پایگاه خبری تحلیلی قدس انلاین – سعید کوشافر: روزهای اخر سال گذشته بود که زمزمه هایی از کمبود داروهای بیهوشی در کشور به گوش رسید , در همان زمان بیان شد که به دلیل تحریمهای غرب علیه ایران و مشکلات بوجود امده در مسیر واردات , داروی بیهوشی که مختص اتاق عمل و بیمارستانها ست , با کمبود مواجه شده به گونه ای که برخی عملهای جراحی با مشکل مواجه شده است .
این همه درحالی بود که سه روز مانده به نوروز 92 ؛ معاون دارویی سازمان غذا و دارو گفت: با ورود مواد اولیه تولید داروهای بیهوشی و ترخیص آنها از گمرک، کمبود داروی بیهوشی در کشور رفع و وقفه کمبود این دارو در کشور جبران میشود.
اظهارات محمدرضا شانهساز درحالیکه مهر تاییدی بر کمبود این دارو بود , به این نکته نیز تاکید داشت که با تولید بیشتر یا واردات , تلاش میشود مشکل حل شود , نه اینکه حل شده است و دیگر مشکلی وجود ندارد , درهمین زمینه وی با بیان اینکه تولید داروهای کمک بیهوشی (شل کننده های عضلانی) به دلیل وقفه در واردات مواد اولیه در مقطعی کوتاهی متوقف شد، افزود: هم اکنون مواد اولیه این داروها از گمرک ترخیص شده و تولید آغاز شده است.
وی گفت: برای جبران وقفهای که پیش آمده بود، هفته گذشته این دارو را به صورت فوریتی وارد کردیم.
شانه ساز افزود: تولید داخلی این دارو هم اکنون آغاز شده است و پس از نظارت های کیفیتی به زودی وارد بازار می شود.
وی گفت: به محض آنکه تولید داخلی وارد بازار شود معضلی در خصوص این دارو نخواهیم داشت.
معاون داروی سازمان غذا و دارو گفت: به لحاظ محدودیتی که در خصوص این دارو وجود داشت، هفته گذشته از دانشگاه های علوم پزشکی خواستیم که در مصرف آنها با حساسیت عمل کنند.
وی گفت: در بسیاری از دانشگاههای علوم پزشکی از هفتههای قبل توصیه شده بود که نمونههای مشابه و انواع دیگر دارو جایگزین شود که در برخی از دانشگاهها که این توصیه را جدی گرفته بودند، مشکل کمتری داشتیم و در برخی از دانشگاهها که توجه کمتری به این توصیه شده بود، مشکل جدی تر بروز کرده بود.
***داروی از رده خارج
درحالیکه انتظار میرفت , با اظهارات این مقام مسوول مبنی بر واردات و تولید داخل داروی بیهوشی , حداقل طی سه ماه , مشکل حل شود , اما انگار نه تنها مشکل حل نشده که وارد فاز جدیدی شده, مساله ای که خود این مقام مسوول نیز به ان اشاره داشت , یعنی استفاده از داروهای مشابه و انواع دیگر دارو , داورهایی که به نظر میرسد برای استفاده بیهوشی دیگر از رده خارج شده باشد .
درهیمن راستا , رئیس انجمن بیهوشی ایران گفت: اکثر بیمارستانها عوارض داروهای بیهوشی را اعلام نمیکنند اما گزارشهابی که به نظام پزشکی ارسال شده حاکی از افزایش استفاده از داروهای از رده خارج شده بیهوشی در جراحیهاست.
محمد مهدی قیامت در مورد پیگیریهای سازمان نظام پزشکی به عنوان نماینده پزشکان برای تعیین تکلیف داروهای بیهوشی با وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: در 6 ماهه پایان سال بارها خطر استفاده از داروهای کم اثر بیهوشی را به مسئولان و وزارت بهداشت اعلام کردهایم اما اتفاقی نیفتاد و در نهایت با کمبود شدید مواجه شدیم تا جایی که جراحیهای غیر اورژانسی در برخی بیمارستانها مانند بیمارستان شهدا و فیروزگر برای مدتی متوقف شد.
وی ادامه داد: با اعمال تحریمها و کمبود داروی بیهوشی، یک شرکت داخلی شروع به تولید داروهای شل کننده عضلانی کرد ولی این دارو جواب مصرف اتاق عمل را نمیداد و بسیاری از بیمارستانها مصرف داروهای قدیمی که عمدتاً از نظر تکنولوژی و به علت عوارض کنار گذاشته شده بودند،شروع کردهاند.
قیامت در پاسخ به ادعای عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس مبنی بر ورود داروهای چینی بیهوشی در اتاقهای عمل گفت: هنوز داروی چینی بیهوشی ندیدهام ولی از طرفی داروهای وارداتی عمدتاً کنترل کیفیت نمیشوند.
به گفته عضو هیئت مدیره نظام پزشکی تهران دارویی مانند هالوتان دیگر در سوئیس و آلمان تولید نمیشود و فقط در هند تولید میشود که اثربخشی لازم را ندارد.
رئیس انجمن بیهوشی ایران افزود: با این مشکل بسیاری از جراحان دستشان به عمل نمیرود و اگر متخصصان بیهوشی کار را جمع نمیکردند معلوم نبود آمار مرگ و میر چقدر بالا میرفت و باید پرسید در حالی که میتوانیم در حاشیه امن راه برویم چرا باید لبه تیغ باشیم.
عضو هیئت مدیره نظام پزشکی تهران در پاسخ به اینکه آیا تا به حال مرگ ناشی از داروهای بیهوشی به نظام پزشکی گزارش شده گفت: مردم که نمیدانند چه اتفاقی افتاده و اکثر بیمارستانها عوارض را اعلام نمیکنند ولی گزارشهایی از سراسر کشور حاکی از آن است که عوارض استفاده از این داروها افزایش یافته و از متولیان خواهش میکنیم با داروهای استراتژیک شوخی نکنند.
یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم ، با تایید ورود داروهای بیهوشی هندی و چینی بیکیفیت به کشور٬ گفت: در پی کمبود داروی بیهوشی و افزایش قیمت آن شاهدیم که مراکز درمانی، داروی بیهوشی از رده خارج هالوتان را جایگزین آن کرده و در حال حاضر 30 درصد عملها را با استفاده از این دارو انجام میدهند که عوارض کبدی برای بیماران به دنبال دارد.
حمیدرضا عزیزی فارسانی ٬ با تایید ورود داروهای بیهوشی هندی و چینی بیکیفیت به کشور٬ افزود: امروزه داروهای با کیفیت بیهوشی، محصول کشورهایی مانند آمریکا٬ سوئد٬ سوییس و آلمان است که متاسفانه به دلیل اعمال تحریمها ضد ایران، از ورود این داروها به کشور جلوگیری شده است.
نماینده مردم اردل، فارسان، کیار و کوهرنگ در مجلس شورای اسلامی٬ ادامه داد: اگرچه تحریم دارویی برخلاف اصول مورد تاکید در منشور حقوق بشر است اما ما در حال حاضر با چنین مشکلی روبرو هستیم بنابراین مجبور به وارد کردن داروهای بیهوشی از کشورهایی مثل چین و هند هستیم.
این نماینده مردم در مجلس نهم٬ با تاکید بر اینکه به طور حتم کیفیت داورهای بیهوشی چینی و هندی بسیار پایینتر از داروهای کشورهای اروپایی است٬ تصریح کرد: نمونه تولیدات داخلی این داروها نیز دارای کیفیت مطلوبی نیست که همین امر باعث شده ما در استفاده از داروهای بیهوشی با مشکل مواجه شویم.
عزیزی فارسانی٬ یادآور شد: نمایندگان کمیسیون بهداشت ودرمان بارها به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و معاونت سازمان غذا و دارو تذکر دادهاند تا هرچه سریعتر این معضل را رفع کنند اما متاسفانه همچنان شاهد ورود داروهای بیهوشی بیکیفیت چینی و هندی به داخل کشور هستیم.
وی در تشریح عوارض استفاده از داروهای بیهوشی بیکیفیت٬ تاکید کرد: بعضی از این داروها شل کننده هستند و اگر از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند تاثیرگذاری کمتری بر بیمار دارد، در بعضی مواقع نیز استفاده از این داروها منجر به مسمومیت دارویی میشود.
نماینده مردم کیار٬ کوهرنگ٬ اردل و فارسان در مجلس نهم٬ با تاکید بر اینکه به دلیل کمبود داروهای بیهوشی برخی پزشکان مجبور به استفاده از داروهای از رده خارج هستند٬ افزود: این داروهای بیهوشی با نام هالوتان٬ مدتها است که از رده خارج شده اما متاسفانه امروزه به دلیل کمبود داروی بیهوشی و افزایش قیمت آن٬ حدود 30 درصد از عملها به وسیله این داروی بیهوشی انجام میشود که عوارض کبدی را برای بیماران در پی دارد.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی٬ درباره پیگیری این کمیسیون نسبت به ورود داروهای بیکیفیت چینی و هندی٬ گفت: به طور حتم استفاده از داورهای بیهوشی باکیفیت٬ عوارض کمتری را برای بیماران به همراه خواهد داشت؛ بدیهی است کمیسیون بهداشت و درمان نسبت به ورود این داروها واکنش نشان داده و آن را پیگیری خواهد کرد.
***دلایل پشت پرده
اما درپی این اظهارات نگران کننده انتظار میرفت که وزیربهداشت وارد صحنه شده وبه مردم ارامش دهد , این درحالیست که
وزیر بهداشت گفت: نمیخواهیم کسی را متهم کنیم اما در مورد کمبود داروهای بیهوشی دلایل پشت پردهای وجود دارد و اگر مردم به هر دلیلی با کمبود آن مواجه شدند، به ما اطلاع دهند.
محمدحسن طریقتمنفرد در مورد کمبود داروهای بیهوشی افزود: دلایل پشتپردهای وجود دارد که فرصت نمیکنیم آنها را بازگو کنیم.
وی ادامه داد: عدهای به دنبال داروهای خاص هستند و با قیمت نسبتاً گزاف آن را در بازار عرضه کردهاند و فکر میکنند اگر دارویشان برای مدتی در بازار وجود نداشته باشد دنیا به آخر میرسد.
وزیر بهداشت در مورد این افراد و اینکه چه کسانی هستند گفت: نمیخواهیم کسی را متهم کنیم سیستم ضابطه خود را باید داشته باشد و همه باید از آن تبعیت کنند. اما از مردم میخواهیم اگر به هر دلیلی اعمال جراحی آنها به دلیل کمبود داروی بیهوشی انجام نشده به ما اطلاع دهند.