NEVRUZ GELENEKLERİ

   Nevruz sözcüğü Farsça nev (yeni) ve ruz (gün) sözcüklerinin birleşmesinden meydana gelmiş olup”yeni gün” anlamına gelmektedir. İlkbaharın ilk günü sayılan Nevruz (eski takvimle Mart ayının 9., bugünkü takvimle 22 Mart) Zerdüşt dininde evrenin yaratıldığı gündür. Eski İran takvimine göre de yılın ilk günüdür ve bayramdır. Bu gün güneş Koç Burcu’na girer. Güneşin Koç Burcu’na girdiği ilkbaharın başlangıcı sayılan bir gündür.

   Nevruz İran"ın geleneksel bahar bayramı olup tam olarak gündönümüne tekabül eder ve aynı zamanda İran takvimine göre yeni yılın gelişini simgeler. Nevruz en az 3000 yıldır kutlanmaktadır.

   Nevruz güçlü manevi köklere sahiptir. Ancak onun yaklaşımı dinlerin insanları bölen yönünden ziyade; dinlerin özü olan birlik, umut, ve huzur gibi mesajlarına dönüktür. Bu nedenle Nevruz, Fars dünyasında ve onun da ötesinde bir çok dini ve ülkeyi birleştiren ortak bir dokudur.

    İranlılar her zaman Nevruzu büyük bir şevkle kutladılar. Yüzyıllar boyu Nevruzun narin manevi anlamı, yeniden doğuş mesajı ve ruhun hayatın melodilerine uyanışının habercisi olageldiler.

   Nevruz geleneklerinin yaşatıldığı İran"da, ev temizliği, büyük çaplı alışverişler ve taşınmalar da genelde bu günlerde yapılıyor.

    İranlıların çok önem verdikleri günlerden biri olan Nevruz, ülkenin en büyük bayramı olarak kutlanıyor. İranlılar, yarından itibaren iki haftalık tatile girecek.

   İran"daki Nevruz kutlamalarının en önemli bölümünüyse “s” harfiyle başlayan 7 şeyin bulunduğu sofranın (sofrayı haft sin) hazırlanması oluşturuyor.

   Nevruz"dan önce hazırlanan ve iki hafta boyunca evin bir köşesinde duran bu sofrada, sebze (yeşillik), sib (elma), sirke, sekke (demir para), sir (sarımsak), semenu (buğdaydan yapılan bir tür tatlı) ve senced (iğde) bulunuyor. Bu 7 şeyin bereket ve uğur getireceğine inanılıyor.

   Bu bayram günü İranlılar “heft sin /yedi s” adını verdikleri bir tatlı yaparlarmış. Bu tatlı Osmanlılara da bir ilaç özelliği taşıdığı inancıyla, macun adıyla geçmiş. Nevruziyye adını taşıyan bu tatlı/macunda bulunan maddeler: Sebze (yeşillik), sumak, sümbül, semek (balık), sirke, sir (sarımsak), senced (iğde). Osmanlı Sarayı’nda bu macunu hekimbaşılar yapar (daha doğrusu hazırlatır), bu macunu bahar armağanı olarak padişaha ve öteki devletlilere sunduğunda ödüllendirilirmiş.

   İki hafta boyunca süren Nevruz kutlamaları, yılın 13. günü yapılan “Sizdeh Beder” pikniğiyle sona eriyor.

    İran"da, “13” rakamını uğursuz olduğuna inanılıyor ve yılın 13. gününde evde oturmak kötü sayılıyor. Bu günü dışarda piknik yaparak geçiren İranlılar, Nevruz"dan önce alınan balıkları ve yetiştirilen yeşillikleri suya atarak kötülüklerden kurtulduklarına inanıyor.

Nevruz - Yeni Yıl

Nevruz Bayramı

İRAN'DA NEVRUZ

Nevruz Bayramı (Resim Galerisi)