مواجه شده است . 
حافظه مجازی یکی ازبخش های متداول در اکثر سیستم های عامل کامپیوترهای شخصی است . سیستم فوق با توجه به مزایای عمده، بسرعت متداول و با استقبال کاربران کامپیوتر مواجه شده است . اکثر کامپیوترها در حال حاضر از حافظه های محدود با ظرفیت 64 ، 128 و یا 256 مگابایت استفاده می نمایند. حافظه موجود در اکثر کامپیوترها یه منظور اجرای چندین برنامه بصورت همزمان توسط کاربر ، پاسخگو نبوده و با کمبود حافظه مواجه خواهیم شد. مثلا" در صورتی که کاربری بطور همزمان ، سیستم عامل ، یک واژه پرداز ، مرورگر وب و یک برنامه برای ارسال نامه الکترونیکی را فعال نماید ، 32 و یا 64 مگابایت حافظه، ظرفیت قابل قبولی نبوده و کاربران قادر به استفاده از خدمات ارائه شده توسط هر یک از نرم افزارهای فوق نخواهند بود. یکی از راهکارهای غلبه بر مشکل فوق افزایش و ارتقای حافظه موجود است . با ارتقای حافظه و افزایش آن ممکن است مشکل فوق در محدوده ای دیگر مجددا" بروز نماید. یکی دیگر از راهکارهای موجود در این زمینه ، استفاده از حافظه مجازی است . در تکنولوژی حافظه مجازی از حافظه های جانبی ارزان قیمت نظیر هارد دیسک استفاده می گردد. در چنین حالتی اطلاعات موجود در حافظه اصلی که کمتر مورد استفاده قرار گرفته اند ، از حافظه خارج و در محلی خاص بر روی هارد دیسک ذخیره می گردند. بدین ترتیب بخش ی از حافظه اصلی آزاد و زمینه استقرار یک برنامه جدید در حافظه فراهم خواهد شد. عملیات ارسال اطلاعات از حافظه اصلی بر روی هارد دیسک بصورت خودکار انجام می گیرد.

مسئله سرعت
سرعت خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی هارد دیسک بمراتب کندتر از حافظه اصلی کامپیوتر است . در صورتی که سیستم مورد نظر دارای عملیاتی حجیم در رابطه با حافظه مجازی باشد ، کارآئی سیستم بشدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت . در چنین مواردی لازم است که نسبت به افزایش حافظه موجود در سیستم ، اقدام گردد. در مواردی که سیستم عامل مجبور به جابجائی اطلاعات موجود بین حافظه اصلی و حافظه مجازی باشد ( هارد دیسک ) ، باتوجه به تفاوت محسوس سرعت بین آنها ، مدت زمان زیادی صرف عملیات جایگزینی می گردد. در چنین حالتی سرعت سیستم بشدت افت کرده و عملا" در برخی حالات غیرقابل استفاده می گردد. محل نگهداری اطلاعات بر روی هارد دیسک را یک Page file می گویند. در فایل فوق ، صفحات مربوط به حافظه اصلی ذخیره و سیستم عامل در زمان مورد نظر اطلاعات فوق را مجددا" به حافظه اصلی منتقل خواهد کرد. در ماشین هائی که از سیستم عامل ویندوز استفاده می نمایند ، فایل فوق دارای انشعاب swp است .

پیکربندی حافظه مجازی
ویندوز 98 دارای یک برنامه هوشمند برای مدیریت حافظه مجازی است . در زمان نصب ویندوز ، پیکربندی و تنظیمات پیش فرض برای مدیریت حافظه مجازی انجام خواهد شد. تنظیمات انجام شده در اغلب موارد پاسخگو بوده و نیازی به تغییر آنها وجود نخواهد داشت . در برخی موارد لازم است که پیکربندی مدیریت حافظه مجازی بصورت دستی انجام گیرد. برای انجام این کار در ویندوز 98 ، گزینه System را از طریق Control panel انتخاب و در ادامه گزینه Performance را فعال نمائید. در بخش Advanced setting ، گزینه Virtual memory را انتخاب نمائید.
با نمایش پنجره مربوط به Virtual Memory ، گزینه "Let me specify my own virtual memory setting" را انتخاب تا زمینه مشخص نمودن مکان و طرفیت حداقل و حداکثر فایل مربوط به حافظه مجازی فراهم گردد..در فیلد Hard disk محل ذخیره نمودن فایل و درفیلد های دیگر حداقل و حداکثر ظرفیت فایل را بر حسب مگابایت مشخص نمائید. برای مشخص نمودن حداکثر فضای مورد نیاز حافظه مجازی می توان هر اندازه ای را مشخص نمود . تعریف اندازه ائی به میزان دو برابر حافظه اصلی کامپیوتر برای حداکثر میزان حافظه مجازی توصیه می گردد.
میزان حافظه موجود هارد دیسک که برای حافظه مجازی در نظر گرفته خواهد شد بسیار حائر اهمیت است . در صورتی که فضای فوق بسیار ناچیز انتخاب گردد ، همواره با پیام خطائی مطابق "Out of Memory" ، مواجه خواهیم شد. پیشنهاد می گردد نسبت حافظه مجازی به حافظه اصلی دو به یک باشد. یعنی در صورتی که حافظه اصلی موجود 16 مگابایت باشد ، حداکثر حافظه مجازی را 32 مگابایت در نظر گرفت .
یکی از روش هائی که یه منظور بهبود کارائی حافظه مجاری پیشنهاد شده است ، ( مخصوصا" در مواردیکه حجم بالائی از حافظه مجازی مورد نیاز باشد ) در نظر گرفتن ظرفیت یکسان برای حداقل و حداکثر انداره حافظه مجازی است . در چنین حالتی در زمان راه اندازی کامپیوتر، سیستم عامل تمام فضای مورد نیاز را اختصاص و در ادامه نیازی با افزایش آن همزمان با اجرای سایر برنامه ها نخواهد بود. در چنین حالتی کارآئی سیستم بهبود پیدا خواهد کرد .
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در کارآئی حافظه مجازی ، محل فایل مربوط به حافظه مجازی است . در صورتی که سیستم کامپیوتری دارای چندین هارد دیسک فیزیکی باشد ، ( منظور چندین درایو منظقی نیست ) می توان حجم عملیات مربوط به حافظه مجازی را بین هر یک از درایوهای فیزیکی موجود توزیع کرد. روش فوق در مواردیکه از حافظه مجازی در مقیاس بالائی استفاده می گردد ، کارآئی مطلوبی را بدنبال خواهد داشت .

امروزه از کابل های مختلفی در شبکه ها استفاده می گردد .نوع و سیستم کابل کشی استفاده شده در یک شبکه بسیار حائز اهمیت است . در صورتی که قصد داشتن شبکه ای را داریم که دارای حداقل مشکلات باشد. 
امروزه از کابل های مختلفی در شبکه ها استفاده می گردد .نوع و سیستم کابل کشی استفاده شده در یک شبکه بسیار حائز اهمیت است . در صورتی که قصد داشتن شبکه ای را داریم که دارای حداقل مشکلات باشد و بتواند با استفاده مفید از پهنای باند به درستی خدمات خود را در اختیار کاربران قرار دهد ، می بایست از یک سیستم کابلینگ مناسب ، استفاده گردد . در زمان طراحی یک شبکه می بایست با رعایت مجموعه قوانین موجود در خصوص سیستم کابلینگ، شبکه ای با حداقل مشکلات را طراحی نمود .با این که استفاده از شبکه های بدون کابل نیز در ابعاد وسیعی گسترش یافته است ، ولی هنوز بیش از 95 درصد سازمان ها و موسسات از سیستم های شبکه ای مبتنی بر کابل، استفاده می نمایند .

ایده های اولیه
ایده مبادله اطلاعات به صورت دیجیتال ، تفکری جدید در عصر حاضر محسوب می گردد. درسال 1844 فردی با نام "ساموئل مورس" ، یک پیام را از Washington D.C به Baltimore و با استفاده از اختراع جدید خود (تلگراف)، ارسال نمود . با این که از آن موقع زمانی زیادی گذشته است و ما امروزه شاهد شبکه های کامپیوتری بزرگ و در عین حال پیچیده ای می باشیم ولی می توان ادعا نمود که اصول کار ، همان اصول و مفاهیم گذشته است .
کدهای مورس ، نوع خاصی از سیستم باینری می باشند که از نقطه و خط فاصله با ترکیبات متفاوت به منظور ارائه حروف و اعداد ، استفاده می نماید . شبکه های مدرن داده از یک و صفر ، استفاده می نمایند . بزگترین تفاوت موجود بین سیستم های مدرن مبادله اطلاعات و سیستم پیشنهادی "مورس " ، سرعت مبادله اطلاعات در آنان است.تلگراف های اواسط قرن 19 ، قادر به ارسال چهار تا پنج نقطه و یا خط فاصله در هر ثانیه بودند ، در حالی که هم اینک کامپیوترها با سرعتی معادل یک گیگابیت در ثانیه با یکدیگر ارتباط برقرار می نمایند (ارسال 1،000،000،000 صفر و یا یک در هر ثانیه).
تلگراف و تله تایپ رایتر ، پیشگام مبادله داده می باشند . در طی سی و پنج سال اخیر همه چیز با سرعت بالا و غیرقابل تصوری تغییر نموده است. ضرورت ارتباط کامپیوترها با یکدیگر و با سرعت بالا ، مهمترین علل پیاده سازی تجهیزات شبکه ای سریع ، کابل هائی با مشخصات بالا و سخت افزارهای ارتباطی پیشرفته است .

پیاده سازی تکنولوژی های جدید شبکه
اترنت در سال 1970 توسط شرکت زیراکس و در مرکز تحقیقات Palo Alto در کالیفرنیا پیاده سازی گردید . در سال 1979 شرکت های DEC و اینتل با پیوستن به زیراکس ، سیستم اترنت را برای استفاده عموم ، استاندارد نمودند . اولین مشخصه استاندارد در سال 1980 توسط سه شرکت فوق و با نام Ethernet Blue Book ارائه گردید . ( استاندارد DIX ) .
اترنت یک سیستم ده مگابیت در ثانیه است ( ده میلیون صفر و یا یک در ثانیه) که از یک کابل کواکسیال بزرگ به عنوان ستون فقرات و کابل های کواکسیال کوتاه در فواصل 5 / 2 متر به منظور ایستگاههای کاری استفاده می نماید . کابل کواکسیالی که به عنوان ستون فقرات استفاده می گردد ، Thick Ethernet و یا 10Basee5 نامیده می شود که در آن 10 به سرعت انتقال اطلاعات در شبکه اشاره داشته ( 10 مگابیت در ثانیه ) و واژه Base نشاندهنده سیستم Base band است . در سیستم فوق ، از تمامی پهنای باند به منظور انتقال اطلاعات استفاده می گردد . در Broad band به منظور استفاده همزمان ، پهنای باند به کانال های متعددی تقسیم می گردد . عدد 5 نیز شکل خلاصه شده ای برای نشان دادن حداکثر طول کابلی است که می توان استفاده نمود ( در این مورد خاص 500 متر ) .
موسسه IEEE در سال 1983 نسخه رسمی استاندارد اترنت را با نام IEEE 802.3 و در سال 1985 ، نسخه شماره دو را با نام IEEE 802.3a ارائه نمود . این نسخه با نام Thin Ethernet و یا 10Base2 معروف گردید. ( حداکثر طول کابل 185 متر می باشد و عدد 2 نشاندهنده این موضوع است که طول کابل می تواند تا مرز 200 متر نیز برسد )
از سال 1983 تاکنون ، استانداردهای متفاوتی ارائه شده است که یکی از اهداف مهم آنان ، تامین پهنای باند مناسب به منظور انتقال اطلاعات است . ما امروزه شاهد رسیدن به مرز گیگابیت در شبکه های کامپیوتری می باشیم .

کابل های (UTP (Unshielded Twisted Pair
کابل UTP یکی از متداولترین کابل های استفاده شده در شبکه های مخابراتی و کامپیوتری است . از کابل های فوق ، علاوه بر شبکه های کامپیوتری در سیستم های تلفن نیز استفاده می گردد ( CAT1 ). شش نوع کابل UTP متفاوت وجود داشته که می توان با توجه به نوع شبکه و اهداف مورد نظر از آنان استفاده نمود . کابل CAT5 ، متداولترین نوع کابل UTP محسوب می گردد .

مشخصه های کابل UTP
با توجه به مشخصه های کابل های UTP ، امکان استفاده ، نصب و توسعه سریع و آسان آنان ، فراهم می آورد . جدول زیر انواع کابل های UTP را نشان می دهد :

موارد استفاده
سرعت انتقال اطلاعات
گروه

سیستم های قدیمی تلفن ، ISDN و مودم
حداکثر تا یک مگابیت در ثانیه
CAT1

شبکه های Token Ring
حداکثر تا چهار مگابیت در ثانیه
CAT2

شبکه های Token ring و 10BASE-T
حداکثر تا ده مگابیت در ثانیه
CAT3

شبکه های Token Ring
حداکثر تا شانزده مگابیت در ثانیه
CAT4

اترنت ( ده مگابیت در ثانیه ) ، اترنت سریع ( یکصد مگابیت در ثانیه ) و شبکه های Token Ring ( شانزده مگابیت در ثانیه )
حداکثر تا یکصد مگابیت در ثانیه
CAT5

شبکه های Gigabit Ethernet
حداکثر تا یکهزار مگابیت در ثانیه
CAT5e

شبکه های Gigabit Ethernet
حداکثر تا یکهزار مگابیت در ثانیه
CAT6

توضیحات :

تقسیم بندی هر یک از گروه های فوق بر اساس نوع کابل مسی و Jack انجام شده است .
از کابل های CAT1 ، به دلیل عدم حمایت ترافیک مناسب، در شبکه های کامپیوتری استفاده نمی گردد .
از کابل های گروه CAT2, CAT3, CAT4, CAT5 و CAT6 در شبکه ها استفاده می گردد .کابل های فوق ، قادر به حمایت از ترافیک تلفن و شبکه های کامپیوتری می باشند .
از کابل های CAT2 در شبکه های Token Ring استفاده شده و سرعتی بالغ بر 4 مگابیت در ثانیه را ارائه می نمایند .
برای شبکه هائی با سرعت بالا ( یکصد مگا بیت در ثانیه ) از کابل های CAT5 و برای سرعت ده مگابیت در ثانیه از کابل های CAT3 استفاده می گردد.
در کابل های CAT3 ,CAT4 و CAT5 از چهار زوج کابل مسی استفاده شده است . CAT5 نسبت به CAT3 دارای تعداد بیشتری پیچش در هر اینچ می باشد . بنابراین این نوع از کابل ها سرعت و مسافت بیشتر ی را حمایت می نمایند .
از کابل های CAT3 و CAT4 در شبکه هایToken Ring استفاده می گردد .
حداکثر مسافت در کابل های CAT3 ، یکصد متر است .
حداکثر مسافت در کابل های CAT4 ، دویست متر است .
کابل CAT6 با هدف استفاده در شبکه های اترنت گیگابیت طراحی شده است . در این رابطه استانداردهائی نیز وجود دارد که امکان انتقال اطلاعات گیگابیت بر روی کابل های CAT5 را فراهم می نماید( CAT5e ) .کابل های CAT6 مشابه کابل های CAT5 بوده ولی بین 4 زوج کابل آنان از یک جداکننده فیزیکی به منظور کاهش پارازیت های الکترومغناطیسی استفاده شده و سرعتی بالغ بر یکهزار مگابیت در ثانیه را ارائه می نمایند.

شاید براتون اتفاق افتاده که تو ویندوز Xp وقتی یه مشکلی پیش میاد یا یه برنامه ای قفل می کنه بعد از اینکه مشکل حل شد یه پیام میاد که باید Dont Send رو بزنید و این پیام بعضی مواقع چندین بار پشت سر هم میاد و حال شما رو می گیره . نگران نباشید با این روشی که من می گم به راحتی می تونید یه کاری کنید که دیگه این پیام نیاد . خوب برای حذف Dont Send به روش زیر عمل کنید .
روی My Computer راست کلیک کرده و گزینه Properties رو بزنین. یه پنجره باز میشه . از منوی بالای پنجره گزینه ی Advanced رو انتخاب کنید. حال در قسمت پایین پنجره دکمه ی Error Reporting رو بزنید. در پنجره ای که باز می شه گزینه Disable Error Reporting رو انتخاب کنین و تیک گزینه ی But notify me when critical Error occur رو بردارین. بعد هر دو پنجره ی رو OK بزنید . از این به بعد دیگه پیام چندش آور Dont send حذف شده و دیگه نمیاد .

یکی از کارهایی که کلیه کاربران هر از گاهی خواسته یا ناخواسته به سراغ آن میروند ، نصب نسخه های مختلف ویندوز است. به دید بسیاری از افراد نصب ویندوز یک پروسه خشک و تکراری است و در هنگام نصب آن تنها میتوان صبر کرد تا کار به اتمام برسد. اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید در هنگام نصب ویندوز و عبور از مرحله اولیه ، شما میتوانید در حین نصب به گشت و گذار در محیط CMD هم بپردازید! این کار وقتی بسیار به کمک شما میاید که به فرض هنگام نصب از شما درخواست شماره سریال شود و شماره سریال داخل فایل متنی داخل خود CD نصب ویندوز باشد ، با این ترفند میتوانید همان موقع فایل متنی خود را باز کرده و سریال را بخوانید. همچنین شما قادر خواهید بود فایل های exe را نیز اجرا کنید ، بدین معنی که به هنگام نصب ویندوز شما میتوانید نرم افزارهای جانبی را نیز به شکل همزمان بر روی سیستم خود نصب کنید.
بدین منظور:
پس از عبور از مراحل اولیه و انتخاب درایو ها و رستارت سیستم شما میتوانید با فشردن دو کلید Shift و F10 به شکل همزمان وارد محیط CMD شوید.
با استفاده از این محیط کلیه عملیات اجرایی فوق را میتوانید صورت دهید.