- بلبل از فيض گل آموخت سخن ورنه نبود
- اين همه قول و غزل تعبيه در منقارش
-
واژه نامه
- تعبيه :
ساخــــتن ، آماده كردن
- فيض :
بسيــار شدن آب چنــدان كه روان گردد، بخشش و عطــا، نيز القــاء امــري است كه در قلب به طريــق الهــام بدون تحمل زحمت و كسب و اكتســاب
- قول :
كلماتـــي كه بر روي آن تصنـــيف مي سازند
English Translation :
From the bounty of the rose (the true beloved), the Bulbul (the holy traveller) learned speech; and if not, there had not been
First Mesra Translation:
In his beak, all this (sweet) speech and song.
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- بلبل سخن گفتن را از گل الهام گرفت وگرنه ; اين همه قول و غزل را در منقار او ننهاده بودند،فيض به معناي عطا وبخشش وهمچنين القاء امريست در قلب به طريق الهام بدون تحمّل زحمت كسب و اكتساب ، الهام ،قول و غزل ، هر دو در اصطلاح موسيقي آمده اند: قول به معناي كلماتي است كه به آهنگ خوانده مي شود، و غزل نوعي خاص از تصنيف است ; و در اين بيت همين معني آنها مورد نظر است زيرا قول و غزل را به بلبل كه آوازخوان است نسبت مي دهد،تعبيه : ساختن ، آماده كردن ،منقار: نوك پرنده ،حاصل معني اينكه بلبل بر اثر الهامي كه از جمال گل گرفته اين همه نغمه هاي دلنشين سروده ، وگرنه آواز را ساخته و پرداخته در منقار او ننهاده اند، به زبان ديگر منقار كه يك جسم مادي است نمي تواند ايجاد كننده يك كيفيت معنوي باشد جز اينكه از جائي ديگر تأثير بپذيرد:خشك سيمي خشك چوبي خشك پوست از كجا مي آيد اين آواي دوستو مقصود سخن اينكه كار ذوقي به الهام و فضاي مساعد نيازمند است ،**
