کد سوال : 40014
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : علت ترس از مرگ چيست؟
پاسخ : همترين علت ترس از مرگ چند چيز استكه دو علت آن عبارتنداز: 1- تعلق داشتن به دنيا كسى كه خود را وابسته به دنيا مىبيند و خود را دل سپرده و دلباخته دنيا مىداند هرگز حاضر نيست ازاسباب تعلق تعلقات خود دل بردارد و چون مرگ را روز جدايى از تعلقات مىداند به شدت از آن مىترسد كه اين ترس به اعتبار سببش يعنى دلبستگىبه تعلقات بسيار مذموم مىباشد. 2- عقاب و عذاب بعد از مرگ گاهى انساندل را به دنيا نبسته است ولى از مرگ هم مىترسد چون بر اثر گناه خود را از عذاب الهى و خشم او ايمن نمىدارد اين ترس بسيار ممدوح است زيراهميشه انسان را به ياد مرگ مىاندازد و ياد مرگ هم آثار بسيار مفيدى براى روح دارد. حضرت على(ع) مىفرمايند: من صور الموت بين عينيه هان امرالدنيا عليه؛ هركس مرگ را بين دو چشمش تصور كند امر دنيا بر او سبك مىگردد و دنيا را به هيچ مىانگارد» (الغرر والدرر باب الموت به بقل ازسرالاسرأ على سعادت ج 2 ص 160 روايت 11) فقط يك شرط مهم دارد و آن اين است كه ترس نبايد آن قدر بر وجود انسان غلبه كند كه او را از رحمتخداوند تعالى مأيوس سازد؛ زيرا گناه هر چند بزرگ باشد رحمت خدا بزرگترو وسيعتر است اين ترس بايد در حدى باشد كه به تقواى انسان بيفزايد واو را از گناهان بپرهيزاند. آباد ساختن آخرت با عمال صالح و استغفار در پيشگاهخداوند براى راه از بين بردن ترس از مرگ است.
کد سوال : 40015
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : آيا ولى فقيه مىتواند مرتكب گناه شود؟
پاسخ : از جمله شرائط ولى فقيه عدالت است ولى از آنجا كه انسان معصوم نيست و در معرض اشتباه و خطا هست و ممكن است گناه صغيره از عادل سر بزند ولى بلافاصله پس از توجه بايد توبه كند و اصرار بر گناه صغيره، كبيره است و عادل كسى است كه گناه كبيره مرتكب نمىشود و اصرار بر صغيره هم ندارد. هر انسانى غير از پيامبران و امامان(ع) - كه از مقام عصمت برخوردارند - ممكن است مرتكب گناه كبيره شوند. اما آيا ولى فقيه هم مىتواند گناه كند؟ يكى از شرايط ولى فقيه عدالت است. كسى كه عادل است مرتكب گناه كبيره نمىشود و نسبت به انجام گناه صغيره نيز اصرار ندارد. در عين حال هر انسان عادلى ولو ولىفقيه احتمال اينكه مرتكب گناه خصوصاً گناه صغيره باشد هست. اما اولاً عمدى نيست ثانياً تا متوجه شود نسبت به تدارك آن اقدام مىكند و استغفار مىنمايد. اما آيا امام خمينى(ره) گناه كرده است يا خير؟ پاسخ همان است كه گفته شد. احتمال ارتكاب گناه براى هر انسانى غير از معصوم هست. اما به طور قطع امام و كسانيكه به آن مقام از علم و عرفان نائل مىشوند حتماً علاوه بر گذران مراحل علمى از مراتب عملى نيز برخوردار بودهاند. اين ممكن نيست مگر با مبارزه با نفس بندگى و انجام واجبات و مستحبات و ترك محرمات و گناهان و حتى مكروهات. پس هر چند احتمال دارد كه امام(ره) و امثال ايشان هم مرتكب گناه شده باشند؛ اما اولاً گناه كبيره نيست ثانياً در گناه صغيره هم عمدى و با توجه و اصرار نيست. در عين حال نه تنها امام بلكه هر كسى در آن مقام و موقعيت با اينكه احتمال انجام گناه دارد ولى مرتكب گناه نمىشود.
کد سوال : 40016
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : موسيقى كه از راديو و تلويزيون جمهورى اسلامى پخش مىشود، چه حكمى دارد؟آيا اين گفته كه حضرت امام(قدس سره) موسيقى را بطور مطلق حلال اعلام كردهاند، صحيح است؟
پاسخ : نسبت حلال دانستن موسيقى به طور مطلق به حضرت امام خمينى(قدسسره) كذب و افتراء است. امام(قدسسره) معتقد به حرمت موسيقى مطرب و لهوى مناسب با مجالس لهو و معصيت بودند و نظر ما هم همين است ولى اختلاف در ديدگاهها از تشخيص موضوع نشاءت مىگيرد زيرا تشخيص موضوع موكول به نظر خود مكلف است. گاهى نظر نوازنده با نظر شنونده تفاوت پيدا مىكند كه در اين صورت موسيقى كه به تشخيص مكلف لهو و مناسب با مجالس گناه است بر او گوش دادن به آن حرام مىباشد و اما صداهاى مشكوك محكوم به حليت هستند و پخش از راديو و تلويزيون به تنهايى دليل شرعى بر مباح و حلال بودن آنها محسوب نمىشود. (اجوبهالاستفتاءات ج2 ص 23-22 تهران: انتشارات بينالمللىالهدى چاول1380)
کد سوال : 40017
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : آيا مىتوان براى پيشرفتهاى درسى و معنوى آقاى دكتر چمران را الگوى خودقرار داد؟
پاسخ : اين كه امثال شهيد چمران را الگوى خود قرار دادهايد، بسيار خوب است ولى بايد بدانيد آن شهيد والا مقام و هر انسان رهيافته ديگرى، در پرتو اراده قوى، پشتكار زياد و صبر و مقاومت در برابر مشكلات و به طور تدريجى به كمالات علمى و معنوى رسيدهاند نه اين كه يك شبه و به طور دفعى به اوج قله كمال رسيده باشند، بنابراين جهت رسيدن به چنين كمالاتى لازم است شناخت كافى از چگونگى پيمودن اين راه پر پيچ و خم را به دست آورد و با استمداد از خداوند متعال و توكل بر ذات بىنهايت او و الگوگيرى از چنين شخصيتهاى موفقى راه را آغاز نمود. انشاءاللَّه خداوند نيز كمك و يارى مىكند. قرآن مجيد مىفرمايد: وَ اَلَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا؛ كسى كه در راه خداوند گام بردارد، راههاى هدايت و روشنگرى را بروى او باز مىگشاييم، (عنكبوت، آيه 69). لازم به ذكر است كه هر چند الگوگيرى از چنين افرادى خوب و مفيد است ولى نبايد انتظار داشته باشيد كه دقيقاً مثل آنها شويد، زيرا انسانها با همديگر متفاوتاند و از نقاط ضعف و قوت متفاوتى برخوردارند. شرايط و امكانات يكسانى ندارند. هر انسانى از ذوق و سليقه خاصى برخوردار است. پس صرف اين كه با فردى هم رشته هستيد نمىتوانيد نتيجهگيرى كنيد كه در تمام اوصاف و درجات علمى و معنوى بايد يا مىتوان مثل او بود. بلكه بايد به توانمندىهاى خودتان توجه كنيد و تا آنجا كه امكانات و شرايط گوناگون محيطى و خانوادگى و تحصيلى و... اجازه مىدهد با ارادهاى جدى و پشتكار زياد و توكل بر خداوند متعال در پى رسيدن به اهداف و آرمانهاى دستيافتنى براى خود باشيد.
کد سوال : 40018
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : گناه فرزندى كه از راه نامشروع متولد شده چيست و چرا بايد او شقى وبدبخت شود؟
پاسخ : زنازاده نيز مانند ديگران داراى اراده و قدرت انتخاب و نيز داراى عقل و هوش و فطرت الهى است؛ ولى در عين حال، گناه گرايى در او بيشتر مىباشد. اكنون اگر او برخلاف سائقه شديد غريزى، به حكم عقل، شرع و فطرت تن نهاد، پاداشى افزونتر از ديگران دارد؛ زيرا مبارزه جدىترى با نفس كرده است. در نتيجه مىتوان گفت كه اولاً او نيز مسلوب الاراده در برابر گناه نيست و ثانياً اگر كار نيك و ترك گناه كند، نزد خدا مأجور است و از آتش دور خواهد بود. ليكن به طور متوسط درصد نيك سيرتان آنها كمتر است و نزديكى آنها به آتش دوزخ بيشتر. از اين رو پيامبر(ص) هشدار دادهاند تا ديگران به وقت رفتار جنسى، خود را تحت كنترل و انضباط شرعى درآورند.
کد سوال : 40019
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : پوشش و حجاب در محيط خانواده چگونه بايد باشد؟
پاسخ : خاطر نشان مىسازد كه محيط خانواده، محيط پرورش است و پرورش فضايى سالم و پاك را مىطلبد، البته توجه داريد كه پرورش تنها به پرورش تواناييهاى ذهنى و جسمى محدود نمىشود بلكه پرورش اجتماعى، اخلاقى و آداب و معنويت نيز در محيط خانواده فراهم مىگردد. روشن است كه تكيه و عمل به معيارهاى الزامى دينى و تكاليف شرعى كه محدود به اعمال خاصى هستند، تنها پرورش دينى و مذهبى را فراهم مىسازد. اخلاق دينى و آداب خانوادگى و اجتماعى غير از تكاليف دينى است و معيار در اخلاق و ادب صرف حلال و حرام شرعى نيست. ازاينرو شايد از نظر شرعى با رعايت پوشش معين شده مرتكب عمل حرام نشويم، ولى نمىتوان گفت كه از اين راه مىتوان به كمال نهايى رسيد و از نظر اخلاقى نيز هرگز مرتكب عمل ناپسندى نشدهايم. چه بسيار كارهايى كه از نظر فقهى شايد حرام نباشند ولى از نظر اخلاق دينى و آداب خانوادگى و اجتماعى صددرصد مردود و ناپسند تلقى مىگردند. بنابراين در خصوص پوشش صحيح تنها بكارگيرى و رعايت معيارهاى تكليفى و فقهى (حلال و حرام) اوليه كافى نيست، لذا اگر عملى و يا پوششى موجب گمراهى و ترتب مفسدهاى باشد از نظر شرعى و تكليفى نيز حرام مىباشد. خواهر عزيزم خود مىدانيد كه اگر كسى به شخصى به قصد شهوت نگاه كند، هر چند آن فرد پوشش داشته باشد و محرم نيز باشد، اين نگاه حرام است (به استثناء زن و شوهر). حال اگر شما با اين شكل از پوشش زمينه نگاه شهوتآلود را براى كسى، حتى اهل خانواده خود، فراهم سازيد. بعيد نيست كه مرتكب حرام شده باشيد. خواهر محترمه! آيا از نظر شرعى جايز است زنان با لباس چسبان در حالى كه تمام بدن آنها پوشيده است در جامعه ظاهر شوند؟ به يقين مىگوييد خير، در حالى كه آنها پوشش دارند و هيچ جاى بدن آنها پيدا نيست. چون پوشش بايد هدف خود را تأمين كند يعنى هدف و منظور از پوشش ايجاد فضاى پاك و سالم معنوى مىباشد و زمينه آلودگى را فراهم نكند. حال اگر پوشش بهگونهاى باشد كه زمينهساز گناه است آيا مىتوان گفت چون پوشيده است پس حرام نيست و گناه نكرده است؟ بىترديد خود تصديق مىفرماييد كه تنها پوشش كفايت نمىكند. افزون بر اين از نظر احساس علمى و كمالطلبى، توجه شما را به اين نكته جلب مىكنم كه: رسيدن به كمال و تحصيل فضايل اخلاقى با اكتفا كردن به حلال و حرام هرگز بدست نمىآيد، مهمتر آنكه چه بسا اين گونه اعمال و پوششها، چون خود زمينهساز آلودگى را فراهم مىنمايد، حرام و گناه است و در برخى موارد پيامدهاى غيرقابل جبرانى را به همراه داشته باشد. لذا توصيه مىشود خود را به مرز حلال و حرام محدود نكنيد بلكه براى مصونيّت خود و ديگران از لغزشگاهها و وسوسههاى شيطانى از امورى كه احتمال لغزش دارد، بپرهيزيد. خواهر عزيزم! خوب است به اين نكته نيز توجه داشته باشيد كه شايد بيان مادر شما و يا شيوه برخورد وى مورد پسند شما نباشد ولى تجارب او را نبايد ناديده گرفت و خود را از آن محروم ساخت. شايد شكل و نحوه گفتار او مورد پسند شما نباشد، اما حقيقت و محتواى آن سخنان توصيههايى است كه از تجارب وى بر مىجوشد و در صدد است تا وجود پربها و ثمين دختر خود را مصون بدارد. مردها گرگ نيستند، بلكه خانمها «خانم» هستند. هر دستى نبايد جرأت لمس جواهر را به خود دهد، بلكه بايد با حساسيت و ظرافت شيوهاى خاص كه برازنده آن گوهر ارزنده است با او برخورد كرد و او خود بايد اين ارزش را پاس دارد. در پايان اين بخش شما را به رعايت اعتدال در پوشش كه آسيبى به تكاليف شرعى و حدود اخلاقى وارد نسازد، توصيه مىكنم تا فضاى خانواده براى همه اعضاى آن محيط پرورش سالم باشد و حتى به صورت ناخودآگاه آنها را از پرورش صحيح محروم سازد. البته جهت حسن بهرهمندى و استفاده از ارزشهاى اخلاقى كه هدف بعثت نبى مكرم اسلام است شما را به مطالعه كتب «قلب سليم» و «ايمان» نوشته شهيد دستغيب دعوت مىكنم.
کد سوال : 40020
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : وقتى صلوات اثر گناهان را از بين مىبرد خود صلوات از بين مىرود يا خير؟
پاسخ : با توجه به آيات وارده درباره كارهاى خوب و اعمال حسنه مانند نساء 40، انعام 160 و نمل 89 كه مىفرمايد كارهاى خوب چند برابر مىگردد. و روايات وارده درباره صلوات بر پيامبر(ص) و آل پيامبر(ع) مانند: الصلاة علىّ نور على الصراط ؛ صلوات بر من نور بر روى صراط است. و اثقل ما يوضع فى الميزان يوم القيامة الصلاة على محمد و على اهل بيته ؛ سنگينترين چيزى كه در ميزان روز قيامت قرار مىدهند صلوات بر محمد و بر اهل بيت او است، (ترجمه ميزانالحكمة، ج 7، 3164). مىتوان دريافت كه صلوات بر پيامبر گرامى اسلام و اهل بيت طاهرين او پس از برطرف نمودن آثار گناهان، باقى مىماند.
کد سوال : 40021
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : منظور از علم لاينفع كه در دعاى استغفار از آن به خدا پناه مىبريم، چيست؟
پاسخ : برخى از دانستهها نه براى دين انسان فايدهاى دارد و نه براى دنياى او. بنابراين شخص خردمند در علمآموزى بايد اولويتهايى را مشخص كند تا بتواند از عمر خود بهره كامل را ببرد و فرصتها را بدون استفاده از دست ندهد. درياى علم بىنهايت است و همه آنها نيز براى انسان مفيد نيست. پس بايستى با تيزبينى، علم مفيد را از غير آن باز شناخت و به دنبال مفيد آن حركت كرد. از سوى ديگر گاه بنا به دلايلى آدمى از علم خود نمىتواند بهره ببرد يا بدين صورت كه ممكن است كسى كوه علم باشد ولى نه خود بهرهاى از آن مىبرد و نه به ديگران بهرهاى مىرساند. اين نيز از مصاديق «علم لاينفع» است.
کد سوال : 40022
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : هتك حرمت نسبت به حرم ائمه اطهار(ع) چه حكمى دارد و مجازات آن چيست؟
پاسخ : هتك اين اماكن مقدسه حرمت شرعى دارد و با توجه به مراتب و انواع مختلف هتك قهرا مجازاتها هم تفاوت پيداخواهد كرد. تعيين نوع مجازات به عهده حاكم شرع است.
کد سوال : 40023
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : با اينكه انسان بسيار گناهكارى هستم اما دوست دارم بميرم وخدا را ملاقاتكنم و در جوار او باشم آيا اين گناه است؟
پاسخ : اميدوارى به خدا، اگر در حدّ غرور نباشد صفت بسيار نيكويى است و بايد توجه داشت كه دوستى و محبت خدا علامت و نشانههايى دارد از جمله اينكه: 1- در قلب خود خدا، افراد باتقوا و كارهاى خوب را دوست داشته و از كارهاى زشت گريزان باشيد. 2- در همه كارها، رضايت خدا را در نظر داشته باشيد. 3- در انجام دستورات و فرمانهاى الهى، سعى و كوشش كنيد و اگر در بعضى موارد مرتكب گناه و خطايى شديد، فوراً استغفار و توبه نماييد. آمادگى براى مرگ، صفت بسيار پسنديدهاى است، ولى بايد توجه داشت كه انسان مؤمن، هيچ گاه در زندگى دچار يأس و سرخوردگى نمىشود؛ زيرا در جهانبينى توحيدى، انسان براى رسيدن به كمال و سعادت ابدى آفريده شده است، و اين جز در تقرب به خدا امكان پذير نيست. راه رسيدن به اين هدف مهم از طريق امتحان و آزمايشهاى الهى است، لذا خداوند در قرآن يكى از اهداف آفرينش انسان را، آزمايش و ابتلا ذكر مىكند. پس هر چه در اين جهان مىگذرد - از خوشى و ناخوشىها، نعمت و آسايس و بلا و سختىها - همه آزمايشهاى الهى است و اگر انسان با ديده مثبت به اين گونه امور بنگرد، او را آبديده و ايمان را راسخ مىكند.