تبیان، دستیار زندگی

منبع : قرآن كریم

تعریف روزه

روزه آن است كه انسان براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چیزهایى كه روزه را باطل مى‏كند و شرح آنها بعدا گفته مى‏شود، خوددارى نماید.

نیت

1550- لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلا بگوید فردا را روزه مى‏گیرم بلكه همین قدر كه براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام ندهد، كافى است و براى آن كه یقین كند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقدارى پیش از اذان صبح و مقدارى هم بعد از مغرب از انجام كارى كه روزه را باطل مى‏كند خوددارى نماید

آنچه براى روزه‏دار مكروه است

١٦٥٧ -چند چیز براى روزه‏دار مكروه است و از آن جمله است: دوا ریختن به چشم و سرمه كشیدن در صورتى كه مزه یا بوى آن به حلق برسد، انجام دادن هر كارى كه مانند خون گرفتن و حمام رفتن باعث ضعف مى‏شود و بو كردن گیاههاى معطر،  تر كردن لباسى كه در بدن است، كشیدن دندان و هر كارى كه به واسطه آن از دهان خون بیاید، مسواك كردن به چوب تر.

مواردى كه مستحب است انسان از كارهایى كه روزه را باطل مى‏كند خوددارى نماید

١٧٤٩ براى شش نفر مستحب است در ماه رمضان اگر چه روزه نیستند از كارهاى كه روزه را باطل مى‏كند خودارى نمایند: اول: مسافرى كه در سفر، كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام داده باشد و پیش از ظهر به وطنش یا به جایى كه مى‏خواهد ده روز بماند، برسد. دوم: مسافرى كه بعد از ظهر به وطنش یا به جایى كه مى‏خواهد ده روز در آن جا بماند برسد. سوم: مریضى كه پیش از ظهر خوب شود و كارى كه روزه را باطل مى‏كند انجام داده باشد. چهارم: مریضى كه بعد از ظهر خوب شود. پنجم: كافرى كه در روز ماه رمضان مسلمان شود.

١٧٥٠ مستحب است روزه‏دار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار كردن بخواند،ولى اگر كسى منتظر اوست‏یا میل زیادى به غذا دارد كه نمى‏تواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر است اول افطار كند. ولى به قدرى كه ممكن است نماز را در وقت فضیلت آن بجا آورد.

منبع : توضیح المسائل امام (ره)

خودم اینجا ،دلم اونجا، همه ی راز و نیازم ،اونجاست

ای خدا عشق منو ، یار و منو ،اون گل نازم  ،اونجاست

چه كنم با كی بگم، عقده ی دل را پیش كی خالی كنم

 دردمو با چه زبون به این و اون حالی كنم

آسمون گریه كند بر سر جانانه ی من

اشك ریزون شده دلدار ،در آن خانه ی من

 منم از دوری او، همدم بیماری شدم

 همچو شبگرد غزلخون سوی میخانه شدم

مست و دیوانه شدم مست و دیوانه شدم

به خدا این دل من پر از غمه

 تموم دنیا برام جهنمه

هر چه گویم من از این سوز دلم

 به خدا بازم كمه، بازم كمه

چه كنم با كی بگم، عقده ی دل را پیش كی خالی كنم

 دردمو با چه زبون به این و اون حالی كنم

تفسیر :
زندان یا كانون تربیت ؟.
هنگامى كه یوسف با ذكر بحث گذشته ، دلهاى آن دو زندانى را آماده پذیرش حقیقت توحید كرد رو به سوى آنها نمود و چنین گفت . اى همزندانهاى من . آیا خدایان پراكنده و معبودهاى مـتـفـرق بـهـتـرنـد یـا خداوند یگانه یكتاى قهار و مسلط بر هر چیز (یا صاحبى السجن أ أ رباب متفرقون خیر ام الله الواحد القهار).
گوئى یوسف مى خواهد به آنها حالى كند كه چرا شما آزادى را در خواب مى بینید چرا در بـیـدارى نمى بینید؟ چرا؟ آیا جز این است كه این پراكندگى و تفرقه و نفاق شما كه از شـرك و بـت پـرسـتـى و اربـاب مـتـفـرقـون سـرچشمه مى گیرد، سبب شده كه طاغوتهاى سـتـمـگـر بـر شـمـا غـلبـه كـنـنـد، چرا شما زیر پرچم توحید جمع نمى شوید و به دامن پـرسـتـش الله واحـد قهار دست نمى زنید تا بتوانید این خودكامگان ستمگر را كه شما را بیگناه و به مجرد اتهام به زندان مى افكنند از جامعه خود برانید.
سـپـس اضـافـه كـرد ایـن معبودهائى كه غیر از خدا براى خود ساخته اید چیزى جز یك مشت اسـمهاى بى مسمى كه شما و پدرانتان آنها را درست كرده اید نیست (ما تعبدون من دونه الا اسماء سمیتموها انتم و آباؤ كم ).
ایـنـهـا امـورى اسـت كـه خـداونـد دلیـل و مـدركـى بـراى آن نـازل نـفـرمـوده بـلكـه سـاخـتـه و پـرداخـتـه مـغـزهـاى نـاتـوان شـمـا اسـت (مـا انزل الله بها من سلطان ).
بدانید حكومت جز براى خدا نیست و به همین دلیل شما نباید در برابر این بتها و طاغوتها و فراعنه سر تعظیم فرود آورید (ان الحكم الا لله ).
و بـاز بـراى تاكید بیشتر اضافه كرده : خداوند فرمان داده جز او را نپرستید (امر ان لا تعبدوا الا ایاه ).
ایـن اسـت آئیـن و دین پا بر جا و مستقیم كه هیچگونه انحرافى در آن راه ندارد (ذلك الدین القیم ).
یـعـنـى تـوحـید در تمام ابعادش ، در عبادت ، در حكومت در جامعه ، در فرهنگ و در همه چیز، آئین مستقیم و پا بر جاى الهى است .
ولى چـه مـى تـوان كـرد بیشتر مردم آگاهى ندارند و به خاطر این عدم آگاهى در بیراهه هاى شرك سر گردان مى شوند و به حكومت غیر الله تن در مى دهند و چه زجرها و زندانها و بدبختیها كه از این رهگذر دامنشان را مى گیرد (و لكن اكثر الناس لا یعلمون ).
یـوسـف پـس از دلالت و ارشاد دو رفیق زندانى خود و دعوت آنها به حقیقت توحید در ابعاد مختلفش به تعبیر خواب آنها پرداخت ، چرا كه از آغاز به همین منظور نزد او آمده بودند، و او هـم قـول داده بـود ایـن خـوابـهـا را تـعـبـیـر كـنـد، ولى فـرصـت را غـنـیـمـت شـمـرد و فصل گویا و زنده اى از توحید و مبارزه با شرك براى آنها بازگو كرد.
سـپس رو به سوى دو رفیق زندانى كرد و چنین گفت : دوستان زندانى من ! اما یكى از شما آزاد مـى شـود، و ساقى شراب براى ارباب خود خواهد شد (یا صاحبى السجن اما احد كما فیسقى ربه خمرا).
امـا نـفـر دیـگـر بـه دار آویخته مى شود و آنقدر میماند كه پرندگان آسمان از سر او مى خورند! (و اما الاخر فیصلب فتاكل الطیر من راسه ).
گـر چـه با توجه به تناسب خوابهائى كه آنها دیده بودند، اجمالا معلوم بود كدامیك از ایـن دو آزاد و كـدامـیـك بـه دار آویـخـتـه مـى شـود، امـا یـوسـف نـخواست این خبر ناگوار را صریحتر از این بیان كند لذا تحت عنوان یكى از شما دو نفر مطلب را تعقیب كرد.
سـپـس بـراى تـاكـیـد گـفـتـار خـود اضـافه كرد این امرى را كه شما درباره آن از من سؤ ال كـردیـد و استفتاء نمودید حتمى و قطعى است اشاره به اینكه این یك تعبیر خواب ساده نیست ، بلكه از یك خبر غیبى كه به تعلیم الهى یافته ام مایه مى گیرد، بنابراین جاى تردید و گفتگو ندارد! (قضى الامر الذى فیه تستفتیان )
در بـسـیارى از تفاسیر ذیل این جمله آمده است ، كه نفر دوم همینكه این خبر ناگوار را شنید در مـقـام تكذیب گفتار خود بر آمد و گفت من دروغ گفتم چنین خوابى ندیده بودم شوخى مى كردم ، به گمان اینكه اگر خواب خود را تكذیب كند این سرنوشت دگرگون خواهد شد، و لذا یوسف به دنبال این سخن گفت آنچه درباره آن استفتاء كردید، تغییر ناپذیر است .
ایـن احـتـمال نیز وجود دارد كه یوسف آنچنان در تعبیر خواب خود قاطع بود كه این جمله را به عنوان تاكید بیان داشت .
امـا در این هنگام كه احساس مى كرد این دو بزودى از او جدا خواهند شد، براى اینكه روزنه اى بـه آزادى پـیدا كند، و خود را از گناهى كه به او نسبت داده بودند تبرئه نماید، به یكى از آن دو رفیق زندانى كه مى دانست آزاد خواهد شد سفارش كرد كه نزد مالك و صاحب اخـتـیـار خـود (شـاه ) از مـن سـخـن بـگـو تـا تـحـقـیـق كـنـد و بى گناهى من ثابت گردد (و قال للذى ظن انه ناج منهما اذكرنى عند ربك )
امـا ایـن غـلام فـرامـوشكار آنچنان كه راه و رسم افراد كم ظرفیت است كه چون به نعمتى بـرسـنـد صـاحب نعمت را بدست فراموشى مى سپارند - به كلى مساله یوسف را فراموش كرد.
ولى تـعـبـیـر قرآن این است كه شیطان یاد آورى از یوسف را نزد صاحبش از خاطر او برد (فانساه الشیطان ذكر ربه ).
و بـه ایـن تـرتـیـب ، یـوسـف بـدسـت فـرامـوشـى سـپـرده شـد، و چـنـد سال در زندان باقى ماند (فلبث فى السجن بضع سنین ).
در ایـنـكـه ضـمـیـر انـسـاه الشـیطان به ساقى شاه بر مى گردد یا به یوسف ، در میان مفسران گفتگو است بسیارى این ضمیر را به یوسف باز گردانده اند بنابراین معنى این جـمـله چـنـیـن مـى شـود كـه شـیـطـان یـاد خـدا را از خـاطـر یـوسـف بـرد و بـهـمـیـن دلیل به غیر او توسل جست .
ولى بـا تـوجـه بـه جـمـله قبل ، كه یوسف به او توصیه مى كند مرا نزد صاحب و مالكت بـازگـو كـن ظاهر این است كه ضمیر به شخص ‍ ساقى باز مى گردد، و كلمه رب در هر دو جا، یك مفهوم خواهد داشت .
بـه عـلاوه جـمـله و ادكـر بـعد امة (بعد از مدتى باز یادش آمد) كه در چند آیه بعد در همین داستان درباره ساقى مى خوانیم نشان مى دهد كه فراموش كننده او بوده است نه یوسف .
ولى بهر حال چـه ضـمیر به یوسف باز گردد و چه به ساقى ، در این مساله شكى نیست كه یوسف در اینجا براى نجات خود توسل به غیر جسته است .
البـتـه ایـنگونه دست و پا كردن ها براى نجات از زندان و سایر مشكلات در مورد افراد عـادى مـسـاله مـهـمى نیست ، و از قبیل توسل به اسباب طبیعى مى باشد، ولى براى افراد نمونه و كسانى كه در سطح ایمان عالى و توحید قرار دارند، خالى از ایراد نمى تواند باشد، شاید به همین دلیل است كه خداوند این ترك اولى را بر یوسف نبخشید و بخاطر آن چند سالى زندان او ادامه یافت .
در روایـتـى از پـیـامـبـر (صـلى اللّه عـلیـه و آله و سـلّم ) چنین مى خوانیم كه فرمود من از بـرادرم یـوسـف در شـگـفـتـم كـه چـگـونه به مخلوق ، و نه به خالق ، پناه برد و یارى طلبید؟.
در حـدیـث دیـگـرى از امـام صـادق (عـلیـه السـلام ) مـى خـوانـیـم كـه بـعـد از این داستان ، جبرئیل نزد یوسف آمد و گفت چه كسى تو را زیباترین مردم قرار داد؟ گفت :
پروردگار من !.
گـفـت چـه كـسـى مهر تو را آنچنان در دل پدر افكند؟ گفت : پروردگار من . گفت چه كسى قافله را به سراغ تو فرستاد، تا از چاه نجاتت دهند؟ گفت : پروردگار من .
گفت چه كسى سنگ را (كه از فراز چاه افكنده بودند) از تو دور كرد؟ گفت پروردگار من :
گفت چه كسى تو را از چاه رهائى بخشید؟ گفت : پروردگار من .
گفت چه كسى مكر و حیله زنان مصر را از تو دور ساخت ؟ گفت پروردگار من !
در ایـنـجـا جـبـرئیـل چنین گفت : پروردگارت مى گوید چه چیز سبب شد كه حاجتت را بنزد مـخـلوق بـردى ، و نـزد مـن نـیـاوردى ؟ و بـه هـمـیـن جـهـت بـایـد چـنـد سال در زندان بمانى.

 .محقق و گردآورنده :sadaf125منبع :تفسیر نمونه