Seyit Ahmet Bin Tâvûs
Doğumu
Seyit Cemaluddin, Ahmed b. Mûsa b. Câfer b. Tâvûs Hüseynî Hillî, 7. asrın (h.k.) en büyük alimlerindendir.
Soyu
Onun soyunu bilmek için, onun İkbalu’âmal kitabının sahibi Seyyid ibn-i Tavus’un kardeşi olduğunu bilmek yeterlidir.
Şeyh Tûsî ve Mecmua-i Veram'ın sahibi Şeyh Veram b. Ebî Firas da onun büyük babaları arasında yer alırlar.
İbn-i Tâvûs ve Âl-i Tâvûs lakaplarını almasının sebebi, büyük babaları Ebu Abdullah Muhammed b. İshak'ın yüz güzelliği ve yakışıklı oluşundan dolayı halkın onu tavusa benzeterek Tavus lakabını ona vermeleridir.
Tâvûs soyu, İmam Câfer Sâdık (a.s)'ın süt kardeşi Dâvud'a dayanır. Dâvud, zindandayken İmam Câfer Sâdık (a.s), Ümmü Dâvud diye meşhur olan duayı (Recep Ayı'nın on beşinin amellerinden biridir) onun annesine öğretti ve Dâvud bu vesile ile zindandan kurtuldu.
Ailesi
Tâvûs ailesi Müslümanlar arasında yıldız gibi parlayan bir ailedir. Bu ailede varolan onlarca ilim yıldızı insanları hayrete düşürmüş ve onları şöyle bir soru ile karşı karşıya getirmiştir ki bir aile nasıl olur da bu kadar güzellik ve fazileti kendilerinde toplayabilir?
Kısa zamanda bu aileden yirmiden fazla büyük alimin çıktığını görüyoruz. Çok değerli bir eser olan İkbalu’l-A’mal kitabının sahibi Seyyit Raziyuddin Ali, oğulları Muhammed ve Ali bu ailenin yetiştirdiği büyük alimlerin birer örneği sayılırlar Bilindiği üzere Seyyid Reziyyuddin bu iki oğlu adına Keşf'ul-Muhce kitabını yazmıştır.
Seyyitlerin Sorumluluğu
Bu çok kıymetli ailenin üstünlüklerinden biri de dönemlerinde seyyitlerin lideri konumunu taşımalarıdır. Abbasîler döneminde Nakabet-i Talibiyyiin, kendi zamanının seyitlerinin liderliği makamını taşıyan kimseler verilen bir unvandı. Bu makamı taşıyan kişi onların arasındaki sorunları hallediyordu ve en emin kişi olarak tanınıyordu. Tabiî ki bu makamın en başta gelen şartı fakih ve müçtehit olmaktı.
Bu makamın yüceliğin konusunda Seyit b. Tâvûs'un bu makamla övünmesi yeterlidir. Bu makam, kaç nesil onların soyunda devam etti.
Büyüklerin Sözleri
Seyit Ebu'l Fazail o kadar yüce bir makama sahiptir ki onun adı geldiğinde yüce kişiler tâzim ederek eğilir. Adını zikreden müellif ve yazarlar onu övmeden geçememişlerdir.
Büyük ulemanın tümünün şehadetine göre Seyit Ahmed b. Tâvûs, çeşitli ilimlerde zirvede idi. Fıkıh, usul-u fıkıh, kelam, şiir, edebiyat ve benzerlerini bu cümleden saymak mümkündür.
Seyit Mûsa b. Câfer'in dört oğlu olmasına rağmen, çoğu zaman Seyit Ali ve Seyit Ahmed (r.a) bir arada ve Seyit Ahmed, Seyit Ali'nin ardından zikredilir. Seyit Ali'nin makam ve menzilesini idrak eden Seyit Ahmed'i de rahatça tanıyabilir.
Üstatları
Seyit Cemaluddin b. Tâvûs'un üstatlarından bazıları şunlardır:
1- Şeyh Necibuddin b. Nima-i Hillî
2- Şeyh Yahya b. Muhammed-i Suravî
3- Seyit Fahhar b. Maad-i Mûsevî
4- Seyit Ahmed b. Yûsuf-i Alevî
Talebeleri
En büyük öğrencilerinden bazıları şunlardır:
1- Allame Hillî
2- Hasan b. Dâvud Hillî (Rical-ı İbn-i Dâvud kitabının yazarı)
3- Seyit Abdulkerim b. Tâvûs (büyük oğlu)
Eserleri
Seçkin öğrencisi Seyit Rical kitabında üstadın 82 eseri olduğunu yazar. Bu kitaplar muhtelif dallarda kaleme alınmış, ancak, maalesef birçoğu bize ulaşmamıştır.
Başlıca eserleri şunlardır:
1- Bina'ul-Makalet'il-Fatimiyye fi Nakz'ir-Risalet'il-Osmaniyye
2- Milaz-u Ulema'il-İmamiyye (fıkıh konulu)
3- el-Fevaid'ul-Udde (usul-u fıkıh konulu)
4- es-Sakıb'ul-Musahhar alâ Nakz'il-Muşeccer (usul-u din konulu)
5- er-Ruh (İbn-i Ebi'l Hadid'e reddiye)
6- Şevahid'ul-Kurân
7- Büşra'l-Muhakkikîn (fıkıh konulu)
Seyit Ahmed b. Tâvûs, rivayetleri sahih, muvassak, hasen ve zayıf olarak dört kısma ayıran ilk alimdir. Bu görüş, Allame Meclisî'nin (r.a) zamanına kadar kabul gördü. Allame Meclisî, buna birkaç kısım daha ekleyerek dokuza kadar genişletti.
Vefatı
Seyit Ahmed b. Mûsa nefsi tezkiyede, halkı hidayet etmede, Ehl-i Beyt (a.s)'ın adını yüceltmede bereketli bir ömür geçirdikten sonra 673 h.k. tarihinde Hille'de gerçek mâşukuna kavuşmak üzere gözlerini dünyaya kapadı.
Mültecilerin sığınağı ve kerametler kapısı olan mukaddes kabri Hille Kenti'nde meşhurdur. Peygamber ve Ehl-i Beyt'ini sevenler, sürekli o seyyidin ziyaretine giderler.
Elbette Seyit Ahmed b. Tâvûs'un şerefli kabri, bir dönem unutulduktan sonra Allah'ın salih kullarından birisi onun kabrinin yanında gördüğü bir rüya ile yeniden Ehl-i Beyt dostlarının ziyareti yeri olmuştur.
ALİ BİN İBRAHİM KUMMÎ
SIKAT'UL-İSLAM KULEYNÎ
ALİ BİN CÂFER (A.S)
ALLAME HİLLÎ
Şeyh Mufid
Allâme Tabatabaî
ALLAME MECLİSÎ
HASAN BİN ŞÛBE HARRANÎ
AHMED BİN ALİ NECAŞÎ
ŞEYH SADUK
