تبیان، دستیار زندگی

پاسخ : راويان جريان عاشورا را مى‏توان به دو گروه تقسيم كرد: الف. خود اهل بيت امام حسين(ع) كه خود در صحنه حاضر بودند، خصوصاً زينب كبرى(س) و امام سجاد و امام باقر(ع). ب. روايانى كه در لشكر عمر بن سعد بودند. از افراد لشكر، قاتلان بنى هاشم و كيفيت قتل را نقل كرده‏اند، حتى در مواردى خود قاتلان، كار خود را توضيح داده‏اند؛ مثلاً، حميد بن مسلم ازدى، وقايع گزار كربلاست. او از لشكريان عمر سعد بود كه روز عاشورا، پس از شهادت امام حسين(ع) بر سر آتش زدن خيمه‏ها با شمر مجادله داشت، از جمله كسانى بود كه سر امام حسين(ع) را به كوفه بردند. در لشكر توّابين هم حضور داشته و به قولى از اصحاب امام سجاد(ع) بوده است. بيش‏تر وقايع كربلا از قول او نقل شده است، (جواد محدثى: «فرهنگ عاشورا»، صفحه 154) .

پاسخ : در اين رابطه ابتدا بايد درك درستى از درس خواندن براى خدا داشت تا سپس بتوان رابطه آن را با ميزان نمره به دست آورد. «خواندن درس براى خدا» به معناى آن است كه مقصود نهايى از تلاش‏ها و مجاهدت‏هاى شبانه‏روزى انسان از تحصيل دانش كسب رضاى خدا باشد. اين انگيزه لوازمى دارد از جمله: الف) تحصيل دانش، گرفتن نمره، اخذ مدرك و ... را وسيله‏اى در جهت خدمت صادقانه در راه خدا و اعتلاى جامعه اسلامى و بهبود وضعيت مردم قرار دهد و با خداى خويش عهد بندد كه ضمن تأمين نيازهاى شخصى خود، هرگز هدف از علم را سود پرستى، جاه طلبى و امثال آن قرار ندهد. ب ) نشاط و تحرك علمى خود را متناسب با نيازهاى جامعه اسلامى و در راستاى هدف والاى خدمت به خلق خدا افزون سازد و بكوشد تا از جهت علمى و اخلاقى فردى لايق و كارآمد باشد. با توجّه به دو نكته فوق، در مى‏يابيم كه نه تنها هدف الهى مانع اخذ نمره خوب نيست؛ بلكه چه بسا زمينه‏ساز رشد علمى بيشتر نيز است. البته در شرايطى كه بر انسان لازم مى‏شود فعاليت‏هاى ديگرى غير از تحصيل انجام دهد، به طور طبيعى ممكن است در نمره‏هاى انسان تأثير منفى داشته باشد و در اين جاست كه فرد با ايمان بايد مجاهدت و تلاش بيشترى كند و يا با تشخيص دقيق اهم و مهم، يكى را برگزيند (يا نمره خوب با حذف ديگر فعاليت‏ها و يا پرداختن به فعاليت‏هاى جانبى در حد معقول و قبول قدرى تنزل نمره). در پايان اين نكته را ياد آور مى‏شويم كه تحصيل رضايت، مسأله‏اى است كه به بينش انسان در مورد حيات و هدف آن برمى‏گردد، و چيزى نيست كه فقط با نيت و يا گفتن حاصل شود. اگر كسى اين حقيقت را كه: «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ‏ ؛ ما از خداييم و به او باز مى‏گرديم» را دريافت كرد، آن گاه در مى‏يابد كه اگر عملى براى خدا و در جهت و طريق او نباشد، آن عمل ضايع و از بين رفتنى است و تنها آنچه كه در طريق اوست، مايه ارزش، رشد و تعالى آدمى مى‏باشد. بنابراين اگر مى‏خواهيد مفهوم رضايت الهى را لمس كنيد و بدانيد كه چه انگيزه مهم با ارزشى است، به نحوه نگرش خود به حيات و جهان بينى بيشتر بينديشيد و سعى كنيد در اين زمينه تفكر، تحقيق و مطالعه مداوم داشته باشيد.

پاسخ : مسأله ازدواج موقت از نظر تئوريك كاملا پذيرفته شده، و نه تنها در اسلام بلكه برخى از متفكران بزرگ غربى، مانند راسل نيز يكى از راه‏هاى حل مشكل ازدواج دائمى ديررس در دنياى كنونى را، پناه بردن به ازدواج موقت مى‏دانند. از نظر عملى نيز در نظام جمهورى اسلامى اين مسأله مقبول افتاده، ليكن ديد اجتماعى در اين رابطه مشتمل بر نوعى خطاست. به عبارت ديگر متعه نيز نوعى ازدواج است، بنابراين هر فرد واجد شرايط، مى‏تواند از شخصى كه او نيز شرايط ازدواج موقت را دارا است خواستگارى كند و براى مدتى موقت مانند چند ساله دوران تحصيل، با وى ازدواج نمايد. آنچه در اين جا مشكل ايجاد نموده آن است كه غالب افراد، ازدواج موقت را با كاميابى آنى اشتباه گرفته‏اند و همين مسأله سبب شده كه اين موضوع نتواند در جامعه ما جايگاه حقيقى خود را باز يابد. همچنين تبليغات سوئى كه بيش از يك قرن در جامعه ما توسط غربگرايان انجام شده تأثير نهاده و در ضمير مردم رخنه كرده است.به گونه‏اى كه گاه روابط نا مشروع با تسامح نگريسته مى‏شود ولى به ازدواج موقت با ديدگاه ديگرى برخورد مى‏شود. براى حل اين مشكلات مى‏بايستى تلاش فرهنگى و اجتماعى به صورت گسترده صورت پذيرد تا اين جوانان از آسيب شياطين مصون بماند. عقد موقت يا صيغه، داراى شرايط زير است: 1- ازدواج موقت، مانند ازدواج دائم نياز به خواندن عقد و الفاظ مخصوصه دارد و با صرف رضايت قلبى درست نمى‏شود. 2- فرق عمده در ازدواج موقت با دائم، اين است كه در عقد موقت بايد مدت ذكر شود كه آيا مثلاً يك ساعت است يا ده سال. 3- مقدار مهريه هم بايد در عقد موقت مشخص شود و هنگام خواندن عقد ذكر گردد. 5- اگر دختر بكرى بخواهد صيغه شود، بايد با اذن پدر يا جدّ پدرى باشد؛ كما اين كه در ازدواج دائم نيز اين طور است. 6- در عقد ازدواج موقت بعد از تمام شدن مدت، زن بايد از مرد جدا شود و عده نگه دارد، مگر اين كه عقد دوباره تجديد شود. و اگر قبل از تمام شدن مدت، مرد بقيه آن را ببخشد، ازدواج موقت تمام مى‏شود. اما در عقد ازدواج دائم فقط با طلاق يا فسخ عقد منفسخ مى‏شود.

پاسخ : ستخاره در لغت به معناى طلب خيرنمودن از خداوند است؛ يعنى، آن كه آدمى در هر كارى از خداوند طلب خير كند (دعا). معناى ديگر استخاره، نوعى قرعه زدن براى رفع تحير است كه البته همراه با دعا و خواست از خداوند است. اين كار ممكن است به وسيله تسبيح و يا قرآن انجام گيرد. استخاره در موردى است كه انسان دچار ترديد شده باشد. قبل از استخاره بايد همه مقدمات و شرائط لازم را بر هر كارى فراهم ساخت از قبيل مطالعه و فكر، مشورت با اهل فن و افراد مجرب، اگر اقدامات فكرى و فيزيكى ديگرى از قبيل بررسى و تحقيق لازم باشد بايد به انجام رسانيد بعد از همه اينها چنانچه باز دچار ترديد است نوبت به استخاره مى‏رسد. ولى اگر موضوعى را عقل مورد تأكيد قرار داده و قرائن و شواهد همه به خوبى و صحت آن كار گواهى مى‏دهند در چنين مواردى نبايد به استخاره دست زد. اما شرايط: متحيّر و مردّد بودن در كار؛ يعنى، آن كه اگر آدمى با تعقل و مشورت به ترجيح يكى از دو طرف رسيد، ديگر جايى براى استخاره باقى نمى‏ماند؛ ولى اگر با وجود انديشه و مشورت به نتيجه‏اى نرسيد، در اين صورت مى‏تواند استخاره كند. در مورد عمل به استخاره، عمل به مقتضاى استخاره واجب نيست، ولى بهتر است با آن مخالفت نشود. رجوع به قرآن در مواردى جهت تفأل يا راه‏يابى استخاره درست است. ليكن اين نبايد به صورت يك عادت و روش دائمى و جايگزين فكر انديشه تحقيق و مشورت گردد. از سوى ديگر برداشت و الهام گيرى از آيات قرآن در بسيارى از موارد كار آسانى نيست و نيازمند يك سرى آگاهى‏ها و دانش‏هاى تخصصى و علوم دينى مانند: تفسير ادبيات و ... مى‏باشد. در استخاره با قرآن بايد به تفسير و معانى آيات تسلّط داشته باشيد و به خوب و بدى كه بالاى صفحات قرآن نوشته شده اعتمادى نيست. استخاره داراى اقسامى است كه براى آگاهى بيشتر به حاشيه مفاتيح‏الجنان مرحوم حاج شيخ عباس قمى(ره) رجوع كنيد. براى آگاهى بيشتر ر.ك: 1- بحارالانوار، ج 91، ص 233 2- كند و كاوى درباره استخاره،طريقه‏دار

پاسخ : اگر قبل از حمد سوره را بخواند و قبل از ركوع متوجه شود بايد سوره را بعد از حمد مجدداً بخواند و سجده سهو لازم نيست.

پاسخ : حزب اللَّه لبنان يك گروه مقاومت اسلامى است كه براى آزادسازى مناطق اشغال شده كشورشان (جنوب لبنان) از تصرف اسرائيل غاصب مبارزه مى‏كنند.

پاسخ : علت بروز جنگ كربلا به حكومت رسيدن يزيد و عدم بيعت امام حسين(ع) با او بود، پس بايد در جستجوى ادله بيعت ننمودن حضرت با يزيد بود. از عمده‏ترين دليل ما مى‏توان به فسق علنى يزيد، عدم ديانت و تقواى واقعى او و عدم درايت در امر حكومت بود. با وجود اين عوامل بيعت حضرت با او شرعى نبود و رايحه اضمحلال دين به مشام مى‏رسيد، لذا خود حضرت فرمودند من براى امر به معروف و نهى از منكر و احياى دين جدم پيامبر اكرم(ص) قيام كردم و اين قيام گرچه به پيروزى ظاهرى نرسيد ولى مرز حق و باطل را مشخص كرد و موجب حفظ دين و ارزش‏هاى آن در طول تاريخ گشت. براى آگاهى بيشتر ر.ك: حماسه حسينى، شهيد مطهرى.

پاسخ : احساس مسؤوليت، درختى است كه زمينه آن شناخت است با شناختى عميق و صحيح از خود، جهان اطراف، گذشته، حال و آينده، اين احساس در وجود انسان شكل گرفته و رشد مى‏كند بنابراين براى ايجاد و افزايش احساس مسؤوليت، شناخت و توجه به مسائل زير ضرورى است: يكم: بايد حقيقت خود و متفاوت بودن انسان با ديگر موجودات جهان را شناخت. انسان همچون گياه و حيوان نيست كه صرفاً با تأمين نيازهاى مادى و فيزيولوژى، رشد كند؛ بلكه انسان موجودى است با يك سلسله نيازهاى روحى و روانى و معنوى و در ارتباط با ديگر انسان‏ها، به گونه‏اى كه او را موجودى اجتماعى مى‏شناسد او براى تأمين نيازهاى عالى خود، بايد در ارتباط با ديگران باشد و اين شناخت وتوجه به آن، به وى احساس مسؤليت مى‏دهد. دوم: بايد به اين نكته توجه كنيم كه چه امكانات و هزينه‏هاى مادى و انسانى فراونى، براى هر يك از ما صرف شده است تا به اين درجه از رشد جسمانى، آموزشى و... رسيده‏ايم به عبارت ديگر توجه به حقوقى كه ديگران (والدين، خانواده، جامعه و...) نسبت به ما دارند تأثير به سزايى در ايجاد احساس مسؤوليت دارد. سوم: روشن بودن هدف زندگى و تلاش‏هاى علمى و غير علمى براى فرد، در زمينه احساس مسؤليت حركت آفرين است؛ زيرا كسى كه هدف مشخصى از فعاليت‏هاى مختلف خود ندارد ؛ چندان انگيزه و حال تلاشى و كوشش نخواهد داشت پس از بيان اين نكات توجه شما را به راه كارهاى زير جلب مى‏كنيم: 1- به كار و فعاليتى مشغول شويد كه به آن علاقه كافى داريد و متناسب با ذوق و سليقه شخصى شما است. 2- اگر به شغلى اشتغال داريد به فوائد، آثار و نتايج سودمند آن را براى خودتان ترسيم كنيد و اهميت و ارزش آن را شناسايى كرده و با اعتقاد به مفيد بودن آن، به فعاليت‏هاى شغلى خود بپردازيد. 3- هدف يا اهداف مشخصى را در زمينه تحصيل يا شغلى كه به آن اشتغال داريد، براى خودتان بيان و بازگو كنيد و خود را براى رسيدن به آن تشويق نماييد. 4- براى فعاليت‏هاى شبانه‏روزى خود، از يك برنامه مدون و جدول برنامه‏ريزى شده متناسب با توانايى‏ها و توانمندى‏هاى خود استفاده كنيد و در اجراى آن، كوشا و فعال باشيد. 5- به زشتى كارهاى ناتمام و آثار سوء فعاليت‏هاى ناقص و ضررهاى اهمال كارى، توجه نموده و آن چه را كه از ديگران ناپسند مى‏دانيد نسبت به خودتان ناپسند بدانيد.

پاسخ : لفظ علم شامل همه علوم مى‏شود، گرچه علوم نيز به نسبت نيازشان در جامعه داراى طبقه بندى مى‏باشند به طور مثال علم عقايد، احكام و نيز پزشكى در درجه اول اهميت قرار دارند. كسب برخى از علوم نيز گرچه واجب و ضرورى نباشد اما فضيلت است و مقصود از كلمه «العلماء» در آيه إِنَّما يَخْشَى اَللَّهَ مِنْ عِبادِهِ اَلْعُلَماءُ كسانى هستند كه با گسترش حيطه دانش خود در رشته‏هاى مختلف به عظمت پروردگار خويش پى برده در مقابل او خاشع مى‏شوند؛ حال ممكن است كسى با علم فيزيك به اين مرحله برسد و كسى هم با دانش قرآن و حديث و چه بسا كسى از طريق تهذيب و تزكيه نفس و يا رجوع به فطرت الهى خويش به گوهر توحيد و علم به پروردگار خويش راه يابد.

پاسخ :
 يوسف گم گشته بازآيد به كنعان غم مخور         كلبه احزان شود روزى گلستان غم مخور
 
 اى دل غمديده حالت به شود دل بد مكن‏         وين سرشوريده بازآيد بسامان غم مخور
 
 گر بهار عمر باشد باز بر تخت چمن‏         چتر گل در سركشى اى مرغ خوشخوان غم مخور
 
 دور گردون گر دو روزى بر مراد مانرفت‏         دائما يكسان نباشد حال دوران غم مخور
 
 هان مشو نوميد چون واقف نئى از سر غيب‏         باشد اندر پرده بازيهاى پنهان غم مخور
 
 منزل بس خطرناك است و مقصد بس بعيد         هيچ دامى نيست كانرا نيست پايان غم مخور
 
 گرچه حافظا دركنج فقر وخلوت شبهاى تار         تا بود وردت دعا و درس قرآن غم مخور
  نامه شما را خوانديم و از شرايطى كه به خاطر بى‏توجهى برخى افراد به ارزشهاى اصيل انسانى و اسلامى براى شما پيش آمده است متاثر شديم از يك سو براى غربت شما و از سوى ديگر براى آن برادران و خواهرانى كه به جاى تعهد به ارزشها به افكارى موهوم و جاهلانه خود را مشغول كرده‏اند. واينگونه درباره رحم كوتاهى مى‏كنند. با اين همه ما را با شما سخنى است. گويند وقتى برادران يوسف قصد افكندن يوسف به چاه كردند چنين خواستند كه جامه او را از تن بيرون كنند تا بهانه‏اى براى پاسخ به پدر باشد كه گرگ يوسف را دريد و اين پيراهن خونين اوست يوسف شروع به زارى و التماس نمود كه لباس از تن او بيرون نكنند تا اگر مرد كفن او باشد و اگر زنده ماند او را از سرما و گرما حفظ نمايد. ولى آنچه گفت اثر نكرد و هيچيك از برادران به او التفاتى ننمودند بدن او را عريان كردند. ناگاه يوسف را ديدند كه مى‏خندد تعجب كردند! و علت آن را جويا شدند؛ يوسف گفت من به تفكر خود مى‏خندم! چرا كه تاكنون مى‏انديشيدم كسى از من نيرومندتر نيست زيرا كه يازده برادر نيرومند پشتيبان من هستند. اكنون همان برادران لباس از تن من بركنده و قصد كشتن من دارند. آرى؛ برادر عزيز! گرچه موانست با خويشان تسكينى بر غربت انسان است. اما تكيه برآنان چندان روا نيست نيكوست كه آدمى تنها برخداوند تكيه كند و با مهر او و دمسازى با ياد او بر غربت و تنهايى خويش فائق آيد. درعين حال اگر شما مصلحت بدانيد ما از طريق دفتر نمايندگى دانشگاه يزد با پدر و يا برادرتان گفتگو كرده و مشكل را به فضل الهى حل مى‏كنيم. همچنين اگر مايل باشيد آدرس برادر و خواهر خود را براى ما بفرستيد تا ما با آنها مكاتبه كرده و ان شا الله مشكل حل شود. در نا اميدى بسى اميد است‏پايان شب سيه سفيد است لطفا نظر خود را سريعا براى ما ارسال نماييد.