تبیان، دستیار زندگی

بيستم سپتامبر 1980 و در آستانه حمله نظامي تمام عيار عراق به ايران، احتمال اين جنگ در ديدار مارگارت تاچر نخست وزير انگلستان با وزير امورخارجه كابينه اش مطرح و بررسي شد. تاچر در صفحه 91 كتاب خاطرات خود درباره اين ملاقات نوشته است: به وزير امور خارجه گفتم كه در اين نظر كه ايران در مدتي كوتاه از پاي درخواهد آمد شريك نيستم و دليل آوردم كه ايران داراي يك نيروي هوايي موثر است، مردمي مقاوم دارد و ارتش فروپاشيده آن در جريان انقلاب، در اندك مدتي تمركز خواهد يافت و دست به حمله متقابل خواهد زد. ارزيابي و محاسبات صدام حسين از فروپاشيدگي ارتش ايران درست نيست زيرا كه افراد و سلاحهاي اين ارتش باقي هستند و .... هشت سال بعد نظر من تاييد شد زيرا كه عراق جز در هفته هاي اول جنگ پيشرفتي نداشت و مقروض و زمينگير شد

20 سپتامبر سال 1638 ميلادي مراد چهارم سلطان عثماني كه بغداد را به محاصره گرفته بود از نيروهاي ايراني مدافع شهر خواست كه تسليم شوند كه فرمانده اين نيروها درخواست سلطان عثماني را رد كرد و تاكيد كرد كه جنگ دفاعي خود را تا آخرين نفر ادامه خواهد داد و سه ماه روي اين تعهد خود ايستادگي كرد. سرانجام سلطان عثماني كه اصرار داشت همه سرزمينهاي عربي را تصرف كند و وجود نيروهاي ايراني را در بغداد سدي در برابر اين هدف خود مي ديد از طريق سياسي وارد عمل شد و روز 24 دسامبر سال 1638 ضمن قراردادي با شاه صفي، تعهد سپرد كه اگر بغداد از نيروهاي ايراني تخليه شود، وي شهر "ايروان" را به عنوان جزئي از قلمرو ايران به رسميت خواهد شناخت و تعرض ديگري به قفقاز نخواهد كرد. و در پي امضاي اين قرارداد بود كه شاه صفوي از اصفهان به فرمانده پادگان بغداد اطلاع داد كه شهر را ترك گويد و با نيروهاي خود به همدان منتقل شود.

تاريخ كشتي سازي و دريانوردي نشان مي دهد كه در آستانه پاييز (اواخر سپتامبر) سال 442 پيش از ميلاد، اردشير يكم (به نوشته مورخان يونان باستان: اردشير درازدست) شاه وقت ايران از دودمان هخامنشيان اعتبار لازم براي ساختن كشتي دو ـ بادبانه را از خزانه دولت در اختيار كشتي سازان فنيقي (سوري ـ لبناني) قرارداد تا در كارگاههاي كشتي سازي (شيپ يارد) بندر صور (تير) چنين كشتي هايي را بسازند. اردشير اين تصميم را هنگامي اتخاذ كرد كه اطلاع يافته بود مهاجران يوناني مقيم جنوب ايتاليا سه سال پيش از آن (سال 450 پيش از ميلاد)، اين نوع كشتي را اختراع كرده بودند كه نياز به پاروزن نداشت و در خلاف جهت وزش باد هم مي توانست حركت كند، زيرا كه بادبان (Mast) بزرگتر باد را مي گرفت و با فشار زياد به بادبان كوچكتر پس مي فرستاد و كشتي در خلاف جهت باد حركت مي كرد. چهار سال طول كشيد تا فنيقي ها (در آن زمان از اتباع ايران) كشتي دو ـ بادنانه براي ايران ساختند. اين كشتي ها در فاصله زماني ميان صلح ايران با اتحاديه يوناني ها و آغاز جنگ پلوپونز (جنگ داخلي يوناني ها) آماده شدند كه دولت ايران تعدادي از آنها را در اختيار اسپارت قرار داد تا آتني ها را بشكند و با اين مداخله، مورخان يوناني در تاليفات خود ايران را «امپرياليست» لقب دادند كه اين اصطلاح از همان زمان باقي مانده و دولت هاي برتري طلب و مداخله گر با آن صفت خطاب مي شوند.