تبیان، دستیار زندگی

الهی نامت نور دیده آشنایان، یادت آیین منزل مشتاقان، یافتنت چراغ دل مریدان... الهی چه خوش روزی که خورشید جلال تو به ما نظر می کند، چه خوش وقتی که مشتار از مشاهده جمال تو ما را خبری دهد، جان خود را طعمه باز سازیم که در فضای طلب تو پروازی کند و دل خود نثار دوستی کنیم که بر سر کوی تو آوازی دهد. الهی نصیب این بیچاره از این کار همه درد است. مبارک باد که مرا این درد فرد است حاق که هر کس بدین درد ننالد جوانمرد است. هر درد که زین دلم قدم برگیرد دردی دگرش بجای دربر گیرد زان با ما در صحبت از سر گیرد کآتش چو رسد به سوخته اندر گیرد الهی شاد بدانم که اول من نبودم تو بودی. آتش یافتنی با نور شناختن تو آمیختی، از باغ وصالم نسیم قرب تو انگیختی، باران وحدانیت بر گرد بشریت تو ریختی، به آتش دوستی آب و گل سوختی تا دیده عارف به دیدار خود آموختی. گر روز وصال باز بینم روزی با او گله های روز هجران نکنم الهی جلال عزت تو جای اشارت نگذاشت و محو اثبات تو را اضافت برداشت تا گم گشت آنچه بنده در دست داشت.

شب نوزدهم ماه رمضان، شب قدر و ضربت خوردن حضرت امیر المومنان علی (ع) است. یکی از سنت ها و مراسم هایی که در این ایام در شهرها و روستاهای ایران مشاهده می شود، برپایی تعزیه است. آنچه می آید بخشی از مطلب "تعزیه در کازرون" از کتاب "رمضان در فرهنگ مردم" احمد وکیلیان است. به این مناسبت در شهر کازرون فارس مجالس قرائت قرآن را با پارچه های مشکی سیاهپوش می کنند و بعد از پایان شب بیست و سوم پارچه ها را بر می دارند. در این شب ابن ملجم مرادی لعین را لعن می کنند و قاری ها بعد از قرائت و تلاوت جزو نوزدهم قرآن مجید و دعاهای وارده، مراسم الغوث و اعمال شب قدر را به جا می آورند و به همین جهت این شب را علاوه بر "شو قدر" و "شو ضربت خوردن" ، "شو الغوث" هم می گویند. اهالی کازرون در این شب برای اموات خود خرما و پشمک و "زلیبی" و کلوچه و شربت خیرات می کنند. در شب نوزدهم نوحه و تعزیه و مصیبت ها همه راجع به ضربت خوردن حضرت علی (ع) است و تعزیه میان جمعیت حلقه بسته و نشسته گرفته می شود. اینک مجلس تعزیه در شب نوزدهم در کازرون فارس؛ ابتدا یکی از نوحه خوان ها پیش تعزیه را می خواند: پیش تعزیه: کس دیده در ایام که یک روبه پیری در بیشه شیران کند آهنگ دلیری این هم عجب آمد که به محراب عبادت شمشیر زند عبد ذلیلی به امیری هر روز بدی روزه و شبها به عبادت افطار علی بود به یک قرص شعیری در خانه او بود ز اوضاع جهانی جلد غنم و یک طبق و کهنه حصیری در دهر به سر برد به یک کهنه لباسی در جنگ نپوشید نه قاقم، نه حریری هنگام سخاوت دو هزار اشتر با بار در راه خدا داد به یک مرد فقیری شاهی که خدا گفت به قرآن صفتش را در آیه "مسکین یتیما و اسیری" پس از خواندن پیش تعزیه مجلس تعزیه آغاز می شود: - علی (ع) برای نماز صبح به مسجد رفته به بالین ابن ملجم که در زیر منبر دمر خوابیده می رود. علی (ع ): انبیا بر پشت خوابند اولیا بر دست راست خواب شیطانی بود ای ملحد این خفتن خطاست نیست مخفی از من آن قصدی که داری بهر من ظاهر است آن آلت ظلمی که در زیر عباست کس نجوید خصمی آل عبا ای بی حیا جز خدا ناترس مردودی که از نسل زناست با ولی نعمت به پاداش محبت این کنند؟ آنچه می خواهی بکن شاهد نبی، حاکم خداست در این موقع علی (ع) به نماز می ایستد و ابن ملجم شمشیر به دست به طرف امام می رود: جبرئیل خطاب به ابن ملجم می گوید : سنگ این دم ای لعین از کین به جام جم مزن تیغ بر فرق علی آن مفخر عالم مزن چون قمر فرق علی ای ابن ملجم شق مکن آسمان بر هم مدر عرش اله بر هم مزن دست از این رفتار بد بردار و عالم را مسوز آتش اندر خرمن جان بنی آدم مزن علی (ع) رکعت اول نماز را به جا آورده و به رکوع و سجود می رود و تا سر از سجده برمی دارد شمشیر ابن ملجم بر فرقش فرود می آید. در این موقع از همه طرف صدای اذان بلند می شود... علی (ع): انا لله و انا الیه راجعون. و سیعلم الذین ظلموا ای منقلب ینقلبون لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم جبرئیل: ابن ملجم ای هواداران، سر حیدر درید کاسه فرق علی داماد پیغمبر درید جبریل گوید: ملائکان مقرب، سیاهپوش شوید ز بعد مرگ علی جمله در خروش شوید امام را به خانه برده بستری می کنند و در اینجا مجلس شب نوزدهم تمام می شود.

نخستین جلسه هیئت مدیره جدید انجمن قلم ایران روز شنبه 14 مهرماه برگزار می شود. به گزارش خبرنگار مهر، با انتخاب هیئت مدیره و بازرسان تازه انجمن قلم ایران، نخستین نشست برای تعیین رئیس، نایب رئیس و دیگر مسئولیت های این تشکل ادبی برگزار می شود. جلسه شنبه آتی این انجمن اولین نشست هیئت مدیره جدید خواهد بود که به سنت همیشگی کار رای گیری و انتخاب مسئولان تازه را انجام می دهد. هفته گذشته علی‌اکبر ولایتی، جواد محقق، راضیه تجار، محمدرضا سرشار، امیرحسین فردی، مجتبی رحماندوست و فیروز زنوزی جلالی به عنوان اعضای اصلی و سید علیرضا سجادپور، شهریار زرشناس و سمیرا اصلان‌پور به عنوان اعضای علی‌البدل هیئت مدیره و محمدرضا اصلانی، محمد نوری‌زاد و مریم صباغ‌زاده ایرانی به عنوان اعضای اصلی و احمد عربلو و محمد گودینی به عنوان اعضای علی‌البدل بازرسان انجمن انتخاب شدند.

چاپ دوم "تاریخ جنبش مزدکیان" اثر اوتا کرکلیما با ترجمه جهانگیر فکری ارشاد توسط نشر توس به بازار کتاب آمد. به گزارش خبرنگار مهر، کرکلیما در پیشگفتار کتاب درباره پژوهش مجدد درباره مزدکیان که پیشتر "کریستن من" آن را انجام داده، گفته است: اگرچه دیدگاه های این محقق دانمارکی در مورد این دوره مهم از تاریخ ایران هنوز هم اعتبار خود را حفظ کرده اما مطالعات وی باید توسط دیگران تکمیل شود چرا که پاره ای از نتایجی که کریستن من از تحقیقات خویش گرفته، امروز دیگر طرفدار چندانی ندارد. جنبش مزدکیان و تاریخچه فرقه های ایرانی نه تنها ذهن مورخان قدیم بلکه توجه محققین معاصر را هم به خود مشغول داشته است. قسمتی از دوران آشفته سلطنت قباد در آثار نویسندگان مسلمان فارسی زبان قرون وسطی منعکس شده و قسمتی دیگر نیز در تاریخ یونانیان آمده است. یونانیان که در آن هنگام (قرن ششم میلادی) روابط فعال اقتصادی و نظامی با ایران داشتند، اوضاع داخلی ما را با توجه خاصی تعقیب می کردند... پس از اشغال ایران، برخی ایرانیان که اسلام آورده و زبان عربی را به نحو احسن آموخته بودند به درخواست قوم فاتح پاسخ مثبت داده و برخی آثار باستانی از جمله نوشته های تاریخی فارسی را به عربی ترجمه کردند. معروف ترین وقایع نگار آن زمان ابن مقفع بود که در اصل روزبه زردشتی نامیده می شد. ترجمه تاریخ مشهور "خوتای نامک" که از ابتدای سلطنت کیومرث تا پایان سلطنت خسرو پرویز را در بر می گیرد از آن جمله است. "مزدک نامک" نیز به عنوان یکی از آثار ادبی عهد ساسانی با سبکی به نام "ادبیات سرگرم کننده" گوشه ای از تاریخ مزدکیان را حفظ کرده است. برای تشریح مکتب مزدک در 14 فصل کلیه روابط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی سال های پیش از ظهور مزدک در این کتاب بازشناخته شده است. "تاریخ جنبش مزدکیان" در 2200 نسخه، 378 صفحه و با بهای 5500 تومان از سوی انتشارات توس روانه بازار کتاب شده است.

خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: "پخش" مرحله مهمی است که کتاب را به عنوان یک کالا از تولیدکننده به مصرف کننده (خوانندگان) می رساند. معضلات و راهکارهای پخش کتاب در ایران که با نظرگیری از کارشناسان و ناشران مطرح کشور تهیه شده در دو بخش ارائه می شود. به گزارش خبرنگار مهر، اگر تقاضای کتاب در بازار توسط موزعان برآورده نشده باقی بماند، علاوه بر ناخشنودی های روانی، زیان های اقتصادی نیز به دنبال خواهد داشت. در واقع هماهنگ نشدن عرضه و تقاضای کتاب از سوی پخشگران در درازمدت به مشکلی مزمن و چشمگیرتر از سایر معضلات بدل می شود. در کشور ما با توجه به مشکلات اقتصاد عمومی و وابستگی اقتصاد پخش به اقتصاد کتاب به عنوان تابعی از اقتصاد عمومی جامعه، مشکل دوچندان شده است. از آنجا که ساماندهی نظام توزیع کتاب - که شامل روش ها، مقررات، هنجارها و نهادهای پخش و توزیع است - مسئله ای چند وجهی است و راه حل شناخته شده ای ندارد، برای تعریف یک الگوی پخش موفق نمی توان مسائل سیاسی فرهنگی هر جامعه را نادیده گرفت. مسائل ساختاری پخش کتاب، مسائل حقوقی - قانونی، تشکیلاتی - صنفی، اقتصادی، بازرگانی و دانشی - معرفتی در نظام توزیع جوامع مختلف تاثیرگذارند. رابطه در پخش کتاب در تهران خیلی موثر است محسن باقرزاده مدیر انتشارات توس با اشاره به توزیع نامناسب کتاب به خبرنگار مهر گفت: اگر فهرستی از کتاب های جدید تهیه کنید و راسته کتابفروشی های انقلاب را بگردید، به سختی می توانید حتی چند تا از آنها را پیدا کنید. وی ادامه داد: امروزه پخشی ها فقط کتاب های دانشگاهی را خوب توزیع می کنند؛ در حالیکه کتاب های درسی و دانشگاهی متقاضی خود را دارند و نیازی به این همه کار ندارند. باقرزاده تبلیغ کتاب های درسی را از تلویزیون در ترغیب موزعان به پخش آنها و نیز تشویق کتابفروشان به گذاشتن آنها در ویترین هایشان موثر دانست و افزود: وضع پخش در شهرستان ها خیلی بدتر است. نویسندگان شهرستانی فکر می کنند ناشران و موزعین تهرانی رابطه ارگانیکی دارند و اینجا کتاب به خوبی توزیع می شود؛ در حالیکه پخش کتاب در تهران سرابی بیش نیست. وی از رابطه برخی توزیع کنندگان با برخی ناشران خبر داد و گفت: متاسفانه رابطه در پخش کتاب در تهران خیلی موثر است. تقاضا برای کتاب کم است، کتاب که خوب توزیع نمی شود، دولت هم از ناشر کتاب نمی خرد، کتابفروشان نیز که دوره های تخصصی ندیده اند؛ بنابراین انتظاری بیش از این نمی رود. کتاب معرفی نمی شود، پس متقاضی ندارد اما رضا یکرنگیان - مدیر انتشارات خجسته - نبود علاقه به کتابخوانی در میان مردم ، معرفی نشدن کتاب های عمومی از سوی صدا و سیما، خریداری نشدن کتاب از سوی کتابخانه ها و کمبود کتابخانه عمومی را از مشکلات توزیع کتاب در کشور دانست. یکرنگیان تبلیغات فرهنگی تلویزیون را منحصر به کتاب های درسی عنوان کرد و گفت: اگر ناشر بخواهد کتاب را یک نوبت در صدا و سیما تبلیغ کند، بر اساس تعرفه آگهی های تجاری صداوسیما شاید مجبور به پرداخت تبلیغی بیش از اندازه حق التالیف کتاب شود. در حالیکه ترویج و تبلیغ کتاب های غیر درسی در رسانه ملی بسیار ضعیف و حتی نزدیک به صفر است. کارشناسان معتقدند تبلیغ و اطلاع رسانی درباره کتاب کاری کارشناسی است که باید متخصصان رشته های مختلفی چون جامعه شناسی، روان شناسی اجتماعی و اقتصاد به صورت یک گروه کاری روی آن کار کنند. وی ادامه داد: ترویج کتاب و کتابخوانی در مترو و اتوبوس ها کار درستی است چرا که کتاب را میان مردم می برد. نهادهای صنفی امور را به دست بگیرند؛ قوانین دولتی مرتب تغییر می کنند ناشران، کتابفروشی را جزء کم سودترین کارها می دانند. آنها معتقدند همه کالاها به قیمت روز عرضه می شوند اما قیمت کتاب ثابت است. بنابراین با تخصیص تسهیلات دیگری از سوی دولت و شهرداری ها شاید بتوان بار مالی ناشران و کتابفروشان را کاهش داد. یکرنگیان در این خصوص گفت: همکاری اتحادیه ناشران و وزارت ارشاد در حذف مالیات های کتابفروشان کار پسندیده ای بود که امروز هم برای تخصیص کاربری ویژه از سوی شهرداری ها به کتابفروشی ها مثل داروخانه، دفتر اسناد رسمی، مطب پزشکان و غیره در حال بررسی است. بازرس اتحادیه ناشران، این اتحادیه را نهادی رسمی دانست که باید با همکاری شرکت تعاونی و توزیع کنندگان کتاب تهران برای توزیع کتاب برنامه ریزی دقیق انجام دهند. وی در این خصوص اظهار داشت: متولیان دولتی و قوانینی که تصویب می کنند مرتب تغییر می کنند اما اتحادیه ها چون نهادهای صنفی هستند باید بسیاری از کارهایی را که نهادهای دولتی انجام می دهند مثلا صدور جواز نشر را در دست بگیرند. ترویج خصوصی سازی در این عرصه به نتایج مطلوب تری منتج خواهد شد. مدیر انتشارات خجسته بر وجود یک سازمان پخش کارآمد برای توزیع کتاب به تمام نقاط کشور همراه با صندوقی برای تضمین بازگشت سرمایه تاکید کرد. (ادامه دارد)

در پی ناامنی های موجود در عراق و کشته شدن چندین نویسنده و خبرنگار عراقی، قرار است این افراد هنرهای رزمی و مهارت های دفاع شخصی یاد بگیرند. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اسوشیتدپرس، این تصمیم از سوی اتحادیه روزنامه نگاران عراق جهت کمک و تضمین نسبی امنیت جانی خبرنگاران و روزنامه نگاران اتخاذ شده است تا این افراد بتوانند در برابر خطراتی که جانشان را تهدید می کند، دفاع کنند. شباب التمیمی - رئیس اتحادیه - در این خصوص گفته است: از سال 2003 تعداد زیادی از روزنامه نگاران و خبرنگاران و... بر اثر حمله افراد ناشناس جان خود را از دست داده اند. بیشتر این افراد به هنگام مسافرت توسط شبه نظامیان و حتی غیر نظامیان کشته می شوند. ما درصدد برآمده ایم تا با دادن آموزش هایی به این افراد تا اندازه ای از جان آنان محافظت کنیم. گفتنی است چند روز قبل نیز یکی از روزنامه نگار حرفه ای عراق با نام جواد "سعدون الدمی" شاعر و خبرنگار تلویزیون بغداد با گلوله فردی ناشناس کشته شد. او دومین خبرنگار تلویزیون بغداد بود که در حوادث اخیر این کشور به قتل می رسید.

محسن ماندگاری گفت: جشنواره مطبوعات به دلیل ملاحظات سیاسی و جناحی حاکم بر روزنامه های کشور طی سال های گذشته نتوانسته به جایگاه و اعتبار مورد نظر طراحان و برگزار کنندگان دست یابد. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد خبری جشنواره، محسن ماندگاری با اعلام این مطلب گفت: متاسفانه در همه این سالها عوامل مختلفی که مهمترین آن نبود اعتماد روزنامه نگاران به جریان داوری حاکم بر جشنواره بوده است باعث شده تا روزنامه نگاران ایرانی رغبت چندانی به حضور در این جشنواره نداشته باشند. وی افزود: این بی اعتمادی هم در دوره حاکمیت اصلاح طلبان بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جشنواره وجود داشته و هم احتمالا در حال حاضر برای برخی روزنامه نگاران وجود دارد. این فعال مطبوعاتی کشور در عین حال تصریح کرد: به نظر می رسد ترکیب داوران جشنواره مطبوعات در یکی دو سال اخیر غیر سیاسی تر و منصفانه تر شده است. وی با بیان اینکه روزنامه نگاران باسابقه، کمتر تمایل به شرکت در جشنواره مطبوعات را دارند، اظهار داشت: این جشنواره اکنون به محلی برای شناسایی و کشف استعدادهای جوان تبدیل شده که این موضوع می تواند نکته مثبت تلقی شود. ماندگاری درخصوص تاثیر جشنواره مطبوعات بر جامعه مطبوعاتی نیز گفت: جشنواره مطبوعات در ایران تاثیر چندانی به جامعه مطبوعاتی و جریان روزنامه نگاری در ایران ندارد چرا که اساسا رابطه و پیوند چندانی هم بین آنها برقرار نیست. وی در پایان خاطرنشان کرد: جشنواره مطبوعات در ایران اگر بخواهد به جایگاه و اعتبار شایسته خود دست یابد باید از زیر سایه ملاحظات سیاسی و گروهی حاکم بر مطبوعات بیرون بیاید.

"فرهنگ داستان نویسان ایران" به کوشش حسن میرعابدینی با ویرایش و توضیحات جدید نسبت به چاپ سابق، هم اینک مرحله آماده سازی جلد را در نشر چشمه می گذراند. حسن میرعابدینی - منتقد و محقق ادبی - به خبرنگار مهر گفت: فرهنگ داستان نویسان" نخستین بار در سال 1374 منتشر شد. اما با توجه به اینکه فرهنگ ها اصولا خاصیتی کامل نشدنی دارند و مرتب افراد جدید و مطالب نو به آنها افزوده می شود، تصمیم گرفتم توضیحاتی به آن اضافه کنم. درواقع این کتاب تازه اثری جدید خواهد بود. وی ادامه داد: چاپ جدید این کتاب با توضیحاتی که ارائه کرده ام دو برابر حجم چاپ جدیده شده است. در این چاپ نویسندگان تا دهه هشتاد را به روز و گردآوری کرده ام. از این محقق ادبی، "صد سال داستان نویسی ایران" (چاپ چهارم) از سوی نشر چشمه و "هشت سال داستان کوتاه" (چاپ دوم) به وسیله نشر کتاب خورشید به تازگی وارد بازار کتاب شده است. "صد سال داستان نویسی ایران" نگاهی به داستان ها و رمان های نوشته شده از سال 1274 شمسی تا کنون دارد. میرعابدینی در این کتاب به تحلیل آثاری که در سده اخیر ایران منتشر شده اند پرداخته است. "هشتاد سال داستان کوتاه ایرانی" هم که در دو جلد گردآوری شده، به معرفی داستان های نمونه ایرانی در فاصله سال های 1300 تا 1380 پرداخته است.

عرفان نظرآهاری شاعر و نویسنده کودک و نوجوان به عنوان مشاور ادبی مراکز فرهنگی منطقه 8 سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران منصوب شد. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی مراکز فرهنگی هنری منطقه 8، با انتصاب وی، از این پس کلیه فعالیت های ادبی در فرهنگسرای خانواده و مراکز فرهنگی هنری منطقه 8 زیرنظر این نویسنده انجام خواهد شد. عرفان نظرآهاری در سال 1353 در تهران متولد شد. او دانشجوی دوره دکترای ادبیات فارسی و تاریخ فلسفه است. برگزیده جایزه جشنواره کتاب سال 82 از جمله افتخارات این شاعر و نویسنده است. از آثار این نویسنده می توان به نامه های خط خطی، لیلی نام تمام دختران زمین است، پشت کوچه های ابر، کوله پشتی ات کجاست و چای با طعم خدا اشاره کرد.

به مناسبت سالروز تولد مولانا در روز 30 سپتامبر ، وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه و فرماندار قونیه در مراسم بزرگداشت این شاعر فارسی زبان شرکت می کنند. به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دیلی نیوز ترکیه، مراسم جشن و سرور تولد مولانا فردا در سرتاسر ترکیه از جمله استانبول، آنکارا ، آنتالیا و دیگر شهرهای این کشور برگزار می شود. وزیر فرهنگ و گردشگری ترکیه گفته است که شخصا در مراسم های مختلف جشن مولانا شرکت خواهد کرد و در مقبره این شاعر در قونیه نیز حضور خواهد داشت. وی گفته است: اگر یونسکو سالی را به رومی اختصاص داد به این خاطر است که او هوادار صلح و همیشه به دنبال ترویج شکیبایی و همدردی بوده است و ما هم باید پیرو پیام او باشیم. دنیای ما نیازمند فلسفه و اندیشه های مولوی است و ما با سعی و تلاش خود در جهت ترویج شکیبایی و صلح می توانیم از این فلسفه حمایت کنیم. بزرگترین مراسم جشن مولوی در ترکیه فردا با حضور وزیر فرهنگ این کشور و فرماندار قونیه با اجرای رقص های سماع در مقبره این شاعر واقع در قونیه برگزار خواهد شد. این مراسمم از سوی رسانه های تصویری 48 کشور به طور زنده پخش خواهد شد.