تبیان، دستیار زندگی

بیش فعالی ADHD

بیش فعالی به حالتی دلالت می کند که در آن کودک به نحوه مفرط و بیش از اندازه فعال و پرجنب و جوش است. تحرک زیاد این کودکان نه تنها خود آن ها را بلکه اطرافیان، هم کلاسی ها و اولیاء مدرسه را دچار مشکل می کند. از آن جایی که در میان درصد بالایی از معتادین و افرادی که ترک تحصیل کرده اند علائم بیش فعالی در کودکی قابل مشاهده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :
 محبوبه همت - مرکز یادگیری تبیان
بیش فعالی adhd
بیش فعالی به حالتی دلالت می کند که در آن کودک به نحوه مفرط و بیش از اندازه فعال و پرجنب و جوش است. تحرک زیاد این کودکان نه تنها خود آن ها را بلکه اطرافیان، هم کلاسی ها و اولیاء مدرسه را دچار مشکل می کند. از آن جایی که در میان درصد بالایی از معتادین و افرادی که ترک تحصیل کرده اند علائم بیش فعالی در کودکی قابل مشاهده است.

از طرفی کودکان بیش فعال در معرض خطر بالایی از اختلال سلوک، شخصیت ضد اجتماعی و سوء مصرف مواد مخدر قرار دارند. لذا آگاهی همگان به ویژه والدین و معلمان در این حالات از اهمیت بسزایی برخوردار است. نقص در تمرکز با اختلال بیش فعالی(ADHD) شرایطی را برای کودک ایجاد می کند که نتواند آرام و بدون حرکت بنشیند رفتارش را کنترل کرده و توجه خود را به یک موضوع خاص معطوف کند.

شیوع بیش فعالی
از هر صد کودک 5 کودک می تواند مبتلا به ADHD باشند. پسران سه برابر بیش از دختران در معرض ابتلا قرار دارند. اغلب این مشکلات قبل از 7 سالگی آغاز می شود و ممکن است والدین تاوقتی که فرزندشان بزرگ تر نشده متوجه مشکل او نگردند. پزشکان نمی دانند که چه چیزی باعث بروزADHD می گردد. ولی مطالعات بر روی مغز انسان ها را به فهم علل اجتماعیADHD نزدیک تر کرده است.

 علایم بیش فعالی
*مشکل در توجه
*فعالیت بیش از اندازه (بیش فعالی)
*انجام عمل قبل از فکر کردن به آن(حرکات تکانشی)

انواع بیش فعالی
نوع بی دقت و بدون توجه
در این نوع، در فرد نمی توان روی تکلیفی که به او می دهند که با یک فعالیت خاص تمرکز داشته باشد. اکثر کودکان دچار ADHD در دقت و توجه کردن دچار مشکل هستند. این دسته از افراد غالباً:
*توجه زیادی به جزییات ندارند.
*در بازی ها و کارهای مدرسه نمی توانند تمرکز داشته باشند.
*کارهای مدرسه و فعالیت های روزانه خود را در منزل تا آخر دنبال نمی کنند و آن ها را به پایان نمی رسانند.
*نمی توانند یک وظیفه با تکلیف با تمام و کمال انجام دهند.
*اسباب بازی ها، کتاب ها و وسایلشان را اغلب گم می کنند.
 
نوع تکانشی – بیش فعالی
در این نوع از اختلال، فرد بسیار فعال است و بدون فکر اقدام به فعالیت و انجام کار می کند. فعالیت بیش از حد معمول، قابل مشاهده ترین مشخصه اختلال ADHD است. کودک بیش فعال همیشه در حال انجام کاری می باشد، ممکن است سطح بیش فعالی با افزایش سن کاهش یابد. این کودکان قبل از این که راجع به عملی فکر کنند آن را انجام می دهند.

برای مثال این کودکان ممکن است به طور ناگهانی وسط خیابان شروع به دویدن کنند و از یک سمت دیگرخیابان بدون نگاه کردن حرکت کنند و یا اینکه از درخت بلندی شروع به بالا رفتن می کنند. ممکن است آن ها از موقعیت های خطرناک شگفت زده شوند. گاهی هم هیچ ایده و فکری برای خارج شدن از این وضعیت ندارند. غالباً، فعالیت های تکانشی و بیش فعالی با هم همراه هستند. مشخصه کودکانی که این اختلال را با هم دارند بدین گونه است:

*بی قراری و ناآرامی
*دویدن مدام از سویی به سوی دیگر و بالا رفتن از چیزی
*پایین آمدن از صندلی وقتی که اجازه ی این کار را ندارد.
*عدم توانایی در بی سروصدا بازی کردن
*بیش از حد صحبت کردن
*پاسخ دادن ناگهانی و بدون پرسشی که هنوز تمام نشده است.
*عدم توانایی در صبر کردن برای نوبت خود
*بدون اجازه وسط بازی دیگران پریدن
*وسط صحبت دیگران پریدن

 
نوع ترکیبی
در این نوع اختلال فرد بسیارفعال است و بدون فکر اقدام به فعالیت و انجام کار می نماید. کودکان با این نوع اختلال نشانه هایی از هر دو نوع قبل را که متذکر شدیم دارا هستند. آن ها در توجه کردن، بیش فعال بودن و کنترل تکانش های خود دچار مشکل هستند. البته گاهی تمام کودکان بی توجه هستند و با این که بیش از حد فعالیت می کنند و حرکات تکانشی هم دارند.

اما در کودکان دچار ADHD این حرکات همیشگی هستند نه استثنایی، این رفتارها برای کودک در خانه، مدرسه و با دوستان مشکلات حقیقی ایجاد می کنند. در نتیجه اکثر کودکان دچار این اختلال، احساس افسردگی، اضطراب و عدم اطمینان به خود رادارند. این احساسات جز نشانه های ADHD محسوب نمی شود و در اثر مشکلات مکرر در خانه و مدرسه در کودک ایجاد می شوند.
 
چطور می توان فهمید کودک مبتلا به بیش فعالی است؟
وقتی علایم ADHD در کودکی مشاهده شود باید توسط یک متخصص ماهر مورد ارزیابی قرار گیرد. این فرد می تواند از کارکنان مدرسه باشد و یا این که در مطب خصوصی مشغول به کار باشد. در راه حصول اطمینان، ارزیابی کامل توسط متخصص می باشد. باید در این جا به دو نکته توجه داشت:

*نباید نظر دیگران را دال بر این که کودکی ADHD است به آسانی پذیرفت.
*این نکته حائز اهمیت است که کودک همراه با ADHD ناتوانایی های دیگر را نیز دارد.

 درمان
درمان سریع برای ADHD وجود ندارد اما علایم آن قابل کنترل هستند. والدین و آموزگاران باید به نکات زیرتوجه داشته باشند:
*در مورد این اختلال اطلاعات بیشتری کسب کنند.
*برنامه تعلیم و تربیتی خاصی را متناسب با نیازهای کودک ایجاد و طرح ریزی نمایند.
*ایجاد طرح دارو درمانی، در صورتی که والدین و پزشک احساس کنند که کودک به دارو درمانی نیاز دارد.

راهنمایی هایی برای والدین
*وقتی که فرزندتان کارش را خوب انجام می دهد به او پاداش دهید. در فرزند خود توانایی ایجاد کنید و نیز با او در مورد استعدادهایش صحبت کنید و او را با بکارگیری توانایی هایش و ترغیب کنید.

*با فرزند خود کاملاً واضح و روشن صحبت کنید. برای این کار با پشت کار، مصر و مثبت باشید و خواسته های خود را کاملاً برای فرزند خود روشن سازید. به فرزند خود بگویید چه کارهایی را باید انجام دهد نه این که فقط، آن چه را نباید انجام دهد به او گوشزد کنید.

*شیوه هایی را برای کنترل رفتار فرزند خود یاد بگیرید این برنامه ها عبارتند از: ایجاد جدول برای فعالیت های فرزندتان، داشتن برنامه برای پاداش، نادیده گرفتن رفتارهای نامطلوب، پیامدهای عادی و غیر طبیعی نتایج و پیامدهای منطقی.

*با مدرسه فرزندتان تماس داشته باشید و برنامه تعلیم و تربیت خاص نیازهای فرزندتان را برای او تنظیم کنید. هر دوی شما(والدین و معلم) بایستی نمونه ای از این برنامه را داشته باشید.

*با معلم در تماس باشید و به او بگویید فرزند شما در خانه چه  عملکردی دارد و از او بپرسید که در مدرسه چه می کند و آن ها را حمایت کنید.

مطالب مرتبط:
بیش فعالی
بیش فعالی / کمبود توجه و تمرکز