TEMETTU HACCI 3

Şunu iyice bilmek gerekir ki, Peygamber halk tarafından zor kabullenilen hükümleri yavaş-yavaş, tedricen beyan ediyordu. Zira Hac ve umrenin birlikte olması Kureyş muhacirleri için zordu. Önce Ömer’e ve sonra da Sürage’ye açıkladılar. Daha sonra da Mekke’nin girişlerinde tüm hacılara şöyle buyurdu; yanlarında kurbanlık getirmeyenler hac niyetini umreye bedel edebilirler. Burada vacip olduğunu buyurmadılar. Ama tavaf ve Safa- Merve arasındaki say’dan sonra Cebrail nazil oldu ve Peygambere hükmü getirdi. Peygamber Mervenin son sa’yında sahabesine şöyle buyurdu; yanında kurbanlığı olmayanlar bu haccın ihram niyetini umrenin ihramı niyetine dönüştürmeli ve taksirden sonra ihramdan çıkmalıdır. Surage tekrar Peygamberden sual etti; Bu işin böyle oluşu ve hac ile umrenin bir yoklukta birleştirilip yapılması sadece bu yıla mı aittir yoksa bu hüküm ebedi midir?

Peygamber Efendimiz iki elinin parmaklarını birleştirip tutarak iki defa şöyle buyurdu;

Umre artık hacca dahil oldu. [1]

Peygamberle gelenlerin tamamı, Peygamberin bu işini gördüler ve bu hükmü Peygamberin ağzından duydular. Ancak Peygamberin kendisi yanında kurban götürdüğü için, O’nun haccı, haccı kırandı, bundan dolayı Peygamber ihramında baki kaldı. Umreyi hac aylarında haram gören bazı Kureyş muhacirlerinin nazarında bu hüküm ağır geldi ve onları sıkılmaya başladılar. Bu yüzden Peygambere şöyle dediler. Şu an ihramdan çıksak neler bize helal olur? Peygamber (s.a.a) şöyle buyurdular;

Bu umre temettüsüdür. Yanında kurbanı olmayanlar, ihramdan çıksınlar ve artık her şey ona helal olur. Doğrusu umre artık kıyamete kadar hacca dahil olmuştur.

Başka bir rivayette Cabir’den Peygamberin şöyle buyurduğu naklolunmuştur; “İhramınızdan çıkınız, tavafı, sefa ve merve arasında sayı ve taksiri yapınız ve Mekke’de muhill (ihram dışı) olarak zilhecce ayının sekizine kadar bekleyiniz. Sonra hac için ihrama giriniz ve önceden yaptığınız bu ameli haccı temettünün umresi karar kılınız”.

Onlardan bazıları şöyle dediler; Bizler mikatta lebbeyk dediğimizde hac için lebbeyk dedik, onu şimdi nasıl umre edebiliriz? Peygamber şöyle buyurdular; “Emrettiğim şeyi yapınız”. [2]

Başka bir rivayette Peygamberin şöyle dediği naklolunmuştur; ihramdan çıkın ve kadınlarınızla birleşin. Bazıları itiraz ederek şöyle dediler; Bizimle Arefe arasında beş gün var, Peygamber diyor ki ihramınızdan çıkınız. (Bunu duyan Peygamber) ayağa kalkarak buyurdular ki;

Bana bir grubun şöyle böyle dedikler haberi gelmiştir. Andolsun Allah’a ben onlardan daha iyi ve daha takvalıyım. [3]

Onlar şöyle dediler; Ey Allah’ın Resûlü, acaba bizden birisinden meni döküldüğü halde Minaya mı gitsin? (eşiyle cinsel temasta bulunarak) Peygmaber (s.a.a) evet diye buyurdular. [4]

Peygamber tarafından umre-i temettünün tebliğ şeklini özeti yukarıdakilerden ibaretti. Şayet hiçbir hükmün tebliği Peygamberle ümmeti arasında bu hüküm kadar söz alış verişine sebep olmamıştır. Bu açıklıkla bu hüküm öyle bir şekilde konu edildi ki; bu hükmü kimsenin unutması mümkün değildir.

[1]-Sünen-i Ebi Davud, c.2, s.182, Sünen-i İbni Mace, s.1022, Müsned-i Ahmed, c.3, s.32, Sünen-i Daremi, c.3, s.44, Sünen-i Beyhaki, c.5, s.7, Sahih-i Buhari, c.4, s.166

[2]-Sahih-i Buhari, c.1, s.190

[3] -Feth-ül Bari, c.17, s.108-109

[4]-Sünen-i Beyhaki, c.4, s.356

Yazdır