زندگى نامه
نام: محمد پدر: ابومحمد مكى ملقب به ((جمال الدین )) یا ((شرف الدین )) مادر: بانویى از آل معیه ، زنى از خاندان علویه لقب : شهید اول جد: شیخ محمد ملقب به شمس الدین ولادت : شهرك جزین در جبل عامل در سال 734 قمرى . این فقیه نامور از سوى پدر به قبیله بنى مطلب منسوب است از این رو به لقبهاى شریف ، مطلبى و هاشمى مشهور گشت و از جهت مادر نیز از تبار سعد بن معاذ است چنانكه دختر شهید مى نویسد: كه آقاى ما از جهت مادر به سعد بن معاذ رئیس قبیله اءوس منتسب است . همسر وى علاوه بر اینكه دختر دانشمندى چون اسدالدین صائغ جزینى است بانویى فقیه و دانشمند بوده كه به ((ام على )) مشهور و پیوسته مورد تعریف و تمجید شهید اول بود. مشهورترین اثر وى كتاب گرانسنگ ((للمعة الدمشقیه )) است كه عالى ترین منبع متقن فقه شیعه است و شرح هاى زیادى بر آن نوشته شده كه مشهورترین آن شرح شهید ثانى بنام ((الروضة البهیه ))است . ایشان با تقیه شروع به نوشتن فقه شیعه نمودند و با توكل به خداوند متعال در مدت هفت روز بدون اینكه بیگانگان متوجه شوند كتاب خود را به پایان رساندند. آثار دیگر وى بسیار است كه در اینجا فقط به ذكر نام چند كتاب بسنده مى كنیم : 1- المقالة التكلیفیة . 2- المسائل الاربعینیة . 3- العقیدة . 4- اربعون حدیثاً (در دو جلد). 5- اختصار الجعفریات . ... سرآنجام در سال 784 كه حكومت دمشق بدست (بیدمر) بود ایشان دستگیر و بزندان افتادند و پس از محاكمه صورى حكم به قبل اعلم فقهاى شیعه داده شد و در روز 5 شنبه 9 جمادى الاول 786 در سن 52 سالگى در قلعه دمشق شهر شام (مركز طرفداران بنى امیه ) پس از پوشیدن لباس شهادت ، او را به شهادت رساندند و سپس بدن او را بدار آویختند و سپس سنگسار نمودند و جسم بى جان وى را سوزاندند كه اثرى از وى باقى نماند ولى چه بسیار كوراندیش ...
بسم الله الرحمن الرحیم
جعفر بن حسن حلى در یكى از روزهاى 602 قمرى به دنیا آمد. كه بعدها لقب محقق گرفت در دوران تحصیل از اساتیدى نظیر پدرش - ابن زهره حلى ، تاج الدین حسن بن على دربى ، شیخ مفیدالدین محمد بن جهم حلى و... سودهاى بسیار برد تا بتواند شاگردان بزرگى چون علامه حلى ، ابن داوود حلى ، عبدالعزیز السرایا صفى الدین حلى ، سید غیاث الدین عبدالكریم ، معروف به ((ابن طاووس ))، سید جلال الدین محمد بن على بن طاووس و ابن زكریا نجیب الدین ، معروف به ((ابن سعید هذلى حلى )) را تربیت نماید. آثار محقق حلى كه یك ستاره تابناك در آسمان علم و معرفت است كه مهمترین آنها عبارتند از: 1 - شرائع الاسلام در فقه استدلال 2 - المختصر المنافع فى فقه الامامیه 3 - المعتبر فى شرح مختصر المنافع 4 - المعارج فى اصول الفقه 5 - نهج الوصول الى معرفة علم الاصول 6 - تلخیص الفهرست محقق از گروه فقیهان شاعرى است كه اشعار وى حاوى نكات اخلاقى و عرفانى و حكمت آمیز است و اغلب بصورت مشاعره و مكاتبه و خطاب به پدر و دوستانش مى باشد. سرانجام محقق در 13 جمادى الآخر روز پنج شنبه سال 676 قمرى در شهر حله دار فانى را وداع گفت كه سبب مرگ ایشان سقوط از پشت بام خانه اش نوشته اند.
