KUTBUDDİN RAVENDÎ
Doğumu
Şeyh Kutbuddin Ebul Hasan veya Ebul Hüseyin Said bin Abdullah Hüseyin bin Hibetullah bin Hasan Ravendî Kâşânî, büyük ve değerli alim, muhaddis, müfessir, mütekellim, fakih, filozof ve tarihçidir. Hicrî kamerî 6. asırda Şianın en ünlü alimidir. Genellikle ona, büyük babasına isnaden Said bin Hibetullah Ravendî derler. Kâşan'ın Ravend kasabasında doğdu. Babası ve büyük babası, zamanlarının büyük alimlerinden idiler.
Talebelik Dönemi
İlkokul tahsilini babasının yanında yaptı. Daha sonra Ebu Ali Tabersî, İmaduddin Taberî ve Seyit Murtaza Kazî'nin derslerine katıldı. Ardından Âl-i Muhammed (s.a.a)'in haremi olan Mukaddes Kum Şehri'ne geldi. Oradaki büyük alimlerden kısa bir müddet istifade ettikten sonra kendisi parlayan yıldızlar arasına girdi.
İlmî Şahsiyeti
Şeyh Kutbuddin, eserlerinde çeşitli mevzuları ele alarak tefsir ilminde, fıkıhta, hadiste, felsefede, kelam ve tarihte çeşitli telifler yaptı. Genellikle girdiği mevzuların tüm yönlerini ele almış, incelemiş ve yüzeysel olarak geçmemiştir. Genellikle bir konuda muhalif ve muvafık herkesin görüşünü nakletmiş, zira hakkı hak olduğu için isteyip ve seçtiğinden insaf ile araştırmıştır. Onun için tanıtmaya çalışanlar onun büyüklüğüne ve yüceliğine değinmeden geçmezler.
Onun eserlerinde üstün zekâsı ve dahiliği hemen göze çarpmaktadır. Yazdığı kitaplarda derin araştırmalar yapmış, çekici ve güzel neticelere değinmiştir ki kendisinden önce birçok ilim ehline gizli kalmıştır.
Üstatları
Üstatlarından bazıları şunlardır:
1- Babası
2- Şeyh Ebu Ali Fazl bin Hasan Tabersî (Mecma'ul-Beyan'ınsahibi)
3- İmaduddin Muhammed bin Ebul Kâsım Taberî
4- Sefiyuddin, Seyit Murtaza bin Dâî Razî ve kardeşi SeyitMüçtebâ
5-Seyit Ebu Samsam, Zülfikar bin Muhammed bin Mâbed Hüseynî
6- Şeyh Ebu Câfer Halebî
7- Muhammed bin Hasan (Hace Nasruddin Tûsî'nin babası)
8- Ebu Abdullah, Hasan Müeddep Kummî
9- Ebul Kâsım, Hasan bin Muhammed Hadikî
10- Ebu Mensur, Şehriyar bin Şirveyh bin Şehriyar Deylemî
Talebeleri:
1- Nasruddin Hüseyin bin Said Ravendî (oğlu)
2- Zahiruddin Muhammed bin Said Ravendî (oğlu)
3- Kadı Ahmed bin Ali bin Abdulcabbar Tûsî
4- Fakih Ali bin Muhammed Medainî
5- Kadı Cemaluddin Ali bin Abdulcabbar Tûsî
6- Fakih İzzuddin Muhammed bin Hasan Alevî Bağdadî
7- Zeynuddin Ebu Câfer Muhammed bin Abdulhamid bin Mahmud Davidar
8- Reşiduddin Muhammed bin Ali bin Şehrâşub Mazenderanî
9- Şeyh Müntahabuddin
Eserleri
Kutbuddin'in eserleri altmıştan fazladır. Muhtelif dallarda bazıları şunlardır:
1- Fıkh'ul-Kurân
2- Şerh-i Ayat'ul-Ahkam
3- İhkam'ul-Ahkam
4- İhtilaf beyn-i Mufid ve Murtaza fi Bâzı Mesail'il-Kelamiyye
5- Esbab'un-Nüzul
6- el-Ağrab fi'l-Îrab
7- Elkab'ur-Resul ve Fatıma ve'l-Eimme (a.s)
8- el-İncaz fi Şerh'il-İcaz fi'l-Faraiz
9- Tehafet'ul-Felasife
10- Cevahir'ul-Kelam fi Şerh-i Mukaddimet'il-Kelam
VefatıKutbuddin Ravendî, 573 h.k. yılında Kum Şehri'nde gözlerini dünyaya kapadı. Kabr-i şerifi Hz. Mâsume'nin (s.a) kubbesinin büyük avlusundadır.
ALLAME HİLLÎ
SAHİB B. İBAD (R.A)
Şeyh Mufid
Allâme Tabatabaî
ALLAME MECLİSÎ
HASAN BİN ŞÛBE HARRANÎ
AHMED BİN ALİ NECAŞÎ
ŞEYH SADUK
Şeyh Bahaî
Seyit Ahmet Bin Tâvûs