تبیان، دستیار زندگی

ازعوامل اهمال کاری:


لذت جویى و راحت طلبى  

بسیارى  از اهمال كارى ها نتیجه لذت جویى آنى و بى تابى در رسیدن به خوشى زودگذر  است;  براى مثال، كسى كه به برنامه هاى جدى درسى خود بى اعتناست و بیش  تر وقت خود را، حتى در ایام امتحانات به بازى، شب نشینى، تفریح و... مى  پردازد و یا داوطلب دوره دكترى كه به بهانه امتحانات سخت براى ورود به آن،  از این فكر صرف نظر كرده و راه پیشرفت را بر خود مسدود مى كند و... .

آفات لذت گرایى آنى و راه هاى درمان آن

براى این كوته بینى، آفاتى را مى توان مورد توجه و دقت قرار داد; نظیر این كه:

1. اگر شما در رفتار خود همیشه به لذت زودگذر بیندیشید و راحتى را بر همه چیز  مقدم بدارید، نمى توانید با دیگران ارتباط بر قرار كنید. توجه به این نكته  لازم است كه در پَس ارتباطات اجتماعى، راحتى هاى فراوانى نهفته است كه شما  از ترس یك ناراحتى خیالى و موقت ذهنى، از مزایاى آن صرف نظر كرده اید.   

دراحادیث اهل بیت(علیهم السلام)به روشنى این مطلب گوشزد شده است. این جا  به چند نمونه از آن ها اشاره اى خواهیم داشت:
امیرالمؤمنین(علیه السلام) در  گفتارى از آثار لذت ها پرده بردارى مى كنند: «كم من شهوة ساعه اورثت حزنا  طویلا»;   چه بسا ساعتى كامروایى، اندوهى طولانى را به بارآورد و غم و  غصه اى فراوان را در پى داشته باشد. و در بیانى دیگر، درباره كسانى كه توجه  به خطرات لذت هاى انحرافى داشته ولى با این همه آن را طلب مى كنند، مى  فرمایند: «عجبت لمن عرف سوء عواقب اللذات كیف لا یعف!»;   در تعجبم از  آن كس كه به نتایج بد لذت ها شناخت دارد ولى از آن دست نكشیده و عفت به خرج  نمى دهد!

2. شما با تلقین به خود، به بارورى این اندیشه كه، تحمل  دیگران كار دشوارى است، كمك كرده اید. چرا به خود نمى گویید، من با وجود  مشكلاتى كه وجود دارد، سعى مى كنم با دیگران رابطه برقرار كنم؟ براى من هیچ  چیز تحمل ناپذیر نیست.

3. روى آوردن به لذت جویى دراز مدت.   رفتار شما، به عنوان كسى كه به لذت هاى آنى، یعنى زندگى لحظه اى، نمى  اندیشد و به خوشى هاى آینده نظر دارد، كاملا منطقى خواهد بود. براى دستیابى  به لذت هاى ماندنى شكى نیست كه باید انتخاب بهترى داشت. كسى كه آرزوى  رسیدن به مرحله فارغ التحصیلى را دارد، باید بتواند از تفریحات زودگذر صرف  نظر كند تا وقت مناسبى براى مطالعه امتحانات خود پیدا كند. كسى كه با وجود  مشكلات موجود، اوقاتش را صرف كار آموزى هاى لازم مى كند تا كار مشخصى را به  عهده گیرد، در حقیقت مشكلات آنى را به خاطر آینده تحمل كرده است.   در  دستورات اولیاى دین هم مردم به ترك لذات ناپایدار براى رسیدن به لذات  پایدار و ماندنى تشویق شده اند.
از امام على(علیه السلام)نقل شده است:  «اسعد الناس من ترك لذة فانیه للذة باقیه»;   خوشبخت ترین مردم كسى است  كه لذت ناپایدار (دنیا) را به خاطر لذت پایدار (آخرت) واگذارد.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=634719&forumid=470&pageindex=1

گرچه  كمال جویى در نهاد همه انسان ها نهفته شده است و دقت براى خوب انجام گرفتن  لازم است، اما كمال گرایى وسواس گونه راه مناسبى براى بالا بردن كیفیت  نیست; چرا كه همیشه برآیند وسواس جز اضطراب و عقب نشینى در انجام كار چیز  دیگرى نخواهد بود.

حضرت نبى اكرم(صلى الله علیه وآله)در بیانى مى  فرمایند:
«... یا اباذر ایاك و التسویف بأملك فانك بیومك و لست بما بعده  فان یكن غد لك لم تندم على ما فرطت فى الیوم»;   اى اباذر، تو را از  امروز و فردا كردن به خاطر آرزوى درازت بر حذر مى دارم. چرا كه تو براى  امروزت هستى و نه براى روزهاى آینده. بله، اگر [قدر امروزت را دانستى] و  براى تو فردایى بود، براى آنچه در آن روز گذشته به دست آورده اى، هرگز  پشیمان نخواهى شد.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=634719&forumid=470&pageindex=1

اگر  شما در رفتار خویش توقع بیش از توان خود را داشته باشید، به ناچار نمى  توانید به موقع به وعده خود وفا كنید.

متأسفانه كامل گراها، ستارگان را هدف  قرار مى دهند ولى جز هوا نصیبشان نمى شود.

هرچند دقت در انجام كار  براى خوب انجام گرفتن لازم است، اما تندروى در این خواسته نوعى آرمان گرایى  است كه منجر به شكست مى شود.

گفتارى از مولى على(علیه السلام)گویاى همین  واقعیت است: «به راستى كه زیان كارترین مردم در معامله و ناامیدترینشان در  تلاش و كوشش كسى است كه تن خویش را در راه به دست آوردن آرزوهاى خود فرسوده  كند...»

بى شك توقع بیش از حد از دیگران نیز منجر به شكست و  رو در رویى خواهد شد.

امام على(علیه السلام) در بیان دیگرى مى فرمایند:  «من كلفك ما لاتطیق فقد افتاك فى عصیانه»;   هر كه تو را به آنچه در  توان و طاقت تونیست وادار كند، در حقیقت تو را درگیر با خود كرده است.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadid=634719&forumid=470&pageindex=1

بررسى علل اساسى و ریشه یابى اهمال كارى

اگر بتوانیم اهمال كارى را ریشه یابى كنیم، بى تردید درمان آن سهل و آسان خواهد بود. اینك نوبت آن فرا رسیده كه به برخى ریشه ها و عوامل اساسى اهمال كارى توجه كرده راهى براى درمان آن بیابیم.

روان شناسان چند عامل مهم را براى این آسیب روانى نام برده اند كه آن ها را در دو دسته كلى، مورد بررسى قرار مى دهیم:

1. آسیب ها و نابهنجارى هایى كه مربوط به روان شخص اهمال كار است;

همچون:

خودكم بینى،
توقع بیش از حد از خود
پایین بودن سطح تحمل،
كمال طلبى وسواس گونه
اشتیاق به لذت جویى كوتاه مدت،
فقدان قاطعیت
عدم اعتماد به نفس.

2. آسیب هایى كه در ارتباط با دیگر اشخاص و یا محیط اطراف، خود را نشان مى دهد;

مانند:

نارضایتى از وضع موجود
عدم تسلط بر كار
نگرش منفى به كار
نگرش غیر واقع بینانه از دیگران
احساس عدم مسؤولیت در برابر دیگران
لجبازى با دیگران
اهمال كارى و پرخاشگرى انفعالى
بر چسب زدن به این و آن.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadID=634719&forumID=470

نتیجه اهمال كارى

شخص اهمال كار به چند عارضه مبتلا خواهد شد كه برخى از آن ها عبارتند از:

1. افسردگى;

این بیمارى خود گواه و نشانه این است كه اهمال كار مى خواهد خود را از رنج اهمال كارى نجات دهد.

افسردگى داراى نشانه هایى چون: خستگى، سر دردهاى شدید، بى خوابى، فشارخون و زخم معده است.

2. وحشت زدگى درونى،

دلهره و احساس ترس هاى درونى;

3. بى كنترلى و بریدگى.

ناگفته نماند كه ویژگى هاى مزبور، خود از نشانه هاى شكست روحى شخص اهمال كار مى باشند.

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadID=634719&forumID=470

*******آثار اهمال كارى*******

آثار اهمال كارى را مى توان در امورى چند خلاصه كرد كه عبارتند از:

1. بیش تر افراد از تأخیر در انجام كار خود و دیگران پشیمان و ناراحتند.

2. اهمال كاران در خود احساس پوچى و بى ارزشى مى كنند.

حضرت باقرالعلوم(علیه السلام) بستر اهمال كارى و تسویف را به دریایى تشبیه فرموده كه غرق شدگان در آن ورطه را به هلاكت مى رساند: «ایاك و التسویف، فانه بحر یغرق فیه الهلكى.»

3. در بیش تر گزارش هایى كه اهمال كاران داده اند، این نكته جلب توجه كرده كه همه از بى اعتمادى به نفس خود گلایه كرده اند.

4. بالاخره، استمرار بر اهمال كارى انسان را به وادى حیرت و سرگردانى سوق خواهد داد.

چنانچه امام صادق(علیه السلام) به این واقعیت اشاره مى فرمایند: «... و طول التسویف حیرة.»

http://anjoman.tebyan.net/newindex.aspx?pid=17257&threadID=634719&forumID=470