تبیان، دستیار زندگی

پاسخ : اسـلام براى پياده كردن بسيارى از احكام خود , از روش تدريجى استفاده كرده مثلاهمين مساله تـحـريم مشروبات الكلى را در چند مرحله پياده نموده است نخست آن را درسوره نحل آيه 26 به عنوان يك نوشيدنى نامطلوب معرفى نموده و سپس در صورتى كه مستى آن در حال نماز باشد در آيـه مـزبور جلوگيرى كرده و بعد منافع و مضار آن رابا هم مقايسه نموده و غلبه زيانهاى آن ( در سـوره بقره آيه 219 ) بيان شده است ودر مرحله آخر نهى قاطع و صريح از آن ( در سوره مائده آيه 90 ) نموده است .

پاسخ : لـقاى پروردگار در قيامت , نه يك ملاقات حسى است كه يك لقاى روحانى و يكنوع شهودباطنى اسـت , چـرا كه در آنجا پرده هاى ضخيم عالم ماده از مقابل چشم جان انسان كنار مى رود و حالت شهود به انسان دست مى دهد .

پاسخ : اولا ; آيه مى گويد كه مردم عيسى (ع ) و مادرش را اله قرار دادند . نه آنكه آنان قابل به الوهيت مريم عليهاالسلام بودند . روشن است كه ميان اين دو مطلب تفاوت بسيار است . ثـانـيـا ; تاريخ مسيحيت گواه آن است كه تا پيش از پيدايش مذهب پروتستان حضرت مريم مورد عبادت قرار مى گرفته است .

پاسخ : درسـت اسـت كـه مسيحيان مريم را خدا نمى دانستند ولى در عين حال در برابر او ومجسمه اش مراسم عبادت را انجام مى داده اند همانگونه كه بت پرستان بت را خدانمى دانستند ولى شريك خدا در عـبـادت تـصور مى كردند و به عبارت روشنتر : فرق است ميان اللّه به معنى خدا و اله به معنى مـعبود , مسيحيان مريم را اله يعنى معبودمى دانستند نه خدا اگرچه كلمه اله و معبود را بر مريم اطلاق نمى كنند بلكه او راتنها مادر خداوند مى دانند ولى عملا مراسم نيايش و پرستش را در برابر او دارنـد خـواه ايـن نـام را بر اوبگذارند يا نه پاسخ ديگر اينكه در عصر نزول قرآن الوهيت مريم در ميان مسيحيان رايج بود .

پاسخ : امـروزه ثـابت شده كه زنبوران عسل تمدن و زندگى اجتماعى شگفت انگيزى دارند كه ازجهات زيادى بر تمدن انسان و زندگى اجتماعى او پيشى گرفته است قرآن به طرز اعجازآميزى با كلمه وحـى بـه ايـن موضوع اشاره كرده است تا اين واقعيت را روشن سازد كه زندگى زنبوران عسل را هـرگز نبايد با انعام و چهارپايان و مانند آنها مقايسه كردو شايد همين انگيزه اى شود كه به درون جهان اسرار آميز اين حشره گام بگذاريم وبه عظمت و قدرت آفريدگارش آشنا شويم .

پاسخ : در عـالـم آخـرت دادگـاه عـدل تـشـكيل مى شود و اعمال همه بندگان حاضر مى گردد . (1) ونـامـه هـاى اعـمال توزيع مى شود . (2) و انتساب هر كارى به فاعل آن چنان آشكار است كه ديگر نـيـازى نـيـسـت كـه از كـسـى بپرسند چه كرده اى ؟ (3) در اين دادگاه فرشتگان وپيامبران و برگزيده گان خدا به عنوان شهود حضور دارند . (4) و حتى دست و پا وپوست بدن گواهى مى دهد . (5) و حساب همه مردم به دقت رسيدگى و با ميزان الهى سنجيده مى شود . (6) و بر اساس عدل و قسط درباره ايشان داورى مى گردد . (7) و هـركـسـى نـتـيـجـه سـعـى و كوشش خود را مى يابد . (8) و به نيكوكاران ده برابر پاداش داده مى شود ولى بدكاران فقط كيفر اعمالشان را خواهند ديد نه بيشتر . (9) هـيـچ كـس بـارديـگـرى را نمى كشد (10) اما كسانى كه ديگران را گمراه كرده اند علاوه بر گناهان خودشان معادل گناهان گمراه شدگان را نيز به دوش مى كشند . (11) عوض و بدلى درقيامت از كسى پذيرفته نمى شود . (12) و شفاعت كسى مقبول نمى گردد مگر شفاعت كسانى كه از طرف خداى متعال ماذون باشند و بر اساس معيارهاى مرضى خدا شفاعت كنند . (13)به آيات مربوطه توجه فرمائيد :1 - (آل عمران / 30 )2 - ( اسراء / 13 و 14 )3 - ( الرحمن / 39 )4 - ( آل عمران / 140 )5 - ( نور / 24 )5 - ( فصلت / 21 - 20 )6 - ( الـقـارعه / 5 )6 - ( اعراف / 9 و 8 )7 - ( يونس / 54 )7 - ( يونس / 93 )8 - ( نجم / 41 - 40 )8 - ( انـعـام / 164 )8 - ( بقره / 281 )9 - ( انعام / 60 )10 - ( انعام / 164 )11 - ( نحل / 25 )12 - ( بـقـره / 48 )13 - ( بقره / 255 )13 - ( انبياء / 28 )اين است نمودارى از محكمه عدل الهى در روز رستاخيز كه ايمان و يقين به چنين روزى , بازدارنده انسان از ظلم به ديگران است .

پاسخ : مـفـهـوم آزمايش و امتحان در مورد خداوند با آزمايش هاى ما بسيار متفاوت است آزمايش هاى ما براى شناخت بيشتر و رفع ابهام و جهل است اما آزمايش الهى در واقع همان پرورش و تربيت است خـداوند بندگان را مى آزمايد تا آنچه در درون دارند درعمل آشكار كنند , استعدادها را از قوه به فعل برسانند و مستحق پاداش و كيفر اوگردند .

پاسخ : نخستين و مهمترين راه صبر و پايدارى است و در قرآن بشارت پيروزى در اين راه راتنها به صابران و افراد با استقامت داده است دوم : توجه به گذرا بودن حوادث اين جهان و سختيها و مشكلاتش و ايـنـكـه ايـن جـهان گذرگاهى بيش نيست عامل ديگرى براى پيروزى محسوب مى شود , سوم : اسـتمداد از نيروى ايمان و الطاف الهى , چهارم :توجه به تاريخ پيشينيان و بررسى موضع آنان در بـرابـر آزمـايـشهاى الهى , پنجم :توجه به اين حقيقت كه همه اين حوادث در پيشگاه خداوند رخ مى دهد و او از همه چيزآگاه است .

پاسخ : خير ; زيرا عدل بمعناى برابرى نيست بلكه بمعناى عمل حكيمانه و يا رعايت حق ديگران است و آن با برابرى صرف , سازگار نيست . مـثـلا معلم عادل كسى نيست كه ,همه شاگردان را خواه كوشا و خواه تنبل , بطور يكسان مورد تشويق و توبيخ قراردهد و قاضى عادل كسى نيست كه مال مورد نزاع را بطور مساوى بين طرفين دعـوى تـقـسيم كند بلكه معلم عادل كسى است كه هر كدام از شاگردان را باندازه استحقاقشان ستايش يا نكوهش كند و قاضى عادل كسى است كه مال مورد نزاع را به صاحبش بدهد .

پاسخ : مـقـتضاى حكمت و عدل الهى اين نيست كه همه مخلوقات را يكسان بيافريند و مثلا به انسان هم شـاخ و يـال و بـال و000 بـدهـد بـلكه مقتضاى حكمت آفريدگار , اين است كه جهان را بگونه اى بيافريند كه بيشترين خير و كمال بر آن مترتب گردد و موجودات مختلف را كه اجزاء همبسته آن را تـشكيل مى دهند , بگونه اى بيافريند كه متناسب باآن هدف نهايى باشد و نيز مقتضاى حكمت و عدل الهى اين است كه هر انسانى راباندازه استعدادش مورد تكليف قرار دهد كه لا يكلف اللّه نفسا الا وسعها ( بقره /286 ) ترجمه : خداوند هيچ كس را جز به اندازه تواناييش تكليف نمى كند . و سپس با توجه به توانايى و تلاش اختيارى وى درباره او قضاوت كند و قضى بينهم بالقسط و هم لا يظلمون ( يونس / 54 ) ترجمه : و در ميان آنها به عدالت داورى شودو ستمى بر آنها نخواهد شد . و سـرانـجـام پـاداش يـا كـيفرى در خور كارهايش به او عطافرمايد فاليوم لا تظلم نفس شيئا و لا تجزون الا ما كنتم تعملون ( يس / 54 )ترجمه : امروز به هيچ كس ذره اى ستم نمى شود و جز آنچه را عمل مى كرديد جزا داده نمى شويد .