تبیان، دستیار زندگی

▪ معلوماتی که در کودکی فرا گرفته می شود مانند نقش در سنگ پایدار می ماند.
▪ اگر مدت چهل روز با مردم بسر بری ، یا مانند آنها می شوی یا آنها را ترک می کنی .
▪ عشق هفت ثانیه دوام دارد و هوس هفت دقیقه و اندوه و بیچارگی یک عمر .
▪ قول مانند تیر است ، همین که پرتاب شد هیچ وقت به کمان بر نمیگردد .
▪ اگر خواستی کسی را سعادتمند کنی ثروت او را زیاد نکن ، بکوش تا خواسته های او را کم کنی .
▪ اگر دربارۀ دوست خواستی قضاوت کنی احمقی بیش نیستی ، زیرا اگر غلط گفته باشی گناهی است نابخشودنی و اگر راست گفته باشی چرا او را به دوستی خود برگزیده ای ؟
▪ آنکه تندرستی دارد امید دارد ، و آنکه امید دارد همه چیز دارد .
▪ اقامتگاه خود را دائم تغییر بده . زیرا لذت زندگی در تنوع است .
▪ کسیکه غرور دارد حاضر است گم شود و راه را از دیگران نپرسد .
▪ قدر دو چیز فقط موقعی دانسته می شود که از دست می دهیم ، تندرستی و جوانی .

ازدواج سه هفته آشنایی است ، سه ماه عشق, سه سال جنگ و سی سال تحمل(یونان) ...
هنگام ازدواج بیشتر با گوشهایت مشورت کن تا با چشمهایت (آلمانی)
زن و شوهر اگر یکدیگر را بخواهند در کلبه خرابه هم زندگی می کنند.(آلمانی)
در موقع خرید پارچه حاشیه آنرا خوب نگاه کن و در مواقع ازدواج درباره مادر عروس تحقیق کن(آذربایجانی)
برای یافتن زن می ارزد که یک کفش بیشتر پاره کنی(چینی)
اگر خواستی اختیار شوهرت را در دست بگیری اختیار شکمش را در دست بگیر(اسپانیایی)
ازدواج زودش اشتباهی بزرگ و دیرش اشتباه بزرگتری است.(فرانسوی)
با زنی ازدواج کنید که اگز مرد بود بهترین دوست شما می شد(نامعلوم)
برای یک زندگی سعادتمند مرد باید«کر» باشد و زن «لال».
خوشحالی های واقعی بعد از ازدواج به دست می آید.(پاستور)
من تنها با مردی ازدواج می کنم که عتیقه شناس باشد تا هر چه پیر شدم برای او عزیزتر باشم(آگاتا کریستی)
هرچه متأهلان بیشتر شوند, جنایتها کمتر می شوند(ولتر)
وقتی برای عروسی ات خیلی هزینه می کنی، مهمانهایت را یک شب خوشحال و خودت را عمری ناراحت می کنی.(ایرلند)
تا ازدواج نکرده ای نمی توانی درباره آن اظهار نظر کنی(شارل بودلر)
ازدواج قرارداد دو نفری است که در همه دنیا اعتبار دارد.(مارک تواین)
ازدواج مجموعه ای از مزه هاست. تلخی و شوری، تندی و ترشی و بیمزگی(ولتر)
داماد زشت و با شخصیت به از داماد خوش صورت و بی لیاقت(لهستان)
ازدواج مقدس ترین قراردادها است(ماری آمپر)
پیش از ازدواج چشمهایتان را باز کنید و بعد از ازدواج آنها را روی هم بگذارید.(فرانکلین)

▪ آنکس که جرأت مبارزه در زندگی را ندارد ، بالاجبار طناب دار را به گردن می اندازد .
▪ آنکس که در هر جا دوستانی دارد ، همه جا را دوست داشتنی می یابد .
▪ راستی یگانه سکه ایست که همه جا قیمت دارد .
▪ موقعیکه دهانت می خورد بگذار با شکمت مشورت کند .
▪ مردان در اوقات خوشبختی نسبت به سایر افراد همدردی نشان می دهند و زنان در اوقات بدبختی .
▪ هیچ وقت بیش از زمانیکه سر و کارمان با احمق است احتیاج به هوش زیاد نداریم .
▪ بدبختی آن نیست که می توان از آن بر حذر بود ، بلکه آن است که گریزی از آن نیست .
▪ هنگامیکه خشم حرف می زند عقل چهرۀ خود را می پوشاند .
▪ همیشه دزدی وجود دارد که دزد دیگر را غارت کند .
▪ مردیکه کوه را از میان برداشت ، کسی بود که شروع به برداشتن سنگریزه ها کرد .
▪ آنکه دربارۀ همه چیز می اندیشد ، دربارۀ هیچ چیز تصمیم نمی گیرد .
▪ عمارت بزرگ را از سایه اش و مردان بزرگ را از سخنانشان می توان شناخت.
▪ انسان موفق لاقید نیست و انسان لاقید موفق نیست .
▪ اگر به خاموش کردن آتش می روی ، لباس غلفی بر تن مکن .
▪ با ثروت می توان بر شیاطین فرمانروایی کرد . بدون ثروت حتی نمی توان بره ای را احضار کرد .
▪ مردم به سخنان مرد پولدار همیشه گوش می کنند.
▪ «عجله» کاری را که «احتیاط» قدغن کرده انجام می دهد.
▪ یک مرد بزرگ عیوب مرد کوچک را نمی بیند.

 زن و پرنده بدون آنکه به عقب برگردند ، می توانند ببینند .
▪ کسی که اندرز ارزان را رد کند طولی نمی کشد که پشیمانی را با قیمت گرانی خریداری خواهد کرد .
▪ کسی که به خیال خود می خواهد فقط ضربه ای بزند ممکن است مرتکب قتلی شود .
▪ مرد شکست خورده طالب جنگ بیشتر است .
▪ خانه ات را برای ترساندن موش آتش نزن .
▪ اگر مار را می کشی ، بچه اش را هم بکش .
▪ وعده که کردی مقروض می شوی ، مقروض که شده وعده می کنی .
▪ ازدواج زودش اشتباه بزرگی و دیرش اشتباه بزرگتری است .
▪ زنگ آهن را می خورد و حسادت قلب را .
▪ پول، به عقلا خدمت می کند و بر احمقان حکومت.
▪ شوهر و بچه را هرچه در بازی های خود آرام بگذارید بیشتر به شما محبت پیدا میکنند .
▪ داماد که نشدی از یک شب شادمانی و عمری بداخلاقی محروم گشته ای .
▪ بهتر است آدمی طرف حسادت مردم واقع شود تا طرف ترحم آنها .
▪ هر کس نگهبان شراف خویش است .
▪ یگانه مرد خوشبخت کسی است که تصور می کند خوشبخت است.
▪ صاعقه به قلل بزرگ اصابت می کند.
▪ ضایع ترین روز، روزی است که نخندیده ایم.

یکی بود یکی نبود ، الاغی بود که فکر می کرد خیلی داناست . روزی الاغ در باغی چشمش به بوتهٔ خربزه افتاد و با خودش گفت : چه بوته ی خوبی ! با این که شاخه ی محکمی ندارد ، توانسته میوه ای به این بزرگی بدهد سپس الاغ زیر درخت گردو رفت تا استراحت کند .
درخت گردو گفت : سلامت کو ؟ همین جوری اومدی زیر سایه ی من ؟ من سالها زحمت کشیدم تا به این قد و بالا رسیدم الاغ گفت : به تو هم می گویند درخت ؟ فقط بلدی پُز شاخ و برگ و سایه ات را بدی . از بوته ی خربزه یاد بگیر یک هزارم تو قد ندارد ولی میوه ای به آن بزرگی می دهد .
اما تو با این همه بزرگی میوه ای به این کوچکی می دهی . بعد از مدتی الاغ چرتش گرفت و زیر درخت خوابش برد . درخت گردو تکانی خورد و گردویی بر سر الاغ انداخت .
الاغ سرش درد گرفت گردو گفت : اگر همه ی فکرهای تو درست از آب در آید چه می شود .
الاغ گفت: یعنی چه ؟
درخت گفت: اگر میوه ی من بزرگ بود و به سر تو می افتاد حتماً تو را می کشت نه ؟
الاغ گفت : هر چیز به جای خودش نیکو است همان بهتر که میوه تو کوچک باشد !
به همین دلیل می گویند : درخت گردکان با این بزرگی ، درخت خربزه ا… اکبر .

حقه بازی در اصطلاح مجازی به معنی تردستی و شعبده بازی و طراری آمده و حقه باز کسی است که تردست و شعبده باز و فریبنده و مکار و بامبولباز باشد . چون ریشه حقیقی و مورد استعمال آن دانسته شود معنی و مفهوم مجازی آن به دست خواهد آمد .
حقه که به عقیده علامه دهخدا تحریفی از اوقیه و وقیه است ظرف کوچک و مدوری است که سابقاً بیشتر از چوب یا عاج شاخته می شد و در آن الماس و لعل و مروارید و داروهاو معاجین و عطریات می نهادند و در سفر و حضر مورد استفاده قرار می دادند .
حقه فایده دیگری هم داشت و آن اینکه افراد تردست و شعبده باز در بساط معرکه گیری ضمن شیرینکاری چیزی را در زیر حقه می نهادند و چون حقه را برمی داشتند آن شی ء بر جای نبود و گاهی چیز دیگر به جای آن شی ء از درون حقه بیرون می آوردند و یا به شکل دیگر :
« چندین مهره کوچک را در زیر حقه سرنگون مخفی کنند و با تردستی و چابکی گاهی تمام مهره را در زیر یک حقه و گاهی هر یک را در زیر حقه های علی حده جمع می نمودند .» امروزه هم بساط حقه بازی در همان مایه ولی به صورت بهتر و مدرن در گوشه و کنارجهان و ایران معمول است و مخصوصاً در کافه ها از حقه بازها و این گونه حقه بازیها برای جلب مشتری استفاده می کنند .
بدون شک ریشه اصلی و اساسی ضرب المثل حقه بازی از این نوع تردستی و بازی با حقه سرچشمه گرفته است که در تداول عوام فارسی زبانان افراد نیرنگباز و محیل و مکار را به حقه بازی تشبیه و تمثیل می کنند .

عبارت مثلی بالا هنگامی به کار می رود که در مجلس یا محفلی در آن واحد هر دو تن دو به دو با آواز بلند و بدون رعایت نظم و ترتیب با یکدیگر گفتگو کنند و آنچنان قشقرقی راه بیندازند که هیچ یک از افراد آن جمعیت حرف و سخنشان برای دیگران مفهوم نگردد .
در چنین مورد اصطلاحاً گفته می شود حمام زنانه شده است و یا به عبارت دیگر طاس گم شده است که در هر دو صورت پای حمام زنانه و حمامیان در میان است که باید دید در حمام زنانه قدیم چه می گفته اند و اصولاً چه مطالب و موضوعاتی مطرح شده است که گفتگو در حمام زنانه به صورت ضرب المثل درآمده است .
همان طوری که در مقاله با آب حمام دوست می گیرد در کتاب حاضر آمده است سابقاً در کلیه شهرها و روستاهای ایران حمام عمومی با خزینه وجود داشت که چند متر پایینتر از سطح زمین ساخته می شد « تا آب جاری کوچه و خیابان بر آن سوار شود » و گنبدهای بزرگی سقف آن را تشکیل می داد و بر روی این گنبدها سوراخهایی تعبیه کرده ورقه های نازکی از سنگ مرمر و یا شیشه های نسبتاً محکم و مقاوم قرار می داده اند تا نور خورشید بتواند از آن عبور کرده صحن حمام و خزینه و سربینه رختکن و پستوهای حمام را روشن کند .
گرمابه های قدیم از طلوع آفتاب تا ساعت هشت صبح ، مردانه بود و از آن ساعت تا ظهر و حتی چند ساعت بعدازظهر در اختیار زنان و بانوان قرار می گرفت که این طولانی شدن مدت حمام خانمها بدون حکمت و علت نبوده است زیرا مردان جز نظافت و تطهیر و انجام فرایض مذهبی کار دیگری نداشته اند و مخصوصاً مشاغل و گرفتاریهای زندگی و تحصیل و تامین معاش خانواده ، آنان را مجبور می کرد که هر چه زودتر از حمام خارج شوند و به کار و زندگی روزانه خود بپردازند ولی زنان و بانوان تنها خودشان نبوده اند که پس از شستشو و نظافت از حمام خارج شوند بلکه یک یا چند بچه قد و نیم قد را که همراه می آورده اند باید چرک گیری کنند و چند بار با صابون بشویند که همین کار مدتی از وقت حمام را می گرفت .
گاهی به دستها و پاها و موی سر خود حنا می بسته اند که این کار نیز خالی از اشکال و دشواری نبوده است . از این مسایل و عوامل که بگذریم به گفته سیاح فرانسوی گاسپاردروویل :
« ... زنان ایرانی حمام را بهترین نقطه تجمع خویش می دانند . دید و بازدیدها در حمام صورت می گیرد و در هر گوشه ای از آن جوخه ای از زنان که مشغول درددل اند به چشم می خورد . سر صحبت از وضع خانواده ها در گرمابه ها باز می شود . اشارات رشک آلوده و شکوه و شکایات و صلاح اندیشی با گیس سفیدان و پیرزنان ، صحنه حمام را به صورت ساحت دادگاه در می آورد .»
تنها فرصت و مجال حمام زنانه بود که به آنها امکان می داد تا با علاقه مندان و دوستان یکدل همدلی کنند بی آنکه ساعیان و سخن چینان در آن غوغا و جنجال گوشخراش حمام زنان بتوانند استراق سمع کنند و گفته های آنان را بزرگ و بزرگتر کرده و تحویل شوهر و هوو و مادرشوهر و خواهرشوهر و جز اینها بدهند .
آری ، حمام زنانه محل گفت و شنیدهایی بود که دو به دو می گفتند و می شنیدند در حالی که حرفهایشان در آن سروصداهای بی امان برای دیگران « که آنها نیز به خود مشغول بوده اند » مفهوم نبوده و همین فلسفه و مورد استفاده حمام زنانه آن را به صورت ضرب المثل درآورده است .

در بید هند نطنز برای کسی این مثل را می آورند که سربزنگاه کار بی موردی بکند و در موقع خطر دست به دست کند.
در زمان های قدیم یک عده پنج نفری برای برداشتن لانه لاشخوری رفتند که در وسط کوه بود. نقشه شان این بود که از بالای کوه یکی آویزان شود و دومی پای اولی را بگیرد و آویزان شود و سومی پای دومی و چهارمی پای سومی و پنجمی را هم با طناب به کوه ببندند تا بتوانند لانه لاشخور را بردارند.
چون به بالای کوه رسیدند و مطابق نقشه عمل کردند و آویزان شدند نفر اول گفت: «صو کری دمن یه تفی د دس خوسن» این را گفت و دستش را رها کرد و همگی از آن بالا به زیر افتادند و مردند!

▪ اگر خواستی اختیار شوهرت را در دست بگیری اختیار شکمش را در دست بگیر. (ضرب المثل اسپانیایی)...
▪ هنگام ازدواج بیشتر با گوش هایت مشورت کن تا با چشم هایت. (ضرب المثل آلمانی)
▪ مردی که به خاطر”پول” زن می گیرد، به نوکری می رود. (ضرب المثل فرانسوی)
▪ لیاقت داماد، به قدرت بازوی اوست. (ضرب المثل چینی)
▪ زن عاقل با داماد ”بی پول” خوب می سازد. (ضرب المثل انگلیسی)
▪ زن و شوهر اگر یکدیگر را بخواهند در کلبه ی خرابه هم زندگی می کنند. (ضرب المثل آلمانی)
▪ شوهر ”مغز” خانه است و زن ”قلب” آن. (سیریوس)
▪ دختر عاقل، جوان فقیر را به پیرمرد ثروتمند ترجیح می دهد. (ضرب المثل ایتالیایی)
▪ در موقع خرید پارچه حاشیه آن را خوب نگاه کن و در موقع ازدواج درباره مادر عروس تحقیق کن. (ضرب المثل آذربایجانی)
▪ برا ی یافتن زن می ارزد که یک کفش بیشتر پاره کنی. (ضرب المثل چینی)
▪ تاک را از خاک خوب و دختر را از مادر خوب و اصیل انتخاب کن. (ضرب المثل چینی)
▪ اگر خواستی اختیار شوهرت را در دست بگیری اختیار شکمش را در دست بگیر. (ضرب المثل اسپانیایی)
▪ اگر زنی خواست که تو به خاطر پول همسرش شوی با او ازدواج کن اما پولت را از او دور نگه دار. (ضرب المثل ترکی)
▪ ازدواج مثل یک هندوانه است که گاهی خوب می شود و گاهی هم بسیار بد. (ضرب المثل اسپانیایی)
▪ ازدواج، زودش اشتباهی بزرگ و دیرش اشتباه بزرگتری است. (ضرب المثل فرانسوی)
▪ ازدواج کردن و ازدواج نکردن هر دو موجب پشیمانی است. (سقراط)
▪ ازدواج مثل اجرای یک نقشه جنگی است که اگر در آن فقط یک اشتباه صورت بگیرد جبرانش غیر ممکن خواهد بود. (بورنز)
▪ ازدواجی که به خاطر پول صورت گیرد، برای پول هم از بین می رود. (رولاند)
▪ ازدواج همیشه به عشق پایان داده است. (ناپلئون)
▪ با زنی ازدواج کنید که اگر ”مرد” بود، بهترین دوست شما می شد. (بردون)
▪ مردانی که می کوشند زن ها را درک کنند، فقط موفق می شوند با آنها ازدواج کنند. (بن بیکر)
▪ ازدواج بیشتر از رفتن به جنگ”شجاعت”می خواهد. (کریستین)
▪ با قرض اگر داماد شدی با خنده خداحافظی کن. (ضرب المثل آلمانی)
▪ هیچ زنی در راه رضای خدا با مرد ازدواج نمی کند. (ضرب المثل اسکاتلندی)
▪ من تنها با مردی ازدواج می کنم که عتیقه شناس باشد تا هر چه پیرتر شدم، برای او عزیزتر باشم. (آگاتا کریستی)
▪ هر چه متأهلان بیشتر شوند، جنایت ها کمتر خواهد شد. (ولتر)