Kiraya veren ve kiralayan kişilerin mükellef, akıllı olmaları, kendi iradeleriyle kira anlaşmasını yapmaları ve kendi mallarında tasarruf hakkı olmaları gerekir. Aptal ve iflas eden kişinin kendi mallarında tasarruf hakları olmadığından, bir şeyi kiralayıp ve kiraya veremezler. Ama iflas eden kendini kiraya verebilir. |
İnsan başka birinden vekâleten kiralayıp ve onun malını kiraya verebilir. |
Çocuğun velisi veya yakını çocuğun malını kiraya verirse, veya çocuğun kendisini başkasına ecir olarak verirse sakıncası yoktur. Eğer çocuğun buluğ çağından bir miktar sonrasını da ecir olarak kararlaştırmışsa, çocuk buluğ sonrası bölümü bozabilir. Fakat eğer buluğundan sonraki zamanı kiraya katmasalardı, çocuğun zararına olacaktı, evet eğer şeriatın gerektirdiği maslahata ters olsa, yani mukaddes şeriatın terk edilmesini istemediği bir maslahat olursa, aynı zamanda kiralama şer’i hakimin izniyle olmuşsa, çocuk ergenlikten sonra anlaşmayı bozamaz. |
Velisi olmayan öksüz çocuğu şer’i hakimin izni olmadan kimse ecir tutamaz. Şer’i hakime ulaşılamazsa, bir adil kişinin izniyle o çocuğu ecir tutabilirler. |
Kiraya verenin, kiralayanın, kira akdini Arapça okumaları gerekmez. Eğer kiraya veren kendi malımı sana kiraya veriyorum, der kiralayan da kabul ettim, derse kira akdi sahihtir. Hatta konuşmadan mal sahibi kiraya vermek kastıyla malını kiracıya bırakır, kiracı da kiralamak kastıyla alırsa, bu kira anlaşması sahihtir. |
İnsan hiçbir akit okumadan, bir işi yapmak için ecir olmak isterse, işe başladığı andan itibaren anlaşma sahihtir. |
Konuşa bilmeyen bir insan, işaretle bir malı kiralayıp, kiraya verdiğini anlatabilirse, o anlaşma sahihtir. |
Bir ev, dükkan veya başka bir şey kiralandığında, mülk sahibi yalnız kiracının kendisinin faydalanmasını şart koşarsa, kiracı o mülkü üçüncü bir şahısa kiraya veremez. Ancak bir şekilde olur ki, kendisi ondan faydalanırsa, mesela; bir bayan bir evi kiralar, sonra bir erkekle evlenir, kiraladığı evi yine kendisi kullanması için kocasına kiraya verir, veya mal sahibi hiçbir şart koşmazsa, onu kiraya verebilir.- elbette ikinci birine kiraya verirken mal sahibinden ihtiyaten izin almalıdır.- eğer kiraladığı meblağdan daha fazlasına bir başkasına kiraya vermek isterse,-başka bir cinsten olsa da- dükkan, daire veya ekili tarla olursa, onun üzerinde bazı çalışmalar yapmalıdır. Örneğin, boyamalı, tamiratını yapmalı veya onu korumak için bazı zahmetlere katlanmalıdır. |
İnsan kiraladığının yalnız kendisi için çalışmasını şart koşarsa, onu başkasına kiraya veremez. Bir önceki meselede anlatılanın dışında, başkasına kiraya verilemeyeceğini şart koşmazsa, onu başkasına kiraya verebilir. Ancak kira bedeli bırakılan meblağdan fazla olmamalıdır. Aynı şekilde kendisi bir iş için ecir olur, o işi yaptırmak için anlaşılan meblağdan daha az miktara bir başkasına yaptıramaz. Ama o işin bir kısmını kendisi yapmış, geri kalan kısmını yapmak için bir başkasını daha az bir meblağa ecir tutabilir. |
Dükkan, ev ve gemi dışında başka bir şeyi, örneğin, tarla kiralar, sahibi kendi kullanması için şart koşmazsa, kiraladığı meblağdan fazlaya bir başkasına kiraya vermesi durumunda, kira akdinin sahih oluşu sakıncalıdır. |