ایرانگردی
دوشنبه 24/4/1392 - 22:11
ایرانگردی
آشنایی با جاذبههای گردشگری میبد
کهنترین سند هویت تاریخی و آغاز شهرسازی در سرزمین یزد، نارین قلعه میبد است. این کهندژ همچون پیری خسته و خاموش سرگذشت سالیان دراز رنج و آسایش مردمان این دیار را به یاد دارد.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، شهرستان میبد در شمال غربی یزد و بر سر راه یزد به اصفهان - تهران قرار دارد.میبد از واژههای فارسی میانه میباشد که در دوره ساسانی به این شهر اطلاق میشده و در متنهای تاریخی و جغرافیایی قرون اسلامی بارها از این نام یاد شده است.
علیرغم آسیبهای فراوانی که به بافت سنتی این شهر وارد شده، هنوز بسیاری از پدیدهها و عناصر شهری قدیم مانند راههای باستانی، بناها و تشکیلات وابسته به آن، کهندژ، شارستان، بیرونه و آثار گسترش شهری و بازمانده بناهای کهن را میتوان در آن تشخیص داد. این شهرستان شامل بخش مرکزی با شهر میبد و دو دهستان بفروئیه و شهدا میباشد.
کهنترین سند هویت تاریخی و آغاز شهرسازی در سرزمین یزد، نارین قلعه میبد است. این کهندژ همچون پیری خسته و خاموش سرگذشت سالیان دراز رنج و آسایش مردمان این دیار را به یاد دارد.
از اماکن تاریخی و دیدنی این شهر میتوان به رباط شاه عباسی، برج کبوترخان و آتشکدههایی چون آتشکده حسن آباد، مزرعه کلانتر، پیرخرمن و پیر مزرعه حاجی، نارین قلعه، مسجد جامع میبد، مجموعه کاروانی رباط، پیر چراغ، موزه زیلو، آسیابها، باروی شهر قدیم شامل برجها، حصارها، خندقها و دروازههای شهر، موزه سفال و سرامیک میبد و موزه پست اشاره کرد.
این شهر دارای پیشینهای چندین هزار ساله است و دومین مرکز شهری و تجاری استان یزد محسوب میشود و به واسطه بافت تاریخی ارزشمند خود تمام شهر در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است.
میبد در کنار مسیل رودخانههای قدیمی و در جوار راه قدیمی ری - کرمان به صورت مجتمعهای زیستی اولیه شکل گرفتهاست.این شهر روی شیب طبیعی که از جنوب به شمال بوده قرار دارد. این شیب به صورتی است که روستای رکنآباد در جنوب شهر حدود ۲۰ متر بلندتر از روستای عشرتآباد در شمال شهر است.
کشاورزی میبد رونق دارد و از دیرباز کشاورزی از کارهای مهم آن بودهاست و هنوز بخش بزرگی از زمینهای پیرامون شهر در محلهها به کشت یا به باغ انار اختصاص دارند. در زمینهای خارج از محدودهٔ شهری نیز کشت گندم، صیفی، یونجه، پسته، پنبه و دیگر فرآوردههای کشاورزی رواج دارد.
در گذشته کشتزارهای پنبه در این ناحیه زیاد بودهاست، ولی امروزه به دلیل کمی درآمد اقتصادی آن و کم شدن آب میبد جای خود را به باغهای انار و... داده است.
سامانه کاروانی میبد
یک مجموعه معماری کهن است که کارکرد اصلی آن تأمین رفاه کاروانیان، خدمات سفر و گردشگری، راهداری و نیز انجام مبادلات پستی و ارتباطی قدیم بودهاست. این مجموعه در مسیر شاهراه باستانی «ری - کرمان، در پشت دروازه غربی شارستان قدیم میبد شکل گرفته و از دورههای دور تاریخی تا 50 سال پیش، کارکرد پررونقی داشتهاست.
رباط میبد
در واقع یک ایستگاه بزرگ کاروانی در مسیر این معبر شرقی - غربی ایران بودهاست که از شرق به سوی یزد ـ کرمان و سیستان تا ماوراء النهر و از سوی غرب به عقدا، نائین و اصفهان، کاشان و ری تا بین النهرین میرسیدهاست.
سرچشمه و بخشگاه آب قنات
برای کاروانیانی که از پهنه بیابان میرسیدند، آب نخستین و مهمترین نیاز بوده است و سامان دهندگان راهها ناگزیر بودهاند به هر طریق ممکن، آب مورد نیاز منزلهای کاروانی را تأمین کنند و یا ایستگاهها را در آبگاههای پایدار بنا سازند. با این حساب، وجود سرچشمه کاریز خوش آب «کثنوا» عنصر اصلی و اولیه شکل گیری این سامانه کاروانی در این نقطه بودهاست.
برج و بارو و دروازه شارستان
بخشی از برج و بارو و خندقها و نیز دروازه غربی شارستان قدیم میبد، درست در ضلع شرقی ستگاه کاروانی و چسبیده بهآن، دیده میشود. این همسایگی بسیار نزدیک با شهر و امکان برخورداریهای گوناگون از آن در دنیای پر بیم و هراس قدیم، موقعیتی بسیار ویژه برای این ایستگاه به شمار میآمدهاست؛ بنا بر این امتیازها، سامانه کاروانی میبد طی سدههای گذشته همواره پایداری وتوسعه یافتهاست.
کاروانسرا رباط
این کاروانسرا که گویا بر جایگاه کاروانسرای قدیمیتری ساخته شده، از جمله کاروانسراهای سبک صفوی و یکی از کاملترین کاروانسراهای بین راهی به شمار میرود. ساختمان کاروانسرا شامل: ساباط (با پوشش یزدی بندی)، ایوانهای بیرونی، هشتی ورودی، حیاط مرکزی، حوضخانه و مهتابی و چهار هشتی زیبا و فضاهای سرپوشیده (سول) شرقی و غربی و جمعاً صد ایوان و اتاق و اجاق برای استفاده کاروانیان بودهاست.
برج کبوتر خانه
این بنا در جنوب شرقی باروی قدیم میبد واقع است (محل کنونی فرمانداری میبد) بنا از خارج به صورت برجی مدور و آراسته به نقشهای ویژه و از داخل دارای سه طبقه و مجهز به هزاران لانه برای جلب و نگهداری پرندگان مهاجر است.
سلطان رشید (سلطون رشید)
در نزدیکی و روبروی قلعه، یک بنای قدیمی قرار دارد که بنا به اظهار مردم محل، مزاری بوده. ظاهر آن نیز همین حکم را میکند. همین قسمت بازمانده شباهت تام و تمام به چند بقعه تاریخی و مرتفع یزد و ابرقو و مروست دارد که همه مزار بزرگان و از آثار قرون هفتم و هشتم هجری است. بلندی بدنه باقی مانده که قسمت سردر ورودی است، هشت متر است و از قسمت داخل سفید کاری بوده و مختصری از تزیینات و رنگ آمیزی قدیم آن نیز باقی است.
قلعه بشنیغان
در قسمت شمال بشنیغان، در گودی کنار جاده کنونی، قلعه چهار ضلعی ای با هشت برج قرار دارد که اکنون نیز مورد استفاده برای انبار جنس است. در قسمت بالای برجهای قلعه، نقوش زیبایی طرح شدهاست. ظاهراً این قلعه از اوایل عصر قاجاری است.
مسجد جامع میبد
مسجد جامع میبد مجموعهای از چند مسجد است که گونههای فضایی متنوعی را با طرحهای چندگانه عرضه مینمایند. این مسجد از نوع مساجد ایوان دار مرسوم در منطقه یزد است که از صحن مرکزی (حیاط) رو باز با طرح تکرار طاقنما در بدنهها، و فضاهایی چون گنبد خانه و ایوان وسیع و بلند و شبستانهای کناری به عنوان بخش تابستانه در جهت قبله و شبستانهای زمستانه (یا گرمخانه) در سه جهت دیگر تشکیل شده و ورودی اصلی آن با سر در نسبتاً بلندی از طرف کوچه شرقی، با گذر از یک فضای تقسیم (هشتی) به صحن باز میشود.
یخچال خشتی میبد
در کنار مجموعه کاروانسرای شاه عباسی، گنبد زرد رنگ مخروطی شکلی به چشم میآید که سابقاً یخچال بودهاست. از نظر شناخت یکی از وسایل تمدن و زندگی آن منطقه قابل ملاحظهاست و مخصوصاً که بنای آن نیز قدیمی است. یخچال میبد تماما از خشت خام بنا شده واز اجزا اصلی حوض یخ بند، دیوار سایه انداز، مخزن وگنبد خشتی تشکیل شدهاست.
آب انبار کلار
این آب انبار روبروی رباط میبد و بر سر راه قدیم، در سال ۱۰۷۰ هجری ساخته شدهاست. سنگ تاریخ آن بر جرز سمت چپ مدخل نصب است.
چاپارخانه
از دیگر ساختمانهای مهم میان راهی چاپارخانه بوده که عملکرد اصلی آن جهت استراحت چاپارهای دولتی و تعویض اسبهای خسته با اسبهای تازه نفس بودهاست. چاپارها، نامهها و اوامر دولتی را از مرکز به ایالات و برعکس انتقال میدادند. سابقه چاپارخانهها نیز در ایران به قرون پیش از اسلام میرسد.
چَم و مبارکه
دو روستای کوچک از بخش های شهرستان تفت می باشد که در نزدیکی شهر یزد قرار دارند ، روستا نشینان آن همه زرتشتی بوده و از روستاهای بسیار کهن می باشد ، جدا از حال و هوای کهن ساخت و بومی آن دارای سروهای چند صد ساله می باشد .
دوشنبه 24/4/1392 - 22:10
ایرانگردی
«کلات»، در دامنه کوه «هزارمسجد»، مانند گنجینهای است که طبیعت سخت از آن حفاظت میکند. در این میان کاخ خورشید همچون نگینی در میان کلات پنهان مانده و این عطر شالیزارهاست که هر گردشگری را به سوی نماد کلات هدایت میکند.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، مقصد، خراسان است که همواره پذیرای مسافران بسیار است. اما این بار به منتهیالیه شمالی این دیار، کلات نادری. نادرشاه جواهرات مملکتی را در کلات حفظ کرد. کلات در لغت یعنی آبادی، قلعه یا زیستگاهی بر فراز کوه.
چندین کلات در ایران و حتی در کشوری مانند پاکستان وجود دارد و کلات نادری یکی از معروفترینها است. کلات مرز ایران و توران. برخی عقیده دارند جنگ رستم و افراسیاب در محل قلعه سفید که نام قدیم روستای خشت بوده، روی داده است.
کلات، با فاصلهای حدود 145 کیلومتر در شمال شرقی مشهد، بر دامنه کوه هزارمسجد تکیه داده و از سوی دیگر با کشور ترکمنستان همسایه است. کلات، جایی است که تیمور لنگ پس از 14 بار حمله برای تصرف آن ناکام ماند و بازگشت.
نادرشاه افشار جایی بهتر از کلات برای نگهداری غنایمی که از هندوستان آورده بود، نیافت و البته کلات محل تبعید بسیاری در دوره معاصر بوده است. تعداد زیادی از مشروطهخواهان در دوره قاجار در کلات بهسر بردند تا از مرکز به اندازه کافی دوره باشند.
علاوه بر این موارد تاریخی، طبیعت کلات خود حکایتها دارد، کوههای مهگرفته، درههای پرآب و بوی شالیزار هر گردشگری را سرمست میکند. این تنوع طبیعی در مردمان کلات هم خود را نشان میدهد که در گروههای قومی مختلف در کنار هم زندگی میکنند. کلاتیها ترکیبی از کرد، ترک و فارس هستند که تركیبشان در سپاه نادر نیز دیده میشود.
به دلیل موقعیت کوهستانی كلات، فقط از طریق برخی مدخلها که کلاتیها به آن «دربند» میگویند، میتوان به آن وارد شد. در میان دربندها، گذر فعلی، دربند ارغونشاه خواهد بود که رو به جنوب است. دربندهای دیگر شامل چوببست، کشتنی و دهچه رو به ترکمنستان باز میشود.
کلات آنقدر بزرگ نیست که آدرسدهی دقیق برای آثار تاریخی لازم باشد. اگر به جای عبور از تونل جدید از راه قدیم یا دربند وارد شوید، برخی آثار از همان بدو ورود قابل مشاهدهاند.
«کتیبه نادری» در مدخل بند ارغونشاه واقع شده و به دستور نادرشاه در دل کوه کنده شده است که گویا با مرگ وی نیمه کاره میماند. کتیبه با شعری به زبان ترکی از «گلبن افشار» آغاز می شود و با توصیف صفات نادر ادامه مییابد. به دلیل آن که این کتیبه حدود 15 متر از زمین ارتفاع دارد، خواندن آن به آسانی ممکن نیست.
«برج و باروی نادر» كه بر بلندای کوه به چشم می خورد، از گل و سنگ و آجر ساخته شده است و از بستر رودخانه چیزی حدود 40 متر ارتفاع دارد. در گذشته نگهبانان شهر ورود و خروج را از این محل کنترل میکردند.
قدیمیترین اثر تاریخی کلات یا مسجد «کبود گنبد» متعلق به دوره سلجوقی است و نشان میدهد که آبادانی کلات به پیش از زمان نادر بازمیگردد. مسجد در زمان نادر و سپس در دوره قاجار مرمت شده است. اینک مزار مرمتگر زمان فتحعلیشاه قاجار و شهدای کلات زیر گنبد دیده میشود. در کنار مسجد، حمام نادری قرار دارد که متعلق به دوره نادری است و امروزه به مرکز صنایع دستی تبدیل شده است.
«کاخ خورشید» مهمترین اثر تاریخی و نماد کلات است. درست است که در زمان نادرشاه افشار بنا شده اما شواهد حاکی است بر بنایی قدیمیتر متعلق به دوره ایلخانی ساخته شده است. ساختمان سه طبقه در میان باغی قرار دارد که در زمان خود بسیار زیبا بوده است.
برخی میگویند زیرزمین کاخ نادری، محل نگهداری غنائم بوده و برخی دیگر معتقدند زندان بوده است. در طبقه همکف تالاری دیده میشود که دارای نقاشیهایی با طلاکاری و همچنین کتیبهای نواری از آیات قران است. تاریخ کتبیه، سال مرگ نادر را نشان میدهد.
طبقه سوم از دو بخش داخلی و خارجی تشکیل شده است که قسمت مشهور بنا، همان بخش خارجی یا استوانه 66 ستونی است.
از نکات جالب کاخ نادری، تزییناتی است به شکل میوههای مناطق گرمسیر مانند آناناس، موز و انبه که همگی کار هنرمندانی هستند که نادر از هند آورده بود.
علاوه بر بنا، موزه مردمشناسی را که در طبقه زیرین واقع شده نباید از دست داد. موزه شامل 8 غرفه است که زندگی عشایری، صنایع دستی، مشاغل و حرفههای سنتی، آداب و رسوم، گیاهان دارویی و کشاورزی را به نمایش گذاشته است.
حدود 5 کیلومتر آن طرفتر از کلات، سد و بند نادری را میتوان دید که با سنگ، آجر و ساروج روی ژرفرود ساخته شده است و چیزی حدود 70 متر ارتفاع دارد. این سد اکنون کارآیی ندارد زیرا بیشتر زمینهایی که در زمان نادر زیر کشت بودند، اینک در محدوده کشور همسایه قرار دارند.در کنار آثار تاریخی، از طبیعت کلات نمیتوان چشم پوشید. آبشار و رودخانه قرهسو یکی از این محوطههاست که در 12 کیلومتری کلات واقع شده و محل تأمین آب این شهر در زمان نادر بوده است.
کلات، تابلویی از فرهنگهای متنوع
کلات با وجود گروههای قومی فارس و ترک و کرد که ترکیب سپاه نادرشاه افشار را به یاد میآورد، تابلویی رنگارنگ از به هم پیوستن تکههای متفاوت فرهنگ و هنر پدید آورده که روحی واحد آنها را به یکدیگر متصل کرده است.
علاوه بر آثار تاریخی و طبیعی، در میان مردم بودن و آشنایی با فرهنگ از دیگر جذابیتهای کلات است. از جمله بخشهای جالب فرهنگ کلات، موسیقی منطقه است. از مقام های موسیقی خاص منطقه کلات میتوان به مقام کرمانجی، موسیقی مقامی ترکی و موسیقی فارسی اشاره کرد. این موسیقی توسط افرادی به نام عاشیق نواخته میشود. سازهای خاص عاشیقها عبارت است از کمانچه، سرنا و دهل که در مراسم عروسی و ختنهسوری مینوازند.
ابریشمبافی کلات، سوغاتی از جنس هنر و طبیعت
دور از دسترس بودن کلات سبب شده است تا مردم مایحتاج خود را تهیه کنند. از سوی دیگر ترکیب قومی زمینهای بهوجود آورده است تا هنرهای متفاوتی از جمله بافتههای رنگارنگ ابریشمی در کلات یک جا گرد هم آید.
گلیمهای پر نقش و نگار در روستاهای «قلهزو» و «آغداش» از اعتبار خاصی برخوردارند و در روستای «زاوین» ابریشمبافی هنر اصلی بهشمار میآید. جنس پوشاک محلی منطقه از ابریشم و کرباس است و رنگ قرمز مورد پسند همگان بهخصوص کردها و ترکهاست.
ریسندگی و بافندگی و از جمله آنها ابریشمبافی، چادرشب بافی، نواربافی که با کیفیت بالایی تهیه میشود در روستاهای زاوین و لایین نو تولید میشود. سوزندوزی و جوراب بافی در بیشتر روستاها و گلیم و پلاس در روستاهای آقداش، قله زو، ژرف، سیرزار تهیه میشود.
در بین عشایر منطقه نیز که در حال حاضر اکثر یکجانشین شدهاند، بافت انواع زیراندازها شامل گلیم، جاجیم، پالاش، خورجین، جوال و نمد و نیز انواع دستبافتها شامل جوراب پشمی، دستکش، مچ پیچ، شال و پارچههای ابریشمی و کرباسی مرسوم است. از مراکز بافت پارچههای ابریشمی میتوان به راوین، سینی کهنه و لایین نو نام برد.
از سوغات مشهور کلات علاوه بر انواع بافتههای رنگارنگ ابریشمی که عشایر کرد با استفاده از آنها لباسهای محلی ویژه مردم کرمانج را میدوزند، با وجود تنوع گیاهی و رونق طب سنتی، میتوان به انواع گیاهان دارویی اشاره کرد.
قدومه کلاتی و استوخودوس نمونههایی از این دست هستند. گیاهان دارویی مانند بومادران، بارهنگ، خاکشیر، کاسنی، گل ختمی، زیره سیاه، تمشک و پیاز کوهی از گیاهان معروف این منطقه هستند که به طور طبیعی و خودرو در اختیار مردم قرار دارند. مردم علاوه بر استفاده شخصی از فروش آنها کسب درآمد میکنند.
یکی از محصولاتی که در کلات به خوبی به دست میآید، برنج است. آب فراوان و خاک رسی شرایط مناسبی برای کشت برنج فراهم آورده است. مزارع برنج در کلات بیشتر در حاشیه رودخانهها قرار دارند.در شهرستان کلات با وجود تنوع قومی، مشاغلی مثل آهنگری، مسگری، جاروبافی، پالاندوزی و پیلهکشی به شیوه سنتی متداول است.
دوشنبه 24/4/1392 - 22:10
ایرانگردی
مردم این روستا، هنوز در خانههایی زندگی می کنند که پدران شان بنا به نظر باستانشناسان، نه 3 هزار سال که 12 هزار ساله پیش با دست در دل کوه ساختهاند.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران،روستای میمند در نزدیکی شهر بابک در شمال شرقی شهر کرمان، یکی از روستاهای شگفتیساز ایران است. ساختمانها در میمند مانند کندوان در آذربایجان شرقی، در دل کوه و صخرهها ساخته شده و از این نظر مورد توجه است که طی سه هزار سال گذشته چندان دستخوش تغییر نشده است.
مردم این روستا، هنوز در خانههایی زندگی می کنند که پدران شان بنا به نظر باستانشناسان، نه 3 هزار سال که 12 هزار ساله پیش با دست در دل کوه ساختهاند.
میمند که بین شهرهای کرمان، یزد و شیراز قرار گرفته ضمن تاثیری که از تمدن هر سه گرفته تا حد زیادی مستقل و دستنخورده و متکی به زندگی سنتی و ابتدایی آبا و اجدادی خود ماندهاست؛ بطوریکه واژههای پهلوی هنوز مورد استفاده قرار میگیرد.
روستای صخرهای میمند هنوز از سنت باستانی سکونت انسان پیروی میکند
هنوز انگیزه اصلی مردم میمند که آنها را اولین قوم سکونت گزیده در فلات ایران میدانند، از ساختن این خانهها در کوه مشخص نیست.
اما این احتمال که این ساختمانها در ابتدا به دلایل مذهبی ساخته شده باشد زیاد است. مردم میمند مانند سایر نقاط ایران پیش از ظهور زرتشت مهرپرست بوده اند و بعید نیست که آموزههای مذهبی میترائیسم که کوهها را مقدس میشمرده آنها را به کندن کوه برای ایجاد پرستش گاه ترغیب کرده باشد.
احتمال آنکه این دخمهها محل دفن مردگان بوده باشد هم منتفی نیست، بههرحال آنچه همه باستان شناسان بر آن توافق دارند این است که دست کم از 3 هزار سال پیش این روستا بهمین شکل فعلی سکونتگاه مردم بوده است.
فنجانهایی که در میمند کشف شده حامل تصاویری است که این گمان را ایجاد میکند این محل جایی برای نیایش الهه یا ایزد باروری بوده است. در این تصاویر صحنههایی از زایش دیده میشود.
افسانههای جالب توجهی در خصوص انگیزه ساخت روستا وجود دارد که البته صحت و سقم آنها مشخص نیست و در حد افسانه جالب هستند، میگویند میمند را از آن جهت به این نام میخوانند که مردم آن پیش از ظهور اسلام به می نوشی میپرداختهاند و این شکافهای در دل کوه هم حاصل آن بادهگساریهاست.
روستای میمند یکی از شگفت انگیزترین روستاهای ایران
از دیگر افسانههای میمند که بعد از کشف رمز کتیبه معروف روستا تا حدی مورد توجه بیشتر قرار گرفت به بازگشت ایران به دوره پرشکوه و جلالش اشاره می کند که خاستگاه آن میمند خواهد بود.
ترجمه کتیبه میمند مضمونی این چنین دارد که: "روزی که کوه ها شکاف بردارند، افسانه های میمند به حقیقت میپیوندد و گنجینههای میمند پدیدار خواهند شد. اما تنها یکنفر به آن دست مییابد و او کسی است که از سوی خورشید میآید."
از آنجا که میمند مسیر سهل الوصولی نداشته در طول سده های گذشته دستخوش تغییرات زیادی از لحاظ اجتماعی، فرهنگی و حتی زبان نشده است. تا قرن گذشته هنوز آثاری از میتراپرستی در زندگی مردم بخوبی قابل مشاهده بوده است.
شهر بابک که نزدیک ترین شهر به میمند است بدلیل آنکه محل تولد جد بزرگ اردشیر، سرسلسله ساسانیان، بابک، بوده در این دوران بسیار آباد و پررونق بوده است که تاثیرات آن بر زندگی مردم میمند هم دیده می شده است.
روستای میمند مثل یک آپارتمان اما سنگی و در دل کوه ساخته شده است
برای مردم میمند ساختن خانه و سرپناه برخلاف بقیه مردم به معنی انباشتن مصالح روی هم نبوده بلکه آنها بخشی از آنچه در دسترس بوده را برداشته و با ایجاد سوراخ و کندن صخره خانه های شان را میساختهاند.
در فضای داخلی خانه هم تا جاییکه مقدور بوده چیزی اضافه نمی کرده اند، مثلا بجای آنکه کمد و رف بسازند در دیوارها اشکاف و طاقچه ایجاد میکردند.خانههای میمند اندازههای مختلفی دارند اما اکثرا شامل چند اتاق کوچک، راهرو و طویله میشوند. به هر کدام از این حجمها کیچه گفته میشود.
برای جدا کردن اتاقها یا پوشاندن پردهها از پردههای پارچهای استفاده میشود. دمای داخل کیچهها بین 5 تا 10 درجه با بیرون فرق می کند. هنگام بازدید از کیچهها متوجه سیاهی دیوارها برخی از آنها میشوید، اگر دیوار سیاه دیدید در کف زمین به جستجوی "دیدون" که لغت میمندی تنور است بگردید.
روستای میمند
از آنجا که پخت و پز در داخل کیچهها صورت میگیرد دود ناشی از آن دیوارها را اکسیده میکند که همین امر باعث استحکام این اتاقها شده بطوریکه اتاقهایی که تنور ندارند از قسمت سقف آسیبپذیر هستند و در برخی کیچهها سقفها دچار ریزش شدهاند.
ارتفاع و اندازه کیچهها متفاوت است، بزرگترین کیچههای میمند 90 متر و بلندترین آنها دو متر و 10 سانت ارتفاع دارند و کف آنها با نمد و قالی بافت میمند پوشانده شدهاست.در مجموع 406 کیچه و 2560 اتاق در میمند برای سکونت مورد استفاده قرار میگیرند.
روستای منحصربفرد میمند در جهان نیز شناخته شده است و نشان مرکوری را بعنوان هفتمین منظر فرهنگی، تاریخی، طبیعی جهان دریافت کرده و در سال 1385 نیز بعنوان روستای نمونه گردشگری کشور معرفی شده است. معروفترین طایفه میمند از نسل محمود میمندی هستند که ویر نادرشاه افشار بوده است.
دیدنی های میمند حمام :
مانند همه سازههای روستا در دل کوه کنده شده، با این حال همه اجزای حمام سنتی ایران را داراست.خزینه، رختکنی که یک حوض و سه سکو در آن وجود دارد و همچنین آتشخانه ای که در زیر حمام برای گرم کردن آب مورد استفاده قرار میگیرد.
نکته جالب توجه در حمام سنگ مرمر نیمه شفافی است که زیر سقف قرار گرفته است. این قطعه سنگ که درست زیر منفذی در سقف قرار دارد، نور را منعکس کرده و به این ترتیب منبع نور حمام در روزبه شمار می رود. امروز حمام با برق روشن می شود اما در گذشته در روزهای ابری یا شب ها از چراغ روغنی یا چراغ موشی نیز برای روشنایی فضای حمام استفاده می شده است.
مسجد:
مسجد که قدمتی حدود 200 ساله دارد، با تغییر در اندازه چند کیچه و بزرگ کردن آنها ساخته شده است. این بنا 120 متر مربع وسعت داشته و سه ستون سنگی سقف آن را نگه داشته است. محراب، طاقچهها و منبر سنگی این مسجد بسیار دیدنی و قابل توجه است. کف مسجد با قالیهای معروف میمندی مفروش شدهاست.
مسجد میمند هم بخش دیگری از شگفتیهای این روستای تاریخی است
مدرسه:
مدرسه دارای 5 فضای کلاس شکل و یک حیاط بزرگ است که در میان آن یک درخت بزرگ و کهنسال به نام تایی وجود دارد.
حسینیه:
این بنا که در وسط روستا قرار گرفته غیر از ایام عزاداری که بمنظور مراسم عزاداری مورد استفاده قرار می گیرد محلی برای تجمع افراد روستا نیز بشمار می آید.
حسینیه در وسط روستا واقع شده و 120 متر وسعت دارد، در قدیم منبری سنگی در حسینیه وجود داشته که در سال های اخیر آن را کنده و جای آن منبری چوبی گذاشته اند.حسینیه در گذر زمان هم از نظر شکل و ظاهر، هم اندازه و هم کاربری تغییراتی را شاهد بوده است.
آب و هوای میمند معتدل و کوهستانی است، که زمستان هایی سرد و تابستان هایی معتدل دارد. در اطراف میمند دشت هایی وسیع قرار دارد که درخت توت و شاتوت، گلابی و سیب، انگور و انجیر و هلو در آن می روید و مار و سوسمار و خوگوش و لاک پشت جانورانی هستند که در این دشت ها دیده می شوند.
در کوهستان های اطراف میمند نیز گونه های مختلفی از آهو، پلنگ، روباه، بزکوهی و کبک وجود دارد.
فصل بهار بهترین زمان برای بازدید از میمند است چرا که هم هوا بسیار لطیف است و هم مزارع و دشت های اطراف در اوج شکوفایی هستند و هم چشمه ها و قنات اطراف میمند چهره زیبایی به این منطقه داده اند. رودخانه های فصلی مورنگ، لاخیس و لای حزین پر آب هستند و درخت های سنجد و صنوبر و سپیدار منظره ای بدیع ایجاد کرده اند.
مردم میمند در طول زمستان در خانه های سنگی زندگی می کنند، در حالیکه مردان به مراقبت از دامها میپردازند زنان هنرمند میمندی قالی های رنگارنگ و زیبا می بافند.
در فصل بهار هر سال، میمندی ها به ییلاق کوچ می کنند و با باغداری و میوه چینی از درخت های بادام و گردو، زیره و پسته وحشی روزگار می گذرانند.
دوشنبه 24/4/1392 - 22:10
آشپزی و شیرینی پزی
با فرا رسیدن ماه رمضان، زولبیا و بامیه به یکی از شیرینیهای مورد علاقه روزهداران در این ایام تبدیل میشود اما بسیارند کسانی که به سبب نگرانی از رعایت بهداشت کافی در قنادیها یا اماکن عرضه این شیرینی خاص، میل چندانی به خرید یا حتی خوردن آن پیدا نکنند. نگران نباشید، با یادگیری طرز تهیه آن خودتان میتوانید به پخت زولبیا و بامیه بهداشتی و مطمئن در خانه اقدام کنید.
شربت مخصوص
مواد لازم:
شکر ۲فنجان
آب یک فنجان
گلاب ۲ قاشق سوپخوری
زعفران حل شده یک قاشق مرباخوری
آبلیمو یک قاشق مرباخوری
طرز تهیه:
آب و شکر را روی حرارت ملایم قرار میدهیم تا بجوشد. بعد گلاب و زعفران را اضافه کرده، سپس آبلیمو را میریزیم. پس از چند جوش، شربت آماده شده را از روی شعله بر میداریم.
زولبیا
مواد لازم:
۲۰۰ گرم نشاسته
۱۸۰ گرم ماست
۲۰ گرم آرد
یک قاشق سوپخوری زعفران حل شده
یک قاشق چایخوری روغن جامد
یک دوم قاشق چایخوری جوش شیرین
یک قاشق سوپخوری آب یا گلاب
طرز تهیه:
نشاسته و ماست را مخلوط کرده، چند دقیقهای صبر میکنیم تا نشاسته در ماست خیس خورده و به راحتی حل شود. سپس آرد را اضافه میکنیم و با همزن خوب به هم میزنیم تا مایع زولبیا صاف و یکدست شود. روغن جامد را اضافه کرده و در حین به هم زدن آب یا گلاب را همراه با زعفران حل شده به مایع اضافه میکنیم و آن را در قیف مخصوص میریزیم. در این مرحله جوش شیرین را هم اضافه میکنیم و مایع را خوب به هم زده، در حالی که روغن روی شعله قرار دارد، زولبیا را توسط قیف در روغن کاملا داغ به صورت دایرههای بزرگ و کوچک فرم میدهیم و بلافاصله پس از کمی سرخ شدن آنها را پشت و رو میکنیم.
زولبیاها را در شربت قرار میدهیم و پس از۱۵- ۱۰ دقیقه آنها را از شربت خارج کرده و در صافی قرار میدهیم تا شربت اضافه آن خارج شود.
نکته: برای سرخ کردن بامیه و زولبیا و گوش فیل از روغن مایع استفاده کنید، چون روغن جامد باعث سفت شدن آنهاخواهد شد.
بامیه
مواد لازم:
آرد ۲۰۰ گرم
آب ۳۰۰ گرم
تخم مرغ ۳عدد
روغن جامد یک قاشق سوپخوری
شکر نیم کیلو
نمک یک سوم قاشق چایخوری
آب ۱۵۰ گرم
آبلیمو ۲ قاشق سوپخوری
گلاب کمی
طرز تهیه:
آب را جوش آورده، با شعله ملایم آرد را اضافه میکنیم و مرتب به هم میزنیم تا خمیر تقریباً سفتی به دست آید. بعد روغن را اضافه کرده و مرتب به هم میزنیم (در حدود ۳-۲ دقیقه)، به طوری که خمیر به صورت یک تکه درآید. سپس بعد از کمی سرد شدن خمیر، تخم مرغها را یکی یکی اضافه میکنیم و خوب خمیر را ورز میدهیم تا خمیر نرم و لطیف شود. برای اینکه بامیه رنگ زیباتری به خود بگیرد، بهتر است از شربت بامیه یک قاشق سوپخوری به خمیر بامیه اضافه کرده و با خمیر مخلوط کنیم. بعد خمیر را در قیف با ماسوره کنگره دار متوسط میریزیم و سپس در روغن مایع سرخ میکنیم.
برای سهولت کار بهتر است روغن را کمی داغ کرده، بامیهها را به وسیله دست و یا با قیچی مخصوص آشپزخانه در روغن ریخته، بعد آن را روی حرارت مستقیم قرار دهیم تا بامیهها سرخ شوند. بامیهها را در حین سرخ شدن مرتب به هم میزنیم تا به هم نچسبند و یک دست سرخ شوند. بامیهها را در همان حال که داغ میباشد، به شربت گرم اضافه میکنیم تا شربت را خوب به خود جذب کنند، در غیر این صورت بامیهها شربت را جذب نخواهند کرد. اگر بامیه پس از چند ساعت شربت خود را از دست داد، علت آن رقیق بودن شربت میباشد.
يکشنبه 23/4/1392 - 23:54
رمضان
بسیاری از کودکان 9 تا دوازده ساله به تبعیت از والدینشان علاقهمندند که روزه بگیرند و به این ترتیب پدر و مادر خود را با نگرانیهایی از جهت این که فرزندشان میتواند در این روزهای گرم سال، بیش از 16 ساعت گرسنگی و تشنگی را تحمل کند یا خیر، روبهرو میکنند.
متخصصان تغذیه معتقدند که روزه داری برای کودکان و نوجوانان بستگی به وضع جسمانی و سلامت کودک دارد؛ یعنی کودکانی با وزن متعادل که از هر نظر سالم باشند و به دریافت مواد مغذی یعنی ترکیبات کلسیمی، میوه و سبزی ها و مواد پروتئینی در وعده سحر و افطارشان توجه و دقت شود، مشکلی برای روزه داری ندارند.
دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه با تاکید بر این که دختران در سنین 9 تا دوازده سالگی به دلیل شرایط خاص فیزیکی و این که بیشتر در معرض کمبود آهن و روی قرار دارند، نسبت به پسرها در مقابل کمبودهای تغذیه ای آسیب پذیرتر هستند و بر این اساس روزه داری در آنها باید با رعایت کامل اصول تغذیه ای و دریافت کامل گروه های غذایی در وعده سحر و افطار صورت بگیرد.
وی در گفت وگو با جام جم تاکید می کند: حتی یک ماه غفلت در دریافت مواد مغذی بویژه در وعده صبحانه و وعده سحری در ماه رمضان، می تواند تبعات جدی بر چرخه رشد و نمو کودک داشته باشد.
روزه گرفتن بدون سحری، ممنوع
والدین و بویژه مادران باید دقت داشته باشند که تغذیه کودک در دوران رشد بشدت حائز اهمیت است و در صورت هر گونه غفلت، کودک ضعیف شده و در وزن گیری و رشد قدی دچار اختلال می شود حتی بررسی ها نشان داده است که سیستم مغز و اعصاب کودکان نیز تحت تاثیر افت قند خون و سوءدریافت ریز مغذی ها، یعنی املاح و ویتامین ها دچار افت کارایی می شود و کودکان را بشدت با عوارضی چون پرخاشگری و عصبانیت روبه رو می کند.
دکتر نیستانی تاکید می کند که توجه به دریافت همه گروه های غذایی در وعده های سحر و افطار مانع بروز اختلالات رشدی در کودک می شود. بویژه مصرف وعده سحری نباید از سوی والدین مورد غفلت قرار بگیرد، اما این که سحری به شکل یک صبحانه مفصل یا ناهاری سبک مصرف شود به پذیرش کودک بستگی دارد؛ یعنی اگر کودکی وعده صبحانه را به طور معمول یا سحری را در ماه رمضان مصرف نکند به طور روزانه 30 تا 35 درصد کالری مورد نیاز خود را دریافت نخواهد کرد که در سنین رشد، بسیار آسیب زننده خواهد بود.
3 واحد شیر فراموش نشود
اگر می خواهید که فرزندتان با حفظ سلامت جسمی در روزه داری شریک تان باشد به دریافت میزان کافی لبنیات، میوه و سبزی ها و ترکیبات پروتئینی که بهتر است فقط گوشت قرمز نباشد، در وعده های سحر و افطار کودک بسیار توجه داشته باشید.
دکتر نیستانی در این ارتباط توضیح می دهد: دریافت سه واحد لبنیات که می تواند شیر یا ماست کم چرب باشد در وعده های سحر و افطار ضروری است. همچنین مصرف سه واحد میوه که بهتر است دست کم یک واحد آن در وعده سحر باشد، هرگز نباید نادیده گرفته شود. میوه ها سرشار از فیبر و املاح است و می تواند کمبود آب بدن را طی ساعات طولانی روزه داری تا حد زیادی تامین کند.
این متخصص تغذیه با تاکید بر مصرف مواد پروتئینی در هر دو وعده سحر و افطار ادامه می دهد: غذاهای پروتئینی شامل گوشت، مرغ، ماهی، حبوبات، سفیده تخم مرغ و پنیر می شود که البته بهتر است مصرف گوشت قرمز نسبت به دیگر منابع پروتئینی حیوانی محدود شود و از دیگر منابع پروتئینی حیوانی و گیاهی نیز استفاده شود. از مصرف سبزی ها نیز در وعده سحر و افطار نباید غفلت کرد.
البته متخصصان تغذیه در کنار رعایت این اصول تغذیه ای بر مصرف مکمل های ویتامینی از سوی کودکان و استراحت کامل آنها در ماه رمضان تاکید می کنند.
مصرف زیاد مواد قندی، سوءتغذیه می آورد
از آنجا که تغذیه روزه داران در ماه رمضان دستخوش تغییرات نامطلوبی به واسطه مصرف مواد غذایی شیرین و قندی چون حلوا، شله زرد، زولبیا بامیه و شیربرنج می شود، متخصصان تغذیه تاکید می کنند که کودکان و نوجوانان را باید از مصرف بی رویه مواد قندی ساده مانند زولبیا بامیه و انواع شیرینی ها بویژه در وعده سحر بر حذر داشت، چون این مواد قندی سیری کاذب می آورد، بدون آن که بتواند تامین کننده ریزمغذی های ضروری برای بدن باشد. همچنین مصرف زیاد مواد قندی در کودکان موجب افزایش قند خون و به دنبال آن افت قند خون می شود. در واقع قند خون بسرعت از طریق روده جذب و باعث افزایش ترشح انسولین می شود و به دنبال افزایش انسولین قند خون افت می کند.
يکشنبه 23/4/1392 - 23:53
ازدواج و همسرداری
زندگی مشترک بیش از هر تجربهای که انسان در طول عمر خود انجام میدهد نیازمند رعایت ظرافتهایی است که در بسیاری مواقع از چشمها به دور میمانند. قوام و دوام زندگی مشترک ارتباط مستقیمی با این ظرافتها دارد که از آن جمله میتوان به قائل شدن تفاوت میان اختلاف عقیده و اختلاف سلیقه، تفاهم واقعی و کاذب (طلاق عاطفی) اشاره کرد.
دکتر فرزانه صداقت، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه و فاطمه تقییاره، دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی به بحث ما در اینباره کمک کردهاند.
اختلاف سلیقه طبیعی است
دکتر فرزانه صداقت، روانشناس و استاد دانشگاه با بیان این که میان «اختلاف سلیقه» و «اختلاف عقیده» باید فرق گذاشت، معتقد است آنچه در رابطه زوجها با همدیگر اختلافات بزرگی ایجاد میکند اختلاف عقیده است، در حالی که اختلاف سلیقه همواره وجود دارد و میتوان با آن کنار آمد. زوجها حواسشان باشد که اختلاف سلیقه نهتنها آسیبی به روابط آنها با همدیگر نمیزند، بلکه با طرح دیدگاههایشان به تفاهم و صمیمیت بیشتر کمک میکند. بسیاری تصور میکنند منشاء اختلافات و تیرگی روابط آنها با همسرانشان به اختلاف سلیقه مربوط است، در حالی که این تصور درستی نیست. هیچ زوجی در ایران به خاطر نوع سلیقهشان در انتخاب رنگ و شکل وسیله خانه و ... طلاق نمیگیرند، آنچه موجب اختلافهای شدید و طلاق میشود اختلاف عقیده (اعتقادات مذهبی، فرهنگی، شخصیتی، درونگرا و برونگرا) است. در مواردی هم که اختلاف سلیقه ممکن است به تنشهای زیادی منجر شود در شکل اختلاف سلیقههای تلنبار شده (تفاوت سلیقههای حل نشده و انباشته شده) خود را نشان میدهد.
توهم تفاهم
نکتهای که در زندگی برخی از زوجهای جوان وجود دارد تهی بودن فضای زندگی آنها از هرگونه بحث، تنش و اختلاف است.
زوجها این مساله را به خوشبختی و تفاهم دوطرفه تعبیر میکنند، در صورتی که به نظر میرسد یک احساس کاذب است. آنها هنوز نتوانستهاند به شکل واقعی (نه به صورت کاذب) چرخ دندههای ارتباطیشان را باهم درگیر کنند. دو چرخ دنده هرکدام مجزا میچرخند و فکر میکنند هیچ اصطکاکی به وجود نیامده است، اما شرط آن است که دو چرخدنده به همدیگر نزدیک شوند، همدیگر را بچرخانند، آن وقت میتوانند ادعا کنند تنشی در روابط آنها وجود ندارد.
دکتر فرزانه صداقت معتقد است تداوم این حالت به طلاق عاطفی منجر میشود. مثل این میماند که یکی در اتاق را به روی خودش ببندد، با هیچ کس رفت و آمد نکند و بعد هم ادعا کند من با کسی مشکل ندارم.
اگر ما در کوران ارتباطهای اجتماعی قرار گرفتیم و آن وقت توانستیم درست رفتار کنیم، حرفمان را طوری زدیم که به کسی برنخورد و به بهبود رابطه منجر شد، آن وقت هنر کرده ایم، اما اگر زن و مرد هرکدام دغدغههای شخصیشان را در طول روز دنبال کردند و شب پای تلویزیون نشستند، میوهای خوردند، در صحنههایی از یک سریال طنز تلویزیونی خندیدند و بعد خوابیدند نمیتوانند ادعا کنند مشکلی باهم ندارند، آنها از همدیگر دور میشوند بدون آن که حس کرده باشند.
طلاق عاطفی بویژه زمانی بسیار خطرناک است که زوجها بچهدار شده باشند. اخیرا خانوادهای به من مراجعه کرده بود که از نحوه رفتار بچهشان (در خانه و مدرسه) بشدت شاکی بود. کودک به طرز عجیبی همه چیز را مسخره میکرد و هرچه از او میپرسیدم بیربط جواب میداد. من وقتی ارتباط والدین این کودک را بررسی کردم دقیقا به این مساله پی بردم که آنها یک رابطه بسیار سطحی باهم دارند، مرد دلمشغولیهای شغلی و شخصی خود را دارد و زن نیز دنبال دغدغههای خودش میرود، آن وقت کودک بین این دو جزیره تنها مانده است.
پنج سال، فرصتی برای همسازی
این روانشناس به 5 سال اول زندگی مشترک به عنوان دوره تکمیل «همساز شدن» نگاه میکند و میگوید: در دوره نامزدی بخشی از این همسازی (آشنایی با ذائقهها و تطبیق دادن) اتفاق میافتد، از طرفی ممکن است در 5 سال نخست زندگی بین زوجها اختلاف، دعوا و جدال پیش بیاید، با این حال از این دعواها نباید هراسید. زوجها سعی کنند در این 5 سال تمام تمایلات شخصی و خانوادگیشان را مطرح کنند؛ خانمی میگوید من تمایل دارم کارهای بانکی را خودم انجام دهم، آقایی میگوید تمایل ندارم فلان کار را ... خانم میگوید من وقتی عصبانی میشوم باید اتاق را ترک کنم، آقا میگوید من ترجیح میدهم داد بزنم تا تخلیه شوم...
همه این اختلافها در 5 سال اول زندگی مشترک باید گفته شود، برای این که زوج به یک هارمونی و هماهنگی برسد. فرض کنید من ویولن و شما ساز دیگری میزنید. اگر ما بخواهیم کنسرت مشترک بدهیم چند ماه با همدیگر باید تمرین کنیم که به ظرافتهای هارمونی و ارتباط پی ببریم، دوره نامزدی و پنج سال اول زندگی مشترک نیز همین کارکرد را در زندگی زوجها دارد.
سه شرط تداوم رابطه
دکتر فرزانه صداقت از نظریه «اشترنبرگ» به عنوان پیششرط برای ارزیابی یک رابطه مثبت بین زوجها نام میبرد و میگوید: این نظریه سه مرحله یک رابطه خوب میان زوج را بیان میکند.
گام اول : میل، توجه و اشتیاق به هم باید زیاد باشد. اگر دو نفر در گام اول میلنگند طبیعی است در ازدواج هم با مشکل روبهرو خواهند شد.
گام دوم: صمیمیت و تفاهم است. اگر ما نسبت به همدیگر شور و شوق داشتیم و با صداقت سلیقهها و عقایدمان را بیان کردیم، در صورت هماهنگی عقایدمان به مرحله صمیمیت و تفاهم میرسیم.
گام آخر: گام آخر تعهد است. در این مرحله متعهد میشویم به سلایق هم احترام بگذاریم، سالهای دیگر عمرمان را کنار هم زندگی کنیم و همانقدر که خودمان را دوست داریم به همسرمان هم عشق بورزیم.
اگر این سه مرحله به شکل درستی بین زوجها اجرا شود آنوقت بروز اختلاف سلیقهها به شناخت بیشتر طرفین و چهبسا نتایج بسیار مثبت منجر شود، اما اگر از ترس به همخوردن رابطه اختلاف سلیقهها پشت سر هم تلنبار شود، قطعا در آینده آسیب به خانواده خواهد زد.
محبت، وابستگی نیست
اما فاطمه تقییاره، دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه علامه ازدواج را فراخوان و تجلی هویت و هستی فرد میداند و معتقد است هر گونه خللی در این هویت به زندگی مشترک نیز کشیده خواهد شد، وقتی ما نتوانیم از خزائن غنی فرهنگیمان بهرهبرداری کنیم و از منظر هویت ملی دچار تنش باشیم، طبیعتا این تنشها وارد زندگی مشترک میشود.
او شرط عشقورزی در زندگی مشترک را رسیدن به حداقلی از رشد هیجانی، اخلاق و هستیشناختی میداند و میگوید: در این صورت است که زندگی مشترک معنا پیدا میکند، اما اگر این رشد اتفاق نیفتاده باشد صمیمیت کنار میرود و روزمرگی به جایش مینشیند، عنصری که نمیگذارد فرد از پوست و پیلهاش بیرون بیاید و همسرش را ببیند. شما وقتی نتوانی خودت را خوب ببینی چطور میتوانی انتظار داشته باشی دیگری را ببینی. اینجاست که وابستگی شکل میگیرد. وابستگی نباید با محبت اشتباه شود.
زندگی مشترک عرصه اختلاف عقیدتی نیست
این روانشناس معتقد است وقتی فرد به این دو سوال (من چه کسی هستم و چه میخواهم) پاسخ میدهد، ناخودآگاه تحمل او در زندگی از جمله در برابر اختلافها بالاتر میرود، اما باید دانست زندگی عرصه اختلافهای عقیدتی و بزرگ نیست، اختلاف سلیقهها چندان مهم نیست، تجلیاتی است که حتی طعم روانشناختی زندگی را افزایش و به آن زیبایی میدهد. اختلافات کوچک اتفاقا زندگی را از افتادن در یکنواختی نجات میدهد.
مفاهمه بینیاز از کلام زیاد
تقییاره دیدگاه دیگری درباره ارتباطهای کلامی دارد. او معتقد است نباید سریع قضاوت کنیم و بگوییم وقتی ارتباطهای کلامی زیاد باشد حتما به مفهوم مثبت بودن رابطه است و اگر این ارتباط کم بود، یعنی زوج رابطه مثبتی با هم ندارند منظور من این است که ما نباید بلافاصله به پیشانی آدمها برچسب بزنیم. ممکن است بین زوجی صحبت کم رد و بدل شود، اما ارتباط آنها با هم عمیق و صمیمانه باشد. امکان دارد آنها بدون نیاز به کلام زیاد همدیگر را درک و لمس کنند و به نوعی به یک شهود برسند. ما نباید خودمان را به صحبت کردن محدود کنیم، چون شما ممکن است چند جمله بیشتر نگویید اما آنقدر جملاتتان عمیق و ریشهدار باشد که به ارتباط، جنبه مثبت و متعالی بدهد.
این تشابهها کافی نیست
از نقطه نظر این روانشناس تشابههای فرهنگی، سنی و تحصیلاتی میتواند به کاهش تنشها کمک کند، اما این تشابهها کافی نیست، اگر رشد شخصیتی فرد و نگرش او به جهان و رابطه آنها درست شکل نگرفته باشد مسلما تشابههای فرهنگی و تحصیلاتی و اقتصادی نمیتواند به تنهایی ضامن بقای یک رابطه باشد.
يکشنبه 23/4/1392 - 23:52
كودك
صدای زنگ ساعت بلند میشود. مامان با دست توی سر ساعت میکوبد و توی رختخواب میماند. بابا چشمهایش را میمالد و خمیازه میکشد و پشتش را به او میکند. مامان با عجله از جا بلند میشود و من را هم از توی رختخواب به زور میکشد بیرون. نصف بیشترم هنوز خواب است.
روی دست مامان غش میکنم. مامان آب به صورتم میپاشد و میگوید: حاضر شو بریم. باید بریم. باز من گریه میکنم. مامان صورتش را شسته و یک لقمه نان و پنیر درست کرده تا به دست من بدهد. دلم پیچ میخورد. حالم بد است. از صبحانه حالم به هم میخورد. داد میزنم: میخواهم بخوابم نمیخورم! بابا وقت ندارد به حرفهای من گوش کند، یک چای کیسهای در آب جوشیده توی ماکروویو میاندازد و داغ داغ چای را سر میکشد و با عجله مرا میبوسد و بیرون میزند.
مامان مرا بغل میکند و میبرد به خانه مامان بزرگ و بعد دیگر تا بعد از ناهار او را نمیبینم. وقتی میآید خانه دیگر من هر کاری دلم خواست میکنم. حالا او و بابا در اختیار من هستم و من نمیخواهم! هیچکدام از غذاهایی را که درست میکند نمیخواهم.
میتوانید فرض کنید این درددلهای یکی از بچههای لجبازی است که لیست بلندبالایی از غذاها را نمیخورند و در عوض هرچه دل خودشان خواست میخورند.
بیشتر پدر و مادرها از تغذیه کودکان خود نگرانند. این والدین از بیمیلی و کم غذا خوردن کودکان خود در رنج هستند و شکایتهای مختلفی در این مورد دارند. بیاشتهایییا بدغذایی کودک در هر شکلش مساله مهمی است که باید آن را جدی گرفت، چراکه در نهایت به سوء تغذیه منجر میشود.
باید بدانیم فقط گرسنگی نیست که کودک را به سوی غذا میکشاند یا فقط سیر بودن موجب دوری و پرهیز از غذا نمیشود، رفتار بزرگترها در این مورد بسیار تعیینکننده است؛ برای مثال اگر کودکی صبحانه خوردن خانواده خود را با یک برنامه منظم، دوست داشتنی و با اهمیت نبیند، هیچ میلی به یک صبحانه خوب پیدا نمیکند. آیا به نظر شما، کسی میتواند در یک محیط عصبی، شلوغ و با عجله غذا بخورد؟
صبحانه یک وعده مهم اما شتابزده
شیما طاعتی روانشناس و مشاور خانواده معتقد است، غذا خوردن آن هم در ابتدای صبح، باید همراه با آرامش و تانی باشد. آماده شدن برای رفتن با صرف صبحانه نباید توام باشد، این حالت فضای ناامنی را برای یک تغذیه مناسب به وجود میآورد. در چنین حالتی، هیچ کودکی میل به خوردن صبحانه ندارد. خانوادههایی که مجبورند صبح زود از خانه خارج شوند و وقت کافی برای صبحانه خوردن در کنار کودک خود را ندارند، بهتر است برنامهای تنظیم کنند که بتوانند همه با هم و در حضور کودک صبحانه بخورند و از این وعده غذایی لذت ببرند.
بد عادت شدن کودکان درباره صرف غذا به همین جا ختم نمیشود. گمان نکنید همه مادران خانهدار در این مورد امتیاز مثبت کسب میکنند. بعضی از مادران آنقدر دیر بیدار میشوند که میتوانند صبحانه و ناهار را همزمان بخورند. دیر بیدار شدن، کوفتگی، خستگی و بیحوصلگی، بیاشتهایی را به همراه دارد. از آنجا که مادر بیمیل است، برای تهیه صبحانه مناسب تلاش نمیکند، در نتیجه با همان بیحوصلگی چیزی را برای کودک خود آماده میکند تا او بخورد. کودکی که همراه مادر خود دیر بیدار شده است، طبیعی است که صبحانه و ناهار او یکی میشود.
میانوعدهها
از آنجا که معده کودکان کمحجم است و غذای کمی در معده آنها جا میگیرد، به همین دلیل فاصله بین غذاهای کودک نباید خیلی زیاد باشد. کودکان، بین صبحانه و ناهار احتیاج به میانوعده دارند. انواع میوه، خشکبار، نان و شیرینی برای کودکان مناسب است.
همراهی و همغذایی
انسانها موجوداتی اجتماعی هستند و در تنهایی و انزوا و دوری از عزیزان اشتهای خود را از دست میدهند.
خوب است مادر در کنار کودک بنشیند، با او حرف بزند و با هم این غذای نیمروزی را بخورند. کودکان دوست دارند که بزرگترهایشان در کنارشان باشند و آنها را همراهی کنند.
اگر غذای نیمروز نامناسب باشد در ناهار کودک حتما تاثیر منفی میگذارد. تنقلاتی مانند انواع شکلات و آبنبات و حجم زیاد شیرینی موجب میشود تا کودک سیری کاذب پیدا کند و میلی به غذا نداشته باشد. استفاده از انواع خشکبار، دانهها، مغزها و میوهها به مراتب بهتر است.
انضباط غذایی
ناهار کودک باید غذایی کامل با انواع مواد مغذی باشد. حداقل یک ساعت مانده به ناهار از دادن انواع تنقلات به کودک پرهیز شود؛ این تنقلات جلوی اشتهای کودک را میگیرد. قبل از ناهار، کودک را از غذا مطلع کنید.
یک مادر خانهدار درباره تجربیات مثبت خود در این زمینه میگوید: من درباره اینکه ناهار چه باشد با کودکم مشورت میکنم و اگر چیزی که او نمیخواسته را درست کنم او را به مشارکت تشویق میکنم از او به صورت نمادین در آشپزی کمک میگیرم و با هم آشپز بازی میکنیم و او رفته رفته به غذا علاقهمند میشود. طی این مدت برایش قصههایی از آدم کوچولوهای گرسنهای که توی بدنش منتظر این نوع غذا هستند تا کارخانه بدنش را به کار بیندازند تعریف میکنم و او پیوسته مشتاقتر میشود.
شکی نیست وقتی مادر اینگونه فضا را از نظر روانی آماده میکند، کودک مشتاقانه از غذا استقبال خواهد کرد.
دوست ندارمهای شما
کودک اولین دوست ندارمها را از شما یاد میگیرد، وقتی مهسا کوچولوی 3 ساله میگوید، من برنج نمیخورم تا چاق نشوم در حالی که وزنش کاملا عادی است، باید این پرهیزهای او را در روش والدین جستجو کرد. وقتی سامان 4 ساله قاشق را توی بشقاب میکوبد و میگوید: بازهم آبگوشت ! این رفتار را هم باید در عادتهای والدینش جست.
مادری که در رژیم است، پدری که بعضی از غذاها را میخورد و برخی را نمیخورد و از غذاها ایراد میگیرد، موجب میشود تا کودک نگرش مناسبی به غذا پیدا نکند. هرچه برای خوردن غذا اشتیاق بیشتری انگیخته شود، کودک عادت غذایی سالمتری میآموزد و بهتر غذا میخورد. در این مورد هنوز ناگفتههای زیادی وجود دارد. در فرصتهای دیگر بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
يکشنبه 23/4/1392 - 23:52
رمضان
یک مشاور تغذیه و رژیم درمانی به روزه داران توصیه کرد که چون مدت زمان روزه داری طولانی است، لازم است با تغذیه مناسب و درست از دچار شدن به عارضههای کم آبی و افت قند خون پیشگیری و سلامتی خود را حفظ کنند.
برلیانت بزرگمهر در گفتوگو با شفقنا تأکید کرد: در ایام رمضان باید طوری مواد غذایی را مصرف کنیم که دچار دو عارضه کم آبی و افت قند خون نشویم و مواد غذایی مناسبی را مورد استفاده قرار دهیم.
او خاطر نشان کرد: از آنجایی که غذاها پر نمک هستند و گوشت سفید و قرمز به خصوص در سحر سبب تشنگی میشود، سعی کنیم در مصرف این مواد افراط نکنیم و در فاصله بین افطار تا سحر به اندازه کافی نوشیدنی مصرف کنیم تا در طول روز دچار عطش و تشنگی نشویم.
او بر مصرف مواد غذایی سبکتر در افطار مانند شیر، عسل، خرما، پنیر بدون نمک و رژیمی، گردو و غذاهای کم چرب و دارای مواد قندی کمتر در سحر تأکید کرد.
بزرگمهر عنوان کرد: بر خلاف تصور بسیاری از مردم استفاده از چای به خصوص در سحر سبب تشنگی میشود زیرا استفاده از چای و مایعات سبب دفع آب بیشتری میشود و همین امر باعث تشنگی در طول روز میشود بنابراین لازم است برای جبران کمبود آب مقدار بیشتری سبزی و سالاد به صورت خام و از غذاهایی که آب دارند مثل خورشت، آش و سوپ استفاده کنیم.
او استفاده از مواد نشاسته دار نسبت به موادی که شیرین هستند را بیشتر توصیه کرد و افزود: بدن انسان نمیتواند قند را به مدت طولانی ذخیره کند، مواد قندی از دستگاه گوارش سریع جذب خون میشود و قند خون بالا میرود، انسولین ترشح میشود تا قند خون پایین آید بنابراین دچار افت قند خون میشویم که این برای بدن ضرر دارد اما قند مواد نشاسته دار به مرور جذب خون میشود و برای تأمین انرژی مورد نیاز بدن مناسبتتر است.
این مشاور تغذیه گفت: بسیاری از افراد به دلیل مصرف کم آب، مصرف کم سبزی، سالاد، میوه و کم تحرکی، مبتلا به یبوست میشوند که برای این افراد در ساعاتی از روز که خنکتر است یا بعد از افطار، پیاده روی بسیار مفید است.
بزرگمهر به افرادی که اولین رمضان را تجربه میکنند، توصیه کرد: علاوه بر توجه به تمام مواردی که دیگر افراد باید رعایت کنند، سه واحد لبنیات (مانند: دو لیوان شیر و یک لیوان ماست) را حتما مورد استفاده قرار دهند.
يکشنبه 23/4/1392 - 23:51
جهانگردی
با این حال، خیلی هم هستند که ترجیح می دهند تورهای عجیب و غریب را پیدا کنند و همراه با آنها چند روز متفاوت داشته باشند. اگر فکر می کنید این تورها طرفداران زیادی ندارد، باید بدانید نظرتان اشتباه است.
چون خیلی هستند که حاضرند مبالغ زیادی بپردازند تا در یکی از این برنامه ها شرکت داشته باشند. تورهایی که مسافران آن می توانند از توالت های عمومی شهر بازدید کنند یا غذاهای عجیب و غریب بخورند!
خوردن و نوشیدن مثل مردم محلی
عقرب های پیچ خورده، زنبورهای سرخ شده، زبان اردک، سوسک های تفت داده شده و... از شنیدن این اسم ها چه حسی پیدا می کنید؟ اگر بدانید اینها غذاهای مورد علاقه برخی از افراد است، چطور؟ چه کار خواهید کرد؟ دوست دارید یک بار امتحان شان کنید و از آنها بچشید یا اصلا به طرف شان هم نمی روید؟
خیلی حتی از دیدن تصاویر این غذاها یا شنیدن اسم شان هم حس بدی پیدا می کنند ولی گروهی هم هستند که حاضرند یک بار از آنها بخورند تا با طعم شان آشنا شوند. برای این افراد، بهترین مکان چین است؛ چون چینی ها تقریبا همه چیز می خورند، تمام حیوانات و حشرات و موجوداتی که روی زمین وجود دارند!
افرادی که دوست دارند غذاهای چینی را امتحان کنند و مانند مردم این سرزمین پهناور بخورند و بیاشامند، می توانند در یکی از این تورهای عجیب و غریب ثبت نام کنند.
این انسان های شجاع و با شهامت می توانند یک روز در یکی از رستوران های شانگهای حاضر شوند و مثل چینی ها غذا بخورند و نوشیدنی های آنها را بنوشند؛ دقیقا همان طور که آنها غذا می خورند، تمام حشرات و جانوران، با همه دست ها و پاها و بال هایشان!
البته راهنمایان تور هم همراه آنها خواهند بود تا درباره غذاهای مختلف توضیح بدهند و اگر پرسشی وجود داشت، پاسخگو باشند.
تور بازدید از توالت های عمومی
انگار مکان های تاریخی و زیبایی های طبیعت تمام شده که برخی تصمیم گرفته اند از توالت های عمومی شهر بازدید کنند! تعجب نکنید، این هم یک نوع تور تفریحی و تاریخی است که طرفداران خاص خودش را دارد.
این افراد دور هم جمع می شوند و یک روز تمام توالت های عمومی شهر یورک انگلستان را از نزدیک می بینند و در عین حال با تاریخچه ساخت آنها نیز آشنا می شوند.
روزی در قبرستان
تا به حال درباره روز مردگان چیزی شنیده اید؛ روزی که در آن مردم مکزیک به یاد دوستان و عزیزانشان که فوت کرده اند، دور هم جمع می شوند و به نوعی یاد آنها را زنده نگه می دارند. این روز در مکزیک و چند کشور دیگر یک جشن ملی محسوب می شود و برای همین تعطیل است.
مردم مکزیک هم برای زنده نگه داشتن یاد عزیزانشان در این روز به قبرستان ها می روند، مزار مردگان را تمیزمی کنند و با خودشان دسته های گل و مجسمه های محلی را که شبیه اسکلت است، به قبرستان می برند.
کسانی که دوست داشته باشند با این مراسم از نزدیک آشنا شوند، می توانند در یکی از این تورها ثبت نام کنند تا یک روز همراه با یک راهنمای محلی از قبرستان مکزیکی ها بازدید کنند و با مراسم سنتی آنها آشنا شوند.
گردش همراه با ارواح
بعضی ها دوست دارند بترسند و کمی خیالپردازی کنند و البته تورهایی مناسب حال این افراد هم وجود دارد؛ تورهایی که مردم را به مناطق ترسناک شهر می برد و درباره ارواح با آنها صحبت می کند. سیدنی یکی از شهرهایی است که می توانید چنین تورهایی را در آن پیدا کنید.
راهنمایان تور شما را به مناطقی از شهر خواهند برد که باور دارند ارواح در آن قسمت ها حضور خواهند داشت و در مدتی که آنجا هستید نیز داستان هایی درباره ارواح محلی برایتان تعریف می کنند البته همراه با تعریف داستان ها، صدای موزیک ارواح نیز شنیده می شود؛ موزیکی که بعضی ها می گویند خود ارواح می نوازند و عده ای هم اعتقاد دارند مسئولان تور برای جذاب تر شدن برنامه از آن کمک می گیرند.
گردش در فاضلاب
پاریس مناطق دیدنی زیادی دارد؛ مکان هایی که خیلی ها دوست دارند آنها را از نزدیک ببینند ولی بعضی ها ترجیح می دهند با تورهایی همراه شوند که مقصدشان فاضلاب های زیرزمینی پاریس است! خیلی عجیب به نظر می رسد که کسی بخواهد در این مکان ها حاضر شود و شاید حتی غیرقابل تصور باشد ولی آن طور که می گویند بعضی از پاریسی ها کنجکاوند درباره فاضلاب های شهرشان هم اطلاعاتی به دست بیاورند. برای همین در این تورها ثبت نام می کنند و با آنها همراه می شوند تا ببینند زیرزمین چه اتفاقی می افتد.
تور شکلاتی
اگر از طعم شکلات خوشتان می آید و دوست دارید انواع مختلف آن را امتحان کنید، بد نیست با این تور همراه شوید؛ توری که یک بعدازظهر وقت شما را می گیرد تا از بهترین مغازه های شکلات فروشی در یکی از شهرهای کره جنوبی بازدید کنید.
البته این بازدید همراه با بحث و صحبت های متنوعی خواهد بود؛ صحبت هایی با موضوع تاریخ وارد شدن شکلات به کشورهای مختلف، نحوه ساخت آن، مواد غذایی مختلف و افسانه ها و روایت های تاریخی که در این مورد وجود دارد.
پول بدهید و کار کنید
این هم یکی از تورهای عجیب و غریبی است که مردم در آن ثبت نام می کنند و به ازای پرداخت مبلغ به نسبت زیادی، برای کار کردن در موسسات و مراکز مختلف دیگر شهرها و کشورها داوطلب می شوند البته این تور عجیب و غریب حداقل سود و فایده ای هم دارد؛ چون افراد زیادی از طریق همین تورها راهی مناطق مختلف می شوند و علاوه بر پرداخت پول در بیمارستان ها، یتیم خانه ها، مدارس و... کار می کنند.
چنین برنامه هایی هم طرفداران زیادی دارد و خیلی از کسانی که دوست دارند کار خیری انجام دهند و در عین حال می خواهند با فرهنگ سایر جوامع نیز آشنا شوند، از آنها استقبال می کنند.
تورهایی برای بازدید از زاغه ها
در همه شهرها و کشورها ممکن است مناطق فقیرنشینی هم وجود داشته باشد که افراد با وضعی نامناسب در آنجا روزگارشان را می گذرانند.
بعضی ها، اما دوست دارند از نزدیک این مناطق را ببینند و با زندگی مردم آن محله ها هم آشنا شوند. برای همین این گروه از افراد می توانند همراه با راهنمایان محلی به بازدید مناطق فقیرنشین بروند.
این نوع تورها در برزیل و هند رواج بیشتری دارد و خیلی ها از چنین مناطقی در این کشورها بازدید می کنند.
در این میان گروهی هم هستند که دوست دارند چندساعت یا چند روزی را همراه با مردم زاغه نشین بگذرانند و زندگی آنها را هم تجربه کنند. البته از نظر امنیت شاید این تورها وضع ایده آلی نداشته باشد و فقط به طور نسبی، مسئولان می توانند امنیت شرکت کنندگان را تضمین کنند.
نیلوفر اسعدی بیگی - جام جم
يکشنبه 23/4/1392 - 23:50