İran Kültüründe Nevruz -1
Nevruz, adı bile mutluluk getiren, İran kültüründe binlerce yıl geçmişe sahip olan yeni bir hayat ve yeni bir başlangıçtır. Her yıl Nevruz’da İran halkı geleneklerini saygıyla gerçekleştirmek, sevgi ve mutluluk kültürünü canlı tutmaya çalışıyorlar. Böylece bir yıllık yorgunluklarını atmayı başarıyorlar.
İran halkı ülkenin her tarafında Nevruz geleneklerini yaşatıyor, fakat her yörenin töreleri de bu gelenekleri etkilemiş bulunuyor. Hediye almak, yılbaşı öncesi hazırlıklar, heftsin sofrası kurmak, aile ve dostları ziyaret etmek ve nihayet doğanın tekrar canlanışını kutlamak, hepsi tüm İranlıların gönlünde taht kuran manevi miraslardır. Manevi mirasa değer vermek, insan ilişkilerini ve günlük yaşamın paslarını, baharın kışa galebe etmesiyle birlikte gönüllerden siliyor. Baharın gelmesiyle birlikte İran’da en yaygın geleneklerdin biri, temizlik yapmaktır. Kışın son günlerinde halk arasında hummalı bir çalışma başlar ve herkes ev temizliğine soyunur. Şehrin tüm cadde, sokak ve parklarında temizlik çalışmalarında gözle görülür bir artış gözlenir. Hatta bazı semtlerde mahalle sakinleri iş paylaşımı yaparak herkes temizliğin bir bölümünde çalışırlar. Kadın erkek, çoluk çocuk, elele vererek yaşadıkları mahalle veya iş yerlerini temizliyorlar. Tabii ki temizliğe verilen önem yılın diğer günlerinde de hissedilir ve hatta islamda da bu konu üzerine vurgu yapılmıştır, ve İslam peygamberi temizliğin, İmanın göstergesi olduğunu söylemiştir. Baharın gelmesiyle birlikte yapılan temizlik, bu mevsimin tazeliğini daha çok hissettirir. İranlılar evlerini temizleyip, yeni elbiseler almakla birlikte gönüllerini sevgi ve samimiyetle dolduruyorlar. Bu yüzden Nevruz’da yardımlaşma ve sevgi gösterisi daha bir yaygınlaşır. Her yılın sonunda İran’ın her köşesinde muhtaçlara yardım seferberliği başlar. Her kes kendi çapında muhtaçlara yardım etmeye çalışarak, maddi ve manevi yardımlarıyla onlara da mutlu etmeye çalışıyor. Aslında yılın son günlerinde halk genel bir seferberlikle devlet daireleriyle birlikte mutluluklarını diğerleriyle paylaşıyorlar. Nevruzda en yaygın geleneklerden bir diğeri, Heftsin sofrası kurmaktır. Heftsin sofrasında sir (sarımsak), sincit(iğde), sirke, sib (elma) Sımak, sebze ve bir çeşit tatlı olan Semenu’nun yanı sıra meyve, kuru yemiş, tatlı ve bahar çiçeklerinden özellikle sümbül yer alıyor. Semenu, filizlenmiş buğdaydan yapılan Pekmezimsi ünlü bir tatlıdır. Nevruz sofrasının ayrılmaz bir parçası da boyanmış yumurtalar, kırmızı küçük balıklar, mum ve aynadır. Tabi ki Kur’an, Sofranın baş köşesinde yer alır ve eski yılı yeni yıla bağlayan dakikalarda Kur’an okuyup dua etmek İranlı Müslümanların en yaygın bir diğer geleneğidir. Bazı samimi aile ortamlarında üyeler Kur’an okuyarak Allah katına dua edip yeni yıla başlama mutluluğunu kutsal mekanlarda geçirmeyi tercih ederler. Bu yüzden Meşhed ve Kum gibi dini ve kutsal şehirler bu dönemde çok sayıda ziyaretçiyi ağırlıyorlar.
İRAN'DA NEVRUZ NEVRUZ GELENEKLERİ
Nevruz Bayramı
İran Geleneğinde Nevruz
Bahar Bayramınız kutlu olsun
