تبیان، دستیار زندگی

در زمانهای قدیم که جامعه ما سنتی بود و خبری از فن آوری های امروزی نبود جوانان خیلی زود رو به ازدواج می‌آوردند و تشکیل خانواده می‌دادند با اینکه درآن زمان‌ها نه ماهواره ای بود که جوانان با دیدن برنامه های ضد اخلاقی و فساد برانگیز غربی به هیجان بیایند و نه تلفن همراهی بود که برای برخی جوانان ما حکم شیطان همراه را دارد و نه اینترنتی که جوانان به راحتی بتوانند به سایتهای ضد اخلاقی آن سری بزنند و خودشان را گرفتار شهوت نمایند و از همه مهم‌تر دختران و زنانی که با پوشش نامناسب و آرایش‌های خویش زمینه تباهی خود و دیگران را فراهم بیاورند. با این حال پدران و مادران زمان گذشته ما خیلی زود به فکر سر و سامان دادن وضعیت جوانان خود می‌افتادند و آن‌ها را به خانه بخت می‌فرستادند و چه فرهنگ خوب و پسندیده ای داشتند. آن‌ها ازدواج را آسان می‌گرفتند و به بهانه های واهی و ایراد های بنی اسرائیلی اجازه نمی‌دادند که سن جوانان آنان بالا رود و خدای ناکرده رو به فساد آوردند. آنان ازدواج را یک امر مقدس الهی می‌دانستند که هدف از آن را ایجاد آرامش در جوانان و حفظ آنان از گزند شیطان است بنابراین تمام تلاش خود را به کار می‌بستند تا این کار الهی هر چه زودتر و سریع‌تر و به وقت به سر انجام برسد و چه نیک پدر و مادرانی بودند پدر و مادران قدیم و چه نیکو باوری داشتند. در آیین اسلام ازدواج فرزند از حقوقی است که خداوند سبحان بر پدر قرار داده است در کلامی شیوا پیامبر صلی الله علیه و آله در باره این حق فرزند می‌فرماید: من حق الولد علی والده ثلاثه: یحسن اسمه، و یعلمه الکتابه، و یزوج اذا بلغ. از حقوق فرزند بر پدرش، این سه چیز است: نام نیکو بر او بنهد، به او سواد بیاموزد، و هنگامی که بالغ شد، او را همسر بدهد. (4) ازدواج سدی است محکم در برابر نفوذ شیطان و بسیاری از کسانی که اسیر دامگه ابلیس شدند و دنیا و آخرتشان به تباهی کشیده شد، کسانی بودند که به موقع تشکیل خانواده ندادند و طغیان میل جنسی آنان را به فساد و فحشا کشاند. پدر وظیفه دارد که هر چه زودتر به ازدواج فرزندش اقدام نماید و راه نفوذ شیطان را بر وی سد نماید چرا که هیچ چیزی مهم‌تر از حفظ ایمان و پاک دامنی جوان نیست. پیامبر صلی الله علیه و آله در حدیثی پر معنا می‌فرماید : من بلغ ولده النکاح و عنده ما ینکحه، ثم احدث حدثا فالاثم علیه. هر کس فرزندش به سن ازدواج برسد و توان ازدواج دادن او را داشته باشد، [ولی این کار را نکند] و از فرزندش لغزشی سر زند، گناهش به گردن اوست. (5) پدری که به وقت مناسب برای فرزندش همسری مناسب انتخاب نماید و ازدواج وی را آسان سازد و بی جهت و به بهانه های واهی ازدواجش را به تأخیر نیندازد بهترین لطف را در حق فرزندش روا داشته است و آن چنان این کار پسندیده وی در درگاه الهی ارزش دارد که پیامبر صلی الله علیه و آله در بیانی زیبا چنیتن می‌فرماید: من زوج بنتا توجه الله یوم القیامه تاج الملک. هر کس دختری را همسر دهد،

مقدمه:

در زمان فعلی که دشمنان ملت ما برای نابودی و به تباهی کشیدن جوانان ما به هر طرفندی روی آورده‌اند یکی از بهترین راه کارها برای نجات جوانان فراهم نمودن زمینه ازدواج آنان می‌باشد و در دین ما بر حفظ شدن جوانان از کمند شیطان به وسیله ازدواج تا کید شده است. در قرآن کریم سوره نور آیه/ 32 خداوند می‌فرماید: وَ أَنکِحُوا الاَیَامَی وَ الصَّالِحِینَ مِن عِبَادِکُم وَ إِمَائِکُم إِن یَکُونُوا فُقَرَاءَ یُغنِهِمُ اللهُ مِن فَضلِهِ وَاللهُ واسِعً عَلیِمً. مردان و زنان بی همسر خود را همسر دهید، هم چنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را، اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بی نیاز می‌سازد، خداوند گشایش دهنده و آگاه است. پیامبرصلی الله علیه آله در سخنی والا درباره اهمیت ازدواج می‌فرماید: ما بنی فی السلام بناء احب الی الله عزوجل، و اعز من التزویج. در اسلام هیچ بنایی ساخته نشد که نزد خداوند عزوجل محبوب‌تر و ارجمند تر از ازدواج باشد. (1) پیامبر صلی الله علیه و آله در حدیثی مشهور فرمودند: النکاح سنتی، فمن رغب عن سنتی فلیس منی. ازدواج سنت من است، پس هرکه از سنت من روی گرداند از من نیست. (2). آنقدر ازدواج در اسلام از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد که پیامبر صلی الله علیه و آله در بیانی زیبا درباره واسطه این کار خیر و خدا پسندانه می‌فرماید: من افضل الشفاعه ان تشفع بین اثنین فی النکاح. از جمله بهترین وساطت، وساطت میان دو کس در کار زناشویی و ازدواج است. (3) یکی از وظایف پدران و مادران این است که برای حراست از پاکدامنی جوانانشان، ازدواج را برای جوانان سخت و دشوار ننمایند و دنبال آسان سازی هر چه بیشتر آن باشند تا ما شاهد جوانانی پر شور و نشاط و پارسا و پرهیزگار در جامعه باشیم.

چکیده :

متأسفانه امروزه در جامعه ما آنقدر ازدواج برای جوانان سخت شده است که با این که بسیاری از جوانان تمایل به انجام این کار پسندیده دارند نمی‌توانند به موقع ازدواج نمایند و از این روست که آمار فساد در میان جوانان رو به افزایش می‌باشد. باید برای آسان نمودن ازدواج جوانان راه کارهای قابل اجرایی بیان شود و اگر این راه کارها ارایه نشود ما شاهد این خواهیم بود که ازدواج روز به روز سخت‌تر شود. ما در این مقاله سه راه کار بیان نموده‌ایم اول این که می‌بایست به تبیین فلسفه مهریه پرداخت و بیان نمود که آیا مهریه زیاد می‌توانند عامل استحکام ازدواج باشد؟ دوم آنکه ما نباید اسیر رسم و رسوم‌های ناصحیح و ناصواب و پندار های ناصحیح در زمینه ازدواج شویم و سوم آنکه ما می‌بایست در امر ازدواج به فکر سعادت جوان مان باشیم و کاری به دیگران نداشته باشیم و اهل چشم و هم چشمی نباشیم و دنبال هر چه ساده تر و آسان‌تر برگزار نمودن ازدواج باشیم.
کلید واژه :جوان، ازدواج، آسان، مهریه، رسوم، پندار، پدر.

گیاهان گوشتخوار

چیزهای زیادی در مورد حیوانات وجود دارد که باعث تعجب ما می شوند. موجوداتی که در اینجا با نام شان آشنا می شوید، ‌توانایی تقلید از گیاهان اطراف خود را دارند. آن ها به شکل برگ ها،‌ گل ها و حتی جلبک ها درمی آیند و به شکل شگفت انگیزی خود را از چشم شما پنهان می کنند.

1ـ گیاه سبز قیفی

این حشره ی زیبا «تورپدوباگ» نیز نامیده می شود و از گیاهان تغذیه می کند. هنگامی که آن ها در حال استراحت هستند، ‌بال سبز خود را به دور خود می گیرند و شبیه یک سقف شیب دار می شوند. این حشرات بومی استرالیا هستند،‌ اما در هاوایی و نیوزلند نیز یافت می شوند.

2ـ آخوندک شبح

این موجود که شبیه برگ است آخوندک شبح نامیده می شود و می توان آن را در سراسر آفریقا پیدا کرد. آن ها بسیار کوچک هستند و در رنگ های مختلف یافت می شوند.

3ـ استیک

4ـ اژدهای دریایی برگ دار

این ماهی متعلق به خانواده ی اسب دریایی است و در زیر آب مانند جلبک دریایی شناور به نظر می رسند. اعضای بدن این ماهی ها بسیار شبیه برگ است و به راحتی با محیط زیست خود ترکیب می شوند. باله های آن ها بسیار شفاف و به سختی قابل دیدن هستند.

5ـ آخوندک گل شیطان

این حشره ی رنگارنگ و بسیار زیبا «پادشاه آخوندک» ها نامیده می شود و با باله های دوست داشتنی و رنگ های مختلف بدنش، ‌به آسانی آن را با یک گل اشتباه می گیرند. آخوندک های زیادی هستند که از گل ها و برگ ها تقلید می کنند، ‌اما این گونه خاص در این کار بسیار ماهر است.

6ـ اژدهای برگی دریا

اگر چه این حیوان چندان عجیب و غریب به نظر نمی رسد،‌ اما به راحتی می تواند در میان جلبک های کف دریا (به دلیل شکل بدنش) مانند یک برگ پنهان شود. آن ها بومی سواحل جنوبی استرالیا هستند و می توانند در آب های بین سه تا پنجاه متر زندگی کرده و از «زئوپلانکتون» های کوچک تغذیه کنند.

7ـ مارمولک دم برگی

این مارمولک دمی شبیه برگ دارد و این ویژگی به او کمک می کند به راحتی پنهان شود و شکار کند.
منبع: 7 روز زندگی شماره 142

با 15 روش بی حوصلگی را از خود دور کنیم

دومین حکم فقهی؛ قصاص:

طبق قاعده ای فقهی، جان، مال و ناموس مومن محترم است و کسی حق تعرض به آنها را ندارد. و اگر کسی به ناحق به جان و مال و ناموس مومن تعرضی بنماید مورد باز خواست قرار می گیرد. به خصوص در مورد جان مومن، که اگر تعرضی به آن صورت بگیرد و به ناحق مومنی کشته شود اولیاء او حق قصاص قاتل را دارند. حتی اگر مقتول هیچ وارثی نداشته باشد که تقاص خون او را بنماید، حاکم اسلامی موظف است با قاتل برخورد نموده و او را به مجازات عملش برساند چرا که خون محترمی را از بین برده است. اما مطلب در اینجا این است که اگر فردی قاتل باشد ولی قاتل فرزند خود، یعنی فرزند خود را به ناحق کشته باشد در اینصورت به واسطه کشتن فرزند، پدر قصاص نمی شود و سایر ورثه فقط می توانند از او دیه دریافت نمایند.
و در مقابل این حکم، حکم دیگری وجود دارد که بزرگترین گناه را کشتن والدین می داند. از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمودند:
«بالاتر از هر نیکی ، نیکی و خوبی دیگری وجود دارد تا اینکه شخص در راه خدا به شهادت برسد (که بالاتر از آن هیچ نیکی وجود ندارد ) و بالاتر از هر گناه و نافرمانی ، گناه دیگری وجود دارد تا اینکه فردی یکی از والدینش را به قتل برساند (که بالاتر از آن هیچ گناهی نیست).»(18)
حتی در مواردی که والدین مهدور الدم و واجب القتل باشند اگر فرد دیگری بتواند حکم را در مورد آنان جاری کند فرزند نباید به آن اقدام نماید.
منقول است که متوکل عباسی که از سرسخت ترین دشمنان اهل بیت علیهم السلام بود روزی در جلسه ای به ساحت مقدس حضرت زهرا سلام الله علیها جسارت و بی احترامی نمود. فرزندش منتصر که درآن جلسه حضور داشت وقتی این کلام را از پدر خود شنید به بزرگی مراجعه کرد و از او پرسید اگر کسی به حضرت زهرا سلام الله علیها دشنام دهد حکم او چیست؟ به او جواب دادند او واجب القتل است و باید کشته شود. منتصر گفت پدر من (متوکل) این عمل را مرتکب شده و من قصد کشتن او را دارم. به او گفتند اگر پدرت را بکشی عمر تو نیز کم می شود. گفت اگر اطاعت خدا در این کار باشد برایم مهم نیست که عمرم کوتاه باشد یا بلند. پس پدر خود را کشت و بعد از او بیش از هفت ماه عمر نکرد.(19)

سومین حکم فقهی؛ سقوط واجبات کفایی به خاطر والدین:

در بعضی موارد حکم واجبات کفایی به خاطر نارضایتی والدین ساقط می شود که بهترین نمونه آن جهاد است. جهاد یکی از واجبات کفایی است و طبق روایات اگر فردی قصد شرکت در جنگ و جهاد را داشته باشد و والدینش او را از این کار منع بنمایند و افراد دیگری باشند که در جبهه سلاح او را به دست بگیرند و در مقابل دشمن بایستند در چنین شرایطی جهاد از این شخص ساقط می شود.
فردی خدمت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله رسید و عرض کرد من جوانی چابک هستم و جهاد را دوست دارم ولی مادری دارم که از شرکت من در جهاد کراهت دارد. پیامبر به او فرمودند: پیش مادرت برگرد، قسم به خدایی که مرا به حق به نبوت مبعوث کرد یک شب انس تو در کنار او بهتر از یک سال جهاد تو در راه خداست.(20)
البته باز تأکید می کنیم که سقوط این واجبات در صورتی است که افراد دیگری بتوانند جایگزین شخص شوند و وظیفه او را به عهده بگیرند و در صورتی که چنین جایگزینی نباشد خود فرد باید این وظیفه را انجام دهد هر چند والدین او ناراضی باشند .
چهارمین حکم فقهی؛ واجب یا حرام شدن مستحبات به واسطه امر والدین:
والدین و به خصوص پدر نسبت به فرزند خود ولایت دارند و می توانند در بعضی موارد به فرزندان خود امر و نهی کنند و اگر امر و نهی آنها با امر و نهی الهی تعارض نداشته باشد عمل به آن واجب می شود . به عنوان مثال زیارت مشاهد مشرفه به خصوص زیارت ائمه علیهم السلام یکی از مستحباتی است که سفارش های اکیدی در مورد آن شده است. ولی اگر والدین، فرزند را از رفتن به زیارت مستحب منع کنند همین زیارت مستحب برای شخص حرام می-شود تا جایی که فقهاء فرموده اند اگر برای این زیارت، مسافرت کند سفر او سفر معصیت است و باید نماز را در این سفر کامل بخواند. در بعضی موارد هم والدین می توانند مستحبات را تبدیل به واجب نمایند مثلا نماز جماعت از مستحبات است ولی اگر والدین شخص، به فرزند خود امر کنند که نماز را باید با جماعت بخواند، خواندن نماز جماعت بر او واجب می شود.
البته محدوده ی اطاعت از والدین تا جایی است که با اطاعت از خداوند تعارض نکند و اگر والدین، فرزند خود را از انجام واجبی نهی کنند یا به انجام حرامی امر نمایند فرزند حق اطاعت از آنان را ندارد چرا که فرمان الهی بر هر چیز دیگری مقدم است همانگونه که در قرآن می فرماید: «وَ إِنْ جاهَداکَ عَلى‏ أَنْ تُشْرِکَ بی‏ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما وَ صاحِبْهُما فِی الدُّنْیا مَعْرُوفاً.» ؛(21) «و هر گاه آن دو (پدر و مادر)، تلاش کنند که تو چیزى را همتاى من قرار دهى، که از آن آگاهى ندارى (بلکه مى‏دانى باطل است)، از ایشان اطاعت مکن، ولى با آن دو، در دنیا به طرز شایسته‏اى رفتار کن‏.»

داستانی از اطاعت اویس قرنی از مادر:

گویند اویس قرنی شتربانى می کرد و از اجرت آن مخارج مادر خود را تامین می کرد. یک روز از مادر اجازه خواست که براى زیارت پیامبر صلی الله علیه و آله به مدینه رود. مادرش گفت اجازه مى دهم به شرط آنکه بیش از نصف روز در مدینه توقف نکنى. اویس حرکت کرد وقتى به خانه پیامبر رسید اتفاقا ایشان هم تشریف نداشتند ناچار اویس بعد از یکى دو ساعت توقف در مدینه به خاطر اطاعت از امر مادر، پیامبر را ندیده به یمن مراجعت کرد چون حضرت به خانه بازگشتند پرسیدند این نور کیست که در این خانه تابیده؟ گفتند شتربانی که اویس نام داشت به اینجا رسید و بازگشت، فرمود آرى اویس در خانه ما این نور را به هدیه گذاشت و رفت. درباره چنین شخصى پیامبر می فرمایند: نسیم بهشت از جانب یمن و قَرن می وزد چه بسیار مشتاقم به دیدارت اى اویس قرنى.

نیکی به والدین اگر چه کافر باشند:

دستورات قرآنی که در مورد نیکی به والدین بیان شده همگی دستورات عامی است که هم والدین مومن را شامل می شود و هم والدین کافر و بی ایمان را و روایات نیز تأکید دارند حتی اگر والدین شخص، کافر و بی ایمان هم هستند وظیفه ی انسانی شخص حکم می کند به آنان نیکی کند و از هرگونه تندی و بدی با آنان خودداری شود.
فردی از امام رضا علیه السلام پرسید والدینم اهل حق نیستند آیا می توانم برای آنان دعا کنم؟ فرمودند: برایشان دعا کن و از جانب آنان صدقه بده و اگر زنده اند با آنان مدارا کن چرا که پیامبر فرمود خداوند مرا به رحمت مبعوث کرد نه به عاق و نافرمانی.(22)
و در روایتی دیگر فردی به امام صادق علیه السلام عرضه داشت پدر و مادر من، از مخالفین هستند ( ولایت شما را نپذیرفته اند). امام فرمودند به آنان نیکی کن همانگونه که به دوستداران ما نیکی می کنی.(23)
و در روایتی دیگر می گوید: فردی مسیحی به اسلام گرایش پیدا کرد وقتی خدمت امام صادق علیه السلام رسید از ایشان در مورد والدین مسیحی خود سوال کرد. حضرت فرمودند به آنان نیکی کن. این شخص وقتی به دیار خود بازگشت نیکی به مادر را چند برابر قبل نمود. وقتی مادرش از علت این امر سوال نمود گفت یکی از فرزندان پیامبرمان مرا به این کار امر نموده. مادرش گفت این شخص باید حتما پیامبر باشد چرا که این مطلب از وصایای انبیاء است. او گفت نه او پیامبر نیست ولی فرزند پیامبر است. پس مادرش گفت دینت را به من عرضه کن که دین تو بهترین دین هاست. اسلام را اختیار کرد و مسلمان از دنیا رفت.(24)
کلا اهل بیت علیهم السلام قاعده ای کلی در اختیار مسلمانان قرار می دهند که:
«سه چیز است که خداوند عزوجل برای کسی در آن ها رخصتی قرار نداده است : اول اداء امانت چه صاحب امانت نیکوکار باشد چه بد کار دوم وفاء به عهد در مقابل نیکوکار و بدکار و سوم نیکی به والدین چه آنان نیکوکار باشند چه فاجر و بد کردار.»(25)
بسیار در بین بعضی از مردم شنیده ایم که می گویند پدر ما به ما نیکی و خوبی نکرده، یا مادر ما کار خوبی برای ما انجام نداده که بخواهیم با خوبی به آنها جبران نماییم. ولی تمام این روایات پاسخ این افراد را به صورت کامل بیان می کند و می فرماید حتی اگر والدینت کافر و بی دین بودند همین اندازه که تو را متولد نموده اند و همه وجود تو از آنهاست موظفی وظایف خود را در مقابل آنها انجام دهی و هیچ گونه کوتاهی به هیچ شکلی و با هیچ بهانه ای از تو پذیرفته نیست.

نیکی به والدین حتی اگر از دنیا رفته باشند:

نیکی به والدین فقط مربوط به زمان حیات آنها نیست وحتی بعد از مرگ والدین، فرزندان نباید آنها را فراموش کرده و از یاد آنها غافل باشند.
از پیامبر صلی الله علیه وآله پرسیدند، یا رسول الله آیا بعد از مرگ والدین، از نیکی کاری باید برای آنها انجام داد؟ فرمودند بله خواندن نماز و طلب استغفار برای آنها و وفا به عهدشان و اکرام دوستشان و صله ارحامشان.(26)
و امام باقر علیه السلام فرمودند: گاهی بنده در زمان حیات والدینش به آنان نیکی می کند و وقتی آنها از دنیا می-روند دیون آنها را پرداخت نمی کند و برایشان استغفار نمی کند و به این واسطه خدا او را عاق می نامد و گاهی برعکس بنده ای در زمان حیات والدینش، عاق آنان بوده و به آنان نیکی نکرده ولی وقتی از دنیا رفتند دیون آنها را پرداخت می کند و برایشان استغفار می کند و خدا به آن واسطه، آنان را بارّ (نیکوکار به والدین) ثبت می کند.
امام صادق علیه السلام هم با لحنی توبیخ آمیز می گویند: چه چیز مانع شما می شود که به والدین زنده و مرده خود نیکی کنید و برای آنها نماز به جا آورده و صدقه بدهید و از جانب آنان حج به جا آورید و برای آنان روزه بگیرید.(27)
بسیار دیده می شود پدر یا مادری در اواخر عمر وصیت می کندکه بعد از مرگ من از جانب من، نماز یا روزه یا حجی بجا بیاورید و حتی مبلغی از دارایی خود را برای این امر قرار می دهد ولی بعد از مرگ، ورثه به کلی این وصایا را از یاد می برند و گاهی دیده شده بعد از گذشت بیش از ده سال از مرگ والدین تازه به فکر خواندن نمازها و روزه های او می افتند و چنین افرادی مسلما جزء افرادی هستند که عاق والدین خود محسوب می شوند.