• مشکی
  • سفید
  • سبز
  • آبی
  • قرمز
  • نارنجی
  • بنفش
  • طلایی
تعداد مطالب : 2939
تعداد نظرات : 639
زمان آخرین مطلب : 3425روز قبل
ازدواج و همسرداری
آرامش؛‌گمشده خانواده‌ امروز
خانه باید جای آرامش و سكون باشد. شهرهای شلوغ و پرمشغله امروزی خانه را به یگانه محل امن برای آسودن تبدیل می‌كند و البته غیر از این هم نباید باشد. با این حال آرامش خانه نیازمند توجه و مراقبت است. بدون توجه به برخی نكات آرامش خانه دستخوش بی‌نظمی و ناهنجاری می‌شود و در مقابل رعایت برخی اصول آرامش بصری و روانی را مهمان خانه‌های كوچك امروزی می‌كند. از همین ابتدا باید حساب آرامش رفتاری در خانه را جدا كرد. بهترین و زیباترین خانه‌ها نیز اگر ساكنانش با یكدیگر دعوا، كج‌خلقی، مرافعه و لجبازی كنند از آرامش و امنیت روانی تهی می‌شوند.

 

چیدمان وسایل

به چیدمان وسایل و چشم‌انداز كلی خانه توجه كنید. یك ضرب‌المثل چینی می‌گوید: اگر در روح عظمت باشد در خانه نظم خواهد بود. اگر در خانه نظم باشد در جامعه هماهنگی خواهد بود. اگر در جامعه هماهنگی باشد در جهان صلح خواهد بود.

چیدمان وسایل در خانه و تركیب‌بندی رنگ‌ها باید در هماهنگی با یكدیگر باشند. اگر هر چه را خوشتان می‌آید یا آنچه مد شده است بخرید و در خانه داشته باشید به سرعت هماهنگی را از دست خواهید داد. هنگام خرید وسایل، مبلمان، پرده‌ها و... به هماهنگی آنها با یكدیگر و با محیط خانه توجه داشته باشید. لازم نیست گران‌ترین‌ها و بهترین‌ها را انتخاب كنید. به روح چیدمان خانه توجه كنید. سنتی یا مدرن؟ رنگی‌های گرم و ملایم یا تند و تحریك‌كننده؟ طیف رنگ‌های آبی و سفید یا قرمز و تیره؟

نظم و ترتیب

هر چیزی باید سر جایش باشد. به این معنا كه هر وسیله‌ای جای معینی داشته باشد و پس از استفاده به همان جا بازگردد. این تفاوت خانه را با هتل، مسافرخانه یا پانسیون مشخص می‌كند. باید وسایل مختلف جای مشخصی داشته باشند كه همان جا یافت شوند. برای وسایل بهداشتی، غذاخوری، آشپزی ،‌ لباس‌ها، ‌كیف‌ و كفش، جعبه ابزار و... جای معینی در نظر بگیرید و همه اعضای خانواده بویژه كوچك‌تر‌ها را موظف كنید هر وسیله‌ای را پس از استفاده به جای اصلی‌اش بازگردانند. گاهی نیافتن وسیله‌ای حتی غیرضروری نیز علاوه بر آن كه آرامش جستجوكننده را از بین می‌برد و او را عصبی می‌كند احتمال بروز تنش در محیط خانه را بالا می‌برد. پخش‌وپلابودن وسایل خانه در گوشه و كنار اتاق‌ها بویژه روی زمین امنیت كودكان، نوزادان و سالمندان را برای جابه‌جایی در محیط منزل به خطر می‌اندازد.

جمع‌وجور

برای درس‌خواندن و مشق‌نوشتن بچه‌ها مكان مشخصی اختصاص دهید. پخش و پلاكردن دفتر و كتاب و مداد و پاك‌كن روی زمین محیط خانه را به نوعی هرج‌ومرج دچار می‌كند كه از نظر روانی آزاردهنده است. هر نوع هرج و مرجی بر ذهن و روان آدمی تاثیر می‌گذارد و در مقابل نظم و ترتیب آرامش می‌آورد. به محصلان نیز بیاموزید كه پشت میز یا در اتاقشان به تكالیف مدرسه بپردازند و وسایلشان را مدام جابه‌جا نكنند.

برای درس‌خواندن و مشق‌نوشتن بچه‌ها، مكان مشخصی اختصاص دهید. پخش و پلاكردن لوازم التحریر روی زمین محیط خانه‌را به نوعی هرج‌ومرج دچار می‌كند كه از نظر روانی آزاردهنده است

وسایل نوزاد و اسباب‌بازی‌های كودكان نیز باید ظرف یا كیف معینی داشته باشد كه در جای مناسب قرار گیرد و در دسترس باشد.

آزارهای خانه‌تكانی

هیچ‌چیز بدتر از خانه‌تكانی طولانی‌ نیست. برای خانه‌تكانی برنامه داشته باشید. همه وسایل را به هم نریزید بلكه خانه را اتاق به اتاق نظافت و گردگیری كنید. متاسفانه برای برخی بانوان خانه‌تكانی مكرر به یك عادت وسواس‌گونه تبدیل شده است. برای آن كه خانه تمیزی داشته باشید از شیوه سنتی بانوان ایرانی پیروی كنید. چند روز یكبار وسایل دم‌دستی را نظافت كنید، گردگیری وسایل و قسمت‌های دور از دسترس را به ماهی یكبار محدود كنید و خانه‌تكانی مفصل‌ را به‌صورت فصلی انجام دهید.

اتاق‌پذیرایی را خلوت نگه دارید

آپارتمان‌های كوچك امروزی بویژه آنهایی كه امكانات محدودتری دارند كدبانوها را برای خشك‌كردن لباس‌ها، انباركردن وسایل اضافی و بی‌مصرف و... با مشكل مواجه می‌كنند. حتی‌الامكان از قسمت اصلی خانه یعنی اتاق‌پذیرایی برای این كارها استفاده نكنید.دیگر این كه اگر كمد دیواری‌های بزرگی در اتاق‌ها داشته باشید كارتان راحت‌ است و می‌‌توانید وسایل اضافی را در آنها انبار كنید.

تهویه و بوی‌خوش

به تهویه خانه توجه كنید. همواره باید امكان گردش هوا در محیط خانه وجود داشته باشد. لای یك یا 2 پنجره را باز نگه دارید و علاوه بر آن اجازه دهید نور طبیعی طی ساعات روز به خانه بتابد. آفتاب ضدعفونی‌كننده است و از طریق ازبین بردن رطوبت اضافی از رشد و انتشار باكتری‌ها در محیط خانه جلوگیری می‌كند. از بوی خوش در خانه نیز غافل نباشید. بوی خوش حال آدم را خوب می‌كند و آرامبخش است. حتی‌الامكان از خوشبوكننده‌های طبیعی و غیرشیمیایی برای معطركردن هوای خانه استفاده كنید.

برای لباس چرك‌ها و هر آنچه احتمال پراكندن بوی بد را دارد ظروف در بسته در نظر بگیرید. بهتر است برای خانه‌های آپارتمانی جاكفشی را از انواع كمدی تهیه كنید تا بوی احتمالی كفش‌ها در محیط پراكنده نشود. دیگر این كه طی ساعات روز برای روشنایی از نور طبیعی بیشتر بهره ببرید و‌ هنگام شب نور خانه را با لامپ‌های رشته‌ای یا گازی تامین كنید. لامپ‌های فلوئورسنت (مهتابی)‌ و لامپ‌های كم‌مصرف در اولویت بعدی هستند و باید نقش مكمل داشته باشند. تحقیقات نشان می‌دهد نور لامپ‌های فلوئورسنت اگر به مدت طولانی بر بدن انسان بتابند نوعی حالت گیجی و درخودماندگی ایجاد می‌كنند. لامپ‌های كم‌مصرف هم باید حداقل 3 متر با بدن انسان فاصله داشته باشند و بالطبع استفاده از آنها در چراغ خواب یا چراغ مطالعه بسیار نامطلوب است.

كاهش صداهای مزاحم

روابط خود را با همسایه‌ها حسنه كنید! دلخوری و مرافعه میان همسایگان زندگی را برای همه تلخ می‌كند. تا حد امكان صداهای مزاحم را از محیط خانه حذف كنید. اگر در مجاورت بزرگراه‌ها یا اماكن شلوغ سكونت دارید پنجره‌ها را به شیشه دوجداره مجهز كنید كه كاهش آلودگی صوتی و جلوگیری از هدررفت انرژی را موجب می‌شوند.

امین رحیمی  

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:47
بهداشت روانی
گزارشی از پدیده تبعیض میان دختران و پسران در خانواده‌ها
دختر‌مال مردم؛ پسر‌مال خودمان
پسره، پسره.... با شنیدن این واژه حاج‌آقا دستی به محاسنش كشید و در حالی كه تسبیحش را در مچش جمع می‌كرد دست‌ها را بالا برد و بلند و كشیده گفت: شكر. حاج خانم هم كه داشت بال درمی‌آورد گردی صورت را پشت چادر مشكی جمع و جور كرد و بلندتر گفت: نگو پسر، بگو قندعسل، بگو كاكل زری و با افتخار سرتاپای پسرش را كه تازه پدر شده، ورانداز كرد. حاج‌آقا دست به جیب شد تا مشتلوق بدهد و حاج خانم به طرف ورودی اتاق زایمان رفت تا پیشانی عروسش را ببوسد؛ این بوسه یعنی تشكر از عروسی كه از امروز حرفش خریدار دارد، می‌تواند سری تو سرها بلند كند و... اما اگر مسافر تازه از راه رسیده دختر بود چطور؟

 

خیلی از پدرها و مادرها وقتی حرف از جنسیت فرزندشان می‌شود با تعارف و رودربایستی می‌گویند: فرقی نمی‌كند یا هرچی خدا بخواهد، اما ته دل بسیاری هنوز پسر را به دختر ترجیح می‌دهد؛ ترجیحی كه در درازمدت منشأ تبعیض‌های ناخواسته وآزاردهنده‌ای است.

هنوز یك تحقیق رسمی كه تایید كند خانواده‌ها همچنان فرزند پسر را بر دختر ترجیح می‌دهند وجود ندارد یا دستخوش دستكاری‌هایی شده تا از بیان صریح واقعیت امتناع شود، اما تجربه زندگی اجتماعی گواهی می‌دهد كه هنوز بعضی همسران به داشتن فرزند پسر راغب‌تر هستند؛ رغبتی كه ریشه در پیشینه ذهنی بسیاری از خانواده‌ها در دوران سنتی دارد. براساس یك نظرسنجی اینترنتی، نزدیك به 88 درصد مادران اقرار كرده‌اند كه با پسران خود به شیوه‌ای متفاوت رفتار می‌كنند و رفتار آنها تبعیض‌آمیز است. بیش از 55 درصد از مادران اعلام كرده‌اند كه راحت‌تر با پسر خود ارتباط دوستانه برقرار می‌كنند و همچنین 7 درصد نیز اقرار كرده‌اند كه با پسر خود بیشتر از دخترشان مهربانی می‌كنند. در این نظرسنجی مشخص شد مادران به دو برابر بیشتر از فرزندان دختر خود، نسبت به پسرانشان انتقاد می‌كنند و میزان انتقاد كردن از دختران 21 درصد و از پسران نزدیك به 12 درصد است بیش از یك پنجم مادران یا 5‌‌/‌‌21 درصد از آنها اعتراف كرده‌اند در صورتی كه پسر آنها شیطنت به خرج بدهد، آن را نادیده می‌گیرند، اما این موضوع در دختران فقط 8‌‌/‌‌17 درصد است، مادران همچنین بیشتر ویژگی‌های شخصیتی مثبت را به فرزند پسر خود نسبت می‌دهند و كمتر این كار را در مورد دختران خود انجام می‌دهند.

اما تمام این واكنش‌ها به مادران اختصاص ندارد، بلكه پدران هم بیشتر خواهان فرزند پسر هستند. این ترجیحات در بسیاری موارد ریشه در سنت‌های كهن و عادات قدیمی خانواده‌ها دارد كه ناخودآگاه بر ذهنیت ما نسبت به دختران اثرگذار است. سهیلا قائمی، مردم‌شناس و محقق در این باره می‌گوید: داشتن فرزند پسر از گذشته‌های دور مزیتی به حساب آمده است؛ مزیتی كه می‌تواند به ضرر دختران تمام شود. وجود برخی عبارات فرهنگی و تكیه‌كلام‌ها مثل پسر عصای دوران پیری است، پسر تكیه‌گاه والدین، دختر مال مردم است، دختر مال خانواده شوهر است و... بر این باورهای سنتی صحه می‌گذارد. باورهایی كه این روزها مثل خوره برای اعضای خانواده آزاردهنده است.

شوهرم تا یك ماه نگاهم نمی‌كرد

وقتی مسوول سونوگرافی به من گفت حالا می‌تونی از جایت آرام بلند شوی، اولین سوالی كه به ذهنم رسید این بود كه خانم دكتر دختره یا پسر؟ او هم با بی‌تفاوتی گفت: دختره یه دختر خوشگل. با این جمله تمام اتاق روی سرم ریخت. دخترررر... ولی شما دفعه پیش گفتید پسره

مگه فرقی می‌كنه تازه این بار كه ماه چهارمه بهتر دیده می‌شه حالا با اطمینان بیشتری می‌گویم كه دختره. دیگر نمی‌توانستم سنگینی هوای اتاق را تحمل كنم، هنوز دكمه‌های مانتو را كامل نبسته بودم و نمی‌دانم خداحافظی كردم یا نه از اتاق زدم بیرون، حالا با چه رویی به شوهرم خبر بدهم. فرزند سومم بود و هر سه بار دختررررر...

شاید در دوره‌ای كه از نبود تبعیض بین دختران و پسران دم می‌زنیم، باور این كه همچنان برخی خانواده‌ها بر سر دختر یا پسر شدن فرزندشان با فشارهای عاطفی روبه‌رو هستند، دشوار باشد. مانند نگین كه 29 ساله است و فرزند دومش دختر است. او در خاطرات شخصی خود می‌نویسد: همسرم مهندس و خودم معلم ریاضی هستم، 8 سال قبل ازدواج كردیم و در سال سوم زندگی مشترك خدا به من دختری داد، ولی همسرم عاشق پسر بود، هر چند سعی می‌كند نقش یك پدر خوب را بازی كند، اما همیشه حسرت می‌خورد كه كاش فرزند اولمان پسر بود.

نگین ادامه می‌دهد: از طریق سونوگرافی ماه‌ها قبل از این كه فرزند دومم به دنیا بیاید دانستم دختر است، اما از گفتن این خبر به شوهرم خودداری كردم.  9 ماه مخفیانه و بدون او به دكتر رفتم و با این بهانه كه تو مشغله داری و نمی‌خواهم مزاحمت شوم از بردنش به مطب دكتر و سونوگرافی جلوگیری می‌كردم، وقتی می‌پرسید بچه چیه دختره یا پسر؟ از پاسخ طفره می‌رفتم، تا این كه فرزندم را به طور طبیعی به دنیا آوردم، انگار نه انگار2 سال گذشته، همسرم بیمارستان نیامد، تا 3 روز در بیمارستان بلاتكلیف بودم تا بیاید و تسویه حساب كند، بعد مرا با حال نزارم خانه مادرم بردند، ولی بازهم او نیامد تا مرا ببیند، تا 3 هفته كه با اصرار اقوام و فامیل به دنبالم آمد، اما همچنان طلبكار بود...

سعید كاتب هم تجربه جالبی از دختردار شدنش دارد و می‌گوید: «من واقعا بر سر دختر یا پسر شدن بچه‌هایم نظری ندارم چون خودم 4 تا خواهر دارم كه رابطه‌ام با آنها گرم‌تر از برادرانم است، اما متاسفانه همسرم این طور فكر نمی‌كند و از همان ابتدای بارداری پسر می‌خواست با این بهانه كه پسرها ‌مامانی‌تر از دخترها هستند و دخترها بیشتر بابایی‌اند این طور القا می‌كرد كه باید بچه اولش پسر باشد.»

او با بیان این كه به خواست خداوند فرزند اولشان دختر سالمی شده كه الان كلاس اول ابتدایی است اضافه می‌كند: «فرزند دوم ما اما یك پسر 3 ساله است كه متاسفانه همسرم بین او و دخترمان تبعیض قائل است و من این مطلب را بارها به او تذكر داده‌ام اما او زیربار نمی‌رود و با فرق گذاشتن و دادن امتیاز بیشتر به پسرمان، دخترمان را آسیب‌پذیر كرده است.»

نجمه مرادی مشاور تربیتی مدارس با 23 سال سابقه ارتباط با نوجوانان و جوانان در این باره توضیح می‌دهد: من بارها با دخترانی‌همصحبت بوده‌ام كه از تبعیض‌گذاری والدین به نفع پسران خانواده بشدت گله‌مند بوده‌اند، این گونه رفتارها از سوی والدین و حتی اعضای بزرگتر فامیل مانند پدربزرگ و مادربزرگ، ممكن است دختران را با احساس حقارت مواجه كند. عده زیادی از دختران ما درونگرا می‌شوند. یعنی حرف‌هایشان را در درون خودشان نگاه می‌دارند، مسائل و مشكلات خود را پنهان می‌كنند و حتی به مادرانشان هم نمی‌گویند، لذا تنها و گوشه‌گیر هستند. این باعث می‌شود كه دختران ما در آینده نتوانند با شوهر و فرزندانشان ارتباط دوستی برقرار كنند. متاسفانه گاهی مادران و پدران ما این قبیل دختران آرام، ساكت و درونگرا را تحسین می‌كنند كه: دختر آرامی است یا دختر خوبی است یعنی بر این صفات صحه می‌گذارند بدون این كه علت بروز چنین رفتارهایی را بدانند.

كودكانی كه در ارتباط با تبعیض والدین، مظلوم قرار می‌گیرند ـ كه در اینجا منظور من بیشتر دختران هستندـ عكس‌العمل‌های متفاوتی از خود نشان می‌دهند؛ از قبیل: تهدید كردن برادران و خواهران دیگر و آزار دادن آنها یا پیش گرفتن رفتارهای تهاجمی به صورت پنهانی، بازی كردن نقش نوزاد و با شیشه شیر خوردن، تر كردن لباس و بستر خود، ادای پسرها را درآوردن، انواع ناسازگاری‌ها و ناراحت كردن پدر و مادر و...

به گفته این مشاور، تبعیض باعث بروز احساسات خصمانه مستقیم و غیرمستقیم، ناامنی و عدم اعتماد به نفس می‌شود. عده‌ای از كودكان دچار عدم اعتماد به نفس و نگرانی و احساس شكست و ناامنی می‌شوند كه‌ كینه و تنفر از برادران پیامد آن است.

پسردوستی چرا؟

شاید این روزها برخی خانواده‌ها برای داشتن دختر یا پسر تفاوتی قائل نشوند، اما هنوز از نظر سنتی، داشتن پسر نوعی امتیاز محسوب می‌شود كه برای برخی خانواده‌ها حائز اهمیت است. علاقه به داشتن نوزاد پسر، ریشه در مقتضیات و شرایط اجتماعی و اقتصادی دنیای ماقبل مدرن دارد، بنابراین پسردوستی در برخی خانواده‌ها تنها به ایران و فرهنگ ایرانی اختصاص ندارد، ضمن این كه متاسفانه تبعیض منفی علیه دختران حتی در خانواده‌های برخی كشورهای پیشرفته اروپایی و شرق دور هم مشاهده می‌شود. مثلا در برخی كشورهای آسیایی، با وجود ثروتمندتر شدن خانواده‌ها و با وجود این كه سطح تحصیلات در میان آنها بالاتر رفته، اما هنوز سقط فرزندان دختر در این كشورها متداول است. این سقط‌ها وقتی بیشتر انجام می‌شود كه فرزند اول دختر است و خانواده در انتظار داشتن یك فرزند پسر از داشتن دومین دختر سرباز می‌زند.

اما در ایران مانند بسیاری از كشورها، داشتن پسر ناشی از شرایط معیشتی خانواده‌ها بوده است. پسر اهرم خانواده در كنار پدر برای به حركت درآوردن اقتصاد خانواده بود. در روزگاری كه بیشتر فعالیت‌های اقتصادی بر مبنای قدرت فیزیكی انجام می‌شد و تاثیر قدرت جسمی بر فكری می‌چربید، زور بازوی پسر در دوران كهولت مرد خانواده می‌توانست از افت رفاه اقتصادی خانواده جلوگیری كند.

مردم‌شناسان معتقدند كه در دوران شكار و یكجانشینی ناشی از كشاورزی، افراد ناتوان محكوم به فنا بوده‌اند. جنس مذكر به دلیل قدرت فیزیكی از مزیت بیشتری نسبت به مونث‌ها برخوردار بود و بنابراین می‌توانست منجر به بقای خانواده شود. داشتن فرزند پسر در آن دوران شانس بقای بیشتری به خانواده اعطا می‌كرد، ولی در دوران جنگ و گرسنگی خانواده‌هایی كه دختران بیشتری داشتند به اسیری گرفته می‌شدند و به دلیل كاهش توان فیزیكی محكوم به فنا بوده‌اند.

اما در دوره‌ای كه تكیه اقتصاد و معیشت خانواده‌ها و تاكید بر شأن اجتماعی افراد از زور بدنی به قدرت فكری تغییر جهت داده، آیا بازهم می‌توان داشتن فرزند پسر را بر دختر ترجیح داد، چرا برخی هنوز پسردوست هستند؟

سیمین دو فرزند پسر دارد كه می‌گوید: برای من داشتن یا نداشتن پسر خیلی فرق نمی‌كرد، اما خانواده شوهرم به شدت پسردوست هستند، آنها داشتن پسر را باعث بقای نام خانوادگی خود می‌دانند و بر آن تاكید می‌كنند، اما دختر را مال مردم می‌دانند به همین دلیل هربار كه باردار شدم فشار روحی زیادی به من وارد شد.

مونا 24ساله هم كه بتازگی باردار شده می‌گوید: امیدوارم بچه‌ام پسر باشد، چون عصای دستمان خواهد شد. داشتن پسر یك نوع دلگرمی است. مادرم هم پسر دوست داشت، اما هیچ وقت صاحب پسر نشد. در خانواده ما تعداد دخترها از پسرها بیشتر است و من دوست دارم پسردار شوم تا همه را سورپرایز كنم.

بارها شاهد بوده‏ایم كه دخترهای خانواده‏ای، از پسرهای همان خانواده مهربان‏تر به پدر و مادر بوده‏اند و كوچك‏ترین ناراحتی برای پدر و مادر درست نكرده‏اند

كوروش گیل اما نظر دیگری دارد. او كه هم صاحب دختر است و هم پسر توضیح می‌دهد: من واقعا از این‌كه برخی پسر را بر دختر یا به عكس ترجیح می‌دهند تعجب می‌كنم. من از نظر علاقه هیچ كدام را برتر از دیگری نمی‌دانم و همین كه سلامت باشند مهم‌ترین چیز است، اما این كه چرا برخی پسر را دوست دارند بیشتر به ناكامی‌های درونی‌شان و محدودیت‌های بیشتر برای زنان بازمی‌گردد. من زنان زیادی را دیده‌ام كه از شرایط زندگی‌شان رضایت ندارند و این عدم رضایت را به جنسیت خودشان نسبت می‌دهند یعنی فكر می‌كنند اگر مرد بودند به موفقیت بیشتری می‌رسیدند. این نوع نگاه به زندگی شاید تا درصد ناچیزی درست باشد، اما دلیلی ندارد كه تصور كنیم دختران ما هم راه و مسیر ما را خواهند رفت و آنها هم حتما در زندگی بدبخت و ناكام خواهند شد.

پونه مهرآبادی، دبیر دبیرستان دخترانه است. او كه سه فرزند جوان و نوجوان دارد و هر سه دختر هستند می‌گوید: من به داشتن دخترانم افتخار می‌كنم، بعضی‌ها شاید باور نكنند اما من هیچگاه فكر نكرده‌ام كه اگر پسر داشتم در موقعیت بهتری بودم. دو دخترم دانشجوی پزشكی و وكالت هستند و دختر آخرم دانش‌آموز المپیادی است. آیا تضمینی هست كه اگر اینها پسر بودند به این موفقیت‌ها می‌رسیدند. به نظر من در شرایط امروز كه دانایی مهم‌تر از زور بازوست، دختر و پسر هیچ تفاوتی ندارند و این تفكر، این روزها قابل پذیرش نیست.

با این همه عده‌ای هنوز ناخودآگاه فرزند پسر را به دختر ترجیح می‌دهند و از آن بدتر این كه بین دختران و پسران خود برابری را رعایت نمی‌كنند.

تبعیض؛ ایجاد یك دشمنی ریشه‌دار بین بچه‌ها

اما پیامد چنین دیدگاهی در خانواده‌ها چیست. منیره شكوهی مادربزرگ 68 ساله بیرجندی در این باره خاطره‌ای دارد: من دختر بزرگ خانواده بودم. بعد از من 6 پسر به دنیا آمد كه همه از من كوچك‌تر بودند، اما من به خاطر دختر بودنم باید به آنها احترام می‌گذاشتم. آنها پسر بودند و حق داشتند هر كاری بكنند، اما من در خانواده بسیار سختگیری بزرگ شدم. حتی حق انتخاب شوهر را از من گرفتند، اما برادرانم خودشان زن‌هایشان را انتخاب كردند. مرا 9 سالگی به عقد مردی 30 ساله درآوردند. لباس خوب و غذای خوب همیشه مال برادرانم بود و این مساله باعث شد تا بعد از ازدواج هیچ وقت دوست نداشته باشم به آن خانه برگردم. از آن روزها بیشتر از 50 سال گذشته، اما من هنوز از برادرانم كینه دارم.

به نوشته یك پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری و به نقل از یك متخصص روان‌شناسی كودك، كارشناسان تربیتی و روانی توصیه می‏كنند كه باید به فرزندان شخصیت داد و سعی كرد كه آنها را به یك چشم دید گرچه در كشورهای در حال توسعه و حتی توسعه یافته هنوز وجود پسر برتر از دختر به چشم پدر و مادرها می‏آید و پسر را در بعضی جوامع عصای دست پدر تلقی می‌كنند، ولی امروزه با پیشرفت دانش در تمام جهان معلوم شده كه تبعیض گذاشتن بین فرزندان پسر و دختر مشكلات روحی و روانی به وجود می‏آورد و نه تنها باید تبعیض از بین برود، بلكه حتی برای تشویق مثلا یك فرزند درسخوان به فرزندان دیگر هم توصیه كرد او را تشویق ‏كنند تا كودكان و نوجوانان نیز در این موضوع مهم شركت داشته باشند.

این روزها توجه به تفاوت‌های فردی از توجه به تمایزهای جنسیتی پررنگ‌تر است. هرگز برای فرزند پسر خود وقت بیشتری صرف نكنید و هرگز بین دختر و پسر فرقی قائل نشوید. بدیهی است داشتن پسر یا دختر در خانواده پدر و مادر را ارضا می‏كند، ولی ‌ به آن معنا نیست كه داشتن دو دختر ‌ یا دو پسر دلیل ناكامی باشد. بارها شاهد بوده‏ایم كه دخترهای خانواده‏ای از پسرهای همان خانواده مهربان‏تر به پدر و مادر بوده‏اند و كوچك‏ترین ناراحتی برای پدر و مادر درست نكرده‏اند و حتی به هنگام كهولت و پیری به پدر و مادر خود از نظر كمك به درمان و آرامش و رفاه سرویس بیشتری داده‏اند. این پدر و مادرها هستند كه باید اولا از به وجود آوردن كودكان ناخواسته جلوگیری كنند و حداكثر به 2 فرزند قناعت كنند تا بتوانند آنها را خوب تربیت كنند و بدون تبعیض گذاشتن، آنها را با هم دوست و همراه سازند. متخصصان می‏گویند، نحوه و رفتار با هر طفلی از لحاظ سنی، جسمی و روانی متفاوت است و شما باید با توجه به روحیه كودكان خود با شناختی كه از آنها دارید، رفتار مناسبی را در پیش بگیرید و بدانید هر چقدر از یك فرزند حمایت كنید به دیگری ظلم و ستم كرده و او را بدبین‏تر خواهید كرد.مینا بیگدلی، جامعه‌شناس در همین باره به ایسنا می‌گوید: بسیاری از رفتارها، اندیشه‏ها و تفكرهای تبعیض‌آمیز ‌در جامعه، محصول شكل‏گیری آن در كانون خانواده است و رفتارهای نسنجیده و تبعیض‌آمیز والدین در میان كودكان‏شان، خواسته یا ناخواسته، هم به صورت فعال و هم به صورت منفعل در عكس‏العمل‏ها و رفتارهای فرزندان‌شان تاثیر می‏گذارد.

وی توضیح می‌دهد: یكی از عواملی كه باعث برانگیختن حسادت در فرزندان می‏شود، رفتار تبعیض‏آمیز والدین است. شاید والدین به علل مختلف مثلا جنسیت، زیبایی، هوش زیاد، خوش‌اخلاقی و فرمان‏برداری، علاقه بیشتری به یكی از كودكان‌شان داشته باشند كه در این مواقع حس حسادت و انتقام‏جویی در فرزندان دیگر پدید می‏آید، از این رو، اسلام به برقراری عدالت بین فرزندان بسیار توصیه می‏كند.

این جامعه‌شناس، هوشیاری والدین در رفتار با فرزندان را دلیل مهمی در برقراری عدالت بین آنان دانسته و می‌گوید: با تولد نوزاد جدید در خانواده، فرزند اول كه تاكنون حرف اول را می‏زد و محبوب همگان بود، دچار نوعی حسادت می‏شود. او فكر می‏كند با ورود فردی دیگر جایگاهش را از دست داده و خانواده دیگر مثل قبل او را دوست ندارد و مورد توجه آنان نیست، لذا دچار مشكلات رفتاری شده و شروع به خودنمایی و حتی انتقام از نوزاد جدید می‏كند ‌ یا ممكن است این مشكل به شكلی دیگر مثل شب‌ادراری خود را آشكار سازد.

بیگدلی اضافه كرد: والدین هوشیار باید بعد از تولد نوزاد دوم، با توجه بیشتر به فرزند بزرگ‏تر، از بروز هرگونه مشكل جلوگیری كنند. برای نمونه، پدر خانواده می‏تواند مدتی از وقت خود را صرف فرزند بزرگ‏تر كرده و او را به تنهایی به پارك یا هر مكان تفریحی دیگر ببرد تا كودك احساس نكند كه او دیگر كودك محبوب دیروزی نیست.

كیانوش محمدخانی، روان‌شناس بالینی درباره آثار و پیامدهای فرق‌گذاری بین دختران و پسران نیز می‌گوید: ادامه این علاقه گاه منجر به وابستگی بیش از حد پسران به والدین می‌شود. در بسیاری موارد توجه بیش از حد به پسر او را منفعل می‌كند و توان شكوفایی استعداد را از او می‌گیرد.

بهترین راه این است كه حد تعادل در محبت كردن به پسر و دختر رعایت شود. به هرحال برخی پسردوست هستند و عده‌ای هم دختر دوست، اما هرچه خانواده از سطح كاركردهای سنتی خود فراتر می‌رود، توجه بیش از حد به یك جنس كاهش می‌یابد. تجربه ثابت كرده كه با رشد دختران در حوزه‌های مختلف، پسرسالاری در خانواده‌ها در حال تبدیل به فرزندسالاری است، آفتی كه شاید نیاز به بررسی جدی‌تری دارد.

كتایون مصری

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:46
آشپزی و شیرینی پزی

پاستا با سس قارچ

مواد لازم: پاستا: یك بسته، قارچ ورقه‌شده: 250 گرم، سینه مرغ: یك عدد، خامه: 100 گرم، پنیر پارمسان: به میزان لازم، نمك و روغن: به میزان لازم.

طرز تهیه: ابتدا مرغ را بشویید، خرد كنید و با مقداری روغن تفت دهید تا بپزد. سپس قارچ‌ها را كه از قبل ورقه‌ورقه كرده‌اید‌ به مرغ اضافه كرده و تفت دهید تا آب قارچ كشیده شود. دقت داشته باشید مرغ نباید كامل سرخ شود و در حدی كه بپزد كافی است. وقتی مواد كاملا پخته شد، آنها را از روی حرارت بردارید و خامه را اضافه كنید. حالا پاستاها را داخل قابلمه آب جوش بریزید و بگذارید همراه نمك و روغن بپزد تا نرم شود ولی حواستان باشد نباید له شود. وقتی پاستاها آماده شد، آنها را داخل آبكش بریزید.

حالا سس مرغ و خامه را با پاستا مخلوط كنید و ‌ هم بزنید. می‌توانید برای تزئین مقداری از سس را نیز نگه دارید و روی پاستا بریزید. در نهایت وقتی غذا آماده شد، می‌توانید در صورت تمایل مقداری پنیر پارمسان نیز روی آن بریزید.

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:44
نوشیدنی و دسرها

مربای زنجبیل

مواد لازم: زنجبیل تازه: 350 گرم، شكر: 500 گرم، سیب خردشده: یك عدد، هویج: یك عدد، لیموترش تازه: یك عدد و زعفران: مقداری.

طرز تهیه: زنجبیل را به مدت 6 ساعت درون آب سرد بگذارید. پس از گذشت این مدت آب آن را دور بریزید و زنجبیل‌های تازه را ریز كنید و به مدت 30 دقیقه درون آب بجوشانید. سپس آب آن را خالی كنید و برای دومین بار زنجبیل‌ها را به مدت 45 دقیقه بجوشانید. حالا قابلمه را كنار بگذارید و بعد از 15 دقیقه آب آن را خالی كنید. بعد از این كه زنجبیل‌ها كمی سرد شد، آن را داخل مخلوط‌كن بریزید تا خرد شود ولی حواستان باشد له نشود. حالا سیب‌ و هویج را كه از قبل خرد كرده‌اید، جداگانه با یك لیوان آب بجوشانید. بعد از این كه سیب و هویج كمی نرم شد، زنجبیل‌ها را داخل آن بریزید و آب لیموترش و شكر را نیز به آن اضافه كنید. یك ساعت بعد آن را روی گاز بگذارید و با حرارت ملایم بپزید تا مربا قوام بیاید. زعفران را هم اضافه كرده و بگذارید تا كمی بجوشد. حالا گاز را خاموش كنید و بعد از این كه مربا سرد شد، آن را درون شیشه بریزید و در یخچال نگهداری كنید.

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:44
آشپزی و شیرینی پزی
ماهی با زنجبیل
مواد لازم: فیله ماهی: 4 تكه یا ماهی قزل‌آلا: 2 عدد، زنجبیل: 2 قاشق غذاخوری، سویاسس: 3 قاشق غذاخوری، روغن زیتون: 2 قاشق غذاخوری، نمك، فلفل و روغن سرخ‌كردنی: به میزان لازم.

طرز تهیه: برای تهیه این غذا ابتدا ماهی را تمیز پاك كنید و كنار بگذارید. زنجبیل رنده شده، سویاسس و روغن زیتون را هم با هم مخلوط كنید و خوب به هم بزنید. حالا نمك و فلفل را به سایر مواد اضافه كنید. ماهی‌ها را درون ظرفی بگذارید و سس آماده شده را نیز روی آنها بریزید. حالا بگذارید ماهی به مدت یك ساعت بماند و دقت كنید كه تمام قسمت‌های ماهی داخل سس باشد. بعد از گذشت یك ساعت، قابلمه را روی حرارت بگذارید و مقداری روغن درون ظرف بریزید. وقتی روغن كمی داغ شد، ماهی‌ها را از درون مایه بیرون آورده و با روغن سرخ كنید.

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:43
خواص خوراکی ها
از زنجبیل چه می‌دانیم؟
زنجبیل یا زنجفیل یكی از صدها نوع گیاه مفیدی است كه در اختیار ما قرار دارد؛ این گیاه هم سرشار از خواص درمانی است و فواید بی‌شماری برای سلامت انسان‌ دارد. زنجبیل ضدتهوع، ضدسرفه، ضدباكتری، مقوی قلب، ضدالتهاب و همچنین پایین‌آورنده كلسترول خون است. علاوه بر اینها محققان بر این باورند كه مصرف آن از بروز سرطان نیز پیشگیری می‌كند.

 

زنجبیل یكی از گیاهان دارویی مهم است كه استفاده‌های متنوعی دارد مثلا برای پیشگیری از استفراغ، اسپاسم روده و بی‌اشتهایی می‌توان از این گیاه كمك گرفت.

ضماد ریشه این گیاه برای عوارض پوستی مفید است. زنجبیل داروی بسیار خوبی برای افراد سرماخورده نیز به حساب می‌آید؛ این گیاه در بدن گرما تولید می‌كند و به همین دلیل برای افرادی كه سرماخورده‌اند بسیار مفید است.

افراد سرماخورده می‌توانند‌نصف قاشق چایخوری زنجبیل را داخل قوری چای بریزند و بعد از این‌كه دم كشید آن را میل كنند.

زنجبیل را می‌توانید هم به عنوان ادویه و چاشنی در غذاهای مختلف استفاده كنید و هم با آن انواع غذاها، سوپ‌ها و سالادهای خوشمزه تهیه كرده و نوش جان ‌كنید.

زنجبیل به صورت چای و شربت هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این موارد، زنجبیل به صورت تازه و به شكل پودر هم در بازار یافت می‌شود.

اگر هنگام مسافرت دچار تهوع می‌شوید، مقداری زنجبیل تازه رنده‌شده را با 4 برابر آن عسل مخلوط كنید و در سفر همراه خود داشته باشید. البته فراموش نكنید كه باید آن را در جای خنك نگهداری كنید.

مراقب باشید

زنجبیل هزاران خاصیت دارد، اما باز هم مصرف آن برای همه افراد مناسب نیست. حواستان باشد كودكان زیر 2 سال نباید از آن استفاده كنند. مصرف زیاد این گیاه نیز دردسرساز است و نباید به بهانه فواید آن، در مصرفش زیاده‌روی كرد.

اگرچه مصرف زنجبیل برای پیشگیری از تهوع و استفراغ مناسب است، اما برای استفاده از آن در دوران بارداری و شیردهی باید با پزشك مشورت كرد.

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:42
آموزش و تحقيقات
اوقات فراغت خانم‌های خانه‌دار
با شروع فصل تابستان همه به یاد اوقات فراغت دانش‌آموزان می‌افتند و می‌خواهند با برنامه‌ریزی صحیح به بهترین شكل از این روزها استفاده كنند. البته همه تصور می‌كنند اوقات فراغت فقط مخصوص بچه‌هاست و بزرگ‌ترها هیچ زمانی را برای فراغت ندارند.

 

به همین دلیل هم آنها معمولاً هیچ‌گاه به یاد اوقات فراغت خود نیستند و فقط تابستان را فصل فراغت‌ آن هم برای سایر افراد خانه می‌دانند. البته شاید شما هم با خود فكر كنید با این همه كار، هیچ زمانی برای فراغت وجود ندارد و‌ صحبت‌كردن در این مورد بی‌فایده است، اما اگر چنین فكری دارید، همین امروز با دقت بیشتری به برنامه‌های خود نگاه كنید و ببینید چند دقیقه در روز آزاد و بیكار هستید. به طور حتم متوجه می‌شوید شما هم زمان‌ زیادی دارید كه در آن مدت می‌توانید كارهای مختلفی غیر از وظایف روزمره و كارهای خانه انجام دهید.

البته حتما ساعات بیكاری خانم‌های خانه‌دار خیلی بیشتر از آن‌هایی است كه بیرون از خانه هم مشغول كار هستند، اما آنها هم می‌توانند با برنامه‌ریزی مناسب، حداقل در روزهای پایانی هفته به كارهای دیگری مانند تفریح، ورزش و خرید برسند.

برنامه‌ای برای اوقات فراغت

خانم‌های خانه‌دار باید بتوانند به بهترین شكل از همه فرصت‌هایی كه دارند، استفاده كنند. چون در هر صورت بیكار بودن و وقت را بیهوده گذراندن نتیجه‌ای جز افسردگی ندارد.

برخی از خانم‌ها در كنار كارهای روزمره خانه و در ساعاتی كه وقت آزاد بیشتری دارند به انجام كارهای هنری مختلف مانند بافتن لباس‌، خیاطی، گلدوزی، گلسازی و... روی می‌آورند. این نوع كارها، هم زمان بیكاری آنها را پر می‌كند و هم به نفع اقتصاد خانواده است.

نكته مثبت این نوع كارها آن است كه نیازی به برنامه‌ریزی دقیق ندارد و در هر ساعتی از شبانه‌روز كه وقت كافی داشته باشید، می‌توانید مشغول شده و كارتان را انجام دهید.

اوقات فراغت در خانه

خانم‌ها می‌توانند زمانی كه در خانه هستند و كار خاصی ندارند، كتاب بخوانند یا تلویزیون تماشا كنند. اگر چه این كارها نیز برای گذراندن اوقات فراغت خوب است، اما فراموش نكنید زمانی را نیز برای انجام دادن كارهای خاص دیگری اختصاص دهید؛ كارهایی مانند قالیبافی، خیاطی و...

این كارها هم باعث می‌شود وقت آزاد به بهترین شكل سپری شود، هم از لحاظ اقتصادی مفید است و هم باعث افزایش اعتماد به نفس فرد می‌شود.

اگر هم كار خاصی پیدا نمی‌كنید و نمی‌دانید چطور باید وقت‌تان را بگذرانید، بهتر است در دوره‌ها و كلاس‌های مخصوص آموزش‌های هنری شركت كنید.

گذراندن اوقات فراغت بیرون از خانه

بسیاری از خانم‌ها ترجیح می‌دهند اوقات آزاد خود را بیرون از خانه و در فضایی متفاوت سپری كنند. اگر شما هم این طور فكر می‌كنید، می‌توانید در كلاس‌های مختلف ورزشی و آموزشی شركت كنید؛ كلاس‌ها و دوره‌های شنا، بدنسازی، آموزش زبان و...

فراموش نكنید با شركت در كلاس‌های ورزشی علاوه بر گذراندن اوقات فراغت‌ به حفظ سلامت خود نیز كمك می‌كنید.

بیكاری ممنوع

با این‌كه راه‌های مختلفی برای گذراندن اوقات فراغت وجود دارد، اما خیلی از افراد از تنهایی و بیكاری گله‌مند هستند. این گروه نمی‌دانند در این ساعات چه كاری انجام دهند و چطور از وقت خود استفاده كنند. به همین دلیل در این ساعات بیكار می‌نشینند و بیشتر فكر و خیال می‌كنند و در نتیجه خود را با ده‌ها بیماری مختلف جسمی و روحی روبه‌رو  می‌بینند.

در هر صورت فراموش نكنید اوقات فراغت، بهترین زمان برای افراد در سنین و موقعیت‌های مختلف است و نباید این اوقات را بیهوده هدر داد.

مرضیه عالمی

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:41
نوجوان و جوان
نگاهی به رواج پدیده زبان مخفی در میان جوانان
گفت‌وگوهای پنهان
«ایكی ثانیه برمی‌گردم»، «یارو عجب قیافه زاقارتی داره»، «دیشب یه رستوران رفتیم، خیلی جای خسته‌ای بود»، «گرخیدم حاجی، طرف خیلی گولاخ بود» و...

 

این تكیه‌كلام‌ها و جمله‌ها و اصطلاحات مشابه‌شان را این روزها در گفت‌وگوهای میان جوانان و نوجوانان زیاد می‌شنویم. به كاربردن اصطلاحاتی مثل همین «ایكی ثانیه»، «زاقارت»، «گرخیدن» یا «گولاخ» در فرهنگ رسمی و شفاهی زبان فارسی كم‌سابقه یا بی‌سابقه است. برخی از اصطلاحات و واژگان ادبیات محاوره‌ای جوانان، با وجود آن‌كه در زبان رسمی و معمول نیز به كار می‌روند، در محاورات و گفت‌وگوهای میان جوانان قلب ماهیت می‌یابند و در معناهایی متفاوت از معنای پیشین به كار می‌روند. همه ‌این عوامل سبب می‌شود كه فرد فارسی‌زبانی كه با فرهنگ جوانان و نوجوانان شهری ناآشناست، در مواجهه با این ادبیات چیز زیادی از محتوای كلامی كه میان جوانان رد و بدل می‌شود، دستگیرش نشود.

زبان‌شناسان و جامعه‌شناسان زبان به این پدیده «زبان مخفی» می‌گویند. زبان مخفی نحوه خاصی از كاربرد یك زبان است كه در میان یك گروه یا خرده‌فرهنگ وابسته به آن زبان، مورد استفاده قرار می‌گیرد و گونه‌ای تمایز میان اعضای خرده‌فرهنگی كه زبان مخفی را به كار می‌گیرند و دیگران به وجود می‌آورند و در بین جوانان به دلیل تمایل به پنهانكاری، دورماندن از نگاه والدین و انجام كارها یا ارتباط‌هایی كه خانواده با آن مخالف است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برخی رواج زبان مخفی میان جوانان و نوجوانان شهرنشین ایرانی، مایه‌ نگرانی برخی از علاقه‌مندان به زبان و ادبیات فارسی شده است. آنها دلواپس شیوع بی‌رویه این زبان در جامعه هستند و هشدار می‌دهند كه این مساله ممكن است زبان كهن فارسی را به كجراهه ببرد. شاید این نگرانی‌ها بجا باشند و زبان فارسی در نتیجه تأثیرات این زبان مخفی آسیب دیده باشد‌ یا در آینده آسیب ببیند، اما به نظر می‌رسد رواج استفاده از زبان مخفی در میان جوانان، ابعاد مهم دیگری نیز دارد كه كمتر به آنها پرداخته شده است.

چرا مخفی؟

برخی می‌گویند خاستگاه زبان مخفی، گروه‌های خلافكار و خرده‌فرهنگ‌های بزهكار بوده است. خرده‌فرهنگ بزهكار به خاطر نوع زندگی و ارتباطش با قانون، حكومت و سایر اعضای جامعه، خرده‌فرهنگی مخفی است. خرده‌‌فرهنگ تبهكار اگر پنهان نباشد، با قانون مواجه می‌شود و چیزی جز دادگاه و جزای زیر پا گذاشتن قانون و فرهنگ رسمی جامعه در انتظارش نخواهد بود. ولی عده‌ای نیز معتقدند همیشه این‌گونه نبوده و گروه‌های خلافكار تنها خاستگاه این واژه‌ها نیستند. بلكه خانوارهای جمعی مثل سربازخانه‌ها، خوابگاه‌های دانشجویی و جمع‌های دیگری نیز می‌تواند خاستگاه آن باشد.

جدا از این، اصول و ارزش‌هایی كه خرده‌فرهنگ بزهكار به آنها علاقه نشان می‌دهد، در تضاد مستقیم با ارزش‌هایی است كه فرهنگ رسمی و غالب آنها را می‌ستاید و تبلیغ می‌كند. این همه باعث می‌شود اعضای خرده‌فرهنگ‌های بزهكار به گروه‌های حاشیه‌ای و رانده‌شده از جامعه تبدیل شوند. آنها ارزش‌ها و هنجارها و افكار و كردارهای خاص خود را دارند كه در بسیاری از موارد، متمایز از ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگ رسمی است.

 

رواج زبان مخفی در میان جوانان ایرانی، می‌تواند به خوبی تغییراتی را كه در نحوه ارتباط 2 نسل جامعه ایران اتفاق افتاده است به ما نشان دهد

شیدا اعتضادی و فاطمه‌سادات علمدار در پژوهشی جامعه‌شناختی با عنوان «تحلیل جامعه‌‌شناختی زبان مخفی در میان دختران»، پدیده زبان مخفی را بررسی كرده‌اند. آنها درباره ‌این كه زبان مخفی چیست و چگونه به وجود آمده است، می‌گویند: «زبان مخفی یكی از گونه‌های زبان است كه دارای سابقه‌ای با ویژگی‌های خاص خود می‌باشد. نخستین مداركی كه از این گونه زبان به دست آمده، مربوط به سارقان و راهزنان بوده و از زندان رواج یافته است. این جماعت كه خلاف قانون رفتار می‌كرده‌اند، برای ارتباط با یكدیگر به زبانی نیاز داشته‌اند كه اسرارشان را پوشیده نگه دارد.»

جوانان و زبان مخفی

خاستگاه زبان مخفی در میان خلافكاران است، اما این خاستگاه چه ارتباطی با جوانان و استفاده روزافزون آنها از زبان مخفی دارد؟ آیا جوانان رفته‌رفته به سمت بزهكاری سوق پیدا می‌كنند؟ آیا آنها مجبورند چیزهایی را پنهان كنند و از همین روست كه زبان مخفی را به كار می‌گیرند؟

استفاده از زبان مخفی تنها به منظور پنهان نگهداشتن اسرار نیست. بسیاری از لغات و اصطلاحاتی كه امروزه جوانان و نوجوانان در تعاملاتشان به كار می‌گیرند، معنای منفی و نامطلوبی ندارد. بسیاری از این واژگان، همان كلماتی هستند كه در فرهنگ رسمی روزمره به كار برده می‌شود و در زبان مخفی تنها تغییراتی در معنا و نحوه بیان آنها به وجود آمده است.

دكتر محمود اكرامی در كتاب «مردم‌شناسی اصطلاحات خودمانی» در این خصوص می‌نویسد: «نكته حائز اهمیت آن‌كه به‌رغم مخفی‌بودن بار معنایی لغات مزبور برای عموم، لزوما این لغات دارای بار معنایی منفی نمی‌باشند و حتی در مواقعی دارای مترادفات معمول یا ارزشمند در زبان معیار نیز هستند.

به عنوان مثال، «نور بالا زدن» به معنای بسیار مذهبی‌بودن و رعایت واجبات و مستحبات است كه موجب نورانی‌شدن فرد می‌شود یا «تسبیح دستِتَم» به معنای اظهار ارادت مخلصانه می‌باشد. در برخی مواقع نیز لغات ابداعی در زبان مخفی بیانگر تحولات ایجادشده در حوزه اقتصاد، سیاست، فرهنگ و مسائل اجتماعی می‌باشند، به عنوان مثال، «پژو حسرتی» كه به ماشین آردی (RD) گفته می‌شود، برخاسته از تحولات صنعتی نه‌چندان مناسب در حوزه خودروسازی ایران و گرایش مردم به تفاخر و... می‌باشد كه تمایل دارند ماشین پیكانی را كه ظاهری شبیه پژو دارد، بخرند.»

زبان و رابطه 2 نسل

زبان عنصر اساسی فرهنگ است. زبان می‌تواند در معرفی هر فرهنگ نقش یك نماد را ایفا كند و بسیاری از ویژگی‌های یك فرهنگ را می‌توان از طریق زبانی كه مردم آن فرهنگ در گفتار و نوشتار به كار می‌گیرند، شناخت.هر نسل نیز منطبق با شرایط زمانی كه در آن زندگی می‌كند، ویژگی‌های فرهنگی‌ برای خود پدید می‌آورد كه ممكن است از ویژگی‌های فرهنگی نسل‌های قبلی و بعدی متفاوت باشد. اما انتظار می‌رود كه این تفاوت‌های فرهنگی میان نسل‌ها، آن‌چنان عمیق نباشد كه موجب ایجاد شكاف و گسست میان آنها شود.

شكل‌گیری و رواج پدیده زبان مخفی در میان جوانان ایرانی، می‌تواند به خوبی تغییراتی را كه در نحوه ارتباط 2 نسل جامعه ایران اتفاق افتاده است، به ما نشان دهد. زبان مخفی موقعی در میان جوانان شكل می‌گیرد و در محاورات روزمره شایع می‌شود كه تفاوت بسیاری در ارزش‌های فرهنگی جوانان، در مقایسه با نسل قبلی (پدران و مادرانشان) رخ داده باشد. این تفاوت ممكن است آنقدر عمیق باشد كه ارتباط عادی میان 2 نسل را مختل كند و سبب شود جوانان نیاز به استفاده از زبان مخفی را احساس كنند.

این‌كه جوانان در تعاملاتشان از زبانی متفاوت استفاده می‌كنند، لزوما به خاطر آن نیست كه از فرهنگی خلافكارانه پیروی می‌كنند. آنها این زبان را به كار می‌گیرند چون ارزش‌های فرهنگی متفاوتی نسبت به نسل قبلی دارند، ارزش‌هایی كه نسل بزرگ‌تر نمی‌خواهد آنها را به رسمیت بشناسد، پس لازم است این ارزش‌ها را در پوشش زبان مخفی میان خود پنهان كنند.

رواج زبان مخفی در میان جوانان ایرانی بیش از هر چیز نشانگر تمایز و فاصله‌ای است كه در كشور ما، میان 2 نسل اتفاق افتاده است. گویی نسل تازه ناامید از دست‌یافتن به توافقی با نسل پیش از خود، دنیای فرهنگی متفاوتی را برای خود خلق كرده است كه زبان مخفی بخش مهمی از آن را تشكیل می‌دهد.

اما شاید همه داستان پنهانكاری جوانان به خاطر افكار متفاوتشان با بزرگترها نباشد. در هر جامعه یك زبان رسمی وجود دارد. این زبان نماد و نماینده فرهنگ غالب جامعه است. سرپیچی از به‌كاربردن قواعد زبان رسمی، می‌تواند بیانگر نوعی مقاومت در برابر فرهنگ غالب نیز باشد. جوانان لزوما نمی‌خواهند از طریق زبان مخفی چیزی را پنهان كنند. آنها می‌خواهند بر تمایزشان تأكید كنند و این كار را از طریق نه‌گفتن به زبان رسمی انجام می‌دهند.

شیوع زبان مخفی

وجود زبان‌های مخفی در جامعه، امری غیر طبیعی نیست. اما مساله مهم میزان شیوع این زبان‌هاست. هر قدر زبان مخفی در میان عده بیشتری از اعضای جامعه شیوع پیدا كند، می‌توان گفت ساختار فرهنگی آن جامعه دچار مشكلات بیشتری است. چرا كه زبان مخفی ـ همان‌طور كه گفته شد ـ به منظور پنهانكاری یا اعتراض به كار می‌رود و اگر عده زیادی از افراد جامعه مجبور به پنهانكاری یا مقاومت و اعتراض باشند، پس لابد در ساختار فرهنگی جامعه مشكلاتی وجود دارد كه باید با آنها روبه‌رو شد، آنها را شناخت و برای حل‌كردنشان كوشید.

اما جدا از این، در سال‌های اخیر عوامل دیگری نیز بر سرعت شیوع زبان مخفی در جامعه ایران افزوده است. گسترش روابط مجازی از طریق اینترنت و تلفن همراه افراد بیشتری را با زبان مخفی آشنا كرده و باعث ورود آنها به دنیای زبان مخفی شده است.

اعتضادی و علمدار نیز در پژوهش‌شان اینترنت، چت و پیامك را از عوامل مهم گسترش زبان مخفی دانسته‌اند. آنها اشاره كرده‌اند « فضای اینترنت بستر بسیار مناسبی برای طرح مسائل و دغدغه‌های افراد، بخصوص جوانان است. در فضای اینترنت فرد می‌تواند با پنهان‌كردن هویت خود براحتی عقاید و افكار خود را مطرح كرده و مخاطبان مورد نظر خود را بیابد. از طرف دیگر، اینترنت فضای بسیار مناسبی برای بروز و ظهور گروه‌های خاموش اجتماعی نیز هست.»

نگرانی‌ها

زبان مثل هر پدیده اجتماعی دیگر تغییر می‌كند، چنان كه زبان امروزین ما با زبان عصر سعدی و فردوسی تفاوت دارد. شاید لازم باشد بیش از آن‌كه برای تغییر زبان فارسی نگرانیم، برای روندها و مشكلات فرهنگی و اجتماعی‌ای نگران باشیم كه باعث به وجودآمدن زبان مخفی می‌شوند، مسائلی كه 2 نسل را از هم گسسته‌اند، مسائلی كه باعث شده‌اند جوانان در قالب زبان و گفتار در برابر چیزی از خود مقاومت نشان دهند.

زبان مشترك عامل وحدت و انسجام ماست و زبان مشترك تنها از گفت‌وگو و تعامل دوطرفه به وجود می‌آید. پدران و مادران هنگامی خواهند توانست با فرزندانشان وارد تعامل شوند، آنها را بفهمند و از سوی آنها فهمیده شوند كه با فرزندان جوانشان زبان مشتركی داشته باشند و این زبان جز با اراده 2 طرف برای گفت‌وگوی تفاهم‌آمیز بیشتر حاصل نمی‌شود.

به هر حال خانواده‌هایی كه فرزندان جوان یا نوجوانی دارند حتما با این پدیده نوظهور ـ به زعم‌ آنها ـ در حیطه ارتباط بین فردی برخورد داشته‌اند و بعضا از نوع حرف زدن فرزندانشان دچار حیرت شده‌اند ولی این خانواده‌ها بد نیست بدانند كه این پدیده در همه اعصار و در همه كشورها رایج است كه دلایل خاص خود را دارد و با توجه به شرایط تغییر می‌كند و بخشی از این اصطلاحات و كلمات غیررسمی و به اصطلاح مخفی بعد از مدتی به حیطه زبان رسمی راه پیدا می‌كنند و در كنار سایر واژه‌ها به زیست‌زبانی خود ادامه می‌دهند.

سالار كاشانی  

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:40
خواص خوراکی ها
آویشن فقط ادویه نیست
آویشن گیاه معطری است كه نباید آن را تنها به عنوان ادویه به كار برد. این گیاه به دلیل داشتن طبع گرم و خشك برای افزایش اشتها، رفع خستگی و ضعف مفرط، درمان زكام و دردهای مفصل و گرفتگی‌های عضلانی‌، تقویت معده، طحال و كلیه مفید است.

 

این گیاه معطر خاصیت گندزدایی، ضدالتهاب، ضدقارچ و ضدمیكروب دارد و مصرف آن به افرادی كه دچار بیماری‌هایی نظیر سیاه‌سرفه، عفونت كبد، مننژیت، اختلالات مغزی، برونشیت و آسم هستند ‌ توصیه می‌شود.

كسانی كه دچار سیاه‌سرفه و سرفه‌های مكرر می‌شوند هم می‌توانند جهت درمان، جوشانده آویشن را در برنامه غذایی خود بگنجانند.

خوردن 10 گرم آویشن با عسل یا آب برای بیماران دچار صرع و فراموشی جهت تقویت كلیه موثر است.

خوردن برگ تازه آویشن با غذا جهت تقویت دید چشم، مفید بوده و عمل هضم غذا را نیز، تسهیل می‌كند.با خوردن روزانه یكی دو فنجان چای آویشن و بخور دادن آن، خود را در مقابل سرماخوردگی و سینوزیت واكسینه كنید.

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:40
داستان و حکایت
یک داستان تکان دهنده (حتما بخوانید)

چند وقت پیش با پدر و مادرم رفته بودیم رستوران که هم آشپزخانه بود هم چند تا میز گذاشته بود برای مشتریها ,, افراد زیادی اونجا نبودن , 3نفر ما بودیم با یه زن و شوهر جوان و یه پیرزن پیر مرد که نهایتا 60-70 سالشون بود ,,

ما غذا مون رو سفارش داده بودیم که یه جوان نسبتا 35 ساله اومد تو رستوران یه چند دقیقه ای گذشته بود که اون جوانه گوشیش زنگ خورد , البته من با اینکه بهش نزدیک بودم ولی صدای زنگ خوردن گوشیش رو نشنیدم , بگذریم شروع کرد با صدای بلند صحبت کردن و بعد از اینکه صحبتش تمام شد رو کرد به همه ما ها و با خوشحالی گفت که خدا بعد از 8 سال یه بچه بهشون داده و همینطور که داشت از خوشحالی ذوق میکرد روکرد به صندوق دار رستوران و گفت این چند نفر مشتریتون مهمونه من هستن میخوام شیرینیه بچم رو بهشون بدم ,,

به همشون باقالی پلو با ماهیچه بده ,, خوب ما همه گیمون با تعجب و خوشحالی داشتیم بهش نگاه میکردیم که من از روی صندلیم بلند شدم و رفتم طرفش , اول بوسش کردم و بهش تبریک گفتم و بعد بهش گفتم ما قبلا غذا مون رو سفارش دادیم و مزاحم شما نمیشیم, اما بلاخره با اسرار زیاد پول غذای ما و اون زن و شوهر جوان و اون پیره زن پیره مرد رو حساب کرد و با غذای خودش که سفارش داده بود از رستوران خارج شد , ,,,

خب این جریان تا این جاش معمولی و زیبا بود , اما اونجایی خیلی تعجب کردم که دیشب با دوستام رفتیم سینما که تو صف برای گرفتن بلیط ایستاده بودیم , ناگهان با تعجب همون پسر جوان رو دیدم که با یه دختر بچه 4-5 ساله ایستاده بود تو صف ,,, از دوستام جدا شدم و یه جوری که متوجه من نشه نزدیکش شدم و باز هم با تعجب دیدم که دختره داره اون جوان رو بابا خطاب میکنه ,,

دیگه داشتم از کنجکاوی میمردم , دل زدم به دریا و رفتم از پشت زدم رو کتفش ,, به محض اینکه برگشت من رو شناخت , یه ذره رنگ و روش پرید ,, اول با هم سلام و علیک کردیم بعد من با طعنه بهش گفتم , ماشالله از 2-3 هفته پیش بچتون بدنیا اومدو بزرگم شده ,, همینطور که داشتم صحبت میکردم پرید تو حرفم گفت ,, داداش او جریان یه دروغ بود , یه دروغ شیرین که خودم میدونم و خدای خودم,,

دیگه با هزار خواهشو تمنا گفت ,,,,, اون روز وقتی وارد رستوران شدم دستام کثیف بود و قبل از هر کاری رفتم دستام رو شستم ,, همینطور که داشتم دستام رو میشستم صدای اون پیرمرد و پیر زن رو شنیدم البته اونا نمیتونستن منو ببینن که دارن با خنده باهم صحبت میکنن , پیرزن گفت کاشکی می شد یکم ولخرجی کنی امروز یه باقالی پلو با ماهیچه بخوریم ,, الان یه سال میشه که ماهیچه نخوردم ,,, پیر مرده در جوابش گفت , ببین امدی نسازیها قرار شد بریم رستوران و یه سوپ بخریم و برگردیم خونه اینم فقط بخاطر اینکه حوصلت سر رفته بود ,, من اگه الان هم بخوام ولخرجی کنم نمیتونم بخاطر اینکه 18 هزار تومان بیشتر تا سر برج برامون نمونده ,,

همینطور که داشتن با هم صحبت میکردن او کسی که سفارش غذا رو میگیره اومد سر میزشون و گفت چی میل دارین ,, پیرمرده هم بیدرنگ جواب داد , پسرم ما هردومون مریضیم اگه میشه دو تا سوپ با یه دونه از اون نونای داغتون برامون بیار ,,

من تو حالو هوای خودم نبودم همینطور اب باز بود و داشت هدر میرفت , تمام بدنم سرد شده بود احساس کردم دارم میمیرم ,, رو کردم به اسمون و گفتم خدا شکرت فقط کمکم کن ,, بعد امدم بیرون یه جوری فیلم بازی کردم که اون پیر زنه بتونه یه باقالی پلو با ماهیچه بخوره همین ,,

ازش پرسیدم که چرا دیگه پول غذای بقیه رو دادی ماهاکه دیگه احتیاج نداشتیم ,, گفت داداشمی ,, پول غذای شما که سهل بود من حاضرم دنیای خودم و بچم رو بدم ولی ابروی یه انسان رو تحقیر نکنم ,, این و گفت و رفت ,,

یادم نمیاد که باهاش خداحافظی کردم یا نه , ولی یادمه که چند ساعت روی جدول نشسته بودم و به درودیوار نگاه میکردم و مبهوت بودم ,,,, واقعا راسته که خدا از روح خودش تو بدن انسان دمید

چهارشنبه 21/4/1391 - 15:38
مورد توجه ترین های هفته اخیر
فعالترین ها در ماه گذشته
(0)فعالان 24 ساعت گذشته