سؤال: آیا توسل به غیر خدا جایز است؟
جواب: توسل به غیر خدا جایز است.
برای روشن شدن این مطلب، ابتدا حقیقت توسل را بیان میکنیم و سپس با نقل چند آیه و روایت به اثبات مطلب میپردازیم.
راغب در تعریف «وسیله» میگوید: «الوسیلة التوصل الی شیءٍ برغبة و هی اخصُّ من الوصیلة، لتضمنها لمعنی الرغبة؛(1) وسیله رسیدن به چیزی است از روی اشتیاق و میل و چون معنای رغبت و میل را در بر دارد، از حیث معنا اخص از وصیله است جزیرا توصل همراهی است چه از روی شوق باشد یا بدون آنج.»
ابن منظور میگوید: با فلان موجود به وی متوسل شد، یعنی به وسیله احترام و مقام آنچه نظر او را جلب میکند، به وی نزدیک گردید.(2)
جوهری میگوید: «اَلْوَسیلَةُ ما یُتَقَرَّبُ به الی الغیر؛ وسیله چیزی است که به وسیله آن به دیگری تقرّب جسته
______________________________
1. المفردات فی غریب القرآن، ابی القاسم حسین بن محمد راغب اصفهانی، لبنان، دار المعرفة، ص 524، مادة «وَسَلَ».
2. ابن منظور، لسان العرب، ج 11، ص724.
در آستانه قرن هجدهم، برخی از نویسندگان متعصّب مسیحی مبارزه جدیدی را بر ضدّ اسلام آغاز کردند. آنها با انتشار کتابهایی که مملوّ از دروغ و نسبتهای ناروا به پیامبر عظیم الشأن اسلام صلی الله علیه و آله و سلم بود، تصمیم داشتند مردم را از توجّه به آیین اسلام منصرف و نسبت به پیشوای بزرگ آن، حضرت محمّد صلی الله علیه و آله و سلم بدبین سازند.
از جمله شبهات آنان مسئله تعدّد همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بود که آن را دستاویزی برای خدشهدار کردن چهره پاک و معصوم ایشان قرار دادند و از این رهگذر، سخنان ناروایی به وی نسبت دادند. یکی از نویسندگان این شبهه را چنین القاء کرده است:
«وی پیرو هوا و هوس بود و با اینکه به پیروانش دستور میداد بیش از چهار زن دائمی اختیار نکنند، خودش زنان بیشتری داشت.(1)
مسلّم است اینگونه سخنان واهی نزد کسی که معتقد به عصمت انبیاء: میباشد، نادرست و نامعقول است.
معمولاً مرسوم نیست که در مجلات حوزوی و نشریات تخصصی تبلیغاتی مذهبی، مطلبی از سینما به مناسبت «روز سینما» منتشر شود؛ همچنانکه در مجلات و نشریات تخصصی «سینما» هم مرسوم نیست از حوزه علمیه یا به مناسبت «روز تبلیغات دینی» مطلبی به چاپ برسد. ما هم تصمیم نداریم پایهگذار چنین بدعتی باشیم، امّا خواه ناخواه با نوشتن این مقاله و مواردی از این دست پا روی لبه تیغ گذاشتهایم و داریم سنتی «حسنه» یا «سیئه» را ترویج یا بنیانگذاری میکنیم.
و از معصوم علیه السلام روایت شده است که: «مَنِ اسْتَنَّ بِسُنَّةٍ حَسَنَةٍ فَلَهُ اَجْرُها وَاَجْرُ مَنْ عَمِلَ بِها مِنْ غَیْرِ أَنْ یَنْقُصَ مِنْ أُجُورِهِمْ شَیْیءٌ وَمَنِاسْتَنَّ بِسُنَّةٍ سَیِّئَةٍ فَعَلَیْهِ وِزْرُها وَوِزْرُ مَنْ عَمِلَ بِها مِنْ غَیْرِ أَنْ یَنْقُصَ مِنْ أَوْزارِهِمْ شَیءٌ؛(1)
هر کس سنت و روش خوبی بنیان نهد، اجر آن و اجر تمام کسانیکه به آن عمل میکنند را خواهد داشت، بدون اینکه از اجر عمل کنندگان چیزی کم شودبشریت سالهاست که در انتظاری بس بزرگ و نجاتی نهایی بیقرار است. تودههای عظیم انسانی هر کدام به فراخور حال و مجال دین و فرهنگ و آگاهی خویش در انتظار اصلاحگر توانمند و بزرگ جهانی به سر میبرند. در این میان، انبیاء و امامان معصوم: بیش از دیگران از مهدویت، انتظار، شرائط آن، ظهور و علائم آن، دوران سخت غیبت، دوران ظهور، رهاورد آن، و... سخن گفتهاند. از جمله امیر مؤمنان علیه السلام به صورتهای مختلفی از آن یار سفر کرده یاد نموده و در برخی جملات از ویژگیهای حکومت جهانی آن حضرت و رهاورد آن سخن گفته است.
آنچه پیش رو دارید، نگاهی است به مسئله مهدویت و سیمای حضرت مهدی علیه السلام در کلمات گهربار امیر مؤمنان علی علیه السلام .
یوسف کنعان عشق، بنده رخسار اوست | خضر بیابان عشق تشنه گفتار اوست |
موسی عمران عشق طالب دیدار اوست | کیست سلیمان عشق بر در او یک فقیر(1) |
یکی از ویژگیهای درونی مبلغ، اخلاص در کل فرایند تبلیغ میباشد. اخلاص تبلیغ را نور میبخشد، نفوذ میدهد، اعماق جان مخاطبان را به اصلاح میکشاند، روح گوینده و شنونده را سیقل میدهد و بالاخره رضای الهی را موجب میگردد.
اخلاص در کتاب معتبر مقاییس این گونه معنا شده است «تنقیة الشیء و تهذیبه؛ پاک کردن و منزّه کردن چیزی را گویند.»
امام صادق علیه السلام در حدیث جنود عقل و جهل میفرمایند: «اَلْإِخْلَاصُ وَ ضِدُّهُ الشَّوْب؛(1) ضد اخلاص شوب است.»
شوب در کتب العین، لسان العرب، و مجمع البحرین به معنای مخلوط بودن است.
پس اخلاص به معنای پاکی و منزه بودن و عدم مخلوط شدن با چیز دیگری است.
مجمع البحرین مینویسد:
«مَعْنَی الأِخْلاصِ هِیَ الْقُرْبَةُ الَّذی یُذْکِرُها اَصْحابُنا فی نِیّاتِهِمْ وَ هُوَ ایقاعُ الطّاعَةِ خالِصا لِلّهِ* نباید رفتار و یا شعر مداح و ذاکر اهل بیت موجب فاصله گرفتن مخاطب از عمل به مسائل دینی و روی آوردن به مسائل ظاهری شود.
* عامل سعادت و پیشرفت مردم، تعبد محض و عمل به سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است و محبت و ارادت به اهل بیت: باید زمینه ساز عمل به واجبات دینی و دستورهای اسلام باشد.