30ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلتَّدْبِیرُ قَبْلَ الْعَمَلِ یُؤْمِنُکَ مِنَ النَّدَمِ»
¯تدبیر قبل از عمل، تو را از پشیمانی در امان می دارد¯
عیون اخبارالرضا علیه السلام /ج2/ ص 54کافی/ج2/ ص113
تدبیر پس از نتیجه بی تاثیر است
چون شیر که بسته در غل و زنجیر است
از دغدغه ی ندامت آزاد شود
پیش از عمل آنکه صاحب تدبیر است
29ـ قال الرضا علیه السلام:
«مَا هَلَکَ امْرُؤٌ عَرَفَ قَدْرَهُ»
¯هر که قدر خویش بشناسد نابود نخواهد شد¯
بحارالأنوار/ ج72/ص66
جهل است شب و نگاه عالِم، روز است
یک پرتو علم، آسمان افروز است
بی معرفت نفس، به مقصد نرسی
آنکس که شناخت قدر خود، پیروز است
28ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْمُؤْمِنُ اَلَّذِی إِذَا اَحْسَنَ اِسْتَبْشَرَ وَ إِذَا اَسَاءَ اِسْتَغْفَرَ»
¯مؤمن کسی است که چون نیکی کند شاد گردد و چون بدی کند استغفار نماید¯
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج 2/ ص 4
آنکس که مطیع حضرت دادار است
خوشنود به کار نیک و نیکوکار است
چون مرتکب خطا شود می بینی
در حالت توبه است و استغفار است
27ـ قال الرضا علیه السلام:
«لَیْسَ لِلنَّاسِ بُدٌّ مِنْ طَلَبِ مَعاشِهِمْ فَلاتَدَعِ الطَّلَبَ»
¯انسان برای معیشت چاره ای جز تلاش ندارد، پس سعی و تلاش را رها مکن¯
وسائل الشیعة، ج 12، ص 18
تا مهر و مه اند گرم گردیدن خویش
انسان ببرد نتیجه از چیدن خویش
بر خیز و غبار کاهلی را بتکان
تا گل ببری به خرمن از دامن خویش
26ـ قال الرضا علیه السلام:
«لاتَسْتَقِلُّوا قَلِیلَ الرِّزْقِ فَتُحْرَمُوا کَثِیرَهُ»
¯روزی کم را اندک نشمارید که از روزی فراوان محروم می شوید¯
بحار الانوار/ 75/ 347
چون می رسد این فیض دمادم خوبست
باران چه به رگبار چه نم نم خوبست
هر روز به طرز دیگری می آید
روزی چه اگر زیاد اگر کم خوبس
25ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْمُذِیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ»
¯هر که کار زشت دیگران را بر ملا کند خوار می گردد و هر که آنرا بپوشاند خدایش می آمرزد¯
میزان الحکمة، ج 2، ص 988
هر کس پی عیب دیگران ما افتد
خود نیز ز چشم مردمان می افتد
بر دفتر پرده پوش هم پرده ی لطف
از سوی خدای مهربان می افتد
24ـ قال الرضا علیه السلام :
«اَلْمَسْألَةُ مِفْتَاحُ الْبُؤْسِ»
¯دست نیاز به سوی دیگران بردن کلید فقر و تنگدستی است¯
بحار الانوار/ ج 93، ص 157
بر سفره ی این و آن سخن ساز مکن
جز درگه حق نیازت ابراز مکن
کار تو اگر بسته بماند بهتر
دروازه ی فقر را به خود باز مکن
23ـ قال الرضا علیه السلام:
«خَاطَرَ بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَغْنَی بِرَأْیِهِ»
¯آنکه خودرأی باشد خود را به هلاکت افکنده است¯
عیون اخبار الرضا علیه السلام ، ج 2، ص 54
هر کس که به رای خویش مغرور شود
از ساحل امن و عافیت دور شود
کوه است اگر ریگ روان می گردد
پیل است اگر بشکند و مور شود
22ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِحْفَظْ لِسَانَکَ تَعِزُّ»
¯زبان خود را نگهدار عزیز می شوی¯
اصول کافی/ ج 2/ ص 113
می خواهی اگر بلند گردد نامت
آیینه ی عزت بشود فرجامت
جز صحبت حق که روز و شب باید گقت
ای دوست نگهدار زبان در کامت
21ـ قال الرضا علیه السلام:
«الْقَنَاعَةُ تَجْتَمِعُ إِلَى صِیَانَةِ النَّفْسِ وَ عِزِّ الْقَدْرِ »
¯ قناعت همنشین کرامت و سربلندی است ¯
بحارالأنوار/ج 75 /ص 349
از سایه ی هر کفر و گناهی بگریز
از معرض آتش تباهی بگریز
می خواهی اگر عزیز و ایمن باشی
از وسوسه ی زیاده خواهی بگریز
