سلامت و بهداشت جامعه
محققان پیشبینی کردهاند که حشرات در آینده به عنوان مهمترین منبع غذایی انسان در بسیاری از کشورهای جهان مورد استفاده قرار میگیرند.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، به کارشناسان در جدیدترین تحقیقات خود دریافتند مواد مغذی و آهن موجود در بدن برخی حشرات حتی از گوشت قرمز هم بیشتر است و می تواند برای رفع مشکل کم خونی در انسان ها مورد استفاده قرار بگیرد.
بر اساس تحقیقات انجام شده از سوی انجمن شیمی ایالات متحده، حشرات و انواع کرم ها در آینده منبع تامین غذای بیش از 2 میلیارد انسان در سراسر جهان خواهند بود.
براساس تحقیقات پژوهشگران و تحلیلگران سازمان ملل متحد، بیش از هزار و 900 حشره خوراکی در سراسر جهان وجود دارد که می توانند توسط انسان ها به عنوان مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرند.
اکنون در دنیا خوراک حشرات در بسیاری از کشورهای دنیا در رژیم غذایی روزانه مردم قرار دارد که از جمله آن میتوان به خوراک مورچه در کشورهای برزیل و چین اشاره کرد.
از این گذشته، در کشور ژاپن حشراتی از قبیل زنجره، جیرجیرک خشک شده و شفیره کرم ابریشم جزو لذیذترین خوراکی های کشور به شمار میروند.
در کشور مکزیک نیز خوراک کرم سرخ شده و تخم مورچه جزو خوردنی های متداول است که در بسیاری از رستوران های توریست پذیر سرو می شوند.
کارشناسان همچنین در نتایجی شگفت آور دریافتند خوردن حشرات، آهن به مراتب بیشتری را در مقایسه با مصرف گوشت قرمز حیواناتی چون گاو و گوسفند وارد بدن میکند. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد در آینده میتوان از حشرات به عنوان دارو حتی برای درمان مشکل کمخونی استفاده کرد.
علاوه بر آهن، در حشرات انواع مواد مغذی و معدنی از جمله کلسیم، روی و مس نیز وجود دارد که برای سلامت انسان ها بسیار مفید است.
کمبود آهن در بدن انسان ها اثرات بسیار مخربی به جای میگذارد؛ به عنوان مثال ممکن است باعث ابتلا به انواع بیماری ها، ضعف سیستم ایمنی بدن، زایمان زودرس و تولد نوزادان نارس و عقب ماندگی جسمی و ذهنی، ریزش مو و پیری زودرس شود.
کارشناسان با توجه به افزایش جمعیت کره زمین و بالا رفتن امکانات بهداشتی که سبب افزایش طول عمر و امید به زندگی شده است، خوردن حشرات و قرار دادن آنها به عنوان یکی از اجزای هرم تغذیهای انسان ها را اجتنابناپذیر خواندهاند.
چهارشنبه 12/8/1395 - 15:15
سلامت و بهداشت جامعه
خیلی از افراد بر این باورند که در طول دوران سرماخوردگی مصرف ویتامین ث به درمان سریع بیماریشان کمک می کند امروزه خیلی از تحقیقات نشان داده است که این باور اشتباه بوده و مصرف ویتامین ث در طول سرماخوردگی چندان هم مفید نیست .
دکتر برلیانت بزرگمهر مسئول روابط عمومی انجمن تغذیه ایران و مشاوره تغذیه و رژیم درمانی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد: ویتامین ث جز ویتامین های مورد نیاز بدن است و نقش های بسیار مهمی در حفظ سلامت انسان برعهده دارد ، یکی از این نقش ها حفظ و مقاومت بدن را در برابر بیماری ها و عفونت هاست . مصرف کم ویتامین C می تواند باعث کم خونی، خونریزی لثه ها، کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونت ها، کاهش توانایی بدن در درمان زخم ها، موهای خشک و ترک خورده، التهاب لثه ها، خونریزی بینی، افزایش وزن بدلیل کاهش سوخت و ساز، پوست خشک و خشن، مفاصل دردناک و ورم کرده شود.
وی افزود : توصیه می شود افراد به میزان لازم این ویتامین را مصرف کنند لذا در کمبود این ویتامین لثه ها استحکامشان را از دست داده ، عفونت پذیر شل شده و خونریزی می کنند و اتصال دندان ها با لثه کم شده و در نتیجه با افزایش سن دندان ها نابود می شوند . لازم به ذکر است در استحکام استخوان ها نیز بی اثر نیست زیرا ویتامین C برای ساخت کلاژن که یکی از مهمترین اجزای بافت رگهای خون، تاندونها، رباطها وا ستخوانهاست حیاتی است.
نقش مهم دیگری که این ویتامین برعهده دارد این است که باعث ترشح «سرتونین» که عامل انتقال دهنده عصبی هستند یعنی پیام های عصبی را از یک سلول عصبی به یک سلول عصبی دیگر می رسانند بنابراین در حفظ آرامش و سلامت و عملکرد سیستم عصبی بسیار موثر است.
بزرگمهر اظهار کرد: 2 مشکل اساسی که این ویتامین دارد این است که فقط در منابع گیاهی موجود هستند و دیگر این که ویتامین ث یکی از حساس ترین و آسیب پذیر ترین ماده مغذی در طبیت است بنابراین شرایط مختلف و زیادی می تواند خاصیتش را از بین ببرد چرا که خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و در برابر اکسیژن هوا اکسید شده و در اثر حرارت بالا خاصیتش را از دست می دهد .
در ویتامین C آنزیمهایی وجود دارد که در تماس با هوا و فلز موجب اکسید شدن آن شده و ویتامین را از بین می برد. توصیه ما این است که مصرف و تهیه مواد حاوی ویتامین C مثل آب میوه ها بسیار کم باشد وا گر نمی توان در زمان تهیه از آن استفاده نمود باید لیوان پر از آب را با درپوش پلاستیکی محکم ببندند که کمتر در معرض تماس با اکسیژن یا هوا قرار گیرد. میوه هایی هم که به صورت کامل و درسته خشک می شوند حاوی ویتامین Cکمی هستند و آنهایی که برش داده شده اند بسیار کمتر.
این متخصص یادآور شد: ویتامین ث عمدتا در سبزیجاتی که برگ سبز دارند به مقدار قابل توجهی موجود است و در سایر سبزیجات مانند گوجه فرنگی ، فلفل دلمه ای ، فلفل فرنگی ، پیاز و سیب زمینی بسیار یافت می شود همچنین در میوه هایی چون پرتغال ،لیمو ترش ، لیمو شیرین ، نارنگی ، نارنج ، توت فرنگی و کیوی نیز به مقدار کافی وجود دارد .
نکته حائز اهمیتی که در این جا وجود دارد مصرف بلافاصله ویتامین ث است به عبارتی سبزیجات ، میوه ها و آبمیوه را تازه مصرف کنیم چرا که در طول 24 ساعتی که مواد غذایی در یخچال قرار دارند 48 در صد ویتامین ث خود را از دست می دهند . پختن غذاهای حاوی ویتامین c و یا نگهداری طولانی مدت آنها می تواند میزان ویتامین ث موجود در آنها را کاهش دهد. بهترین شکل مصرف منابع حاوی ویتامین c مصرف خام آنها است.
ویتامین ث می تواند سبب افزایش توان جذب آهن شود به خانم های باردار توصیه می شوند از قرص های جوشان کمتر استفاده کنند و ویتامین مورد نیاز بدنشان را با منابع گیاهی تامین نمایند.اما به افراد سیگاری و کودکان توصیه می شود در مصرف ویتامین ث چه بصورت قرص و یا منابع گیاهی غافل نشوند .
وی در رابطه با ارتباط مصرف ویتامین ث با سرما خوردگی متذکر شد : در این رابطه آزمایشات و تحقیقات زیادی انجام شده است اما پاسخ قطعی در این باب هنوز داده نشده ولی اکثر تحقیقات نشان داده است که مصرف ویتامین ث قبل از سرماخوردگی در پیشگیری و بهبود سریع سرماخوردگی موثر است و مصرف آن در طول سرما خوردگی ممک شایانی به بهبود سریع آن نمی کند بلکه فرد باید قبل از بیماری ویتامین به بدنش برساند .
عوارض و خطرات جدی بدلیل مصرف زیاد ویتامین ث بسیار نادر بوده چرا که بدن میزان زیاد ویتامین c را دفع کرده و آن را ذخیره نمی کند اما مصرف بیش از اندازه قرص های ویتامین ث باعث ناراحتی معده و اسهال، سوزش معده و حتی در بعضی موارد سنگ کلیه می شود.
بیتا نوروزی - خبرنگار جام جم آنلاین
چهارشنبه 12/8/1395 - 15:11
سلامت و بهداشت جامعه
درخت «شاتوت» یا «شاه توت» را که خواص بسیاری برای آن ذکر کردهاند، بومی ایران وترکیه میدانند. از شاتوت که برخی آن را «توت سیاه» هم نام نهادهاند، میتوان در شکلهای متفاوتی، به صورت خام، پخته، یا مربا، نوشیدنی و... بهره برد. در ادامه با برخی خواص آن، همچنین طرز تهیه شربت و نوشیدنی از آن آشنا میشوید.
شناسنامه
تیره: توت Moraceae
نام لاتین: Moras nigra L
نام انگلیسی: Black mulberry – Persian mulbery
دو نوع توت سیاه وجود دارد یکی درست مثل توت سفید بوده و تمام خواص و شکل و فرم آن را دارد و حتی مزهاش هم مانند توت سفید شیرین بوده تنها رنگش سیاه است. این توت و درختش در ایران نادر است. نوع دیگر که نه تنها در از لحاظ رنگ میوه با توت سفید شباهتی ندارد بلکه مزهاش هم با آن بکلی فرق داشته و در اغلب نقاط ایران بنام شاه توت معروف و در یزد توت سیاه و درهمدان توت شرابی نامیده میشود.
درخت شاتوت درختی است به ارتفاع ۴ تا ۱۰ که به حالت طبیعی به ارتفاع ۲۰ متر نیز میرسد. رنگ پوست آن قهوهای تا قهوهای سیر ولی شاخههایش تا اندازهای سبز روشن و با دانه دانههای فراوان روی پوست آن است.
جوانههایش نسبتاً قوی و کلفت (قویتر از جوانههای درخت توت سفید) و براق به شکل بیضی مخروطی و به رنگ قهوهای بنفش هستند.
طول برگهایش ۷ تا ۱۸ سانتی متر و عرض آن حدود ۸ سانتی متر است فرم آنها بیضی تا قلبی شکل با حاشیهای دندانه دار ونوک تیز و کوچک هستند. برگها در سطح بالایی سبز تیره رنگ بوده و تعدادی مونیز رویشان دیده میشوند. سطح پائینی آن سبز روشن با موهای زیادتری هستند طول دسته برگ حدود ۲ سانتی متر و کمی کلفت با موهایی نسبتاً زیادتر از برگ است از برگهای توت سیاه (شاه توت) در پرورش کرم ابریشم استفاده نمیکنند چون کرمها باخوردن مقدار زیاد آن بیمار شده اسهال میگیرند و تلف میشوند.
گل نر کوتاه و کلفت و به رنگ سبز تیره است گل ماده از گل نر هم کوتاهتر است.
گوشت میوهها از دیواره گلها بوجود میآیند که رنگ آنها قرمز تیره یا آبی سیاه میشود. تنها کمی قبل از افتادن از درخت قابل خوردن میشوند. چون تا کمی پیش از رسیدن مزه ترشی دارند که برای خوردن جالب نیستند. زمان گلدهی آن معمولاً اردیبهشت ماه است. میوههای شاه توت را خشک نمیکنند و تنها به صورت تازه مصرف میشوند.
درخت شاه توت اغلب پررشدتر و بلندتر از درخت توت سفید است و تا ارتفاع ۱۵۰۰ متر از سطح دریا و بیشتر هم میتواند بخوبی رشد کرده و میوه بدهد.
خواص
محققان انجمن تغذیه آمریکا، شاتوت را در مقایسه با ۴۰ نوع میوه تازه دیگر، به عنوان اولین میوه از نظر فعالیت آنتیاکسیدانی قرار دادهاند که دارای فیتوکمیکالهای قوی مانند آنتوسیانین است. آنتوسیانین رنگدانه ای است که رنگ سیاه شاتوت از آن ناشی میشود.
شاتوتها، گوشتی و خوشمزه هستند و دارای کالری پایینی بوده (در هر ۱۰۰ گرم، ۴۳ کالری) و سرشار از خواص سلامتی برای بدن هستند.
این نوع توت حاوی منبع خوبی از ویتامین C و آنتیاکسیدان بالایی است. مصرف غذاهای سرشار از ویتامین C مقاومت بدن را در برابر عوامل عفونت زا افزایش داده و التهاب را از بین برده و با رادیکالهای آزاد مضر برای بدن مبارزه می کنند. وجود انواع آنتی اکسیدان های گوناگون در شاتوت، «درجه ظرفیت جذب رادیکالهای آزاد» آن را که یک شاخص اندازه گیری تاثیر مواد غذایی در پیشگیری از سرطان است، به رقم ۵۳۵۰ در هر صد گرم رسانده است.
سایر آنتی اکسیدانها و فنولهای موجود در شاتوت شامل موارد زیر هستند: الاژیک اسید، روتین، گالیک اسید، هیدروکافئیک اسید، پی کوماریک اسید سینامیک و آنتی اکسیدانهای مشهور یعنی ویتامین های A و C.
شاتوتها حاوی مقدار مناسبی از ویتامین A و یتامین E هستند. شاهتوت به دلیل داشتن ویتامین A در شادابی و زیبایی پوست نقش بسزایی دارد.
شاتوتها منبع خوبی از آهن هستند که به ندرت در دیگر انواع توتها پیدا میشود.
این میوه همچنین سرشار از پتاسیم، منگنز و منیزیم است. پتاسیم بخش مهمی از سلول و مایعات بدن است که میزان ضربان قلب و فشار خون را کنترل میکند.
شاتوت دارای مقدار فراوانی ویتامین B کمپلکس از گروه ویتامین ها و نیز ویتامین K است. این نوع توت حاوی مقدار بسیار خوبی از ویتامین B۶، نیاسین، ریبوفلاوین و اسیدفولیک است. این ویتامینها دارای وظایف مشترکی بوده و به بدن در سوخت و ساز کربوهیدرات ها، پروتئینها و چربی ها کمک میکنند.
وجود این مواد مغذی و نقش همافزایی این مواد مغذی بر یکدیگر سبب شده است تا این میوه به عنوان منبعی خوب برای تامین نیاز روزانه به ریزمغذی های گوناگون مورد توجه قرار گیرد.
شاتوت از ساخته شدن کلسترول بد که به بیماری ها و حملات قلبی منجر میشود، جلوگیری می کند. علاوه بر این، شاتوت دارای ویتامین هایA، C و املاح روی، پتاسیم، آهن، کلسیم و منیزیم است.
محتوای متعادل تانن موجود در شاتوت به استحکام جداره رگها کمک کرده و از خون ریزیهای پوستی جلوگیری میکند
مصرف منظم این میوه فرآیند پیر شدن را کند می کند و به دلیل وجود خاصیت ضد باکتریایی آن، به بهبود شرایط اسهال ناشی از باکتریها کمک می کند.
مصرف عصاره شاتوت در افراد دچار واریس سبب کاهش نشت دیواره نازک رگ های خونی میشود. این عصاره دارای آنتی اکسیدان هایی به نام آنتوسیانیدین است. آنتوسیانیدین به بهبود بافت پیوندی آسیب دیده کمک میکند. مصرف میوه شاتوت نیز اثر مشابهی در رفع این مشکل دارد. غرغرهٔ آب شاتوت برای زخم ها و جوشهای دهان مفید است و ورم حلق، درد گلو و تورم لثه را التیام میبخشد.
اگر شاتوت را صبح ناشتا بخورید، ملین است. خاصیت ضدالتهابی از دیگر فواید این میوه است که میتواند برای درمان بیماری آرتریت روماتوئید (درد مفاصل) مفید باشد.
شاتوت از نظر طبیعت، سرد و خشک است و قابض. عطش را فرو می نشاند و اشتها را بیدار میکند. با توجه به وجود قند طبیعی فروکتوز در این میوه در صورت مصرف درست و به اندازه آن، برای افراد دیابتی نیز مفید بوده و حتی میتواند جایگزین مناسبی برای مصرف قند باشد.
بازکننده گرفتگی ها بوده و عوارض صفرا را از بین میبرد. همچنین برای تسکین زخم های رودهای مناسب است. عصاره آن به طور موثری از رشد سرطان سینه و دهانه رحم جلوگیری می کند و به علاوه موثرترین عامل در کاهش رشد سلول های سرطانی در سینه است.
خواص برگ
استفاده از جوشانده برگهای این میوه برای برطرف کردن حالت تهوع از قدیم معمول بوده و ریشه آن برای درمان اسهال خونی استفاده میشده است.
در برگ شاتوت مادهای ضد قند وجود دارد که می تواند مرض قند را درمان کرده و قند خون را کاهش دهد. به همین دلیل میتوان از آن در صورت وجود قند در ادرار و معالجه دیابت استفاده کرد.
آب دم کرده ریشه توت و شاتوت که با حدود ۴۰ گرم ریشه دم شده باشد برای دفع انگل کدو خصوصا اگر برگ شفتالو به آن اضافه کرده باشند، مفید است. خوردن دم کرده برگ آن نیز همین اثرات را دارد.
مزمزه آن برای درد دندان و کمپرس آن برای تحلیل ورمهای روده سودمند است.
گفته میشود با گنجاندن میوههایی مانند شاتوت در رژیم غذایی خود میتوان عملکرد مغز را بهبود بخشید و آن را تقویت کرد. محققان معتقدند فلاوونوئیدها از جمله آنتوسیانین و فلاوانول های موجود در این میوه و خانواده آن از طریق راه ویژه ای در هیپوکامپوس مغز می توانند پروتئینهای خاصی را فعال کرده و حافظه را تقویت کنند. هیپوکامپوس بخشی از مغز است که یادگیری و حافظه را کنترل میکند. از آن جا که تقویت حافظه درازمدت و کوتاهمدت در سطح ملکولی در نورونها کنترل میشود، خوردن این میوه میتواند ظرفیت حافظه را تا حد زیادی افزایش داده و منجر به تقویت آن شود.
چند توصیه
شاهتوت در معرض آلودگیهای مختلفی قرار دارد. این میوه در صورت تماس با فضله پرندگان بر روی درخت ممکن است با میکروب های سالمونلا، ایکولای و انواع ویروس ها و قارچها آلوده شود. مهم تر آنکه اگر یک میوه آلوده داخل ظرفی قرار گیرد، میتواند تمامی شاهتوتهای داخل ظرف را آلوده کند.
نکته دیگر سموم دفع آفات است که ممکن است در این محصول استفاده شود. این میوه به دلیل آنکه بدون پوست است و از آنجا که سم مستقیما وارد گوشت این میوه میشود، اگر فاصله زمانی استفاده از سم تا مصرف میوه رعایت نشود فرد با توجه به نوع سم مصرفی در معرض انواع بیماریهای کبدی و سرطانزا قرار میگیرد. بر این اساس بهتر است این میوه را پس از شستشو میل کنید. همچنین اگر شاتوت تازه را بسرعت فریز کنید، مواد مغذی آن بخوبی حفظ میشود.
چند خاصیت دیگر
شاتوت شامل ویتامینهای آ-A، ب۱-B۱، ب۲-B۲، ث-C و همچنین پروتیین، چربی، آهن، کلسیم، گلوکز، مواد قندی واملاح معدنی از جمله تانن است
۲- طیعتی سرد دارد و صفرا و گرمی را از بین میبرد
۳- میوهای مغذی و نیرو بخش است
۴- مصرف آن خون را تصفیه میکند
۵- میوۀ نرسیده آن اثر ضد اسهال (قابض) دارد
۶- اگر صبح ناشتا رسیده آن را بخورید ملیّن است ومانند مسهل عمل کرده و یبوست را از بین میبرد
۷- به علت دارا بودن ویتامینهای «آ-A» و «ث-C» در رفع خستگی ناشی از فعالیتهای فکری مفید است
۸- مصرف این میوه خوش طعم، بدن را ضد عفونی میکند
۹- غرغره کردن آب شاه توت نارس برای درمان برفک، آنژین، ورم دهان، درد گلو، آفت (جوشهای دهان) و التهاب مخاط دهان مفید است
۱۰- طعم ترش آن عطش را رفع میکند
۱۱- ضماد شاه توت به تنهایی و یا مخلوط با سرکه طبیعی میتواند ترکهای جلدی و ترک بین انگشتان و کف پا را از بین میبرد
۱۲- اگر شیره میوه کاملا نرسیده آن را هر روز به مقدار یک یا دو استکان بخورید، اسهالهای ساده و بعضاً اسهالهای خونی را درمان میکند
۱۳- اگر ۱۵ گرم پوست ریشۀ درخت شاه توت را در ۲۵۰ گرم آب بجوشانید و هر صبح ناشتا میل کنید برای دفع کرم و انگل روده مفید است
۱۴- برای درمان تبهای متناوب میتوانید جوشاندۀ ۴۰ تا ۸۰ گرم برگ درخت شاه توت در یک لیتر آب مصرف کنید
۱۵- جوشاندۀ برگ درخت شاه توت به مقدار ۶۰ گرم در یک لیتر آب درد دندان را هر قدر که شدید باشد، تسکین داده و آرام میکند؛ برای این منظور باید در چند نوبت جوشانده را به صورت گرم مدتی در دهان نگاه داشت سپس بیرون ریخت
۱۶- مرهم و ضماد ساییدۀ برگ درخت شاه توت با روغن زیتون جهت التیام زخمهای پوستی و سوختگی آتش مفید است
۱۷- ضماد برگ له شدۀ درخت آن برای درمان گزش حشرات مفید است
توجه:
- یادتان باشد شاه توت را با شکم پر نخورید، چون تولید گاز و نفخ میکند
- اگر شاه توت را روی غذایی مانند ماست بخورید تولید اسهال میکند
- بعد از خوردن شاه توت، غذا و خوراکیهای ترش میل نکنید
- یک خاصیت جالب شاتوت آن است که مالیدن برگ شاه توت روی پوست، رنگ حاصل از میوۀ آن را از بین میبرد
یک شربت خوشمزه با شاتوت
مواد لازم:
شاه توت تازه: ۵۰۰ گرم
شکر: ۱ لیوان
آب: نصف لیوان
طرز تهیه:
شاتوت را درون مخلوط کن بریزید و پس از مخلوط کردن، از صافی رد کنید. یک لیوان آب را با شکر مخلوط کرده، روی حرارت بگذارید تا چند جوش بزند. وقتی اندکی غلیظ شد شاتوت را اضافه کرده، مواد را هم بزنید تا بخوبی مخلوط شوند. حواستان باشد مواد زیاد نجوشد چون بدرنگ خواهد شد. در حین پخت، آن را مرتب هم بزنید و کف رویش را بگیرید. بگذارید شربت سرد شود و سپس آن را در شیشههای تمیز و خشک بریزید و در یخچال نگهداری کنید.
نوشیدنی خنک برای رفع گرمای تابستان
مواد لازم:
شاتوت: ۱ کیلوگرم
آب: ۱ لیوان
شکر: ۲ لیوان
طرز تهیه:
این شربت شاتوت به همراه آب سرد، نوشیدنی خنک و بسیار دلچسبی در روزهای گرم تابستان است. پس تا بیش از این گرمای تابستان اذیتتان نکرده دست به کار شوید:
آب و شکر را مخلوط کرده، روی حرارت بگذارید تا چند جوش بزند. شاتوت را در کیسه توری قرار دهید و کیسه را در آب شکر بگذارید. هر چند دقیقه با کفگیر چوبی کیسه را فشار دهید تا شیره شاتوت خارج شود. هر چند دقیقه شربت را با قاشق برداشته، از ارتفاع به داخل قابلمه سرازیر کنید تا غلظت آن را ببینید. وقتی غلظت مناسب یافت و نه خیلی سفت و نه خیلی شل بود و عصاره شاتوت به طور کامل وارد شربت شد، کیسه را از قابلمه یا ظرف خارج کنید و بگذارید سرد شود. بعد آن را در شیشههای تمیز و خشک بریزید و در یخچال نگهداری کنید. هر وقت مهمانی رسید یا خودتان هوس کردید، آن را درآورده، درون لیوان یا فنجانی چند قطعه یخ بیندازید و مقداری از شربت را در آن بریزید. بسته به این که غلیظ میخورید یا رقیق، مقداری آب هم میتوان به آن اضافه کرد. نوش جانتان.
چهارشنبه 12/8/1395 - 15:8
سلامت و بهداشت جامعه
اگر اعصابتان به هم ریخته یا از بیخوابی رنج میبرید و نمیتوانید
خوابی آرام و راحت داشته باشید، متخصصان تغذیه توصیه میکنند یکی دو ساعت قبل از
خواب نارنگی میل کنید.
کارشناسان تغذیه میگویند نارنگی به دلیل داشتن ویتامینهای ث، آ و ب مفرح قلب است و میتواند اعمال قلب را تنظیم کند. به گفته آنان، از آنجا که این میوه طبیعتی سرد دارد مسکن خوبی نیز برای سلسله اعصاب است.
این میوه ادرار آور خوبی است و از این رو میتواند سموم بدن را دفع کند. برخی پزشکان هم خوردن نارنگی را به بیمارانی که از سرگیجه رنج میبرند توصیه میکنند. نارنگی همچنین اثراتی بر بهبود تصلب شرائین، ورم جدار ورید و سیاه شدگی شریان، فلج ناقص و آنژین دارد. حاوی مقدار زیادی منیزیم است و از این طریق در فعالیت عضلانی، دستگاه گوارش و سیستم عصبی موثر است و به خاطر داشتن میزان فسفر و کلسیم بالا، یکی از میوههایی است که در تشکیل استخوان و اسکلت بدن موثر بوده، برای رفع بیاشتهایی و کاهش گرمای غریزی بدن نیز مفید است. فسفر و برخی ویتامینهای دیگر، باعث تقویت حافظه و هوش میشود.
چهارشنبه 12/8/1395 - 11:25
سلامت و بهداشت جامعه
فکر میکنید کارهای زیادی دارید که هنوز انجام نشده اما موعدش نزدیک
است؟ مسئلهای فکرتان را مشغول کرده؟ احساس خستگی و ضعف و بیحالی دامنتان را
فراگرفته؟ ناخنهایتان را میجوید؟ نگرانید؟ با اضطراب چطور کنار میآیید؟
رهایی از انواع استرس برای افراد پرمشغله مهم است. راهکارهای زیر باعث میشود انرژی بیشتری را احساس کرده و با موفقیت سطح استرس را کاهش دهید. در این حالت است که زمان اضافه خواهید آورد.
مسکنهای ضداسترس
اگر احساس میکنید زیر سلطه یک برنامه پر مشغله روزانه قرار گرفتهاید از استراتژی تسکین استرس و تمرینات تنفسی استفاده کنید. تنفس عمیق واکنشهایی را که در بدن منجر به بروز استرس میشود، خاموش میکند.
کاهش مصرف کافئین
خیلی از افراد در زمانهایی که احساس میکنند تحت فشار کاری زیادی قرار دارند، اقدام به نوشیدن یک فنجان قهوه، چای یا نوشابه میکنند با این تصور که سطح انرژیشان را بالا ببرند، ولی این شیوه نادرست است زیرا کافئین موجود در قهوه و برخی نوشابهها واکنشهای استرسزا را در بدن تشدید میکند. بنابراین لازم است راههای دیگری را برای کسب انرژی امتحان کنید.
خواب کافی
هنگامی که برنامه روزانهتان خیلی شلوغ است نخستین چیزی که سراغتان میآید خواب است. خواب فرد را بیحال و خسته میکند. درواقع بهتر است در طول شب یک خواب کافی و راحت داشته باشید.
ورزشهای سریع
اگر احساس بیحالی و خستگی میکنید یک تمرین ورزشی کوچک انرژیبخش خواهد بود. برخلاف برخی مردم که تصور میکنند انجام حرکات ورزشی نیازمند زمان است و باید حتماً در باشگاههای ورزشی انجام شود تنها چند حرکت ساده نرمشی، استرس را دور میکند.
تغییر نگرش
اضطراب، کارایی افراد را هنگام انجام کارها کاهش میدهد. بنابراین لازم است یاد بگیرید که به آن به عنوان یک چالش نگاه کنید نه به عنوان یک عامل تهدیدکننده. این مسأله میتواند به شما انرژی بیشتری برای مقابله با چالش بدهد.
روشهای طلایی
اگر زمان کافی برای مدیریت استرس ندارید، برخی از نابودکنندههای استرس را که به زمان اندکی نیاز دارند، امتحان کنید. مصرف ویتامینها و گوش دادن به موسیقی یک راهحل شگفتانگیز برای تسکین استرس است.
نه گفتن
افراد دلایل مختلفی برای روزهای شلوغ خود دارند، اما بسیاری از مردم هنگام انجام کارها نمیتوانند به خواستههای دیگران نه بگویند. لازم است با یک برنامهریزی بهتر به خواستههای دیگران که زمان زیادی را میگیرد، نه بگویید. یکی از شایعترین نگرانیها و شکایات مردم بویژه کارفرمایان این است که به اندازه کافی زمان برای انجام کارها ندارند. مدیریت زمان و مدیریت استرس دو موضوعی است که در کنار یکدیگر مورد بحث قرار میگیرند.
>> سلامت نیوز
چهارشنبه 12/8/1395 - 11:5
سلامت و بهداشت جامعه
ذهن انسان طوری نیست که بتواند با هرج و مرجهای فضای اطراف خود براحتی مقابله کند چون هر یک از حواس هر لحظه محرکی را از دنیای بیرون دریافت میکنند و همین روند، تمرکز انسان را براحتی مختل میکند.
متخصصان روانشناسی میگویند هر چند تقویت قدرت تمرکز کار نسبتا دشواری است اما غیرممکن نیست. توصیههای مفید و کارآمد برای کمک به افزایش قدرت تمرکز و کاهش آشفتگی ذهنی عبارتند از:
1 - محیط مناسبی را برای کار کردن انتخاب کنید
فضایی که در آنجا کار میکنید نقش مهمی در افزایش تمرکز دارد. فضاهای راحت و دلچسب تاثیر فوقالعاده در ایجاد تمرکز کامل دارند.
2 - افکار خود را کنترل کنید
کلید افزایش تمرکز این است که اجازه ندهید افکار خودآیند و بیربط به ذهنتان رسوخ کرده، آن را آشفته سازد. وقتی این افکار به ذهنتان خطور کردند به آنها توجه نکنید و برای تمرکز فعال روی کار اصلی خود بیشتر تلاش نمایید.
3 - یک برنامه زمانی مشخص و منطقی داشته باشید
زمانبندی مناسب برای انجام کارها باعث ایجاد تعادل بین وقت کار و تفریح میشود و به آرامش ذهنی کمک میکند. در این حالت قدرت ذهن برای مقابله با عوامل آشفتهکننده بیشتر میشود.
4 - هرگز منفی نباشید
هرگز نگویید که نمیتوانم تمرکز کنم. این اظهارات منفی تمرکز کردن را دشوارتر میسازد چون ذهن خود را روی عدم توانایی، متمرکز میکنید.
5 - چند کار را همزمان با هم انجام ندهید
در این وضعیت هرگز نمیتوانید روی یک کار متمرکز شوید. یک کار را تمام کنید و بعد سراغ کار بعدی بروید.
6 - صداهای اضافی را حذف کنید
صداهای اضافی در محیط کار تمرکز مناسب را تقریبا غیرممکن میکند و حذف آنها بسیار مهم است.
7 - رژیم غذایی مناسب و ورزش متعادل اثر زیادی در افزایش تمرکز دارد
کمبود ریزمغذیهای ضروری موجب خستگی و آشفتگی ذهنی میشود. خوردن مغز خشکبار، ویتامین E و میوهها برای بهبود تمرکز مفید است.
8 - وظیفه خود را خوب درک کنید
تردید داشتن درباره کاری که باید انجام دهید تمرکز کردن روی آن را دشوار میسازد.
9 - به احساس تعلل در کار کردن غلبه کنید
وظیفه خود را به تعویق نیندازید و تصمیم بگیرید که تا کار خود را طبق برنامه زمانی انجام ندادهاید، صندلی خود را ترک نکنید.
10 - زمانهای بازدهی و کارآیی بیشتر با مشخص کنید.
مواقعی را که بیشترین بازده کاری را در طول 24 ساعت شبانهروز دارید مشخص کنید. برای افراد مختلف این ساعات متفاوت است؛ پس ابتدا ساعت بیشترین بازده کاری مخصوص خود را پیدا کرده و سعی کنید کارهای سختتر را که جذابیت کمتری برایتان دارند در این ساعتها انجام دهید.
11 - مثبت باشید
وقتی نیاز به تمرکز دارید مدام به خود یادآوری کنید که بخوبی میتوانید تمرکز کنید. این تکرار لفظی واقعا توانایی تمرکز را در شما افزایش میدهد.
12 - وظایف را تقسیمبندی کنید
کارهایی که آغاز و پایان مشخصی ندارند تمرکز شما را مختل میکنند. اگر پروژه بزرگی را باید انجام دهید مسیر انجام آن را مشخص کنید و با تقسیمبندی مناسب کارها تمرکز خود را افزایش دهید.
13 - نقش تمرین را فراموش نکنید.
تمرینات بدنی افزایشدهنده تمرکز را انجام دهید چون ورزش کردن به طور معمول تمرکز از دست رفته را با بهبود هماهنگی بین ذهن و بدن، بازمیگرداند.
14 - مراقبه کنید
هر چند مراقبه درمان نیست اما میتواند تمرینی بسیار مفید و موثر برای تقویت حافظه و کنترل ذهن باشد که بتدریج قدرت تمرکز را بالا میبرد.
15 - آرام باشید
خود را به منظم بودن مقید کنید تا از زمانهای بیشتری استفاده موثر نمایید. با وظایف کوچکتر شروع کنید اما اگر در ابتدا براحتی قادر به تمرکز نبودید ناامید نشوید؛ به همان کار کوچک بچسبید تا کمکم آرامتر شده و تمرکزتان بیشتر شود.
16 - مغز خود را تعمیم دهید
اگر نمیتوانید بیش از چند ثانیه روی موضوعی متمرکز شوید، به محض آن که حواستان پرت شد، دوباره همان موضوع را در ذهن خود نگه دارید و به آن توجه کنید. با این تمرین ذهن را آموزش میدهید که بتواند برای مدت طولانیتری روی یک مطلب ثابت شود.
17 - مهلت انجام کار را مشخص کنید.
برای تقویت تمرکز، تعیین مهلتهای مشخص برای انجام کار، بسیار خوب است و کاربرد زیادی دارد.
18 - به اندازه کافی بخوابید.
خواب کافی و منظم از عوامل موثر در تقویت قدرت تمرکز است.
19 - استقامت کنید
اگر در ابتدای تمرینات احساس کردید پیشرفتی در تقویت تمرکز خود نکردهاید، هرگز ناامید نشوید و ادامه دهید. هر هفته با تمرینات کوچک شروع کنید و موفقیتهای کوچک را به یاد بسپارید.
20 - نیازهای خود را مدیریت کنید
قبل از آغاز هر کاری مطمئن شوید تمام کارها و وسایلی را که به آنها نیاز دارید مرتب و آماده کردهاید. این کار به کاهش حواس پرتی در حین کار کمک میکند.
>> ایسنا
چهارشنبه 12/8/1395 - 10:27
سلامت و بهداشت جامعه
موز گیاهی است علفی و مانند درختچه. برگهای آن بسیار بزرگ و پهن و گاهی تا 2 متر میرسد. گلهای آن مجتمع و به صورت سنبله است. میوه آن ابتدا سبز و بعد از رسیدن به رنگ زرد در میآید. موز از چهار هزار سال قبل در هندوستان کشت میشده است.
در سال 1482 پرتغالیها موز را در سواحل گینه پیدا کردند و به جزائر قناری بردند اما اکنون موز در تمام مناطق گرمسیر دنیا کشت میشود. موز را هنگامی که هنوز سبز است از درخت میچینند و به مناطق مختلف میفرستند و در آنجا بوسیله گرما دادن آن را میرسانند.
موز انواع مختلفی دارد. یک نوع آن بسیار درشت و نوعی از آن هم خیلی ریز است که مزه شیرینی دارد. در کشورهای استوایی معمولا موز را میپزند و همراه با برنج و لوبیا میخورند. در کشورهای آمریکای لاتین موز را ورقه ورقه کرده و در آفتاب خشک میکنند.
هنگامی که موز انتخاب می کنید باید پوست آن زرد و سفت و روی آن لکه های سیاه وجود داشته باشد. این لکهها نشانه رسیده بودن موز است . موز نارس به دلیل داشتن نشاسته زیاد هضمش سنگین است اما برای نگهداری در زمان بیشتر مناسبتر است.
ترکیبات شیمیایی
قندی که در موز وجود دارد بسرعت قابل جذب است.
در صد گرم موز مواد زیر موجود است:
انرژی: 100 کالری
آب: 70 گرم
پروتئین: 0,8 گرم
چربی: 0,2 گرم
قند: 6,5 گرم
کلسیم: 8 میلی گرم
فسفر: 25 میلی گرم
آهن: 0,7 میلی گرم
سدیم: 1 میلی گرم
پتاسیم: 370 میلی گرم
ویتامین آ: 190 واحد
ویتامین ب 1 : 1,05 میلی گرم
ویتامین ب 0 : 06/2 میلی گرم
ویتامین ث: 10 میلی گرم.
در موز چند ماده شیمیایی بسیار مهم مانند سروتونین، نوراپی نفرین، دوپامین و کاته چولامین وجود دارد.
خواص داروئی
موز از نظر طب قدیم ایران معتدل و تر است و خون را غلیظ میکند؛ انرژی زیادی دارد و چون نرم است غذای خوبی برای کودکان و اشخاص مسن به شمار میرود اما غیر از آن این مزایا را نیز دارد:
1 به دلیل داشتن پتاسیم زیاد ضد سرطان بوده و غذای خوبی برای ماهیچههاست.
2 موز ملین بوده و همچنین درمان خوبی برای اسهال و اسهال خونی است.
3 خونساز است. بنابراین اشخاص لاغر و کمخون حتما باید موز بخورند.
4 موز تقویت کننده معده و نیروی جنسی است.
5 برای درمان زخم معده و روده مفید است.
6 گرد موز داروی خوبی برای پائین آوردن کلسترول است.
7 شیره گلهای موز درمان کننده اسهال خونی است.
8 ضماد برگ درخت موز برای درمان و سوختگی مفید است.
9 ریشه موز دفع کننده کرم معده است.
10 موز نفاخ است و زیاد خوردن آن خصوصا در سردمزاجان تولید گاز معده میکند (برای رفع این عارضه باید پس از موز کمی نمک خورد).
11 اثر خوبی در تامین رشد و تعادل سیستم اعصاب دارد.
12 برای درمان ضعف بدن موز را با عسل بخورید.
13 به دلیل دارا بودن قند زیاد، برای مبتلایان به مرض قند مضر است و این افراد نباید در خوردن آن افراط کنند.
چهارشنبه 12/8/1395 - 9:47
سلامت و بهداشت جامعه
همزمان با بالا رفتن سن، رعایت برخی نکات تغذیهای برای افراد مسن و سالمند به منظور حفظ سلامت جسمی آنان در این مرحله از زندگی ضروری است. در این نوشتار ۶ ماده مغذی برای چنین افرادی معرفی شده است.
جام جم سرا: بر اساس مقاله منتشر شده در شبکه خبری فاکسنیوز، تمام افراد از سن ۵۰ سالگی به بعد به دلیل تغییرات ناشی از افزایش سن در بدنشان باید بیش از گذشته در مورد تنوع موادغذایی مصرفی و انواع ریزمغذیهای مورد نیاز بدنشان مطلع باشند. در این میان مصرف برخی از املاح و مواد مغذی برای این گروه سنی بیشتر توصیه میشود که مهمترین آنها به شرح زیر است:
ویتامین D
در سالهای اخیر مطالعات گستردهای برای بررسی اهمیت مصرف این ویتامین به ویژه برای افراد مسن انجام شده اما همچنان اکثریت زنان به میزان کافی از آن مصرف نمیکنند. نتایج یک مطالعه اخیر نشان میدهد افراد بزرگسالی که سطح ویتامین D خونشان در پایینترین میزان است، دو برابر بیشتر از سایر مردم در معرض مرگومیر زودرس به هر دلیلی هستند. همچنین این ماده مغذی مهم در افزایش ایمنی، بهبود عملکرد ماهیچهها و پیشگیری از آسیبدیدگیها نقش دارد.
کلسیم
پس از سن ۵۰ سالگی تراکم استخوانهای بدن با سرعت بیشتری کاهش مییابد به گونهای که از هر سه زن یک نفر شکستگی استخوان را تجربه میکند. بررسیها نشان میدهد پس از یائسگی زنان سه تا پنج درصد تراکم استخوانشان را سالانه از دست میدهند. کلسیم برای انقباض ماهیچهای ضروری است. علاوه بر این مصرف کلسیم برای عملکرد مناسب اعصاب و حفظ تعادل اسیدی بدن ضرورت دارد.
پروبیوتیکها
پروبیوتیکها به افزایش سطح ایمنی بدن، بهبود عملکرد سیستم گوارشی، سلامت پوست، کاهش کلسترول بد خون، مبارزه با بیماریهای لثه و کنترل وزن بدن کمک میکند.
اسیدهای چرب امگا-۳
این اسیدها نیز در حفظ سلامت مغز، بهبود قدرت بینایی و سلامت مو و پوست، بهبود گردش خون، کاهش درد ماهیچهای، کاهش بیماریهای قلبی، افسردگی و التهابها تاثیر مفید دارند.
منیزیم
مصرف این ماده معدنی در حفظ انرژی بدن و احساس شادابی موثر است. منیزیم به عملکرد طبیعی ماهیچهها و سیستم عصبی کمک میکند و موجب میشود ضربان قلب ریتم مناسبی داشته باشد. همچنین این ماده معدنی برای حفظ استخوانها، سیستم ایمنی و کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی و قلبی توصیه میشود. علاوه بر این مصرف منیزیم در تنظیم قندخون و فشارخون نقش موثر دارد.
فیبر
موادغذایی حاوی فیبر خوراکی به ثابت نگهداشتن قندخون و کاهش واکنش انسولین و همچنین کاهش میزان هضم و جذب موادغذایی کمک میکند و در نتیجه باعث میشود احساس گرسنگی به تاخیر بیافتد. به گفته پزشکان مصرف رژیم غذایی حاصل فیبر کافی، روشی مناسب برای کنترل وزن به حساب میآید. بررسیها نشان میدهد که به ازای هر گرم فیبر مصرفی، حدود هفت کالری در بدن سوزانده میشود.|ایسنا|
چهارشنبه 12/8/1395 - 9:44
سلامت و بهداشت جامعه
پارکینسون نوعی اختلال عصبی- عضلانی است که به سبب تحلیل سلولهای مغزی تولید کننده دوپامین (یک نوع انتقال دهنده پیام عصبی) بویژه در افراد سالمندی بروز میکند که پا به سنین 60 سالگی گذاشتهاند. اگر در خانه فرد سالمند مبتلا به پارکینسون دارید، توصیههای غذایی مطروحه در ادامه مطلب را بخوانید.
بعضی علایم پارکینسون عبارتند از لرزش دست و انگشتان، سفتی و انعطافناپذیری عضلات، اختلال در جویدن، بلع غذا و صحبت کردن، و اختلال در حرکت. به منظور جلوگیری از بروز چاقی یا لاغری در این بیماران، باید میزان انرژی تدارک دیده شده برای ایشان، متعادل و متناسب باشد.
توصیههای تغذیهای در بیماری پارکینسون
- برای جلوگیری از کمآبی و یبوست، این بیماران باید به میزان کافی آب و مایعات بنوشند.
- در صورت وجود مشکلات بلع، غذای این بیماران باید نرم و به شکل مایعات غلیظ یا پوره باشد.
- از آنجایی که بیشتر این بیماران، از داروی «لوودوپا» (Levodop) استفاده میکنند و موادغذایی پروتئینی سبب کاهش اثر این دارو میشود، ضروری است که مصرف غذاهای پروتئینی در طول روز محدود شود.
- بهتر است مصرف غذاهای پروتئینی بهطور عمده در وعدههای شام و پیش از خواب صورت گیرد.
- به سبب محدودیت مصرف غذاهای پروتئینی در برنامه غذایی این بیماران، باید از منابع پروتئینی با ارزش بیولوژیک بالا همچون لبنیات، تخم مرغ و گوشتها برای ایشان استفاده کرد.
- در صورت محدودیت مصرف شیر و جایگزینهای آن به کمتر از دو واحد در روز، مصرف مکمل کلسیم برای این بیماران ضروری خواهد بود.
- ویتامین B6 باید حتما به میزان توصیه شده مصرف شود، زیرا مصرف زیاد این ویتامین میتواند بر متابولیسم داروی «لوودوپا» اثر بگذارد. بعضی منابع غنی ویتامین B6 عبارتند از حبوباتی همچون نخود و لوبیا، بعضی انواع ماهی مانند ماهی آزاد و تن، سبوس و جوانه گندم.
- الکل و کافئین نیز بر متابولیسم داروی «لوودوپا» اثر میگذارند و باید به مقدار محدود مصرف شوند.
- مصرف ویتامینهای B12 (که گوشت از جمله منابع غنی آن است) و یا C (که در مرکبات و سبزیها به رنگ سبزتیره به مقدار زیاد یافت میشود) باید در این بیماران افزایش یابد.
- از آنجایی که برخی داروهای مورد استفاده این بیماران از جمله لوودوپا، بنزوتروپین و داروهای ضدافسردگی سبب بروز علایم گوارش همچون خشکی دهان، تهوع، استفراغ و یبوست میشوند، لازم است که آن داروها همراه با غذا و یا بلافاصله پس از صرف غذا مورد استفاده قرار گیرند.
>> پایگاه اطلاع رسانی پرستاری
چهارشنبه 12/8/1395 - 9:42
سلامت و بهداشت جامعه
متخصص داروسازی سنتی گفت: امروزه بحث تقلب در عرصه صنایع غذایی و داروهای شیمیایی نیز مطرح است، بنابراین باید به مردم اطلاع رسانی شود که عطاری ها تنها مجاز به فروش گیاهان دارویی هستند.
به گزارش جام جم آنلاین، دکتر آزاده رییس دانا در گفتگو با برنامه نیم نگاه شبکه رادیویی سلامت بیان داشت: در حال حاضر رشته طب سنتی به صورت آکادمیک در دانشگاه ها تدریس می شود و داروسازی سنتی مکمل این رشته به شمار می رود. وی با اشاره به این که داروسازی سنتی محل ساخت و عرضه این اقلام به شمار می آید، افزود: همکاری این دو رشته تحصیلی موجب می شود جایگاه شایسته طب سنتی در کشور به درستی تبیین شود. سرپرست اداره نظارت بر داروهای طبیعی و سنتی و مکمل معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی ایران در ادامه به بیان توضیحاتی در رابطه با تفاوت گیاهان دارویی و داروهای گیاهی پرداخت و متذکر شد: متاسفانه امروز همه خود را به مجاز به توصیه و حتی تجویز مصرف گیاهان دارویی می دانند. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر فروش داروهای سمی غیر دارویی در عطاری ها متذکر شد: عطاری ها مانند دیگر اصناف بایستی طبق ضوابط مشخصی اداره شوند. با توجه به این که فعالیت این صنف با سلامت مردم سروکار دارد، لازم است نظارت و جدیت بیشتری اعمال گردد. این مقام مسئول با انتقاد از عدم ساماندهی فعالیت عطاری ها یادآور شد: این مساله در دستور کار سازمان غذا و دارو قرار گرفته و ضوابطی برای آن تعریف شده است. رییس دانا خاطرنشان کرد: امروزه بحث تقلب در عرصه صنایع غذایی و داروهای شیمیایی نیز مطرح است، بنابراین باید به مردم اطلاع رسانی شود که عطاری ها تنها مجاز به فروش گیاهان دارویی هستند. این مقام مسئول در رابطه با فروش گیاهان سمی غیر دارویی در عطاری ها بیان داشت: از دیدگاه علمی، میزان سم گیاهان دارویی متفاوت است. به عنوان مثال هنزل گیاهی است که داروهای بسیاری برای بیماران دیابتی از آن تولید می شود، اما در شرایط خاصی می تواند سمی باشد. وی افزود: با توجه به این که ساماندهی عطاری ها تاکنون رضایت بخش نبوده است، بهتر است این گیاهان در عطاری ها به فروش نرسد. رییس دانا با اشاره به تهیه فهرستی از گیاهان موجود در عطاری ها، ابراز امیدواری کرد این مهم هرچه زودتر محقق گردد. وی در پایان خاطرنشان کرد: مردم توجه داشته باشند داروهای گیاهی که در عطاری ها به فروش می رسد، باید تاریخ تولید و انقضا، سری ساخت، مشخصات تولید کننده و شمار مجوز وزارت بهداشت بر روی بسته بندی درج شده باشد.
چهارشنبه 12/8/1395 - 9:23