شاید برای شما هم جالب باشد که بدانید ژولیوس سزار اولین کسی بود که با سزارین به دنیا آمد. آن هم نه به خاطر اینکه مادر سزار ترس از درد زایمان داشت یا زن پادشاه کشور بغلی کودکش را با سزارین به دنیا آورده و او هم خواسته کم نیاورد!
بلکه تنها به این خاطر بوده که سزار جثهای بزرگتر از جثه یک نوازد معمولی داشته و از طریق زایمان طبیعی امکان به دنیا آمدنش نبود. البته روایتی ایرانی هم وجود دارد که رستم نیز اولین کسی بوده که با همین روش به دنیا آمده و «رستمزاد» واژه فارسی آن است.
به همین علت بین صاحبنظران اختلاف نظر است که نام سزارین ریشه ایرانی دارد یا فرنگی. تاریخچه سزارین هر چه که هست چندان سوالبرانگیز نیست و در اینجا سوالی مهمتر مطرح میشود که در این روزهایی که آمار سزارین سر به فلک میکشد و مادران بیشتر از هر زمان دیگری ترجیح میدهند کودکان خود را با این روش به دنیا آورند آیا فرزندانی به درشتی و هیبت رستم و سزار دارند که هر روز آمار تازهای از میزان بالای سزارین به گوش میرسد که مسئولان یا آن را تکذیب میکنند یا آن را اغراقآمیز میدانند؟
زمانی که خبری با این مضمون در خبرگزاریها دیده شد که ایران «رتبه سوم سزارین» را با خود به یدک میکشد به سرعت وزیر بهداشت، دکتر مرضیه وحیددستجردی به عنوان اعتراض کننده و تکذیب کننده این آمار وارد عمل شد و گفت این آمار اغراق آمیز و ناصحیح است و آمار واقعی سزارین در کشور 40 درصد بیشتر نیست و برای اینکه به نوعی ایران را در رتبههای پایینتر نزول دهد کشورهایی مانند ترکیه را مثال میزند که 60درصد سزارین و چین 50 درصد زایمانهایش با سزارین است که نسبت به ایران خیلی بیشتر است.
سزارین، راهی برای درآمد بالاتر
سزارین در ایران بیش از سه برابر میزان پیشنهادی استاندارد بهداشت جهانی است. یعنی در حالی که توصیه سازمان بهداشت جهانی رقمی20 درصدی برای سزارین است در ایران حدود 50 درصد اعلام میشود. این آمار را رئیس مرکز سیاستگذاری سلامت استان فارس، دکتر کامران باقریلنکرانی میگوید و اظهار نگرانی میکند: «سزارین از جمله عواملی است که میتواند منجر به افزایش مرگ و میر در زنان یا بروز بیمارهایی در آنان شود و متاسفانه برخی سزارینها ریشه در ایجاد درآمد دارد.»
در این خصوص با یکی از مسئولان اورژانس زنان و زایمان که مایل به ذکر نامش نبود صحبت کردیم که گفت: «تعرفههای نامناسب درمانی، چه توسط سیستم بهداشتی و چه بیمهها یکی از مهمترین دلایلی است که پزشکان زنان و زایمان ترجیح میدهند به جای زایمان طبیعی، سزارین کنند.»
همچنین در ادامه نیز به بالا بودن مدت زمان زایمان طبیعی و درآمد پایین و دردسرهای زیاد آن اشاره کرد: «یک پزشک متخصص در عرض حداکثر نیم ساعت سزارین میکند اما همین متخصص برای زایمان طبیعی باید 4-5 ساعت زمان بگذارد آن هم با قبول هزار مسئولیتی که میداند حمایتی نیز در کار نخواهد بود.»
زایمان طبیعی 5هزار تومان، سزارین 7 هزار تومان
نکته مهمی که این مسئول به آن اشاره میکند تعرفههای کم بابت زایمان طبیعی و سزارین است: «منِ متخصص وقتی در بیمارستان مصطفی خمینی سزارین انجام میدهم به من 7 هزار تومان میدهند!
بابت زایمان طبیعی 5 هزار تومان. من که بیکار نیستم. مریض هم قدر من را نمیداند و نمیگوید بالای سر من 4 ساعت نشسته. میگوید خودش زاییده و درد کشیده اما وقتی سزارین شوند آن وقت است که متوجه میشوند کاری کردهام. من هم سزارین میکنم.»
فلج مغزی نوزاد، یکی از بزرگترین نگرانیهای متخصصان زنان و زایمان
یکی از مهمترین نگرانیهایی که اکثر متخصصان با آن درگیر هستند احتمال وقوع فلج مغزی نوزاد در حین زایمان طبیعی است و عواقب بعد از آن: «در کتابهای ما نوشته شده است که فلج مغزی هیچ ربطی به سزارین شدن و زایمان طبیعی ندارد.
این موضوع به عینه هم دیده شده که با وجود آمار بالای سزارین اما فلج مغزی نوزاد کم نشده اما اگر خدایی نکرده، نوزادی زمان زایمان طبیعی فلج مغزی شود تا آخر عمر متخصص باید 6 تا دیه بدهد و کلی دردسر بکشد تا او را رها کنند اما اگر سزارین شود دیگر بابت فلج مغزی نوزاد پاسخگو نیست. متخصص از ترس چنین اتفاقاتی سزارین میکند.