تبیان، دستیار زندگی

آیه:

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ‏ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فی‏ شَیْ‏ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ ذلِكَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْویلاً

ترجمه:

اى كسانى كه ایمان آورده‏اید، خدا را اطاعت كنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت كنید؛ پس هر گاه در امرى اختلاف نظر یافتید، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، این بهتر و نیك‏فرجام‏تر است.

 آدرس آیه : نساء ۵۹

شهرت آیه : آیه اطاعت  (آیه اولی الامر)

برای این آیه تصمیم گرفتم روایتی نسبتا مفصل را برایتان نقل کنم که توضیحی کامل و شامل برای این آیه ی مبارکه است:

مردی نزد حضرت علی آمد و عرض كرد: یا امیر المؤمنین، امامان دوازده گانه را برایم نام ببر. فرمود: كسانى كه خداوند ایشان را با خود و پیامبرش قرین نموده‏ و فرموده است: أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْكُمْ‏  یعنى: «از خدا و پیامبر و اولى الامرتان پیروى كنید».

عرض كرد: برایم روشن نمائید. فرمود: آنان كه پیامبر صلى اللَّه علیه و آله در آخرین خطبه‏اى كه خواند و همان روز از دنیا رفت چنین فرمود: «من در میان شما دو چیز باقى گذاردم كه تا به آن دو تمسّك كرده‏اید هرگز گمراه نخواهید شد: كتاب خداوند و اهل بیتم. خداوند لطیف خبیر با من عهد كرده است كه آن دو از یك دیگر جدا نمى‏شوند تا بر سر حوض كوثر بر من وارد شوند مانند این دو- و حضرت به دو انگشت سبابه خود اشاره فرمودند- و نمى‏گویم مثل این دو- و حضرت به انگشت سبابه و وسط اشاره كردند- زیرا یكى از این دو جلوتر از دیگرى است‏. پس به این دو تمسّك كنید تا گمراه نشوید، و از آنان پیشى نگیرید كه هلاك مى‏شوید، و از آنان عقب نمانید كه متفرّق مى‏شوید، و به آنان چیزى یاد ندهید كه از شما عالم‏ترند.

عرض كرد: یا امیر المؤمنین، او را برایم نام ببر. فرمود: كسى كه پیامبر صلى اللَّه علیه و آله او را در غدیر خم نصب كرد و به آنان خبر داد كه او نسبت به آنان صاحب اختیارتر از خودشان است، و سپس به آنان دستور داد تا حاضران غائبان را آگاه نمایند.

عرض كرد: یا امیر المؤمنین، آن شما هستید؟ فرمود: من اوّل و افضل آنها هستم.

سپس پسرم حسن بعد از من نسبت به مؤمنین صاحب اختیارتر از خودشان است. سپس پسرم حسین بعد از او نسبت به مؤمنین صاحب اختیارتر از خودشان است. و سپس‏ جانشینان پیامبر صلى اللَّه علیه و آله هستند تا بر سر حوض كوثر یكى پس از دیگرى به خدمت او وارد شوند.

آن مرد نزد على علیه السّلام رفت و سر حضرت را بوسید و سپس عرض كرد: برایم روشن كردى و مشكلم را حل كردى و هر مشكلى در قلبم بود  از بین بردى.

کافی، جلد ۲، صفحه ۴۱۴

 روش نهی از منکر را از حضرت صادق (ع) بیاموزیم:

شقرانی فرزند یکی از آزاد کرده های حضرت رسول (ص) بود. سبط بن جوزی در تذکره می نویسد : { شقرانی گفت: منصور دوانیقی روزی به مردم جایزه میداد ولی من کسی را نداشتم که واسطه شود تا به من هم جایزه بدهد. جلوی خانه ی منصور سرگردان ایستاده بودم، در این هنگام حضرت صادق (ع) تشریف آورد. پیش رفته به ایشان درخواست خود را عرض کردم.

آن جناب نزد منصور رفت، طولی نکشید که مراجعت نموده جایزه مرا هم به همراه داشت، به من داده فرمود : کار نیکو از هرکس شایسته است ولی از تو اگر صادر شود شایسته تر است و کار زشت نیز از هرکسی ناپسندیده است از تو اگر به وجود آید ناپسندیده تر است چون انتصاب به ما داری ( زیرا مردم تو را منسوب به ما دانسته و فرزند یکی از آزاد کرده های جد ما می دانند ) }.

حضرت صادق (ع) این پند و اندرز را ضمن نهی از منکر به آن جهت نسبت به شقرانی فرمود که او شراب می خورد، با اینکه از وضع عملش اطلاع داشت حاجتش را بر آورد و با کنایه او را موعظه فرمود.

انوارالبهیه { از تالیفات حاج شیخ عباس قمی (ره) } صفحه 76

1- رسول خدا (صلی الله علیه واله) فرمودند: هلاکت زنان امت من در دو چیز است: « طلا و لباس نازک‌‌ » ( شیخ مفید، امالی)

2 - حضرت علی (ع) فرمودند: بر شما باد بر پوشیدن لباس ضخیم؛ چرا که هرکس لباسش نازک باشد، دینش نازک است.

3 - اسماء دختر ابوبکر و خواهر عایشه به خانه پیغمبراکرم (ص) آمد درحالی که جامه‌های نازک و بدن نما پوشیده بود. رسول اکرم(ص)روی خویشرا از وی برگرداند و فرمود: ای اسماء همین که زن به حد بلوغ رسید سزاوار نیست چیزی از بدن او دیده شود مگر از مچ دست به پایین و صورتش (الدرالمنثور ج 5)

4 - رسول خدا (ص)  می‌فرماید: برای زن جایز نیست مچ پایش را برای مرد نامحرم آشکار سازد و اگر مرتکب چنین عملی شد اول اینکه: خداوند سبحان همیشه او را لعنت می‌کند. دوم اینکه: دچار خشم و غضب خداوند بزرگ می‌شود. سوم اینکه: فرشتگان الهی هم او را لعنت می‌کنند. چهارم: عذاب دردناکی برای او در روز قیامت آماده شده است. هر زنی که به خداوند سبحان و روز قیامت ایمان دارد زینتش را برای غیر شوهرش آشکار نمی‌کند و همچنین موی سر و مچ پای خود را نمایان نمی‌سازد و هر زنی که این کارها را برای غیرشوهرش انجام دهد دین خود را فاسد کرده و خداوند را نسبت به خود خشمگین کرده است.

5 - رسول خدا (صلی الله علیه واله) فرمودند: زر و زیور خود را در منظر و دیدگاه غیرشوهر مگذار و در غیاب شوهر خود را خوشبو مکن و مچ پا را نشان مده اگر چنین کنید دینتان را تباه و خدا را به خشم آورده اید.

6 - پیامبر اکرم (ص) زنان را از پوشیدن لباس‌های توجه برانگیز بر حذر می‌داشتند.

7- امام صادق (ع) به یکی ازخواهران محمدبن ابی‌عمیر فرمود: وقتی که به دیدار برادرت رفتی لباسهای رنگارنگ و تحریک‌آمیز برتن نکن.

1- رسول حق (ص) به حولا فرمود:

روسرى خود را که جلب نظر مى کند نشان مده اگر چنین کنی دینتان را تباه و خدا را به خشم آورده ای.

2- امام رضا (ع):

هر کس لباس بپوشد تا مباهات و جلوه گری کند خدا رحمتش را از او باز می دارد .(همراه با نماز)

3- پیامبر فرمود:

لباسی بپوش که انگشت نمای مردم نشوی و عزت واحترامت هم محفوظ بماند.
فضیل بن یسار می گوید:( از امام صادق علیه السلام پرسیدم: که آیا ساعد های زن از قسمتهائی است که باید از غیر محارم بپوشاند؟ فرمود: بلی و آنچه زیر روسری قرار می گیرد باید پوشیده شود همچنین از محل دستبند به بالا باید پوشیده شود. (کافی جلد 5 )

4- نمایان ساختن تمام بدن برای زوج رواست و سر و گردن را می توان در برابر پسر و برادر آشکار کرد، اما در برابر نا محرم باید از چهار پوشش استفاده کرد: پیراهن (درع)، روسری (خمار)، پوششی وسیع تر از روسری که بر روی سینه می افتد (جلباب) و چادر (ازار).(مجمع البحرین)

5- امام صادق(ع) می‌فرمودند:

« سزاوار نیست زن مسلمانی، لباسی بپوشد که بدن وی را نمی‌پوشاند. »

6- عبداللّه‏ بن‏ عباس، مفسّر و شاگرد سرشناس امیرالمؤمنین علی(ع) گفته است: زن (باید) مو و سینه و دور گردن و زیر گلوی خود را بپوشاند.( مجمع البیان، ج7)

7- از حدیث امام باقر استفاده می‌شود که محارم زن مانند برادر، پدر و ... حق ندارند به همه جای زن بنگرند و زن نیز نباید بگذارد پایین‌تر از جای گردنبد و بالاتر از مچ دست آشکار گردد. چنین نیست که زن نزد محرمها، هر لباسی بپوشد و با هر آرایشی بیرون آید واندام خود را بنمایاند.

8- حضرت موسی (علیه‌السلام) آن‌قدر بر پوشیدگی خود محافظت می‌کرد که مردم می‌پنداشتند وی بیماری جسمانی دارد. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) درباره‌ی او می‌فرمود: همانا موسی مردی باحیا و پوشیده بود که به دلیل حیایش، هیچ نقطه از بدن وی دیده نشد و لذا هنگامی که می‌خواست وارد آب شود تا بدنش وارد آب نمی‌شد، لباس خود را بیرون نمی‌آورد؛ در حالی که بنی‌اسرائیل حیا نمی‌کردند و در برابر هم برای شستشو برهنه می‌شدند و به یکدیگر نگاه می‌کردند.

9- پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هم هرگاه می‌خواستند غسل کنند، کسی به‌وسیله‌ی پرده ایشان را مستور می‌ساخت.

10- امام صادق (علیه‌السلام) پوشیدگی شدید لقمان را از علل حکیم شدن وی می‌دانند. (قابل توجه کسانی که می گویند پوشش فقط برای زن است)

11- پیامبر روزی یکی از کارگران خود را دید که در فضای باز غسل می‌کند. به وی فرمود: نمی‌بینم از خدایت شرم کرده باشی! مزدت را بگیر ما نیازی به تو نداریم.(المصنف)