Dengeli harcama 1

Kuranı kerim Allah’ın has kullarının dördüncü özelliği olarak dengeli harcamayı zikrediyor ve şöyle buyuruyor:

Ve onlar ki, harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler; ikisi arasında orta bir yol tutarlar.[1]

Dengeli harcamak ve israftan kaçınmak insanın dünya ve ahiret hayatının mutluluğu için oldukça önemli bir etkendir.

Dengeli harcamak ve israftan kaçınmak, insanın, ahiret tarlası olan bu dünya hayatı boyunca huzurlu ve mutlu olmasına yol açıyor ve insan bu huzurla ahiretinin daha güzel olması için daha etkin adımlar atabilir. Dengeli harcamak, birçok potansiyel ve olası problemi, meydana gelmeden önce önlediği gibi birçok mevcut soruna da çözüm getiriyor.

İtidalli olmak, yani ifrat ve tefrit diye tabir edilen aşırılıklardan kaçınmak, İslam’ın her alanda tavsiye ettiği bir hayat tarzıdır.

Kuranı kerim Müslümanları vasat bir ümmet olarak anıyor ve şöyle buyuruyor:

Böylece sizi orta yolu benimseyen bir ümmet yaptık ki, siz insanlara örnek olasınız ve peygamber de size örnek olsun.[2]

Hz Ali (as) aşırılıklara sapan insanları cahil birer birey olarak anıyor ve şöyle buyuruyor:

Cahil insanları ifrat ve tefritin dışında göremezsin.

Yukarıdaki ayette yüce Allah dengeli yaşamın bir parçasını yani mali konularda dengeli olmayı gerçek kullarının bir özelliği olarak zikrediyor. Bu ayet gereğince gerçek müminler harcamalarını dengeli bir şekilde yaparlar, yani ne aşırı harcama yaparak kendilerini ve ailelerini zor duruma sokarlar ne de cimrilik yaparak zorluklar içinde yaşarlar.

İslam’ın israfa bakışı

İsraf, insanın hayatındaki bütün alanlarda aşırılıklara gitmesi anlamındadır. Örneğin bir öğün yemek için altı yüz gram yiyecek yeterli ise bir kilogram yemek pişirip sekiz yüz gramını yiyip iki yüz gramını çöpe atan bir kişi iki şekilde israf yapmıştır. zira iki yüz gram, yemesi gereken miktardan fazla yemiştir ve ayrıca bir o kadar yiyeceği de çöpe atmıştır ve bu şekilde toplam dört yüz gram yiyeceği zayi etmiştir. Bu örnekten yola çıkarak hayatımızın diğer alanlarında ve yaşadığımız toplumda ne denli büyük israfların yaşandığını daha iyi anlayabiliriz.

İsraf için örnek verdiğimiz yemek konusu israfın sadece bir alanıyla ilgilidir, oysa israf konusu hayatımızın birçok alanında sık rastlanan bir aşırılık biçimidir. Boşa harcanan vakitlerden tutun, boş eğlenceler ve benzeri gereksiz işlere harcanan tutarlara kadar hepsi birer israf örneğidir.

İbadetle ilgili konularda bile aşırıya gitmek yanlıştır. örneğin abdest veya boy abdesti için gerektiğinden fazla su harcamak da bir israf örneğidir.

[1] - Furkan 67.

[2] - Bakara 143.

Yazdır